Στο ταξίδι της ζωής μαζεύονται πολλά τραύματα, αποτυχίες, απογοητεύσεις

Κάποιες στιγμές στη ζωή μας νιώθουμε δυσκολία απέναντι στα θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, αυτό το παθαίνουν και αρκετοί ειδικοί στα θέματα ψυχικής υγείας. Οι άνθρωποι λοιπόν τη δυσκολία την αντιμετωπίζουν σαν κάτι κακό. Το υποκειμενικό συναίσθημα της δυσφορίας, της λύπης, του φόβου, του πόνου, της αίσθησης ανικανότητας, της αίσθησης αδιεξόδου, του άγχους, της έντασης, την καταγράφουν σαν κάτι μόνο αρνητικό, σαν δυσλειτουργία. Αρχίζουν τότε να διερωτώνται «τι έφταιξε», «που έφταιξα;», «ποιος φταίει;», «μήπως φταίει ο άλλος… μήπως φταίω εγώ;». Δημιουργείται μια κατάσταση όπου καταγράφονται όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα σαν αποτυχία. Όμως ας το δούμε όπως πραγματικά αντιστοιχεί. Πάρα πολλά θέματα που μας δυσκολεύουν στη ζωή μας δεν είναι ζητήματα δυσλειτουργίας αλλά καθαρά αναπτυξιακά.

Να το πω απλά: ένα παιδάκι 2,5 – 3 ,5 ετών είναι βέβαιο ότι θα αλλάξει παπούτσια πριν αυτά φθαρούν και αυτό όχι γιατί τα παπούτσια ή το πόδι του παιδιού είναι προβληματικά, αλλά επειδή το πόδι του παιδιού μεγαλώνει πιο γρήγορα. Εδώ λοιπόν υπάρχει μια δυσκολία καθώς πρέπει να πληρώσουμε για να πάρουμε καινούργια παπούτσια αφού το παιδί μεγαλώνει. Όμως εδώ έχουμε μια ευλογία! Αυτά λοιπόν είναι τα αναπτυξιακά προβλήματα.

Σε κάθε φάση ανάπτυξης περνάμε και μια φάση αποσταθεροποίησης. Στην αποσταθεροποίηση τα συναισθήματα που προκύπτουν δεν είναι ευχάριστα και κινδυνεύουμε να τα καταγράφουμε σαν αρνητικά, ενώ δεν είναι. Αυτό που πρέπει να σκεφτόμαστε σε ανάλογες περιπτώσεις είναι: «εάν τούτη τη στιγμή δυσκολεύομαι δεν είναι επειδή έχει γίνει κάτι κακό, αλλά επειδή πηγαίνω και στοχεύω σε κάτι καλύτερο για να πάω κάπου διαφορετικά».

Ο μαθητής που δίνει πανελλαδικές και στοχεύει σε μια πιο απαιτητική σχολή θα δυσκολεύεται πολύ περισσότερο από αυτόν που δεν θα δώσει εξετάσεις ή που δεν ενδιαφέρεται για τις εξετάσεις, θα νιώθει φορτισμένος, αλλά έχει να δει στο μέλλον και να σκεφτεί για ποιον λόγο παλεύει. Το ίδιο ισχύει και μέσα στις σχέσεις των ζευγαριών, οι οποίες κάποιες στιγμές δυσκολεύουν, όχι απαραίτητα γιατί κάποιος φταίει, αλλά διότι περνάνε σε επόμενο στάδιο ανάπτυξης. Οι άνθρωποι οι οποίοι παρατάνε τις σχέσεις τους όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με μια δυσκολία, βρίσκονται ακριβώς σε εκείνο το σημείο που θα ανακυκλωθούν, όπου και με τον επόμενο σύντροφο θα ζήσουν πάλι κάτι ίδιο. Μέχρι εκεί θα φτάσουν. Αντίθετα, εκείνοι που θα αντέξουν να διαπραγματευτούν τη δυσκολία θα μπορέσουν να βρεθούν σε ανώτερο επίπεδο λειτουργικότητας.

Όταν τα δυσάρεστα σου «χτυπούν» την πόρτα.

Δεν είναι θρίλερ αυτό που θα ζήσουμε. Όσο προχωρούν τα χρόνια και εμείς μαζί τους, εύχομαι να ζήσουμε και πιο δύσκολες καταστάσεις από αυτές που έχουμε να αντιμετωπίσουμε τώρα.

Εάν ευοδωθούν οι ευχές των ανθρώπων που μας εύχονται στα γενέθλιά μας «να τα εκατοστήσεις», αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι μας εύχονται να είμαστε αδύναμοι, να χάσουμε πολλές δυνάμεις, να έχουμε περάσει πολλές αρρώστιες, να έχουμε πενθήσει πολλούς δικούς μας ανθρώπους. Αυτό δεν μας εύχονται; Δεν πρόκειται για θρίλερ είναι κάτι σίγουρο που θα συμβεί…δυσκολεύει η πίστα στην ανάπτυξη της ζωής μας. Επαναλαμβάνω λοιπόν πως πρόκειται για κάτι αναπτυξιακό, χάνεις κάποιες δυνάμεις αλλά μπορείς να πλουτίσεις σε σοφία, εάν φυσικά αυτή η διαδικασία σκέψης έχει ξεκινήσει από πολύ πιο νωρίς και όχι την τελευταία στιγμή, γιατί τότε προστίθεται κακία και μιζέρια. Θρίλερ ζει σαν τέλος, αυτός που το κάνει αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Να επιστρέψουμε στον φοιτητή ή στο ζευγάρι και να τους δούμε μερικά χρόνια στο μέλλον; Νιώθω πως αγνοούμε πως στο ταξίδι της ζωής μαζεύονται πολλά τραύματα, αποτυχίες, απογοητεύσεις, η λίστα μπορεί να είναι μακρά.

Πάλι μιλάμε με όρους παιδικούς, με όρους όπως, «θα παίξω όταν τελειώσω τα μαθήματά μου». Λένε πολλές φορές οι φοιτητές: «όταν μπω στο πανεπιστήμιο επιτέλους θα ζήσω». Τότε αυτό που θα γίνει είναι να βουλιάξουν, όπως συμβαίνει συχνά σήμερα με τους φοιτητές. Είναι σαν να έχουν καεί στη προηγούμενη φάση και μετά αφήνονται και βουλιάζουν. Βοηθάνε σε αυτό τόσο οι καθηγητές, πολλοί εκ των οποίων δεν νοιάζονται, όσο και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα με την απουσία μέριμνας.

Παιδική στάση είναι και η σκέψη του φοιτητή πως μετά το πανεπιστήμιο όλες οι θέσεις εργασίας θα είναι ανοιχτές γι΄αυτόν. Φυσικά σε μια τέτοια προσμονή η απογοήτευση είναι δεδομένη. Αυτό που πρέπει να ξέρουμε από την πρώτη στιγμή είναι ότι πάντοτε θα δίνουμε μάχες. Άρα και στην προσωπική και στην επαγγελματική ζωή το αυτονόητο είναι να παράγουμε, να λύνουμε προβλήματα, να αντιμετωπίζουμε δυσκολίες. Αυτό είναι το αυτονόητο, αυτό είναι το συναρπαστικό παιχνίδι της ζωής.