Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΛΥΣΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ ΛΙΠΟΤΑΞΙΟΥ (Α΄)

ΛΥΣ 14.1–3

Προοίμιον: ο ομιλητής δηλώνει την πρόθεσή του να επιτύχει την τιμωρία του κατηγορουμένου

Ο Αλκιβιάδης, γιος του ομώνυμου γνωστού πολιτικού και της Ιππαρέτης, κατηγορείται στον λόγο αυτό, ο οποίος αποτελεί δευτερολογία, ότι, ενώ κατατάχθηκε το 395/4 π.Χ. για να πολεμήσει ως οπλίτης στην Αλίαρτο της Βοιωτίας, λόγω της δειλίας του μεταπήδησε στο σώμα των ιππέων, μολονότι αυτό απαγορευόταν για κάποιον που δεν είχε προηγουμένως δοκιμαστεί ενώπιον της Βουλής.

[1] Ἡγοῦμαι μέν, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὐδεμίαν ὑμᾶς πο-
θεῖν ἀκοῦσαι πρόφασιν παρὰ τῶν βουλομένων Ἀλκιβιά-
δου κατηγορεῖν· τοιοῦτον γὰρ πολίτην ἑαυτὸν ἐξ ἀρχῆς παρ-
έσχεν, ὥστε καὶ εἰ μή τις ἰδίᾳ ἀδικούμενος ὑπ’ αὐτοῦ
τυγχάνει, οὐδὲν ἧττον προσήκει ἐκ τῶν ἄλλων ἐπιτηδευμά-
των ἐχθρὸν αὐτὸν ἡγεῖσθαι. [2] οὐ γὰρ μικρὰ τὰ ἁμαρτήματα
οὐδὲ συγγνώμης ἄξια, οὐδ’ ἐλπίδα παρέχοντα ὡς ἔσται τοῦ
λοιποῦ βελτίων, ἀλλ’ οὕτω πεπραγμένα καὶ εἰς τοσοῦτον
κακίας ἀφιγμένα, ὥστ’ ἐπ’ ἐνίοις ὧν οὗτος φιλοτιμεῖται
<καὶ> τοὺς ἐχθροὺς αἰσχύνεσθαι. ἐγὼ μέντοι, ὦ ἄνδρες
δικασταί, καὶ πρότερον πρὸς τοὺς πατέρας ἡμῖν διαφορᾶς
ὑπαρχούσης, καὶ πάλαι τοῦτον πονηρὸν ἡγούμενος, καὶ
νῦν ὑπ’ αὐτοῦ πεπονθὼς κακῶς, πειράσομαι ὑπὲρ πάντων
τῶν πεπραγμένων μεθ’ ὑμῶν αὐτὸν τιμωρήσασθαι. [3] περὶ
μὲν οὖν τῶν ἄλλων Ἀρχεστρατίδης ἱκανῶς κατηγόρησε·
καὶ γὰρ τοὺς νόμους ἐπέδειξε καὶ μάρτυρας πάντων παρ-
έσχετο· ὅσα δ’ οὗτος παραλέλοιπεν, ἐγὼ καθ’ ἕκαστον
ὑμᾶς διδάξω. [ἀνάγνωθι δέ μοι τὸν νόμον.]

***

Νομίζω μεν, κύριοι δικασταί, ότι ουδεμίαν αιτίαν της κατηγορίας επιθυμείτε να πληροφορηθήτε από τους θέλοντας να κατηγορούν τον Αλκιβιάδην· διότι τοιούτος πολίτης από την αρχήν του πολιτικού του σταδίου εδείχθη, ώστε, και αν τυχόν κανείς δεν ηδικήθη ατομικώς υπ' αυτού, ουχ ήττον πρέπει να τον θεωρή εχθρόν από την συμπεριφοράν, που ως πολίτης έδειξεν. Διότι τα σφάλματά του δεν είναι μικρά ούτε αξίζει να συγχωρηθούν, ουδέ παρέχουν ελπίδα ότι εις το εξής θα είναι καλύτερος πολίτης, αλλά κατά τοιούτον τρόπον έχουν πραχθή, και εις τοιαύτην κακίαν έχουν φθάσει, ώστε και οι εχθροί του να εντρέπωνται να αναφέρουν εκείνα, διά τα οποία αυτός υπερηφανεύεται. Εγώ όμως, κύριοι δικασταί, επειδή και πρότερον μεταξύ των προγόνων εμού και αυτού υπήρχε έχθρα, και επειδή προ πολλού θεωρώ τούτον φαύλον, και επειδή και τώρα υπ' αυτού έχω αδικηθή, θα προσπαθήσω με την βοήθειάν σας να τον τιμωρήσω δι' όλας τας κακάς του πράξεις. Διά τας άλλας του μεν λοιπόν πράξεις ο Αρχεστρατίδης αρκούντως τον κατηγόρησεν· διότι και τους νόμους σάς επέδειξε και μάρτυρας δι' όλας τας (εναντίον του δικαζομένου) κατηγορίας προσήγαγε· όσα δε ούτος έχει παραλείψει, εγώ θα σας τα εκθέσω καθ' ένα χωριστά. Ανάγνωσε, παρακαλώ, γραμματεύ, τον νόμον.