Είναι ατελής η εξίσωση της αγάπης;

Ο ψευδής εαυτός, ή αλλιώς η πλασματική αίσθηση του εαυτού είναι μια παραπλανητική αίσθηση του εαυτού και μια συγκάλυψη του. Αυτή η πλασματική αίσθηση του εαυτού είναι αυτό στο οποίο ο Αλβέρτος Αϊνστάιν αναφερόταν ως «μια οπτική ψευδαίσθηση συνειδητότητας».

Είναι ίσως ένα από τα σημεία των καιρών μας, ένα προσωπείο με το οποίο παρουσιαζόμαστε οι περισσότεροι από εμάς και όμως δεν είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε.

Αυτός ο πλασματικός εαυτός παίρνει ασύλληπτες διαστάσεις ανοίγοντας διάπλατες τις πύλες της ψυχικής οδύνης, ενώ γίνεται η βάση για όλες τις περαιτέρω ερμηνείες, ή μάλλον παρερμηνείες, της πραγματικότητας, όλες τις διεργασίες της σκέψης, τις αλληλεπιδράσεις και τις σχέσεις. Δηλαδή, η πραγματικότητα κάποιου γίνεται αντανάκλαση της αρχικής ψευδαίσθησης. Σε αυτή τη διαδικασία καταλυτικό ρόλο παίζουν οι μηχανισμοί του ψευδούς εαυτού που αποκαλούμε Εγώ.

Η αναγνώριση της ψευδαίσθησης

Ωστόσο όταν κάποιος καταφέρει να αναγνωρίσει την ψευδαίσθηση ως ψευδαίσθηση, εκείνη διαλύεται γιατί η αναγνώριση της ψευδαίσθησης είναι και το τέλος της. Μια από τις συνηθισμένες ψευδαισθήσεις που παράγει το Εγώ είναι ότι το άτομο δεν είναι αρκετά ικανό, ή ότι είναι παντοδύναμο, ότι είναι ιδιαίτερα χαζό ή ευφυές, ότι δεν θα αγαπηθεί από κανέναν ή ότι όλοι θα έπρεπε να αναγνωρίζουν την αξία του και επιπλέον να το θαυμάζουν, ότι δεν υπάρχουν έντιμοι άνθρωποι, ή ότι όλοι κάτι θέλουν από εκείνο κτλ.

Η επιβίωση της ψευδαίσθησης εξαρτάται από το λάθος να εκλαμβάνεται ως πραγματικότητα.

Ο πλασματικός εαυτός αναπτύσσεται και αναπαράγεται μέσα από τις σκέψεις ή από αυτό που αποκαλούν κάποιοι, «φωνές μέσα στο κεφάλι», οι οποίες προβάλλουν τον εαυτό είτε στο μέλλον είτε στο παρελθόν. Τα σενάρια που αφορούν τον εαυτό, κινούνται μεταξύ της απόλυτης επιτυχίας και της απόλυτης δυστυχίας. Ποτέ όμως δεν μπορούν να συμπεριλάβουν τη στιγμή στο παρόν γιατί ακριβώς ζουν είτε στο παρελθόν είτε στο μέλλον.

Ο ψευδής εαυτός

Ο ψευδής εαυτός ή αλλιώς ο εγωϊκός νους είναι, ολοκληρωτικά, προϊόν εξαρτημένης μάθησης του παρελθόντος που αναπτύσσεται ως μια μορφή άμυνας ή προστασίας από το περιβάλλον. Όσο λοιπόν πιο δυσλειτουργικό και ακυρωτικό το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνει ένα παιδί, τόσο περισσότερες άμυνες αναπτύσσει το παιδί, τις οποίες όμως δεν εγκαταλείπει καθώς μεγαλώνει. Επειδή το παιδί βρίσκεται στην ανάπτυξη, αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς και αντίδρασης εγκαθίσταντο με ισχυρές συνάψεις στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο και εδραιώνονται με δυναμικό τρόπο.

Έτσι αναδύεται το Εγώ το οποίο καταλαμβάνει τη σκέψη ενώ σταδιακά αποκόπτει το άτομο από τη χαρά της ουσιαστικής σύνδεσης με τους άλλους γιατί έχει μάθει να συνδέει τους σημαντικούς άλλους με μια κατάσταση απειλής, που αργότερα γενικεύει προς όλους. Παράλληλα το άτομο κάνει το μοιραίο λάθος να ταυτίζει την αίσθηση του εαυτού του με τις σκέψεις του, όποιες και αν είναι αυτές και να μην μπορεί να απαλλαγεί από αυτές, όντας υποχείριο τους.

Όλα όσα επιζητεί το Εγώ και στα οποία προσκολλάται είναι υποκατάστατα της ύπαρξης, την οποία δεν μπορεί να νιώσει γιατί το Εγώ αποτελείται μόνο από σκέψεις και ζει μόνο μέσα στο κεφάλι κάποιου.

Μπορεί να εκτιμάς και να νοιάζεσαι για πράγματα και ανθρώπους, αλλά όποτε προσκολλάσαι σ’ αυτά, θα ξέρεις ότι είναι το Εγώ και κυρίως η σκέψη που συνδέεται με αυτά. Όποτε αποδέχεσαι πλήρως μια απώλεια πηγαίνεις πέρα από το Εγώ και αναδύεται αυτό που πραγματικά είσαι, το οποίο σου επιτρέπει να υπάρχεις γεμίζοντας σε με την ουσιαστική χαρά της ύπαρξης. Το μοναδικό αυτό βίωμα προσελκύει ανθρώπους γύρω σου, ανθρώπους που πιθανόν δεν έβλεπες μέχρι τώρα και που μοιράζονται την ίδια χαρά της ύπαρξης. Είναι άνθρωποι ελεύθεροι που έχουν επανακτήσει τον τρόπο να αγαπάνε.

Η αναζήτηση της αγάπης

Συνήθως αναζητούμε την αγάπη από τους άλλους. Επειδή όμως δημιουργούμε τις απαραίτητες εξωτερικές προϋποθέσεις για να μας αγαπήσουν, καταλήγουμε να βρίσκουμε ανθρώπους που μας αγαπούνε υπό προϋποθέσεις.

Όταν είμαστε σε θέση να αντέχουμε να υπάρχουμε ποιοτικά με τον εαυτό μας, να μας παρηγορούμε όταν είμαστε λυπημένοι, θυμωμένοι ή φοβισμένοι, όταν μας επιτρέπουμε να υπάρχουμε με ολόκληρο το φάσμα των συναισθημάτων μας και αποδεχόμαστε ακριβώς αυτό που μας συμβαίνει την δεδομένη στιγμή, τότε και μόνο τότε, δείχνουμε την αγάπη στον εαυτό μας που δεν είναι υπό προϋποθέσεις.

Είμαστε σε θέση δηλαδή να δείχνουμε αγάπη προς εμάς τους ίδιους μόνο και μόνο επειδή υπάρχουμε και όχι γιατί έχουμε καταφέρει ή δεν έχουμε καταφέρει κάτι.

Τότε και μόνο τότε, μπορούμε να προσελκύουμε άλλους ανθρώπους γύρω μας που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση ύπαρξης γιατί εκπέμπουμε σε παρόμοιες συχνότητες. Όταν εμείς χειραγωγούμε και χειριζόμαστε τον εαυτό μας, καταλήγουμε με ανθρώπους που κάνουν το ίδιο στον εαυτό τους και σε εμάς.

Όταν μας αξιολογούμε με όρους της αγοράς καταλήγουμε να είμαστε ένα προϊόν στο ράφι ενός καταστήματος. Όταν είμαστε ιδιαίτερα επικριτικοί με τον εαυτό μας για αυτά που αισθάνεται και για αυτά που σκέφτεται, τότε καταλήγουμε με ανθρώπους που είναι ιδιαίτερα επικριτικοί. Όταν έχουμε την τάση να παρανοούμε, καταλήγουμε με αντίστοιχες περιπτώσεις ανθρώπων.

Ωστόσο είναι εύκολο να διακρίνουμε αυτά τα ελαττώματα στην προσωπικότητα κάποιου, αλλά αρκετά δύσκολά να τα παραδεχτούμε και να τα αποδεχτούμε για εμάς τους ίδιους. Για αυτό καταλήγουμε πληγωμένοι στις σχέσεις μας, λόγω της περιορισμένης μας οπτικής.

Είναι κόντρα στους φυσικούς νόμους να αναζητάμε την αγάπη χωρίς προϋποθέσεις όταν εμείς οι ίδιοι λειτουργούμε με αυτόν τον τρόπο απέναντι στον εαυτό μας και φυσικά προς τους άλλους, σχηματίζοντας τελικά μια εξίσωση που είναι ατελής. Όσο όμως αυξάνουμε την επίγνωση μας και σε δεύτερο χρόνο την αποδοχή του εαυτού μας, τόσο μας προσφέρουμε την ευκαιρία να ωριμάσουμε συναισθηματικά, δημιουργώντας παράλληλα τον απαραίτητο χώρο για να σταθεί κάποιος εξίσου συναισθηματικά ώριμος δίπλα μας και να περπατήσουμε παρέα.