Κάθε μέρα ζούμε στον κόσμο έξω από εμάς, την πραγματικότητα που έχουμε νωρίτερα διαμορφώσει στον κόσμο μέσα μας. Ακούω συχνά να λένε: «Μα τι κόσμος είναι αυτός στον οποίο θα μεγαλώσουμε τα παιδιά μας;». Η απάντησή μου είναι: «Θα ήθελες τα παιδιά σου να μεγαλώσουν μέσα σου; Στον εσωτερικό σου κόσμο δηλαδή; Αν η απάντηση είναι «όχι», τώρα ξέρεις γιατί ο κόσμος έξω από μας δεν είναι κατάλληλος για τα παιδιά μας.
Ο εσωτερικός σου κόσμος είναι γεμάτος φόβο, άγχος και οργή ή αρμονία, αγάπη και χαρά; Ο κόσμος στον οποίο μεγαλώνουμε τα παιδιά μας είναι αντανάκλαση του εσωτερικού μας κόσμου. Και η μετάφρασή μας απέναντι στα πράγματα, στους ανθρώπους, στην ίδια τη ζωή ορίζει τον εσωτερικό μας κόσμο. Το περιβάλλον γύρω μας είναι σαν ένας πίνακας ζωγραφικής στον οποίο ο καθένας βλέπει ό,τι θέλει και τον μεταφράζει όπως θέλει.
Η λύση γι’ άλλη μια φορά κρύβεται μέσα μας. Η αλλαγή περνάει από μας. Οι άλλοι είμαστε εμείς, αλλά δεν το ξέρουμε ακόμα. Αν αλλάξουμε εμείς, αλλάζουν όλοι. Εμείς θα μεγαλώσουμε τα παιδιά που θα μας κυβερνήσουν τα επόμενα χρόνια. Αν τους μαθαίνουμε ότι o αναξιόπιστος και ο κλέφτης ξεχωρίζει, να παίρνουν ό,τι μπορούν χωρίς να ενδιαφέρονται για τους άλλους, ότι είναι ανήθικο να αδικούνται, αλλά ανεκτό να αδικούν, αν πρόκειται για το υποτιθέμενο βραχυπρόθεσμο καλό τους, πώς περιμένουμε ν’ αλλάξουν τα πράγματα;
Αν ζητάμε ρουσφέτια, κλέβουμε τη σειρά του μπροστινού μας απλώς και μόνο γιατί δεν μας βλέπει, κρατάμε τα παραπάνω ρέστα που κατά λάθος ο άμοιρος εργαζόμενος μας έδωσε, τι θα κάνουν τα παιδιά μας μόλις βγουν στην εξουσία; Θα κάνουν ό,τι έβλεπαν τόσα χρόνια. Ακριβώς τα ίδια σε μεγέθυνση.
Πλέον δεν θα αφορούν ρέστα οι πράξεις τους, αλλά μίζες. Δεν θα προσπερνούν στη σειρά τον μπροστινό τους, θα υποβαθμίζουν τον καλύτερο για να αναδείξουν τα δικά τους παιδιά. Η αξιοκρατία και η αξιοπιστία θα ακούγονται στα αυτιά τους μακρινές έννοιες, που προκαλούν γέλιο ακριβώς γιατί ακούγονται τόσο σπάνια, που μοιάζουν γραφικές.
Γονείς με σαθρές αξίες θα μεγαλώσουν παιδιά με σαθρές αξίες. Θυμάσαι νωρίτερα που λέγαμε ότι ο κόσμος στον οποίο μεγαλώνουμε τα παιδιά μας είναι αντανάκλαση του εσωτερικού μας κόσμου; Οι αξίες των παιδιών μας είναι αντανάκλαση των δικών μας αξιών.
Αναλαμβάνω την ευθύνη σημαίνει έχω δύναμη. Δεν φταίνε μόνο οι πολιτικοί για την πολιτική κατάσταση. Δεν φταίνε μόνο οι γονείς μου που δεν έχω αυτοπεποίθηση. Δεν φταίει μόνο η κρίση που δεν πηγαίνω καλά οικονομικά. Φταίω εγώ, δεν σημαίνει «Είμαι αδύναμος που δεν τα κατάφερα ακόμα», αλλά «Έχω δύναμη να αλλάξω τα δεδομένα από δω και πέρα».
Σε ό,τι αφορά την πολιτική, η δύναμή μας θα γίνει η ψήφος μας όταν θα αλλάξουμε κουλτούρα, ώστε τα παιδιά μας, οι πολιτικοί του μέλλοντος, να κυβερνήσουν με άλλες αρχές. Αν κυβερνούν συνεχώς πολιτικοί με αξίες όπως η αναξιοπιστία, ο ατομισμός, η αγένεια ‒ χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλοι είναι έτσι ή ότι εμείς είμαστε όλοι έτσι ‒, πώς ν’ αλλάξει κάτι;
Αν πραγματικά θέλουμε να αλλάξουμε έναν, που θα αλλάξει μία, που θα αλλάξει έναν και έτσι να αλλάξουμε τον κόσμο, πρέπει να ξεκινήσουμε απ’ το εγώ. Να βάλουμε στη ζωή μας την ηθική, την αγάπη, την προσφορά, την ενσυναίσθηση, την ευθύνη, την ευγένεια, την αξιοπιστία. Να βρίσκουμε τρόπο να πραγματώνουμε κάθε μέρα αυτές τις αρχές.
Αν το κάνουμε όλοι, σε μερικές δεκάδες χρόνια μία από τις κόρες μας, ένας από τους γιους μας θα κυβερνήσει, αυτή τη φορά ακολουθώντας ένα νέο σύστημα αξιών: αγάπη, αξιοπιστία, προσφορά, ειλικρινές ενδιαφέρον. Αυτά θα αλλάξουν τον κόσμο. Και τότε θα έρθει η πραγματική αλλαγή. Πρωτίστως θα έχει ξεκινήσει από μέσα μας.
Ο Μακρυγιάννης κάποτε μίλησε για την ανάγκη να είμαστε στο «εμείς» κι όχι στο «εγώ». Ήρθε η ώρα να διαφωνήσουμε μαζί του. Γιατί όταν το «εμείς» τείνει προς το συλλογικό κακό, ίσως πρέπει να επιστρέψουμε πίσω στο «εγώ». Αυτή τη φορά όχι για να το χαϊδέψουμε κι άλλο, μα για να το επαναπροσδιορίσουμε.
Ο εσωτερικός σου κόσμος είναι γεμάτος φόβο, άγχος και οργή ή αρμονία, αγάπη και χαρά; Ο κόσμος στον οποίο μεγαλώνουμε τα παιδιά μας είναι αντανάκλαση του εσωτερικού μας κόσμου. Και η μετάφρασή μας απέναντι στα πράγματα, στους ανθρώπους, στην ίδια τη ζωή ορίζει τον εσωτερικό μας κόσμο. Το περιβάλλον γύρω μας είναι σαν ένας πίνακας ζωγραφικής στον οποίο ο καθένας βλέπει ό,τι θέλει και τον μεταφράζει όπως θέλει.
Η λύση γι’ άλλη μια φορά κρύβεται μέσα μας. Η αλλαγή περνάει από μας. Οι άλλοι είμαστε εμείς, αλλά δεν το ξέρουμε ακόμα. Αν αλλάξουμε εμείς, αλλάζουν όλοι. Εμείς θα μεγαλώσουμε τα παιδιά που θα μας κυβερνήσουν τα επόμενα χρόνια. Αν τους μαθαίνουμε ότι o αναξιόπιστος και ο κλέφτης ξεχωρίζει, να παίρνουν ό,τι μπορούν χωρίς να ενδιαφέρονται για τους άλλους, ότι είναι ανήθικο να αδικούνται, αλλά ανεκτό να αδικούν, αν πρόκειται για το υποτιθέμενο βραχυπρόθεσμο καλό τους, πώς περιμένουμε ν’ αλλάξουν τα πράγματα;
Αν ζητάμε ρουσφέτια, κλέβουμε τη σειρά του μπροστινού μας απλώς και μόνο γιατί δεν μας βλέπει, κρατάμε τα παραπάνω ρέστα που κατά λάθος ο άμοιρος εργαζόμενος μας έδωσε, τι θα κάνουν τα παιδιά μας μόλις βγουν στην εξουσία; Θα κάνουν ό,τι έβλεπαν τόσα χρόνια. Ακριβώς τα ίδια σε μεγέθυνση.
Πλέον δεν θα αφορούν ρέστα οι πράξεις τους, αλλά μίζες. Δεν θα προσπερνούν στη σειρά τον μπροστινό τους, θα υποβαθμίζουν τον καλύτερο για να αναδείξουν τα δικά τους παιδιά. Η αξιοκρατία και η αξιοπιστία θα ακούγονται στα αυτιά τους μακρινές έννοιες, που προκαλούν γέλιο ακριβώς γιατί ακούγονται τόσο σπάνια, που μοιάζουν γραφικές.
Γονείς με σαθρές αξίες θα μεγαλώσουν παιδιά με σαθρές αξίες. Θυμάσαι νωρίτερα που λέγαμε ότι ο κόσμος στον οποίο μεγαλώνουμε τα παιδιά μας είναι αντανάκλαση του εσωτερικού μας κόσμου; Οι αξίες των παιδιών μας είναι αντανάκλαση των δικών μας αξιών.
Αναλαμβάνω την ευθύνη σημαίνει έχω δύναμη. Δεν φταίνε μόνο οι πολιτικοί για την πολιτική κατάσταση. Δεν φταίνε μόνο οι γονείς μου που δεν έχω αυτοπεποίθηση. Δεν φταίει μόνο η κρίση που δεν πηγαίνω καλά οικονομικά. Φταίω εγώ, δεν σημαίνει «Είμαι αδύναμος που δεν τα κατάφερα ακόμα», αλλά «Έχω δύναμη να αλλάξω τα δεδομένα από δω και πέρα».
Σε ό,τι αφορά την πολιτική, η δύναμή μας θα γίνει η ψήφος μας όταν θα αλλάξουμε κουλτούρα, ώστε τα παιδιά μας, οι πολιτικοί του μέλλοντος, να κυβερνήσουν με άλλες αρχές. Αν κυβερνούν συνεχώς πολιτικοί με αξίες όπως η αναξιοπιστία, ο ατομισμός, η αγένεια ‒ χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλοι είναι έτσι ή ότι εμείς είμαστε όλοι έτσι ‒, πώς ν’ αλλάξει κάτι;
Αν πραγματικά θέλουμε να αλλάξουμε έναν, που θα αλλάξει μία, που θα αλλάξει έναν και έτσι να αλλάξουμε τον κόσμο, πρέπει να ξεκινήσουμε απ’ το εγώ. Να βάλουμε στη ζωή μας την ηθική, την αγάπη, την προσφορά, την ενσυναίσθηση, την ευθύνη, την ευγένεια, την αξιοπιστία. Να βρίσκουμε τρόπο να πραγματώνουμε κάθε μέρα αυτές τις αρχές.
Αν το κάνουμε όλοι, σε μερικές δεκάδες χρόνια μία από τις κόρες μας, ένας από τους γιους μας θα κυβερνήσει, αυτή τη φορά ακολουθώντας ένα νέο σύστημα αξιών: αγάπη, αξιοπιστία, προσφορά, ειλικρινές ενδιαφέρον. Αυτά θα αλλάξουν τον κόσμο. Και τότε θα έρθει η πραγματική αλλαγή. Πρωτίστως θα έχει ξεκινήσει από μέσα μας.
Ο Μακρυγιάννης κάποτε μίλησε για την ανάγκη να είμαστε στο «εμείς» κι όχι στο «εγώ». Ήρθε η ώρα να διαφωνήσουμε μαζί του. Γιατί όταν το «εμείς» τείνει προς το συλλογικό κακό, ίσως πρέπει να επιστρέψουμε πίσω στο «εγώ». Αυτή τη φορά όχι για να το χαϊδέψουμε κι άλλο, μα για να το επαναπροσδιορίσουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου