Αλλά εσύ είσαι η θλίψη σου· δεν είσαι διαφορετικός από τη θλίψη σου – είσαι;

Εκείνο που λέμε είναι ότι όπου υπάρχει διαίρεση δεν μπορεί παρά να υπάρχει και σύγκρουση. Αυτό είναι νόμος, ένας αιώνιος νόμος. Όπου υπάρχει ξεχώρισμα, διαίρεση, κομμάτιασμα σε δύο μέρη δεν μπορεί παρά να υπάρχει σύγκρουση. Κι αυτή η σύγκρουση σε ένα εξωτερικό επίπεδο καταλήγει σε πόλεμο, στο να σκοτώνεις ανθρώπους. Όπως γίνεται τώρα στον κόσμο, όλοι βρίσκονται σε σύγκρουση.

Το να κατανοήσει, λοιπόν, κανείς τη σύγκρουση κι έτσι να ελευθερωθεί απ’ αυτή είναι το να κατανοήσει γιατί ο παρατηρητής κυριαρχεί τόσο πολύ ώστε να χωρίζεται από εκείνο που παρατηρεί.

Σε ψυχολογικό επίπεδο, εάν το παρατηρήσω, όταν είμαι παντρεμένος ή παντρεμένη ή έχω μια σχέση θα δω ότι υπάρχει μια διαίρεση ανάμεσά μας, μια πραγματική διαίρεση, όχι μόνο σωματική, αλλά και εσωτερική διαίρεση παράδοσης, διαμόρφωσης, αυθεντίας των γονιών, αυθεντίας κάποιου δασκάλου και λοιπά.

Έτσι, υπάρχει πάντα διαίρεση στις σχέσεις μας κι επομένως υπάρχει πάντα σύγκρουση ανάμεσα στα ανθρώπινα πλάσματα. Υπάρχουν πάρα πολύ λίγα ανθρώπινα πλάσματα στον κόσμο που έχουν μια σχέση στην οποία δεν υπάρχει σύγκρουση.

Τώρα: Αυτή η σύγκρουση υπάρχει επειδή έχουμε χωρίσει τον παρατηρητή από το παρατηρούμενο, όχι μόνο εξωτερικά, αλλά και μέσα μας: Είμαι διαφορετικός από τον θυμό μου, είμαι διαφορετικός από τη ζήλια μου, είμαι διαφορετικός από τη θλίψη μου, οπότε όντας διαφορετικός υπάρχει σύγκρουση. Δηλαδή, «πρέπει να ξεφορτωθώ τη θλίψη»· «πείτε μου πώς θα ξεπεράσω τη θλίψη μου» ή «πείτε μου τι να κάνω με τους φόβους μου». Έτσι, υπάρχει σύγκρουση όλη την ώρα. Αλλά εσύ είσαι η θλίψη σου· δεν είσαι διαφορετικός από τη θλίψη σου – είσαι; Δεν είσαι διαφορετικός από τον θυμό σου – είσαι; Δεν είσαι διαφορετικός από τις σεξουαλικές σου επιθυμίες – είσαι; Δεν είσαι διαφορετικός από τη μοναξιά που νιώθεις- είσαι μόνος σου. Αλλά λέμε: «Ναι, νιώθω μοναξιά, αλλά πρέπει να ξεφύγω απ’ αυτή». Πηγαίνω, σε διάφορες διασκεδάσεις ή σε σχέσεις και λοιπά. Αλλά δεν είσαι διαφορετικός απ’ ό,τι είσαι και νιώθεις- όλα αυτά είσαι εσύ. Όταν το δεις αυτό λες: «Εγώ είμαι ο θυμός»· «εγώ είμαι η θλίψη»· «εγώ είμαι η μοναξιά»…

Τώρα: Πριν, όταν ξεχώριζα εμένα από τη θλίψη μου, προσπαθούσα να κάνω κάτι γι’ αυτή: Προσπαθούσα να ξεφύγω από τη μοναξιά μου, προσπαθούσα να την ξεπεράσω ή να την αναλύσω και προσπαθούσα να γεμίσω τη μοναξιά μου με κάθε είδους διασκέδαση ή θρησκευτική δραστηριότητα. Αλλά αν εγώ νιώθω μοναξιά δεν μπορώ να κάνω τίποτα γι’ αυτό. Πριν προσπαθούσα να κάνω κάτι γι’ αυτό. Τώρα δεν μπορώ να κάνω τίποτα γι’ αυτό γιατί είμαι αυτό. Τι συμβαίνει, λοιπόν, όταν ο παρατηρητής είναι το παρατηρούμενο; Καταλαβαίνετε; Όταν ο θυμός είμαι εγώ, τότε τι συμβαίνει; Το έχετε ερευνήσει αυτό ή απλώς λέτε: «Ναι, είμαι ο παρατηρητής και το παρατηρούμενο»; Αυτό δεν έχει κανένα νόημα. Αλλά όταν δεις, όταν συνειδητοποιήσεις, ότι εσύ είσαι ο θυμός, τότε τι συμβαίνει; Πρώτα απ’όλα, σταματάει η σύγκρουση. Κάθε σύγκρουση σταματάει όταν συνειδητοποιείς ότι είσαι αυτό που παρατηρείς. Είμαι ζηλιάρης. Τέλος.

Αυτό είναι το γεγονός. Έτσι, σβήνεις εντελώς τη διαφορετική διαδικασία που φέρνει σύγκρουση μέσα σου.

«Και γιατί», ρωτάει εκείνος που έκανε την ερώτηση, «γιατί φτιάχνουμε μια αφηρημένη ιδέα από ένα γεγονός;». Το γεγονός είναι ότι εγώ είμαι ο θυμός, εγώ είμαι ζηλιάρης, εγώ νιώθω μοναξιά. Γιατί, λοιπόν, κάνουμε απ’ αυτό μια ιδέα, μια αφηρημένη έννοια; Μήπως είναι ευκολότερο να κάνω μια ιδέα από το να αντιμετωπίσω το γεγονός, επειδή μπορώ να παίξω με την ιδέα; Μπορώ να συνεχίσω να είμαι αυτό που βλέπω; Χωρίζω τον εαυτό μου από αυτό που βλέπω και λέω: «Πρέπει να κάνω κάτι γι’ αυτό». Αλλά όταν δεν υπάρχει ιδέα, δεν υπάρχει αφηρημένη έννοια, είμαι υποχρεωμένος να αντιμετωπίσω το γεγονός. Όταν συνειδητοποιείς ότι δεν υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσα σ’ εσένα και σ’ αυτό που είσαι, όταν βλέπεις ότι είσαι άθλιος, βίαιος, φθονερός, ότι νιώθεις μοναξιά και λοιπά, έχεις σβήσει εντελώς την αίσθηση της διαίρεσης μέσα σου κι επομένως δεν υπάρχει σύγκρουση. Ξέρετε πώς είναι ο εγκέφαλος, το μυαλό, όταν βρίσκεται σε αδιάκοπη σύγκρουση; Είναι τραυματισμένο, πληγωμένο.

Πιθανόν να έχετε ζήσει πολύ καιρό μέσα στη σύγκρουση, στον πόνο, στη θλίψη, στον φόβο και να λέτε «η σύγκρουση είναι μέρος της ζωής μου» και να συνεχίζετε έτσι. Αλλά δεν έχετε ερευνήσει ποτέ τι κάνει η εσωτερική σύγκρουση στον εγκέφαλο, στον άνθρωπο, στην ψυχή. Όταν κάποιον τον δέρνουν διαρκώς σωματικά, ξέρετε τι του συμβαίνει. Αλλά όταν ο εγκέφαλος βομβαρδίζεται συνέχεια με σύγκρουση, τι του συμβαίνει; Ζαρώνει. Γίνεται πολύ μικρός, περιορισμένος, άσχημος. Αυτό συμβαίνει σε όλους μας. Τότε ένας άνθρωπος με αρκετή νοημοσύνη αναρωτιέται: «Γιατί θα πρέπει να ζήσω μέσα στη σύγκρουση την υπόλοιπη ζωή μου;». Κι έτσι, αρχίζει να ερευνά τι είναι η σύγκρουση. Σύγκρουση πρέπει να υπάρχει όπου υπάρχει διαίρεση, τόσο μέσα μας όσο και εξωτερικά. Και αυτή η διαίρεση είναι βασικά, βαθιά, θεμελιακά, το «εγώ», ο παρατηρητής και εκείνο που παρατηρεί. Όταν, λοιπόν, φτάσεις στο σημείο να συνειδητοποιήσεις ότι ο παρατηρητής είναι το παρατηρούμενο, τότε γίνεται μια εντελώς διαφορετική δραστηριότητα.

Αν μπορούσαμε να δούμε και μόνο για μία μέρα ή για μία ώρα τι είναι η σύγκρουση, γιατί εμείς οι άνθρωποι είμαστε παγιδευμένοι στη σύγκρουση, με όλο τον πόνο, την ανησυχία, τη μοναξιά κι όλα αυτά, τότε – ίσως- να μπορούσαμε να ζήσουμε μια ζωή έχοντας έναν εγκέφαλο που δεν έχει ποτέ τραυματιστεί, δεν έχει καμιά πληγή, δεν έχει περάσει κανένα σοκ, κι έτσι είναι ένας ελεύθερος εγκέφαλος. Και μόνο τότε ίσως ο νους- που είναι αγάπη- να μπορεί να έρθει σε επαφή με τον εγκέφαλο, με το μυαλό.