Το «πρωτόκολλο» της συγγνώμης

Τις περισσότερες φορές σημασία δεν έχει τι λες αλλά και ο τρόπος που το λες, ειδικά όταν πρόκειται για μία συγγνώμη.

Ενίοτε δεν αρκεί από μόνη της για να αποκαταστήσει τα πράγματα και ο αποδέκτης μπορεί να μην καταλάβει ακριβώς τις προθέσεις του ατόμου που τη ζητά ή ακόμη και να μην τον πιστέψει.

Η κλινική ψυχολόγος Χάρριετ Λέρνερ μιλώντας για το «πρωτόκολλο της συγγνώμης», εξηγεί πως για να γίνει πιστευτή αυτό που δεν πρέπει ποτέ να κάνουμε είναι να την συνοδεύουμε με ένα «αλλά…».

Σύμφωνα με την ίδια, το να συμπληρώνουμε την συγγνώμη μας με μια δικαιολογία ή μια δήλωση αποποίησης των ευθυνών μας, ουσιαστικά υποβαθμίζει την ενέργειά μας.

Ανεξάρτητα από το πόσο ειλικρινείς μπορεί να είμαστε, το να λέμε σε κάποιον πως υπάρχει δικαιολογία για την συμπεριφορά μας -αυτό δηλαδή που υπονοεί η λέξη «αλλά»- τους οδηγεί να πιστεύουν πως κατά βάθος δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεών μας.

Όταν βάζουμε το “αλλά” σε μια συγγνώμη, προσθέτουμε μια δικαιολογία που αντιφάσκει με την ειλικρίνεια του αρχικού μηνύματος. Οι καλύτερες απολογίες είναι σύντομες και δεν περιλαμβάνουν επεξηγήσεις που μπορεί να τις αναιρούν», εξηγεί η Χάρριετ Λέρνερ.

Επίσης συμβουλεύει στη συγγνώμη να αναφερόμαστε στην πράξη μας και όχι στα συναισθήματα που αυτή προκάλεσε. «Το “λυπάμαι που νιώθεις έτσι” δεν αναφέρεται στο ίδιο το συμβάν κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να προσέχουμε. Η απόπειρα να δικαιολογήσουμε τη συμπεριφορά μας λέγοντας πως είχαμε μια δύσκολη μέρα ή πως οι γονείς μας ήταν σκληροί μαζί μας όταν ήμασταν παιδιά, επίσης αλλοιώνει το μήνυμα», προσθέτει.

Τέλος υποστηρίζει πως η έκκληση για συγχώρεση δεν πρέπει να περιλαμβάνεται στο κομμάτι της συγγνώμης. Ο αποδέκτης μπορεί να έχει αποδεχθεί την απολογία μας αλλά την ίδια στιγμή να μην είναι ακόμη έτοιμος να μας συγχωρήσεις. Η συγχώρεση, όπως λέει, όταν και αν έρθει μπορεί να εξαρτηθεί από την μετέπειτα συμπεριφορά μας και το ότι θα αποδείξουμε έμπρακτα πως δεν θα επαναληφθεί.

«Δεν είναι δική μας δουλειά να πούμε σε κανέναν να συγχωρεί ή όχι», σχολιάζει η Δρ. Λέρνερ. Άλλωστε, όπως επισημαίνει, το να σκεφτόμαστε πως αποτύχαμε στο να μας συγχωρήσουν είναι κακό για την υγεία μας και μπορεί να οδηγήσει σε μια ζωή γεμάτη πικρία και μίσος.