Συναίσθημα και πράξη στη διαδικασία της αγάπης

Αγάπη είναι η ψυχική κλίση και συγγένεια, την οποία αισθανόμαστε για κάθε άλλον. Είναι συναίσθημα που χαρακτηρίζεται από φιλική διάθεση, αγαθές προθέσεις, ανιδιοτελές και έντονο ενδιαφέρον.

Να κάνουμε σχέση σημαίνει να αγαπάμε και να μοιραζόμαστε. Προτού όμως μοιραστούμε πρέπει να έχουμε, και για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε, πρέπει να είμαστε γεμάτοι αγάπη.

Δύο λουλούδια μπορούν να σχετιστούν. Είναι ανοιχτά. Μπορούν να στείλουν το άρωμά τους το ένα στο άλλο. Μπορούν να χορέψουν μέσα στον ίδιο ήλιο και μέσα στον ίδιο άνεμο. Μπορούν να κάνουν διάλογο, μπορούν να ψιθυρίσουν. Αυτό όμως δεν είναι εφικτό με δύο σπόρους. Οι σπόροι είναι εντελώς κλειστοί, χωρίς κανένα παράθυρο. Πώς μπορούν να σχετιστούν; Ο άνθρωπος γεννιέται σαν σπόρος. Πιθανόν να γίνει λουλούδι, πιθανόν να μη γίνει. Όλα εξαρτώνται από τον καθένα τι θα κάνει με τον εαυτό του.

Η αγάπη είναι ζωή
και η ευτυχία της ζωής
είναι η αφθαρσία της αγάπης
Κρισναμούρτι

Οι πιο πολλοί άνθρωποι βλέπουμε την αγάπη, πρωταρχικά σαν πρόβλημα του πώς ν’ αγαπηθούμε, και όχι του πώς ν’ αγαπήσουμε, πώς δηλαδή ν’ αναπτύξουμε την ικανότητά μας γι’ αγάπη. Μια δεύτερη υπόθεση είναι, ότι η αγάπη αποτελεί πρόβλημα αντικειμένου κι όχι πρόβλημα ψυχικής ικανότητας. Η τρίτη πλάνη, βρίσκεται στη σύγχυση ανάμεσα στην αρχική εμπειρία του ερωτικού συναισθήματος και την διάρκειά του.

Το πρώτο βήμα είναι να γίνει σαφές, ότι η αγάπη είναι μια τέχνη, ακριβώς, όπως μια τέχνη είναι και η ίδια η ζωή.

Έχει επίσης σημασία να ξέρουμε για ποιο είδος συνένωσης μιλάμε όταν αναφέρουμε τη λέξη αγάπη. Είναι πανάρχαια και πανανθρώπινη η ύπαρξη δύο ειδών αγάπης: Αγάπη ως ανάγκη και Αγάπη ως δώρο.

Υπάρχουν δύο τρόποι να ζήσουμε. Ο ένας είναι να εξαρτόμαστε και ο άλλος να αγαπάμε. Η συμβιωτική ένωση έχει το βιολογικό της πρότυπο στη σχέση μεταξύ εγκύου μητέρας και εμβρύου. Είναι δύο και ωστόσο ένα.

Η παθητική μορφή της συμβιωτικής ένωσης είναι η υποταγή ή ο μαζοχισμός. Η ενεργητική μορφή της συμβιωτικής ένωσης είναι η κυριαρχία ή ο σαδισμός.

Στην αγάπη οι δύο γινόμαστε ένας κι ωστόσο παραμένουμε δύο.

Η αγάπη συναρτάται με την ελευθερία και επιτρέπει την ελευθερία. Όταν αγαπάμε, δεν επεμβαίνουμε στην ιδιωτική ζωή του άλλου. Με το να επιθυμούμε ή να ελπίζουμε στην αγά¬πη του, του στερούμε την ελευθερία, γιατί του καθορίζουμε τι να κάνει. Η αληθινή αγά¬πη προϋποθέτει το πέρασμα από τη μοναξιά στη μοναχικότητα. Αρχίζει όταν είμαστε ικανοί να μείνουμε μόνοι μας και να νιώθουμε ευτυχισμένοι με τον εαυτό μας.

Η αγάπη είναι δράση. Είναι δόσιμο και όχι παθητικό αίσθημα. Η προσφορά είναι από μόνη της μια εξαίσια χαρά. Στην πράξη της προσφοράς κάτι νέο γεννιέται, και τα δύο πρόσωπα νιώθουν ευγνωμοσύνη για τη ζωή που γεννήθηκε και για τους δυο. Πέρα από το στοιχείο της προσφοράς, ο ενεργητικός χαρακτήρας της αγάπης γίνεται φανερός από το ότι πάντα περιέχει ορισμένα βασικά στοιχεία, που είναι κοινά σε όλες τις μορφές αγάπης. Αυτά τα στοιχεία είναι : φροντίδα, ευθύνη, σεβασμός και γνώση. Επιπλέον εάν επιθυμούμε να γίνουμε τεχνίτες στην αγάπη, πρέπει ν’ αρχίσουμε να ασκούμαστε στην πειθαρχία, συγκέντρωση, υπομονή, ευαισθησία με τον εαυτό μας, πίστη και θάρρος σ’ όλες τις φάσεις της ζωής μας. Η πίστη στους άλλους έχει το αποκορύφωμά της στην πίστη στην ανθρωπότητα.

Η αγάπη δεν είναι μόνο ένα δυνατό συναίσθημα Είναι μια απόφαση, μια υπόσχεση. Δεν είναι σταθμός ανάπαυσης, αλλά σημείο εκκίνησης για την ωριμότητα, για τη συνεργασία. Αρμονία ή σύγκρουση, χαρά ή στενοχώρια, είναι δευτερεύον σε σχέση με το πρώτιστο γεγονός ότι δύο άνθρωποι νιώθουμε ο ένας τον άλλο, μέσα από την ουσία της ύπαρξής μας. Η αγάπη είναι μια προσωπική εμπειρία, που μπορούμε να δοκιμάσουμε μόνο μέσω του εαυτού μας και για τον εαυτό μας. Δεν είναι εγκεφαλική απασχόληση, δεν είναι μόνο ικανοποίηση του σώματος. Η αγάπη είναι μια στάση, ένας προσανατολισμός του χαρακτήρα που καθορίζει τη σχέση μας με τον κόσμο ως σύνολο και όχι με ένα «αντικείμενο» αγάπης.

Όταν αγαπάμε έναν άνθρωπο, σιγά-σιγά, η περιφέρεια του ανθρώπου εξαφανίζεται, η μορφή του ανθρώπου εξαφανίζεται. Ερχόμαστε σε όλο και μεγαλύτερη επαφή με το άμορφο, με το εσωτερικό. Τότε το σύμπαν, μας ανοίγεται. Τότε εκείνο το πρόσωπο δεν ήταν παρά μια πόρτα, ένα άνοιγμα για το παγκόσμιο.

Όταν υπάρχει αγάπη, είναι προσωπική και απρόσωπη, με ή χωρίς αντικείμενο. Είναι όπως το άρωμα ενός λουλουδιού. Μπορούμε να το μυρίσουμε όλοι, αυτό που έχει σημασία είναι το άρωμα και όχι σε ποιόν ανήκει.

Το πώς θα εκφραστεί η αγάπη και πώς θα εξελιχθεί είναι θέμα Ιδιοπροσωπίας, είναι θέμα του καθενός μας.