Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2014

Ιστορίες για ήμερους

Δεν είναι τυχαίο ότι η καθεστηκυία τάξη πραγμάτων αποδεχόταν και συντηρούσε ανέκαθεν τις πατρώες αξίες.

Εκείνες τις πρακτικές των παλαιών διδασκάλων που τραβούσαν αυτί που βαρούσαν με βέργα και έχωναν μούτρα για τιμωρία στον τοίχο (οι παλαιότεροι ενθυμούνται).

Εκείνες τις δοκίμως* αρεστές που ομιλούν σθεναρώς και αδιαπραγματεύτως περί θρησκείας πατρίδος και οικογένειας. Βασιλικό και ψαλμωδία.

Δεν μάχομαι τίποτα των ανωτέρω (βιαστικός εξηγούμαι), αλλά δικαιούμαι -ακεραίαν ευθύνην- να ερευνώ και να τροποποιώ αναλόγως. Ας μην λησμονούμε ότι οι περισσότεροι ημών θα αριστεύαμε ως εξαιρετικοί αιρετικοί και όχι μόνο σε θέματα θρησκείας αλλά και πλείστων άλλων.

Η αίρεση δεν είναι κάτι το κακό. Είναι απλά μία διαφοροποίηση, μια επανάσταση ελαφράς ή βαρυτέρας μορφής (αναλόγως), αλλά και δικαίωμα του κάθε πολίτη. Του κάθε σκεπτόμενου πολίτη και ενδεχομένως και ηθική υποχρέωση.

Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε στο σημείο αυτό, εάν υπάρχει ελευθερία μέσα στην απόλυτη δημοκρατία και θα ήταν ένα καλό ερώτημα με πολλές παραμέτρους, αλλά για σήμερα θα ήθελα να αναρωτηθώ εάν η ελευθερία απολαμβάνει του δημοκρατικού της εύρους όταν θίγει παγιωμένες, ντε φάκτο καταστάσεις. Όταν θίγει ταμπού θέματα βαλμένα σε κορνίζες στις ψηλές γωνιές των δωματίων.

Η απάντηση είναι πως όχι. Δεν ξεριζώνεται η εμμονή. Μπορεί ο φόβος, μπορεί η έλλειψη ανάγκης, μπορεί το βόλεμα, μπορεί και ακόμα και η αγνή και καθ’ όλα ορθή πίστη. (δεν μιλώ απαραίτητα για θρησκεία, ακόμα και όταν αναφέρω τη λέξη ‘’θεός’’ . Άλλως θα ανέφερα Θεός.)

Η επιστημονική ανάλυση, η απομυθοποίηση της κάθε μεταφυσικής** κατάστασης υποβιβάζει το ρόλο των αδιαπραγμάτευτων ιδεών και των Θεών, δίδοντας στον άνθρωπο περισσότερες ελευθερίες (αυτό είναι ευκόλως κατανοητό), στερώντας τους από δυναστεύσεις. Ο Επίκουρος ένας από τους πρώτους διδάξαντες.

Η απάντηση είναι πως όχι.

Πολλοί εξ’ ημών έχουμε τη δύναμη να αφήνουμε κατά μέρος όλα εκείνα που έχουμε εγχάρακτα στο νου αποστασιοποιούμενοι του τρόμου της αμαρτίας και να κοιτούμε την άλλη πλευρά. Το απέναντι επιχείρημα. Πολλοί άλλοι δε, όχι.

Επαναλαμβάνω, δεν ομιλώ μονάχα περί θρησκείας αλλά περί πλείστων άλλων θεμάτων. Της ομοφυλοφιλίας για παράδειγμα, της (ευγενούς) γηροκόμησης των γονέων, της ιδέας της διαπαιδαγώγησης των παιδιών. Υπάρχουν χιλιάδες ιδέες που έχουν κακώς ή καλώς ρίζες βαθιές και άξιο αντίλογο.

Μπορεί να μην συμφωνούμε με όλα μα διαλεγόμεθα και ετούτο είναι επίτευγμα.

Ένας εχθρός δεν είναι εξ’ ορισμού κακός. Μπορεί να μην είναι άριστος όμως πριν αμετακλήτως κατηγορήσουμε την απέναντι μεριά του ποταμού ας μπούμε στον κόπο να επιλέξουμε με προσοχή την δική μας.

Το λάθος των απέναντι φαντάζει ομοίως ορθό στα μάτια τους με το δικό μας πρέπον και σωστό.

Θα ήμαστε τα λαμπρά παραδείγματα εγωισμού εάν δεν αφήναμε στον αντίδικο το δικαίωμα που και εμείς απαιτούμε για τον εαυτό μας.

Ας μην ξεχνάμε ότι το δικαίωμα του ενός, είτε περί Θεού πρόκειται, είτε περί μονάρχη, εμπίπτει ακέραια στην Χομπσιανή θεωρία όπου οι άνθρωποι μια και είναι φύσει θηρία που ένα θα κατασπάρασσε το άλλο, συνομολόγησαν και παρέδωσαν την εξουσία, την δικαιοσύνη, την ελευθερία τους σε ένα αρχηγό. Σε ένα μονάρχη που θα είχε πάντα τα δικαιώματα επάνω τους αλλά και μία και μόνη υποχρέωση. Να μην τους επιτρέπει να σκοτώνονται μεταξύ τους. Να άρει από τους ώμους τους το βάρος, το άγχος της αλληλοεξόντωσης.

Πολλά κοινά μπορεί να βρει κανείς σε πολιτικά συστήματα και θρησκευτικές θεωρίες από το μεσαίωνα μέχρι σήμερα που όλα είχαν και έχουν τον περιορισμό των ελευθεριών (έστω και πλαγίως). Θα έλεγε κανείς ότι πλέουν αγαστά.

Και που θα βαδίζαμε δίχως νόμους (ηθικούς και μη) θα αναρωτηθούν κάποιοι.

Η αναρχία είναι ένα πολιτικό σύστημα, μια ιδέα, μια φιλοσοφία.

Στην αναρχία λοιπόν;

Και πώς θα μπορούσαμε τα προστατευθούμε από την υπερβολή της ελευθερίας, από την αλόγιστη δημοκρατική παρέκκλιση;

Και με τους νόμους τόσα χρόνια (από τον Μεσαίωνα και δώθε) τι έχουμε πετύχει από πλευράς δίκαιης μεταχείρισης; Οι λαοί πού δικαίωσαν τους κόπους τους; Πού βρήκαν το δίκαιά τους;

Αναλογιστείτε την σημερινή μας κατάσταση. Όπου καταργώντας το δικαίωμα της ιδιοκτησίας αποσκοπούν σε δημιουργία βιομηχανικών πόλεων. Παροχή στέγης και εργασίας σε οικογένειες πλησίον βιομηχανικών μονάδων. Σε πενήντα ή σε εκατό χρόνια. Όχι αύριο. Το σχέδιο όμως εξυφαίνεται.

Εφαρμόζουμε πλήρως το κοινωνικό συμβόλαιο του Λοκ. Το απόλυτο εγχειρίδιο της ιδιοκτησίας. Από την καλή όπου είναι συμφέρον και από την ...ανάποδη όπου δεν είναι.

Τη Λοκιανή λογική:

Όλα είναι δημόσια. Όλα ανήκουν σε όλους! (άριστο)

Όλα. Εκτός από εμένα που ανήκω στον εαυτό μου! (αρχίζει η εκ των ...έσω η εδραίωση του καπιταλισμού)
Και τα χέρια μου βεβαίως που ανήκουν σε μένα. Και τα πόδια μου ομοίως που με πάνε όπου τα προστάξω. Και η εργασία των χεριών μου. Και αυτή μου ανήκει. Και το ελάφι που σκότωσαν, τα χέρια μου και τα χειροτεχνήματα που έφτιαξαν. Και η γη που όργωσα πρώτος! Και ο χρόνος μου το ίδιο. Τον οποίο χρόνο μου μπορώ να τον δανείζω σε εκείνο που άρωσε για πρώτη φορά τη γη*** έναντι συμφωνηθέντος τιμήματος. Γη που θα του ανήκει μέχρι να πεθάνει και μεταβιβάζεται στα παιδιά και στα εγγόνια του. Εγώ όμως μπορώ να νοικιάσω τον εαυτό μου ακόμα και ως δούλο στη δούλεψή του και εκείνος μπορεί να απολαμβάνει των υπηρεσιών μου δίχως τύψεις. Μπορώ ακόμα και να στερήσω το δικαίωμα της ελευθερίας από εμένα χωρίς να απαιτώ οίκτο από τον κάτοχο της γης...

Δεν χρειάζεται λοιπόν απλά, αλλά απαιτείται η ξέχωρη ματιά.

Όχι ότι θα καταφέρουμε να αλλάξουμε τον κόσμο που είναι καμωμένος να μην αλλάζει αλλά τουλάχιστον να λέμε μεταξύ μας ότι από εδώ φεύγουμε γνώστες και όχι κοιμισμένοι αγκαλιά με το παραμύθι της γιαγιάς που μεγάλωσε γενιές και γενιές.
------------------------------------
*υπάρχουν και οι ‘’αδόκιμες’’ ασφαλώς, -εσφαλμένως βεβαίως- διότι επ’ ουδενί θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι εκείνο που αρέσει σε κάποιον και δεν βλάπτει ευθέως ή πλαγίως τον επόμενο τρίτο, θα μπορούσε να είναι κατακριτέο ή έστω και ελαφρώς αδόκιμο…
** Μεταφυσική είναι το δεύτερο βιβλίο του Αριστοτέλη. Το μετά το πρώτο του βιβλίο που ονομαζόταν ‘’φυσικά’’, επομένως λανθασμένα έχει καθιερωθεί η σημερινή ερμηνεία του όρου.
*** Και πόση γη θα πρέπει να έχει ο κάθε ένας; Μόνο τόση όση θα του επιτρέπει να ζει. Να συντηρείται. Εφ’ όσον όμως έχει το δικαίωμα της ενοικίασης των εργατών τότε μπορεί να έχει και περισσότερη εφ’ όσον την έχει αρώσει. (Στους ινδιάνους που ήταν λαός τροφοσυλλέκτης –όχι γεωργικός- δεν αναγνώρισαν ποτέ το δικαίωμα της ιδιοκτησίας της γης!) Ακόμα και όση μπορεί να κερδίζει με όποιο τρόπο θελήσει…

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου