Χριστιανισμός και Ναζισμος

Συχνά προβάλλουν σε συζητήσεις διάφοροι καλοθελητές, υπερασπιστές του εκκλησιαστικού μηχανισμού προς τους άθρησκους ή άθεους το επιχείρημα ότι «και ο Χίτλερ ήταν άθεος» ή κάπως έτσι. Αισθάνονται τότε μια ικανοποίηση που έφεραν το συζητητή τους σε δύσκολη θέση – λέμε τώρα. Ήθελα λοιπόν να μαζέψω διάφορες πληροφορίες για τη συμπεριφορά των εξ επαγγέλματος θρησκευόμενων στα χρόνια του Ναζισμού στη Γερμανία και τις βρήκα στη συλλογή πληροφοριών του Karl-Heinz Deschner.
Γράφει λοιπόν ο πολύ σημαντικός αυτός ερευνητής και μελετητής αρχείων ότι ο ρωμαϊκός παπισμός που μεγάλωσε και διατηρήθηκε μεγάλος με πολέμους και εξαπατήσεις, συνέβαλε αποφασιστικά τόσο στην εκδήλωση του α” παγκόσμιου πολέμου, όσο και στην άνοδο του φασισμού στην Ιταλία, τη Γερμανία και την Ισπανία. Όσο δε οι συνένοχοι με τους παπικούς, Χίτλερ, Μουσολίνι και Φράνκο εισέπρατταν επιτυχίες με τις τυχοδιωκτικές τους ενέργειες, είχαν την πλήρη συμπαράσταση του συνόλου των επισκόπων αυτών των κρατών, και όχι μόνο. Ιδιαίτερα στη Γερμανία εκδήλωναν την «πίστη τους στο μεγαλειώδες έργο του Χίτλερ» σχεδόν όλοι οι εκπρόσωποι του καθολικισμού.
Οι πλέον επιφανείς θεολόγοι της Γερμανίας είχαν εκδηλωθεί με ενθουσιασμό για τον «μεγάλο ηγέτη» (Führer), π.χ. οι Joseph Lortz, Michael Schmaus και Karl Adam. Ο Adam, πανεπιστημιακός δάσκαλος με παγκόσμιο κύρος, έγραφε το έτος 1940, όταν η φήμη του Χίτλερ βρισκόταν στο αποκορύφωμά της, γιατί δεν είχαν αρχίσει οι ήττες και η οπισθοχώρηση: «Τώρα βρίσκεται μπροστά μας το τρίτο Reich (=κράτος), γεμάτο καυτή θέληση για ζωή και πάθος, γεμάτο ασυγκράτητη δύναμη, γεμάτο δημιουργική παραγωγικότητα. Εμείς οι Καθολικοί αναγνωρίζουμε τους εαυτούς μας ως μέλη αυτού του Reich και βλέπουμε ως μέγιστο σκοπό μας επί της γης να το υπηρετήσουμε… Για χάριν της συνειδήσεώς μας υπηρετούμε αυτό το Reich με όλες τις δυνάμεις μας κι ας συμβεί οτιδήποτε προκύψει». Ο συγκεκριμένος Adam είχε βάλει στόχο της δραστηριότητάς του να δημιουργήσει ένα «γερμανικό καθολικισμό» ανεξάρτητο από το Βατικανό.

Και τι λέτε να συνέβη μετά τη λήξη του πολέμου; Το έτος 1951 απονεμήθηκε σ” αυτόν τον Adam το ανώτατο «παράσημο αξίας» της Ομοσπονδιακής Γερμανίας. Αυτό δε το παράσημο το απένειμε ένας ομοσπονδιακός πρόεδρος, ο Dr. Theodor Heuss, ο οποίος έγραφε το έτος 1932 στο βιβλίο του «Ο δρόμος του Χίτλερ» ότι «ο Χίτλερ διαθέτει έντιμα κίνητρα, ειλικρίνεια, εντυπωσιακές επιδόσεις, μία θέληση που δεν διαπραγματεύεται και διαπλέκεται αλλά επιζητεί τη νίκη». Και όλα αυτά, παρ’ ότι ο Heuss γνώριζε και προέβλεπε ότι «θα πέσουν κεφάλια». Αυτός ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Γερμανίας είχε λάβει, όπως και ο Karl Adam το «παράσημο ειρήνης» των εκδοτών βιβλίων που διοργανώνουν έκτοτε κάθε φθινόπωρο τη γνωστή έκθεση βιβλίου στη Φραγκφούρτη.
Όπως ξεσπάθωσαν οι έγκριτοι Γερμανοί (αργότερα και οι Αυστριακοί) θεολόγοι υπέρ του Χίτλερ, το ίδιο έκαναν με κάθε αποφασιστικότητα και όλοι οι ηγέτες των καθολικών νεολαιίστικων οργανώσεων. Μετά τον πόλεμο αμείφθηκαν δε, όσοι επέζησαν των πολεμικών επεισοδίων και των αναγκαστικών μετακινήσεων, με υψηλές θέσεις στον εκκλησιαστικό μηχανισμό, φτάνοντας μερικοί μέχρι και το Βατικανό: Forschbach, Monsignore Wolker, Nattermann κ.ά.
Όλοι αυτοί, αλλά και οι ευαγγελικοί συνάδελφοι και συνένοχοί τους, συμπαρατάχθηκαν με τον Χίτλερ, εξυμνούσαν με κάθε αφορμή «το μεγαλειώδες έργο του» και, ήδη το έτος 1933, αναγνώριζαν ότι το ναζιστικό καθεστώς αποτελεί «ανταύγεια επί γης της θεϊκής εξουσίας και επιτρέπει τη συμμετοχή στο αιώνιο κύρος του Κυρίου». Τότε δεν είχαν ακόμα κανένα λόγο να ισχυρίζονται ότι «παρασύρθηκαν από τη διαβολική τακτική του Χίτλερ», όπως έκαναν μεταπολεμικά, μπροστά στις επιτροπές ελέγχου των συμμάχων για να ξεγλιστρήσουν από την κατηγορία της συνεργασίας. Τότε έστελναν σωρηδόν, ετησίως εκατοντάδες ποιμαντικές εγκυκλίους και επισκοπικές επιστολές, ακόμα μέχρι το τελευταίο έτος του πολέμου, με τις οποίες υποστήριζαν οι επίσκοποι της Γερμανίας (από το 1938 και της Αυστρίας) έναν από τους μεγαλύτερους εγκληματίες της παγκόσμιας Ιστορίας.
Συχνά κατέδιδε δε ο εκκλησιαστικός μηχανισμός στα όργανα των ναζιστικών υπηρεσιών, όποιον εκδηλωνόταν αρνητικά για το καθεστώς, τους ηγέτες του και, αργότερα, για την εξέλιξη των πολεμικών γεγονότων, εφόσον δεν δήλωνε πάραυτα χριστιανική μετάνοια. Σε ποιμαντική εγκύκλιο των καθολικών επισκόπων του έτους 1935 αναφερόταν: «Απορρίπτουμε με αυστηρότητα κάθε εχθρική τοποθέτηση των μελών της εκκλησίας μας απέναντι στο γερμανικό κράτος!» Και όχι μόνο αυτό, ήθελαν ακόμα να επαναφέρουν στο «σωστό δρόμο» τους καθολικούς που κρατούνταν για πολιτικούς λόγους στις φυλακές και στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Η επισκοπική σύνοδος της Fulda του έτους 1935 διαβεβαίωνε με επίσημο έγγραφο: «Οι εντεταλμένοι ιερείς για τη διαποίμανση στις φυλακές θα βοηθήσουν αποφασιστικά ώστε να μεταπεισθούν οι φυλακισμένοι σε συνειδησιακή μεταστροφή και ηθική βελτίωση και να αναγνωρίσουν την κρατική εξουσία».
Όταν ο επίσκοπος Berning από το Osnabrück επισκέφτηκε το έτος 1936 το ήδη τότε κακόφημο στρατόπεδο συγκεντρώσεως στο Emsland, θριαμβολογούσε για «το έργο του Χίμλερ και των συνεργατών του» και καλούσε «όλους εκείνους που είχαν ενστάσεις, να επισκεφτούν το συγκεκριμένο Κέντρο για να διαπιστώσουν με τα μάτια τους ποιο έργο ανοικοδόμησης γίνεται στην πατρίδα μας». Οι κρατούμενοι στα Κέντρα αυτά (στρατόπεδα συγκεντρώσεως) είχαν, φυσικά, τελείως διαφορετική άποψη, αλλά ποιος τους ρωτούσε αφού είχε μιλήσει ήδη ο επίσκοπος του Osnabrück;
Και πάλι το έτος 1936 διαβεβαίωναν οι επίσκοποι της Γερμανίας ότι θα βοηθήσουν «τον ηγέτη Χίτλερ με όλα τα μέσα στον αμυντικό αγώνα του». Οι καθολικοί επίσκοποι είχαν ήδη από τότε υιοθετήσει τις προπαγανδιστικές ρητορείες περί επίθεσης που δεχόταν το «γερμανικό έθνος», οπότε ο ηγέτης του ήταν υποχρεωμένος να αμυνθεί.
Το έτος 1937 εξέδωσε ο επίσκοπος του Freiburg Gröber, υποστηρικτικό μέλος των SS (!), ένα «Εγχειρίδιο των θρησκευτικών προβλημάτων της σύγχρονης εποχής», στου οποίου το εξώφυλλο αναφέρεται: «Εκδοθέν με σύσταση του συνόλου των Επισκόπων» (Gesamtepiskopat). Σ’ αυτό το κατάπτυστο σύγγραμμα υπόσχονται οι καθολικοί ηγέτες την πίστη στον Führer και την ολόθερμο προσανατολισμό των καθολικών στο εθνικοσοσιαλιστικό κράτος». Ακόμα, βεβαιώνουν ότι ο Χίτλερ αποκατέστησε την αξιοπρέπεια των ανθρώπων και το κράτος δικαίου στη Γερμανία, τιμούν τον υπερασπιστή του ευρωπαϊκού πολιτισμού και δηλώνουν υποταγή στο ολοκληρωτικό καθεστώς: «Εφόσον το κράτος απαιτεί ολοκληρωτικό έλεγχο στον τομέα αρμοδιότητάς του, κρατάει σφιχτά τα λουριά και ξεπερνάει τις συνήθειες των ήρεμων εποχών, τότε βρίσκεται σε απόλυτο δίκαιο». Ο επικεφαλής των Καθολικών εκείνης της εποχής, καρδινάλιος Bertram διαβεβαίωνε ότι «σε καμία επισκοπική εγκύκλιο δεν υπήρχε κριτική στο κράτος, το ναζιστικό κίνημα και τον Führer».
Σήμερα εμφανίζονται εδώ κι εκεί διάφοροι, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι άθρησκοι και άθεοι είναι το ίδιο με τους εθνοσοσιαλιστές και τους φασίστες. Αν είναι έτσι, θα έπρεπε να είναι το ίδιο και με τους καθολικούς και προτεσταντικούς επισκόπους και ιερείς, νομίζω!
Και όποιος θυμηθεί να πει ότι αυτά τα έκαναν οι Καθολικοί και οι Προτεστάντες, αλλά οι Ορθόδοξοι ήταν αλλιώς κτλ., θα ήθελα να τους υπενθυμίσω τα ακόλουθα:
Οι εκδηλώσεις λατρείας των επισκόπων του ελληνικού χώρου υπέρ του εκάστοτε (ξενόφερτου) βασιλέα και των εκάστοτε δικτατόρων Μεταξά, Παπαδόπουλου, Παττακού κλπ. είναι γνωστές. Λιγότερο γνωστές είναι οι εκδηλώσεις θαυμασμού προς τα καθεστώτα του Μουσολίνι και του Χίτλερ. Ο μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως Πολύκαρπος έγραφε στο εκκλησιαστικό περιοδικό Εκκλησία πριν από την έναρξη του β” παγκόσμιου πολέμου, θλιβόμενος για την «καταστροφή» των δυτικών δημοκρατιών: «Από της καταστροφής εσώθησαν τα κράτη της Ιταλίας και τελευταίον της Γερμανίας διά της ανακηρύξεως δικτατοριών και περιορισμού της ελευθέρας ενεργείας των ανελευθέρων αθέων κομμουνιστών» (Ο θεόσταλτος Φίρερ, εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 20/10/2006).
Οι μοναχοί του Αγίου Όρους έστειλαν έγγραφο καλωσορίσματος προς τους Γερμανούς κατακτητές, με το οποίο ζητούσαν τη διατήρηση του προνομιακού καθεστώτος της αυτόνομης μοναχικής πολιτείας (Ελληνικόν Περιοδικό Πάνθεον, τεύχος 13, Ιουν. – Αυγ. 2001).
Μόλις προ ημερών ανακοινώθηκε ότι ο εκάστοτε επίσκοπος Ρώμης (πάπας) έχει τα πρωτεία στην ηγεσία του χριστιανισμού. Ο πάπας ήταν δε αυτός που υπέγραψε συμφωνίες (Konkordat) με όλα τα φασιστικά καθεστώτα της εποχής (Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία) για τη στήριξη της καθολικής πίστης. Δεν πιστεύω τα μέλη του ορθόδοξου ποιμνίου να σκέφτονται να κάνουν κριτική στον πρώτο της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, έτσι; Λίγος σεβασμός στις παραδόσεις (σας) παρακαλώ!