Γιατί οι άνδρες άρχισαν να ξυρίζουν τα γένια τους;

Έχεις φανταστεί πως ο άνθρωπος των σπηλαίων έβγαζε τις τρίχες από το πρόσωπο του γύρω από τη φωτιά; Κι όμως το ξύρισμα είναι πολύ πιο παλιό απ’ ότι φαντάζεσαι. Είναι τόσο παλιό όσο ο άνθρωπος των σπηλαίων. Μπορεί να ακούγεται τρελό αλλά ισχύει. Αυτό το λέει η αρχαιολογία και η επιστήμη.

Όλοι σχεδόν οι άντρες διαχρονικά ανέπτυξαν μια σχέση αγάπης και μίσους με τις τρίχες του σώματός τους.

Τα γένια ήταν από πάντα σύμβολα δύναμης και εξουσίας. Από πάντα όμως μπαινόβγαιναν μέσα στη μόδα, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής.

Όσο παράξενο και αν ακούγεται μέσα από την ιστορία της γενειάδας μπορούμε να μάθουμε για σημαντικές κοινωνικές προκαταλήψεις και ιστορικά παράδοξα. Κατά τη διάρκεια των μεσαιωνικών χρόνων, οι άνδρες με μούσια κατείχαν σημαντική θέση στην κοινωνική πυραμίδα και η περιποίηση των τριχών του προσώπου συνδέθηκε με τη θρησκεία, την υγεία και την πολιτική.

Η κυριότερη ίσως σύνδεση της γενειάδας θεωρείται η άμεση σχέση της με τη θρησκεία. Σε όλες τις θρησκείες τα γένια αποτελούν ένα αναγνωρίσιμο πολιτιστικό στερεότυπο

Οι Χριστιανοί άγιοι και κατ’ επέκταση και οι ιερείς έχουν ταυτιστεί με τη μακριά γενειάδα. Οι Εβραίοι άνδρες δεν αποχωρίζονται τα γένια τους, ενώ για τους Ινδουιστές το μούσι είναι δώρο από τον ίδιο το Θεό και επιβάλλεται να λατρεύεται. Κεντρικό ρόλο επίσης, κατέχει και στους Μουσουλμάνους.

Κατά το 17ο αιώνα, το μούσι αποτελούσε σύμβολο εξουσίας και ανδρισμού. Σύμφωνα με το συγγραφέα Τζον Μπάλερ το 1653, η άσκηση εξουσίας ανήκε αποκλειστικά στον άνδρα και ότι με το να ξυρίζει κάποιος τα γένια του αποτελούσε «μια βλασφημία, μια πράξη δίχως εξιλέωση ενάντια στη Φύση και το Θεό, το μούσι του οποίου ήταν δικό Του έργο».

Μια από τις πιο αναγκαίες αλλά ταυτόχρονα και πιο βαρετές συνήθειες του ανδρικού καλλωπισμού υπήρξε το ξύρισμα. Αυτό είναι σίγουρο.

Η ιστορία έδειξε πως τα γένια έφευγαν ή έμεναν στο πρόσωπο του άντρα ανάλογα με τις συνθήκες, τη θρησκεία, τους πολέμους και φυσικά την οικονομική τάξη του καθενός.

Ευτυχώς για μας, η ανθρωπότητα έχει κάνει σημαντικά βήματα κατά τη διάρκεια της ιστορίας και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η τεχνολογία έχει κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη (από ότι η φύση).

Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε ποιοι ήταν οι πρώτοι άντρες που ξύρισαν τα γένια τους. Για τον προϊστορικό άνδρα η έντονη τριχοφυΐα υπήρξε τεράστιο βάρος, ιδιαίτερα μετά το τέλος της εποχής των παγετώνων.

Η ιστορία από τον πολιτισμό των Αιγυπτίων μέχρι και τα Γαλλικά Μοναστήρια του Μεσαίωνα μας δείχνει πως τα γένια ήταν πάντα κάτι που έφερνε αντιπαραθέσεις.

Στην αρχή δεν υπήρχαν τα ξυραφάκια, οπότε οι άντρες αναγκαζόντουσαν να τραβάνε τις τρίχες τους μία μία μέχρι να τις ξεριζώσουν όλες. Αυτό κι αν είναι δουλειά έτσι; Και παραπονιόμαστε τώρα που τα έχουμε όλα στα πόδια μας…

Από το 30.000 π.Χ. μπορεί κανείς να βρει εργαλεία για το ξύρισμα, όπως όστρακα και πέτρες.

Δείτε παρακάτω την αναλυτική ιστορία του ανδρικού ξυρίσματος:

• Ο Μέγας Αλέξανδρος θεωρείται ότι εισήγαγε την πρακτική του ξυρίσματος στην αρχαία Ελλάδα περί το 300 π.Χ. Κάποιοι γλωσσολόγοι υποστηρίζουν, ότι η ετυμολογία της λέξης «βάρβαρος» (barbarian) προέρχεται από τη λέξη «barba» που σημαίνει γενειάδα. Επομένως, οι βάρβαροι ήταν όλοι όσοι ήταν… αξύριστοι.
• Η υπόθεση γενειάδα δεν είναι μια απλή υπόθεση τριχών, αλλά μια μακρόχρονη ιστορία που χάνεται στο βάθος του χρόνου. Μέχρι και το 18ο αιώνα οι άνδρες συνήθιζαν να επισκέπτονται τον κουρέα τους για να τους περιποιηθεί τα γένια. Η εμπειρία του ξυρίσματος δεν ήταν πάντοτε ευχάριστη, καθώς αρκετές φορές οι κουρείς ήταν αδέξιοι και γέμιζαν τους πελάτες τους με σημάδια, δημιουργώντας ένα διόλου κολακευτικό αποτέλεσμα.
• Το 1750, η εξέλιξη στα ξυράφια ξυρίσματος διευκόλυνε τους άνδρες να ξυρίζονται μόνοι τους. Τα ξυράφια από ατσάλι έκαναν το ξύρισμα πιο άνετο και ενθάρρυναν τους άνδρες να ξυρίσουν τον εαυτό τους. Το 1880, οι αδερφοί Κάμπφε διένειμαν στο εμπόριο τα πρώτα ξυραφάκια και το 1895 ο Αμερικανός πλανόδιος πωλητής Κινγκ Καμπ Ζιλέτ, επινόησε την πρώτη ξυριστική μηχανή με λεπίδες μιας χρήσης.
• Μπορεί οι εφευρέσεις ασφαλέστερων ξυριστικών μηχανισμών να διευκόλυναν πολλούς γενειοφόρους άνδρες, ωστόσο ανέκαθεν και σε κάθε πολιτισμό υπήρχαν και αυτοί που υποστήριζαν πως τα μούσια αποτελούσαν σύμβολο αρρενωπότητας και δύναμης και δεν θα έπρεπε κανείς να τα αποχωρίζεται.