Σε αυτό το άρθρο, θα μελετήσουμε όλα εκείνα τα κλειδιά που μας ενδυναμώνουν και μας δίνουν το ψυχικό σθένος ώστε να μπορέσουμε να αντικρίσουμε κατάματα τους φόβους μας και να τους ξεπεράσουμε.
Αρχικά, χρειάζεται να αναφέρουμε ότι για να φτάσουμε να φοβόμαστε κάτι σημαίνει ότι στο παρελθόν κάτι μας είχε πληγώσει.
Αναφέρει χαρακτηριστικά ο Donald Winnicott: Πες μου τι είναι αυτό που φοβάσαι και θα σου πω τι σου έχει συμβεί.
Πρόκειται για μία εμπειρία που ήρθε να ταράξει την ψυχική ισορροπία και οι άνθρωποι ήρθαν αντιμέτωποι με κάποιον απροσδόκητο κίνδυνο και δημιουργήθηκαν αρνητικά συναισθήματα.
Η γνωσιακή προσέγγιση για το φόβο
Όπως υποστηρίζει και η γνωσιακή προσέγγιση κάθε φορά που μπροστά μας έχουμε τα δεδομένα μιας νέας κατάστασης μπορούμε να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε ποιες είναι αυτές οι αυτοποιημένες αρνητικές σκέψεις που εισβάλλουν στον εγκέφαλό μας, αυξάνουν τα αρνητικά συναισθήματα και μεγαλώνουν το φόβο μας.
Αντικατάσταση δυσλειτουργικών σκέψεων
Όταν, λοιπόν, εντοπίσουμε αυτές τις δυσλειτουργικές σκέψεις, με τη βοήθεια και της γνωσιακής συμπεριφορικής προσέγγισης, τότε με διάφορες τεχνικές μπορούμε να τις αντικαταστήσουμε με πιο λειτουργικές σκέψεις που είναι σε θέση να μας βοηθήσουν να αντικατασταθούν τα αρνητικά συναισθήματα της ανησυχίας και της ανασφάλειας με θετικά.
Έτσι, μειώνονται και υποχωρούν και τα σωματικά συμπτώματα του φόβου και του έντονου άγχους όπως για παράδειγμα: η έντονη εφίδρωση, η τάση για λιποθυμία, η ταχυπαλμία και αντικαθίστανται από συναισθήματα ηρεμίας και ασφάλειας.
Είναι πολύ σημαντικό, να τονίσουμε ότι χρειάζεται κάθε κατάσταση που μας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου να την βλέπουμε στο εδώ και τώρα, στο παρόν και όχι να την βλέπουμε υπό το πρίσμα του παρελθόντος.
Ο φόβος της απιστίας
Επιπρόσθετα, επειδή τα πρίσματα και τα φίλτρα που υπάρχουν μέσα μας πολλές φορές δεν είναι καθαρά λόγω των εμπειριών φόβου και πόνου που έχουμε περάσει είναι πιθανό να υποβαλλόμαστε σε μία κατάσταση κινδύνου και να πέφτουμε σε μία παγίδα καταστροφολογίας, που ουσιαστικά μεγεθύνει τον φόβο μας.
Ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι μία γυναίκα φοβάται ότι ο σύζυγός της θα την απατήσει, επειδή αισθάνεται ότι δεν είναι επαρκής απέναντί του.
Αυτή η ανασφάλεια, αυτός ο φόβος καλλιεργείται μέσα της. Έτσι, γίνεται όλο και περισσότερο πιεστική ή ελεγκτική για να μπορέσει να αποτρέψει τον κίνδυνο να την απατήσει ο σύζυγός της. Στην ουσία, όμως, προκαλεί ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
Αυτή η συμπεριφορά, η οποία χαρακτηρίζεται από αποπνικτική πίεση και δεν είναι λειτουργική για τη συμβίωση το πιθανότερο είναι να πνίγει το σύζυγο και ίσως οδηγηθεί στον τερματισμό της συμβίωσης ή σε κάποια άλλη δυσλειτουργική συμπεριφορά.
Οπότε, αντιλαμβανόμαστε ότι όταν υπάρχει φόβος οι άνθρωποι μένουν σε ένα φαύλο κύκλο που κάνουν ενέργειες για να προσπαθήσουν να αποτρέψουν να έρθει το αποτέλεσμα που φοβούνται ενώ στην ουσία το κυνηγούν και μάλλον το προκαλούν, εξαιτίας του ότι μέσα τους αισθάνονται ανασφάλεια και ανεπάρκεια να αντιμετωπίσουν αυτόν τον φόβο.
Οι επιπτώσεις του φόβου στην υγεία
Ένα πολύ σημαντικό θέμα είναι οι επιπτώσεις στην υγεία που προκαλεί ο φόβος. Η ψυχική υγεία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη σωματική υγεία. Οπότε, όταν είμαστε καταβεβλημένοι από τον φόβο τότε έχουμε και σωματικά συμπτώματα: εφιδρώσεις, πολλές φορές ένα αίσθημα βεβαρημένης κοπώσεως και άλλα. Αλλάζει άρδην η καθημερινότητα ενός ανθρώπου που έχει αυτά τα συμπτώματα.
Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία
Αυτό που είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε είναι ότι υπάρχουν κλειδιά για να αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας. Πρώτον, υπάρχουν θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως αυτή που αναφέραμε παραπάνω της γνωσιακής- συμπεριφορικής προσέγγισης, που μπορεί να αντικαταστήσει τις αυτοματοποιημένες αρνητικές σκέψεις με λειτουργικές, οι οποίες θα βοηθήσουν την καθημερινότητά μας και θα μας ωθήσουν ουσιαστικά να δούμε τον κάθε φόβο μας σε ένα πραγματικό και ρεαλιστικό πρίσμα και όχι σε μεγέθυνση.
Ερχόμενοι κατά πρόσωπο με τους φόβους
Ακόμη, ένα άλλο κλειδί αντιμετώπισης των φόβων μας είναι η τόλμη. Να τολμήσουμε να αντιμετωπίσουμε τον φόβο για να απελευθερωθούμε. Για παράδειγμα, κάποιος φοβάται το νερό. Εάν πάρει την απόφαση ότι θα μπει στο νερό, θα απελευθερωθεί από τον φόβο του. Επομένως, βλέπουμε ότι η τόλμη βοηθάει στο να φύγει η φοβία από το προσκήνιο.
Αυτογνωσία
Ακόμη, η αυτογνωσία ενδυναμώνει τον ψυχικό μας κόσμο και μας βοηθά να ανακαλύψουμε όλες τις πτυχές του εαυτού μας. Ο άνθρωπος, όταν είναι σε θέση να αναγνωρίσει τι είναι αυτό το οποίο φοβάται και το λόγο που τον φοβίζει είναι σε θέση να ελέγξει τρόπον τινά αυτή την κατάσταση γιατί οπλίζεται με γνώση.
Όταν όμως δεν γνωρίζει και υπάρχει ένας μπερδεμένος και συγκεχυμένος τρόπος σκέψης αισθάνεται ακόμα πιο προβληματισμένος και σε κατάσταση αβοηθησίας.
Συμπερασματικά, δώσαμε κάποιες βασικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά στον φόβο και τη σύνδεση του με την ψυχική υγεία. Ο φόβος υπάρχει στη ζωή του ανθρώπου.
Στόχος μας δεν είναι να τον εξαλείψουμε, στόχος μας είναι να ενδυναμώσουμε ψυχικά τον εαυτό μας ούτως ώστε να τον ξεπεράσουμε και να τον υπερβούμε, να σταθούμε πιο πάνω από τους φόβους και τις ανασφάλειές μας.
Η τόλμη και πάνω από όλα η αγάπη νικά πάντα κάθε φόβο.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου