Αρκαδισμός, το αληθινό του νόημα

Σε ποιες αρχέγονες μνήμες, ριζώνει το αληθινό νόημα της Αρκαδίας;

Ποια είναι η βαθύτερη ουσία αυτής της Ιδέας που για αιώνες κατέκτησε την Ευρώπη του πνεύματος;

Τι θα μπορούσαν να αποκαλύψουν οι μικρές, φευγαλέες μας ματιές σε αυτό τον άγνωστο κόσμο των μύθων; - Η Αρκαδία μετουσιώνει, όσο κανένας άλλος τόπος στην Ελλάδα, την υπερβατική και ολοκληρωμένη εμπειρία ενός επίγειου Παράδεισου - Είναι ένα σύνορο ανάμεσα στη Γνώση και τη Μαγεία που διαιωνίζει από μόνο του, μια τεράστια πολιτιστική κληρονομιά.  

Ο Αρκαδισμός κουβαλάει πίσω του μια τεράστια ιστορία. Από τους Αλεξανδρινούς και τους Ρωμαίους ποιητές ως την Αναγέννηση και τις αγροτικές επαναστάσεις του 16ου αιώνα εκατομμύρια άνθρωποι - ανάμεσα τους βασιλιάδες, επιστήμονες, καλλιτέχνες, φιλόσοφοι και άνθρωποι των γραμμάτων - συμμετείχαν σε αυτό που συχνά ονομάστηκε «το μεγαλύτερο πολιτιστικό, πολιτικό και κοινωνικό κίνημα στην ιστορία της ανθρωπότητας».

Όμως σήμερα, που ένας αμείλικτος πόλεμος έχει ξεσπάσει ενάντια στους ανθρώπους, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι αυτό που αντιπροσωπεύει η Αρκαδία δεν είναι κάτι που αφορά μόνο το παρελθόν. Ο Αρκαδισμός είναι ένα σύγχρονο κίνημα που αυτοχαρακτηρίζεται ταυτόχρονα ως Τέχνη, Επιστήμη, Φιλοσοφικός στοχασμός, Κοινωνικό όραμα και Στάση ζωής.

Είναι ένας σύνδεσμος ανάμεσα στον πολιτισμό και την πνευματικότητα που θεμελιώνεται σε μια ριζική διαφοροποίηση της αντίληψης για τον κόσμο και τον εαυτό μας. Αντιπροσωπεύει την αθωότητα, την ευαισθησία, την δικαιοσύνη, την απλότητα, την επιστροφή στην ουσία και τη χαρά της ζωής. Συνειρμικά συνδέεται με την αναζήτηση της βαθύτερης γνώσης, τον αιώνιο έρωτα, την ουμανιστική συνείδηση και την ειλικρινή αγάπη για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Αρκαδία σημαίνει δίκαια κατανομή του πλούτου, προστασία των φυσικών πόρων, οικολογικό ακτιβισμό, ποίηση, πνευματικότητα μέσω της τέχνης, αειφόρο ανάπτυξη, υγιεινή διατροφή και ολοκληρωτική αφοσίωση στον πλανήτη Γη. Σημαίνει πριν απ’ όλα «Καλύτερη Ποιότητα Ζωής».

Σε ένα βαθύτερο επίπεδο η Αρκαδία, ως αρχέτυπο, θεωρείται σαν στέρεο και αιώνιο στήριγμα των πάντων που καθορίζει από τα βάθη του υποσυνείδητου την αντίληψη και την καθημερινή μας συμπεριφορά. Βασική της αρχή η ενότητα του κόσμου, η έρευνα για την ένωση του Ουρανού με τη Γη, του Θείου με το εγκόσμιο, του ανθρώπου με τη Φύση. Κάτω από αυτό το πρίσμα μπορούμε να πούμε ότι η Αρκαδία είναι μια ζωντανή οντότητα με δική της βούληση που κρύβει μέσα της τα βαθύτερα μυστήρια της Ύπαρξης.

Κάτι άλλο που αξίζει επίσης να αναφερθεί, είναι ότι η Ιδέα της Αρκαδίας, όπως διαμορφώθηκε μετά την Αναγέννηση, σαν αρχετυπικός τόπος Αγάπης, Ευδαιμονίας και Δικαιοσύνης, αντιπροσωπεύει την βαθύτερη ουσία του Ελληνισμού. Η έννοια «Αρκαδισμός» δεν διαφέρει ουσιαστικά από την έννοια «Ελληνικότητα». Αντιπροσωπεύουν και οι δύο ένα συνειδησιακό επίπεδο που ταυτίζεται με την αντίληψη του Θείου, και με την εσωτερική ταύτιση με το «'Ολον». Η Αρκαδία αντιπροσωπεύει συνεπώς την ουσία της Ελληνικότητας.

Γιατί τότε, θα μπορούσε κάποιος να ρωτήσει, δεν παραμένουμε στα όρια των λέξεων «Ελλάδα» και «Ελληνισμός»; Για τους εξής τέσσερεις λόγους.

Ο πρώτος είναι ότι το Αρκαδικό Ιδεώδες δεν περιορίζεται σε ένα συγκεκριμένο χώρο ούτε σε μια συγκεκριμένη εποχή. Ταυτίζεται με την «Ελληνικότητα», σαν ανώτατο συνειδησιακά επίπεδο εξέλιξης, κι αποτελεί τη βαθύτερη ουσία όλων εκείνων, λίγων ή πολλών, που ζουν ή έζησαν σ’ αυτή τη χώρα δημιουργώντας ένα υπέροχο πολιτισμό. Υπήρξαν όμως και άλλοι άνθρωποι σε άλλες γωνιές του κόσμου και σε άλλες εποχές που μεγαλούργησαν στην τέχνη, στη φιλοσοφία, στον πολιτισμό. Η Αρκαδία ανήκει και σ’ αυτούς έστω κι αν στη διαχρονική και υψηλή αυτή μορφή Συνειδητότητας έφτασαν μέσα από το δικό τους δρόμο.

Για να το πούμε διαφορετικά. Απ’ την Ελληνικότητα γεννιέται ο Ελληνισμός, η μορφοποίηση αυτής της καταλυτικής εμπειρίας, όπως από τον Ήλιο προέρχεται το Φως που λούζει τη γαλανή θάλασσα του Αιγαίου. Το φωτεινό Αιγαίο είναι όμως το επακόλουθο, ενώ ο Ήλιος ή Αρχή. Κι ο Ήλιος φωτίζει κι άλλες θάλασσες κι άλλους αμέτρητους κόσμους. Η Ελληνικότητα, σαν συνειδησιακά επίπεδο, δεν έχει λοιπόν Εθνική ταυτότητα. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τη λέξη «έρωτας» ή τη λέξη «φώτιση» που ανήκουν εξ ίσου σε όλα τα πλάσματα που υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Η Αρκαδία γεννιέται λοιπόν στην Ελλάδα, μορφοποιήθηκε εδώ σε συγκεκριμένη μορφή υφαίνοντας τον Ελληνικό Πολιτισμό αλλά ανήκει σε όλη την Οικουμένη.

Ένας δεύτερος λόγος είναι ότι σημασιολογικά οι λέξεις Ελλάδα και Ελληνισμός έχουν χρησιμοποιηθεί από πολλούς ανθρώπους με διαφορετικά νοήματα, ποιότητες και σημασίες. Με αυτούς τους όρους έχουν για παράδειγμα ταυτιστεί και εθνοκρατικές ιδεολογίες και ρατσιστικές συμπεριφορές και μια μορφή στείρας προγονολατρείας, και ένα φανατικό κομμάτι της επίσημης εκκλησίας.

Ένας τρίτος λόγος είναι ότι γνωρίζουμε πολλά πράγματα για την Αρχαία εποχή μέσα από δημοσιεύσεις, ομιλίες, παρουσιάσεις και μελέτες που έγιναν ιδιαίτερα στα τελευταία 20 χρόνια. Έχουμε ελάχιστη όμως πληροφόρηση για τη συνέχεια της Ελληνικής Παράδοσης στη Δύση, όταν με το όνομα Αρκαδία διαμόρφωσε καθοριστικά την τέχνη, την κοινωνία και τον Πολιτισμό της ηπείρου μας. Ο Αρκαδισμός έρχεται να καλύψει λοιπόν αυτό το κενό προσφέροντας μια πνευματική και πολιτιστική συνέχεια από την Αρχαιότητα ως τη σημερινή εποχή.

Ο τέταρτος και τελευταίος λόγος είναι ότι ο Αρκαδισμός δεν είναι μια έννοια αυθαίρετη, ούτε δημιουργήθηκε πρόσφατα για να επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες και ανασημασιοδοτήσεις. Ήδη από την Αρχαιότητα και ιδιαίτερα από την εποχή της Αναγέννησης αντιπροσωπεύει πολύ συγκεκριμένα πράγματα, ιδέες και αξίες. Ο Αρκαδισμός έχει μια οικουμενική εμβέλεια και είναι γνωστός εδώ και τουλάχιστον τέσσερεις αιώνες στην Ευρώπη αλλά και σε όλο τον κόσμο. Θεμελίωσε τον Ρομαντισμό και τον Κλασικισμό δημιούργησε το όραμα του Τζέφερσον για την Αμερική και στήριξε όλη την εναλλακτική κουλτούρα του 19ου και του 20ου αιώνα, επικεντρωμένη γύρω από τη Φύση και τον άνθρωπο. Ουσιαστικά η Αρκαδία είναι ένα εσωτερικό μονοπάτι, μία ηθική όσο και αισθητική κληρονομιά. Είναι το μονοπάτι της Δύναμης, της Αγάπης και της Σοφίας, τρεις λέξεις που τα αρχικά τους «ΔΑΣ» συμβολίζουν τον ιερό πυρσό της αναγέννησης, τη δάδα που έφερε η Άρτεμις ψυχοπομπός, όταν οδηγούσε τις ψυχές προς το Φως.

Ποια είναι τώρα η διαφορά του Αρκαδισμού από όλα τα άλλα κινήματα, πολιτιστικά, κοινωνικά, πολιτικά και περιβαλλοντικά; Μια βασική διαφορά είναι ότι ο Αρκαδισμός δεν ασχολείται μόνο με ένα τομέα της ζωής αφήνοντας τους άλλους απ’ έξω. Δεν είναι μόνο κίνημα προσωπικής ανάπτυξης που ασχολείται αποκλειστικά με την εξέλιξη του ανθρώπου παραβλέποντας τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους στις οποίες ζει. Από την άλλη πλευρά δεν είναι κι ένα είδος κοινωνικού κινήματος που απαιτεί μαζικές αλλαγές χωρίς να λαμβάνει υπόψη του την ατομική πνευματική εξέλιξη.

Για την Αρκαδία, άνθρωπος, περιβάλλον, κοινωνία και πνευματικότητα είναι συμπληρωματικές και αναπόσπαστα συνδεδεμένες, διαστάσεις που αναπτύσσονται ταυτόχρονα. Γι αυτό και στα Σεμινάρια του Αρκαδικού Κύκλου μια βασική αρχή είναι η θεωρία των 6 Κύκλων, όπως την ονομάζουμε.

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι η δραστηριότητα και η δημιουργία μας σε καθημερινό επίπεδο αναπτύσσεται σε 6 επίπεδα.

1. Στο επίπεδο της προσωπικής ανάπτυξης, δηλαδή του εαυτού μας.
2. Στο επίπεδο της οικογένειας που περιλαμβάνει τα άτομα του πιο κοντινού σε εμάς κύκλου.
3. Στο επίπεδο της κοινότητας στην οποία ζούμε.
4. Στο επίπεδο του Εθνικού μας πολιτισμού, οτιδήποτε δηλαδή στη δική μας περίπτωση συμπεριλαμβάνεται στην έννοια Ελληνισμός και Ελλάδα.
5. Στο επίπεδο της ανθρωπότητας, μια έννοια που συμπεριλαμβάνει όλα τα έθνη και όλες τις κοινωνίες.
6. Τέλος στο επίπεδο του πλανήτη, της Φύσης και όλων των όντων που υπάρχουν σ’ αυτήν.

Τώρα σε επίπεδο σημαντικότητας, όταν κάποιοι από αυτούς τους κύκλους συγκρούονται, έχει πάντοτε μεγαλύτερη σημασία ο κύκλος που βρίσκεται πιο κοντά στην περιφέρεια. Αν δηλαδή τα συμφέροντα της οικογένειας και της ανθρωπότητας συγκρούονται τότε έχει μεγαλύτερη σημασία η ανθρωπότητα. Αν η κοινότητα και ο πλανήτης έχουν διαφορετικές ανάγκες, τότε η κοινότητα είναι εκείνη που θα πρέπει να υποχωρήσει.

Ποια ωφελιμότητα μπορεί να έχει το Αρκαδικό κίνημα στη σημερινή ανθρωπότητα; Ας δούμε πρώτα σε προσωπικό επίπεδο. Οι πιο πρόσφατες μελέτες της ψυχολογίας έχουν αποδείξει πως στην καθημερινή ζωή δεν χρησιμοποιούμε παρά ένα μικρό ποσοστό των δυνατοτήτων του Νου στον τομέα της προσοχής, της μνήμης και της άμεσης γνώσης. Στην πραγματικότητα υπάρχει ένα διαφορετικό επίπεδο από αυτό του ύπνου και της εγρήγορσης, μια ανώτερη κατάσταση συνείδησης στην οποία ο άνθρωπος θα μπορούσε να πολλαπλασιάσει τις πνευματικές του ικανότητες και να τις χρησιμοποιήσει στο σύνολο τους. Την κατάσταση αυτή πολλοί ερευνητές την περιγράφουν σαν «Υπερδιανοητική δυνατότητα της Συνείδησης». Πρόκειται για ένα συνειδησιακό επίπεδο όπου ο άνθρωπος βιώνει μια αίσθηση μυστικιστικής ενότητας με ολόκληρη τη Φύση.

Οι Ουμανιστές και τα άτομα που συμμετείχαν στις Αρκαδικές Ακαδημίες αντιλαμβανόντουσαν τον καθημερινό μας κόσμο σαν την κορυφή ενός τεράστιου παγόβουνου. Στην αόρατη, κάτω από τα κύματα βάση του συμπεριλαμβάνονταν διαφορετικές κοσμοθεωρίες και πολιτιστικές δομές. Γι’ αυτούς τα πανάρχαια μυστικά της Αρκαδίας βιώνονταν άμεσα σαν υπερβατική και ολοκληρωμένη εμπειρία της ίδιας της επίγειας ύπαρξης αλλά και σαν σύνολο των συνειδήσεων όλων των όντων που υπάρχουν, σε οποιοδήποτε εξελικτικό επίπεδο.

Σήμερα, το νόημα της Αρκαδίας είναι ακριβώς αυτό. Να βοηθήσει τον ερευνητή να ξέφυγε από ένα επίπεδο Σύμπαν χωρίς νόημα και βάθος που κυβερνιέται από τη μονολογική οπτική. Στην εικόνα της Αρκαδίας οι μαγικές, μυθολογικές και ορθολογιστικές κοσμοθεωρίες συνταυτίζονται χωρίς καμία διάκριση η μια μέσα στην άλλη. Δεν συνδέονται απλά σε ένα ενιαίο σύνολο αλλά συγχωνεύονται, οδηγώντας στον οραματισμό και απελευθερώνοντας χαμένες μνήμες.

Στην εσωτερική αυτή πορεία ακόμα και οι διαλογικές προσεγγίσεις δεν παραμένουν προσκολλημένες στα εξωτερικά στοιχεία αλλά διεισδύουν στο εσωτερικό των πραγμάτων. Κώδικες, μυστικιστικά σύμβολα και κρυφές σημασίες αποκαλύπτουν μια βαθύτερη χαρτογράφηση της συνείδησης και γίνονται στάδια πνευματικής διεύρυνσης. Τα εξωτερικά στοιχεία μιας εμπειρικής οπτικής όπως το σπήλαιο, η πηγή, το δάσος και το ξέφωτο μετατρέπονται σε κλειδιά που ανοίγουν τις πόρτες για ανώτερες διαστάσεις του Υπερσυνείδητου.

Από την άλλη πλευρά, η Αρκαδία δεν μπορεί να θεωρηθεί σαν ιδεώδες που απλά βρίσκεται πέρα από αυτό τον κόσμο. Είναι η ουσία της εσώτερης πραγματικότητας. Βρίσκεται στο εδώ και στο τώρα πίσω από την ομίχλη της ψευδαίσθησης και αντιπροσωπεύει το ιδεατό παράδειγμα της καθημερινότητας. Η Αρκαδία δεν είναι μια Ουτοπία ούτε ένας μεταφυσικός παράδεισος που θα επισκεφθούμε στο τέλος της επίγειας ζωής. Είναι το επιστέγασμα της ανθρώπινης ελπίδας και το όνειρο για μια πιο αληθινή και δίκαια πραγματικότητα που αναπτύσσεται σε αρμονία με την Φύση και τις βαθύτερες ανθρώπινες ανάγκες.

Κάτω από αυτό το πρίσμα η Αρκαδία γίνεται σύμβολο μιας πολιτιστικής αλλά και κοινωνικής μετουσίωσης καθώς εκφράζει και αντιπροσωπεύει τόσο τους ανθρώπους του πνεύματος όσο και τους κοινωνικούς επαναστάτες που ονειρεύονται έναν πιο δίκαιο κόσμο. Ανήκει εξίσου στους καλλιτέχνες, στους φιλοσόφους και τους απλούς ανθρώπους που απαιτούν, στο όνομα μιας αναγκαίας αλληλεγγύης, την υπέρβαση του εγώ και την ολοκλήρωση του ατόμου μέσα στο σύνολο. Η Αρκαδία είναι ένας τόπος μαγικός όπου οι άνθρωποι θα κατορθώσουν να συνδυάσουν το όραμα μιας τέλειας Πολιτείας βασισμένης στον ορθολογισμό, με την τελειότητα του ακατάλυτου, υπερβατικού Νόμου της Φύσης.

Μέσα σε αυτό τον κόσμο η παρουσία της Άρτεμης, όχι μόνο στο ρόλο που την περιόρισε το Δωδεκάθεο ως Θεά του κυνηγιού αλλά και ως Θεά Γονιμότητας και μορφή της Προϊστορικής Μεγάλης Μητέρας, εγγυάται την προστασία όλων των πλασμάτων που υπάρχουν και την ισονομία κάθε είδους. Ο Νόμος της εκφράζει την συμπληρωματικότητα, την αρμονική συνεργασία και τον σεβασμό του συνόλου της ζωής.

Η Παρθένος, την οποία συμβολίζει η κλασσική Άρτεμις είναι η ίδια η ψυχή στην κατάσταση της αρχέγονης αθωότητας και αντιπροσωπεύει το θηλυκό ιδανικό, τη μαγική δύναμη της καρδιάς που αντιμετωπίζει όλα τα όντα ισότιμα, χωρίς καμιά ιεραρχία σαν τέλειες εκδηλώσεις του Πνεύματος που αλληλοσυνδέονται με το μεγάλο δίκτυο της ζωής.

Το ταξίδι για την εξερεύνηση της Αρκαδίας είναι μια έρευνα με συγκλονιστικές αποκαλύψεις, μυστηριώδεις διαδρομές και απίστευτους συσχετισμούς. Η Αρκαδία είναι ένα υπόγειο ρεύμα που κυλά κάτω από την επιφάνεια της καθημερινότητας, έτοιμη να αναβλύσει στον κόσμο μας και να σχηματίσει πηγές από τις οποίες θα ξεκινήσουν ρυάκια που θα μεταμορφωθούν σε ορμητικά ποτάμια. Αυτή η αντιπαράθεση ανάμεσα στο προαιώνιο και στο εφήμερο, στη βαθύτερη συνειδητότητα και στη επιφανειακή ανοησία που ονομάζουμε πραγματικότητα απαιτεί, στο όνομα μιας αναγκαίας αλληλεγγύης, την υπέρβαση του εγώ και την ολοκλήρωση του ατόμου μέσα από το σύνολο.

Πάνω σε αυτή τη βασική αρχή ο άνθρωπος της Αρκαδίας ζει σε μια κατάσταση υπαρξιακής αναμονής. Γνωρίζει ότι μια βαθύτερη έρευνα του υποχθόνιου αυτού κόσμου θα ανατρέψει κάποιες πολύ ευαίσθητες ισορροπίες καθώς θα φέρει στο φως λατρευτικά άντρα, τόπους ιερούς, μαγικούς και παράξενους καθώς και ένα ολόκληρο, θαυμαστό κόσμο, κρυμμένο μέχρι τότε στο απόλυτο, αιώνιο σκοτάδι.

Σε κοινωνικό πάλι επίπεδο, ο Αρκαδισμός είναι μια περιβαλλοντική και βαθιά πολιτική προσπάθεια για να δημιουργήσουμε ένα Παράδεισο σ’ αυτή τη Γη. Είναι κίνημα ειρήνης και συνεργασίας ανάμεσα στους λαούς, και έχει ανάγκη απ’ όλους μας για να μπορέσει να ανθήσει και να αποκτήσει δύναμη, έτσι ώστε να αλλάξουν κάποια πράγματα σ’ αυτό τον κόσμο. Κάτω από αυτό το πρίσμα γίνεται κατανοητό το ότι ο Αρκαδισμός δεν είναι μια σειρά από μικρές ομάδες ούτε μυστική εταιρία με ιδιοτελή συμφέροντα. Είναι η αρχή ενός μαζικού κινήματος για μια καλύτερη ποιότητα ζωής που θεμελιώνεται στη συνειδητή και υπεύθυνη συμμετοχή του κάθε ανθρώπου στο όραμα της Αρκαδίας.