Καλλιεργώντας την αυτοαποδοχή

Μιλώντας για την αποδοχή του εαυτού, ο Ψυχολόγος Carl Rogers είχε πει: «Το παράδοξο είναι ότι, όταν αποδεχτώ τον εαυτό μου γι’ αυτό που είμαι, τότε ακριβώς μπορώ να αλλάξω».

Όταν αναφερόμαστε στον όρο «αυτοαποδοχή», εννοούμε ότι αποδεχόμαστε τον εαυτό μας έτσι όπως είναι, με τα ελαττώματα και τα προτερήματά του. Γνωρίζουμε, δηλαδή, τόσο τα αδύναμα όσο και τα δυνατά μας σημεία και δεν προσπαθούμε συνεχώς να διορθωνόμαστε, με σκοπό να γίνουμε τέλειοι. Με άλλα λόγια, αποδεχόμαστε ότι είμαστε «ατελείς» και δε στεκόμαστε διαρκώς απέναντι από τον εαυτό μας, προκειμένου να τον αλλάξουμε.

Πως αποκωδικοποιείται η συνεχής προσπάθεια για αυτοβελτίωση

Αυτή η ερώτηση μπορεί να απαντηθεί υπό όρους, καθώς δεν υπάρχει μια απάντηση που να καλύπτει όλα τα ενδεχόμενα. Η έννοια της αυτο-βελτίωσης, μπορεί να εξελιχθεί σε μια πολύ όμορφη και δημιουργική διαδικασία, μέσα από την οποία ανακαλύπτουμε πολλά και σημαντικά κομμάτια του εαυτού μας που πριν ίσως ήταν εντελώς άγνωστα για εμάς, ενώ παράλληλα μας δίνεται η ευκαιρία να διορθώσουμε και πιθανά λάθη που κάναμε στο παρελθόν.

Όπως αναφέρουμε και παραπάνω, όμως, το πιο σημαντικό είναι αρχικά να αποδεχτούμε τον εαυτό μας έτσι όπως είναι. Αυτό δε σημαίνει ότι αν, για παράδειγμα, γνωρίζω πως είμαι ασυνεπείς στα ραντεβού μου, θα αποδεχτώ ότι θα είμαι έτσι για μια ζωή και δε θα προσπαθήσω να βελτιωθώ. Η έννοια της αποδοχής σε αυτό το σημείο, σχετίζεται με την αποδοχή της «μη τελειότητάς» μου ως ανθρώπου, ότι, δηλαδή, είναι εντελώς φυσιολογικό κι αναμενόμενο να έχω μειονεκτήματα ως προσωπικότητα και ότι δεν επιζητώ την αυτοβελτίωση με σκοπό να φτάσω στην τελειότητα.

Ο σκοπός κάθε προσπάθειάς μας για να γίνουμε καλύτεροι πρέπει να έχει επίκεντρο εμάς τους ίδιους και την ευτυχία μας, όχι αόριστες και «σκληρές» έννοιες όπως είναι αυτή της τελειότητας. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι δεν είναι δυνατό να ζητάμε από τους άλλους ανθρώπους να μας αποδεχτούν όταν εμείς οι ίδιοι πρωτίστως δεν έχουμε αποδεχτεί τον εαυτό μας.

Χρειάζεται να καταστείλω τον επικριτικό μου εαυτό

Ωστόσο, για να μπορέσουμε πραγματικά να βελτιωθούμε και να διατηρήσουμε τις θετικές συνέπειες της εξέλιξης, είναι σημαντικό να προσπαθήσουμε να δούμε και να αξιολογήσουμε τον εαυτό μας σαν εξωτερικός παρατηρητής. Αυτό είναι αναγκαίο, γιατί, όταν προσπαθούμε να βελτιώσουμε πιθανά μας ελλείμματα εκ των έσω, τείνουμε να μην είμαστε αρκετά αντικειμενικοί και παλεύουμε με τον εαυτό μας, μεταπηδώντας συνεχώς σε αντίθετα άκρα, όπως για παράδειγμα το άκρο του «τί είναι καλό και τί κακό», «τί σωστό και τί λάθος», παραβλέποντας, παρόλα αυτά, τα ενδιάμεσα σημεία.

Έτσι, λοιπόν, οφείλω να σταθώ δίπλα κι όχι απέναντι στον εαυτό μου, χωρίς να ασκώ αυστηρή κριτική και χωρίς να γεμίζω με αρνητικά συναισθήματα την προσπάθειά μου. Επιστρέφοντας, λοιπόν, στο παραπάνω παράδειγμα, μέχρι να καταφέρω να βρω αποτελεσματικούς τρόπους για να είμαι πιο συνεπείς στις υποχρεώσεις μου, καλό θα ήταν να μην «αυτο-μαστιγώνομαι» κάθε φορά που τύχει να αργήσω στο ραντεβού μου, ούτε να κατακρίνω τον εαυτό μου για την καθυστέρηση αυτή, αλλά να με αποδεχτώ εξ αρχής ως άτομο που έχει τα προτερήματα και τα ελαττώματά του.

Τί θα κερδίσω αν αποδεχτώ τον εαυτό μου όπως είναι

Κατ’ αρχάς, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αποδοχή του εαυτού αποτελεί μια καθαρά εσωτερική – προσωπική διεργασία. Δε χρειάζεται να μας πει κανένας άλλος ότι μας αποδέχεται, παρά μόνο εμείς οι ίδιοι. Αυτό σημαίνει ότι δεν είμαι αυτό που θα ήθελαν οι άλλοι να είμαι, αλλά ούτε κι αυτό που θα ήθελα εγώ ο ίδιος να γίνω κάποια στιγμή στο μέλλον. Αποδέχομαι εγώ και μόνο τον εαυτό μου τώρα. 

Όταν καταφέρουμε να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο αποδοχής του εαυτού μας, τότε θα έχουμε απομακρύνει τις προσωπικές μας ανασφάλειες και τα κόμπλεξ, τα αισθήματα ζήλιας ή απομόνωσης που μπορεί να βιώνουμε κατά καιρούς και θα μειώσουμε τις ευέξαπτες στιγμές μας, καθώς θα είμαστε σε θέση πλέον να εξηγήσουμε τους λόγους που μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε δυσάρεστα συναισθήματα.

Εν κατακλείδι, το να αποδέχομαι τον εαυτό μου δεν είναι μέρος μιας διαδικασίας που καλούμαι να φέρω εις πέρας και μετά τελειώνει. Είναι τρόπος ζωής και με ακολουθά σε όλες μου τις φάσεις. Είναι η φιλοσοφία γύρω από τον τρόπο που επιλέγουμε να ζούμε και να δίνουμε νόημα στην καθημερινότητά μας. Είναι ο τρόπος για να αποκτήσουμε μια καλύτερη ποιότητα ζωής, ξεκινώντας από εμάς τους ίδιους.