Μόνο έξω απ’ το θέμα μπορείς να δεις καθαρά κι αντικειμενικά

Όλοι έχουμε προβλήματα –ή έστω προβληματισμούς– κι έτσι περνάμε τις περισσότερες μέρες μας εκνευρισμένοι και στεναχωρημένοι για τα αμέτρητα μικρά ή μεγάλα εμπόδια που έχει πετάξει μπροστά μας η ζωή. Εντούτοις, ο καθένας μας τα χειρίζεται και τα αντιμετωπίζει διαφορετικά ανάλογα με το χαρακτήρα, τις ικανότητες και την προσωπικότητα που διαθέτει. Τις περισσότερες φορές, όμως, έχουμε όλοι ένα κοινό χαρακτηριστικό: Όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα, συμπεριφερόμαστε ανώριμα και δεν ακούμε ποτέ καμία γνώμη-συμβουλή, έστω κι αν τη ζητάμε σαν τρελοί.

Λοιπόν, μας έχω συνταρακτικά νέα! Δε γίνεται εμείς να είμαστε πάντα οι λογικοί κι ο υπόλοιπος κόσμος να είναι τρελός. Μπορεί ο Πλάτωνας να μας δίδαξε πως δεν πρέπει να τιμούμε τις γνώμες όλων των ανθρώπων αλλά μερικών κι όχι όλες αλλά μερικές, μήπως όμως κάποιες φορές πρέπει να ακούμε κιόλας; Αν μας υποδείξει ένας το λάθος μας δεν έχει σημασία, αν μας το πουν δύο ίσως να είναι σύμπτωση, αλλά αν μας πουν τρεις το ίδιο πράγμα, μήπως έχουν δίκιο; Σαφώς εξαρτάται κι απ’ το ποιοι είναι αυτοί που μας λένε τη γνώμη τους, τι σχέση έχουμε μαζί τους, αλλά κι αν μετράει η άποψή τους για εμάς. Σε κάθε μας πρόβλημα ζητάμε τη βοήθεια των σημαντικών ανθρώπων στη ζωή μας κι αν όχι, τότε απλά ψάχνουμε αφορμές να παρεκκλίνουμε απ’ το θέμα αποφεύγοντας να το λύσουμε.

Είναι πολύ πιο εύκολο κάποιος που δεν έχει άμεση επαφή με το πρόβλημα να μας δώσει μια πιο σωστή κι αντικειμενική οπτική, γιατί έχει απόσταση απ’ το θέμα. Η αντικειμενική άποψη δίδεται ανάλογα με το πόσο ενδιαφέρει τον συμβουλάτορα να μας επηρεάσει ή όχι. Ενδέχεται να μη μας πει τα πράγματα ως έχουν λόγω του συναισθηματικού δεσμού που διατηρούμε, με αποτέλεσμα απλά να μας χαϊδέψει τα αφτιά. Παρ’ όλα, αυτά οφείλουμε να ξεχωρίζουμε την αντικειμενική άποψη γιατί συνήθως είναι αυτή που δε μας αρέσει όταν την ακούμε. Βασίζεται μόνο στη λογική και στα γεγονότα της πραγματικότητας κι αν μας την εκφράσουν πολλοί, τότε πρέπει να τη λάβουμε υπόψη.

Δε νοείται να ζητάμε ουσιαστικά βοήθεια για κάτι που μας προβληματίζει και μετά να εθελοτυφλούμε γιατί απλά η καρδιά μας τρώει τον εγκέφαλό μας για πρόγευμα. Ακόμη κι έτσι να είναι, ας έχουμε το θάρρος να το παραδεχτούμε κι ας σταματήσουμε να ταλαιπωρούμε φίλους, συγγενείς και λοιπούς που ασχολούνται μαζί μας άδικα. Αν εμείς δεν είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε τη λογική, προφανώς κανένας δε θα μπορέσει να μας την επιβάλει.

Είναι ευρέως γνωστό πως όταν είμαστε πολύ κοντά σε ένα πρόβλημα θολώνει η οπτική μας και δεν μπορούμε να είμαστε οι ίδιοι αντικειμενικοί. Για αυτό, άλλωστε, ζητάμε γνώμη/συμβουλή/βοήθεια απ’ τον περίγυρό μας. Τη ζητάμε για να βρούμε τη λογική που μόνοι μας αδυνατούμε να δεχτούμε. Ζητάμε επιβεβαίωση καθώς βαθιά μέσα μας τις περισσότερες φορές το ξέρουμε ότι δε συμπεριφερόμαστε λογικά, αφού πριν ρωτήσουμε ή συζητήσουμε με οποιονδήποτε άλλο, έχουμε αναλύσει από μόνοι μας όλες τις αιτίες και τα πιθανά αποτελέσματα του προβλήματός μας.

Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, είναι να κοιτάξουμε το πρόβλημα από απόσταση, λες και πρόκειται για πρόβλημα κάποιου άλλου, βγάζοντας το συναίσθημα απ’ τη μέση, διαχειριζόμενοι το θέμα με ψυχρή λογική. Για να βρούμε τη λύση σε ένα πρόβλημα θέλει τρόπο κι όχι κόπο. Χρειάζεται να το δούμε σφαιρικά, από όλες τις οπτικές, όχι μόνο απ’ την οπτική αυτού που το βιώνει. Ας το δούμε σαν να μην είναι δικό μας. Τι θα προτείναμε σε κάποιον άλλο να κάνει στην ίδια περίπτωση; Εμείς γιατί να κάνουμε κάτι διαφορετικό; Εμείς γιατί να μην το λύσουμε με γνώμονα τη λογική;

Η κρίση μας επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως την έλλειψη αυτοεκτίμησης κι αυτοπεποίθησης ή τις προηγούμενες λανθασμένες επιλογές μας. Συχνά αρνούμαστε να αναλάβουμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης. Ακόμη κι αν δεν προκαλέσαμε εμείς το πρόβλημα, φταίμε για το ότι του επιτρέπουμε να μας επηρεάζει. Δεν έχει σημασία πόσο μικρό ή μεγάλο το θεωρούμε, αλλά αν έχουμε τη διάθεση να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να το λύσουμε.

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι ο φόβος της αλλαγής που οδηγεί σε υπερανάλυση των καταστάσεων. Κάνουμε σενάρια επί σεναρίων κι αναλύουμε πιθανές πτυχές των επιλογών μας ψάχνοντας τις ιδανικές, οι οποίες θα μας λύσουν άμεσα κι ανώδυνα το πρόβλημα. Υπάρχει βέβαια η πιθανότητα να έχουμε όφελος απ’ την κατάσταση που ζούμε και για αυτό αποφεύγουμε τη λύση του προβλήματος. Επιτρέπουμε την ύπαρξη μιας άβολης κατάστασης γιατί κάπου εκεί υπάρχει κάτι που μας βολεύει.

Με αυτό τον τρόπο, όμως, δε λύνουμε ένα πρόβλημα. Δεν είμαστε ούτε εμείς διαφορετικοί ούτε οι συνθήκες μας κι ας μη γινόμαστε «δάσκαλοι που δίδασκαν». Δεν αποτελούμε εξαίρεση, απλά η καρδιά μας θέλει περισσότερο χρόνο να αποδεχτεί αυτό που ξέρει ήδη το μυαλό μας. Για αυτό ας ποντάρουμε στη λογική που υπάρχει γύρω μας, έτοιμη να μας χαριστεί απλόχερα και να μας βοηθήσει. Οι γύρω μας έχουν δίκιο, δεν είναι τρελοί, γιατί πολύ απλά έχουν καλύτερη οπτική, μιας και βρίσκονται έξω απ’ την κατάσταση.

Ας μην ξεχνάμε πως οι πολλές σύμφωνες υποκειμενικές γνώμες, οδηγούν σε μία αντικειμενική.