Ο σοφός βασιλιάς και το βασανισμένο ζώο

Τα χρονικά λένε ότι ο Inca Pachacutec ήταν ένας πολύ σοφός βασιλιάς, που κυβερνούσε τον λαό του με δικαιοσύνη. 

Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού βρήκε ένα ζώο που είχε πέσει σε ένα βάλτο, από τον οποίο προσπαθούσε να βγει με επίπονες προσπάθειες. Ο βασιλιάς, που ήταν ευσεβής άνθρωπος απέναντι στα βάσανα των άλλων, σταμάτησε τη συνοδεία του, υποκλίθηκε μπροστά στο ζώο που βασανιζόταν και του πρόσφερε το χέρι του για να κρατηθεί, αλλά το ζώο αντί γι' αυτό, αφού έδειξε τα κοφτερά του δόντια, δάγκωσε άγρια το μπράτσο του βασιλιά, που προσπαθούσε να το σώσει.

Η αντίδραση του ζώου εξόργισε τους αυλικούς και γρήγορα ετοιμάστηκαν να το σκοτώσουν ακριβώς εκεί. Αλλά η σοφία του Pachacutec ήξερε να βλέπει πέρα ​​από τα φαινόμενα και σταμάτησε τα εκδικητικά χέρια των υπηκόων του. «Μην το κάνετε», είπε ενώ κάποιος φρόντιζε τις πληγές του, «γιατί αντέδρασε με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι που υπόκεινται σε τυραννία και εκμετάλλευση, συνηθισμένοι να μην δέχονται τίποτε άλλο παρά αδικία και τιμωρία από αυτούς που τους κυβερνούν, δεν ξέρουν πώς να αναγνωρίσουν τη δίκαιη μεταχείριση που θα ανακουφίσει τα δεινά τους. Αλλά με λίγη υπομονή και επιμονή πρέπει να τους δείξουμε ότι έφτασε η ώρα τους για απελευθέρωση».

Και όντως ήταν έτσι, γιατί ο βασιλιάς, έδωσε στο ταλαίπωρο ζώο μια εξαίσια λιχουδιά, χάιδεψε το κεφάλι του και του μίλησε γλυκά και, σιγά σιγά, τελικά κατάφερε να το βγάλει από το βάλτο. Και τα χρονικά λένε ότι από τότε έγινε πιστός σύντροφος εκείνου του θρυλικού βασιλιά, και δεν έφυγε ποτέ από κοντά του. Αυτό που δεν μπορούν να μας περιγράψουν ακριβώς είναι αν αυτοί που είδαν τη σκηνή έβγαλαν από όσα έζησαν το μάθημα που μόλις τους είχε δώσει ο βασιλιάς τους και αν εξάλειψαν την συχνά κακή συμπεριφορά εκείνων που έχουν τη δύναμη, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.