Ο άνθρωπος που είναι βλάκας, πάντοτε βαριέτα

Βαριέται επειδή τα μάτια του είναι τόσο γεμάτα από γνώση, που δεν μπορεί να δει τι συμβαίνει. Έχει τόσο πολλές γνώσεις, χωρίς να γνωρίζει ο ίδιος απολύτως τίποτα. Δεν είναι σοφός, απλώς έχει πολλές γνώσεις. Όταν κοιτάει ένα τριαντάφυλλο, δεν βλέπει αυτό το συγκεκριμένο τριαντάφυλλο, αλλά όλα τα τριαντάφυλλα τα οποία έχει διαβάσει, όλα τα τριαντάφυλλα που έχουν ζωγραφίσει οι ζωγράφοι και για τα οποία έχουν μιλήσει οι φιλόσοφοι.

Και όλα εκείνα τα τριαντάφυλλα στέκονται μπροστά στα μάτια του, οπότε το συγκεκριμένο τριαντάφυλλο που βρίσκεται αυτή τη στιγμή μπροστά του, στέκεται τελευταίο, σε μια τεράστια ουρά, χαμένο μέσα στο πλήθος και δεν μπορεί να το δει. Απλώς επαναλαμβάνει. Λέει: «Το τριαντάφυλλο είναι όμορφο.» Εκείνα τα λόγια δεν είναι καν δικά του. Δεν είναι αυθεντικά, δεν είναι ειλικρινή, δεν είναι αληθινά. Είναι η φωνή κάποιου άλλου κ εκείνος παίζει απλώς μια κασέτα.

Βλακεία είναι το να επαναλαμβάνεις τους άλλους. Είναι κάτι φτηνό, επειδή δεν χρειάζεται να μάθεις εσύ ο ίδιος. Το να μάθεις εσύ ο ίδιος είναι επίπονο. Χρειάζεται να έχει κανείς κότσια για να μπορεί να μαθαίνει. Το να μαθαίνεις, σημαίνει να είσαι έτοιμος να παρατήσεις το παλιό και να είσαι συνεπώς έτοιμος να αποδεχθείς το καινούριο. Το να μαθαίνεις, σημαίνει να μην έχεις εγωισμό.

Και ποτέ κανείς δεν ξέρει πού θα σε οδηγήσουν αυτά που μαθαίνεις. Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει πού θα οδηγηθεί ο μαθητής. Η ζωή του είναι απρόβλεπτη. Ούτε κι ο ίδιος δεν μπορεί να προβλέψει τι πρόκειται να συμβεί αύριο, πού θα βρίσκεται αύριο. Προχωράει χωρίς να έχει προκατασκευασμένη γνώση. Μαθαίνεις μόνο όταν ζεις χωρίς έτοιμες γνώσεις, όταν ζεις σε μια συνεχή κατάσταση μη γνώσης.

Γι’ αυτό τα παιδιά είναι όμορφα. Όσο μεγαλώνουν, σταματούν να μαθαίνουν, επειδή μαζεύουν γνώση και είναι φτηνό το να την επαναλαμβάνουν. Γιατί να σκοτίζονται; Είναι φτηνό, είναι απλό, ακολουθείς το πρότυπο και κινείσαι σε κύκλους. Τότε όμως εγκαθίσταται η ανία. Βλακεία και ανία πηγαίνουν μαζί.