ΘΟΥΚ 6.24.1–6.26.2
Κίνητρα του αθηναϊκού λαού για την εκστρατεία – Οι τελικές αποφάσεις
Μετά τη δημηγορία, με τον οποία ο Αλκιβιάδης προέτρεπε τους Αθηναίους να εκστρατεύσουν στη Σικελία, αυτοί κυριεύτηκαν από ακόμα μεγαλύτερη επιθυμία για το παράτολμο εγχείρημα. Στη δευτερολογία του ο Νικίας κατέβαλε μια τελευταία προσπάθεια να αποτρέψει την εκστρατεία, προβάλλοντας το μέγεθος της απαιτούμενης προπαρασκευής.
[6.24.1] Ὁ μὲν Νικίας τοσαῦτα εἶπε νομίζων τοὺς Ἀθηναίους τῷ
πλήθει τῶν πραγμάτων ἢ ἀποτρέψειν ἤ, εἰ ἀναγκάζοιτο
στρατεύεσθαι, μάλιστ’ <ἂν> οὕτως ἀσφαλῶς ἐκπλεῦσαι· [6.24.2] οἱ
δὲ τὸ μὲν ἐπιθυμοῦν τοῦ πλοῦ οὐκ ἐξῃρέθησαν ὑπὸ τοῦ
ὀχλώδους τῆς παρασκευῆς, πολὺ δὲ μᾶλλον ὥρμηντο, καὶ
τοὐναντίον περιέστη αὐτῷ· εὖ τε γὰρ παραινέσαι ἔδοξε καὶ
ἀσφάλεια νῦν δὴ καὶ πολλὴ ἔσεσθαι. [6.24.3] καὶ ἔρως ἐνέπεσε
τοῖς πᾶσιν ὁμοίως ἐκπλεῦσαι· τοῖς μὲν γὰρ πρεσβυτέροις
ὡς ἢ καταστρεψομένοις ἐφ’ ἃ ἔπλεον ἢ οὐδὲν ἂν σφαλεῖσαν
μεγάλην δύναμιν, τοῖς δ’ ἐν τῇ ἡλικίᾳ τῆς τε ἀπούσης πόθῳ
ὄψεως καὶ θεωρίας, καὶ εὐέλπιδες ὄντες σωθήσεσθαι· ὁ δὲ
πολὺς ὅμιλος καὶ στρατιώτης ἔν τε τῷ παρόντι ἀργύριον
οἴσειν καὶ προσκτήσεσθαι δύναμιν ὅθεν ἀίδιον μισθοφορὰν
ὑπάρξειν. [6.24.4] ὥστε διὰ τὴν ἄγαν τῶν πλεόνων ἐπιθυμίαν, εἴ
τῳ ἄρα καὶ μὴ ἤρεσκε, δεδιὼς μὴ ἀντιχειροτονῶν κακόνους
δόξειεν εἶναι τῇ πόλει ἡσυχίαν ἦγεν. [6.25.1] καὶ τέλος παρελθών
τις τῶν Ἀθηναίων καὶ παρακαλέσας τὸν Νικίαν οὐκ ἔφη
χρῆναι προφασίζεσθαι οὐδὲ διαμέλλειν, ἀλλ’ ἐναντίον ἁπάν-
των ἤδη λέγειν ἥντινα αὐτῷ παρασκευὴν Ἀθηναῖοι ψηφί-
σωνται. [6.25.2] ὁ δὲ ἄκων μὲν εἶπεν ὅτι καὶ μετὰ τῶν ξυναρχόντων
καθ’ ἡσυχίαν μᾶλλον βουλεύσοιτο, ὅσα μέντοι ἤδη δοκεῖν
αὐτῷ, τριήρεσι μὲν οὐκ ἔλασσον ἢ ἑκατὸν πλευστέα εἶναι
(αὐτῶν δ’ Ἀθηναίων ἔσεσθαι ὁπλιταγωγοὺς ὅσαι ἂν δοκῶσι,
καὶ ἄλλας ἐκ τῶν ξυμμάχων μεταπεμπτέας εἶναι), ὁπλίταις
δὲ τοῖς ξύμπασιν Ἀθηναίων καὶ τῶν ξυμμάχων πεντα-
κισχιλίων μὲν οὐκ ἐλάσσοσιν, ἢν δέ τι δύνωνται, καὶ
πλέοσιν· τὴν δὲ ἄλλην παρασκευὴν ὡς κατὰ λόγον, καὶ
τοξοτῶν τῶν αὐτόθεν καὶ ἐκ Κρήτης καὶ σφενδονητῶν, καὶ ἤν
τι ἄλλο πρέπον δοκῇ εἶναι, ἑτοιμασάμενοι ἄξειν. [6.26.1] ἀκούσαντες
δ’ οἱ Ἀθηναῖοι ἐψηφίσαντο εὐθὺς αὐτοκράτορας εἶναι καὶ
περὶ στρατιᾶς πλήθους καὶ περὶ τοῦ παντὸς πλοῦ τοὺς στρα-
τηγοὺς πράσσειν ᾗ ἂν αὐτοῖς δοκῇ ἄριστα εἶναι [Ἀθηναίοις].
[6.26.2] καὶ μετὰ ταῦτα ἡ παρασκευὴ ἐγίγνετο, καὶ ἔς τε τοὺς
ξυμμάχους ἔπεμπον καὶ αὐτόθεν καταλόγους ἐποιοῦντο, ἄρτι
δ’ ἀνειλήφει ἡ πόλις ἑαυτὴν ἀπὸ τῆς νόσου καὶ τοῦ ξυνεχοῦς
πολέμου ἔς τε ἡλικίας πλῆθος ἐπιγεγενημένης καὶ ἐς χρη-
μάτων ἅθροισιν διὰ τὴν ἐκεχειρίαν, ὥστε ῥᾷον πάντα
ἐπορίζετο. καὶ οἱ μὲν ἐν παρασκευῇ ἦσαν.
***
[6.24.1] Τόσα απάνω–κάτω είπε ο Νικίας, νομίζοντας πως με τον όγκο των δυσκολιών που πρόβαλε ή θ' απομάκρυνε τους Αθηναίους από το σχέδιό τους, ή, αν τον ανάγκαζαν να κάνει την εκστρατεία, θα ξεκινούσε κατοχυρωμένος όσο ήτανε δυνατό. [6.24.2] Αυτοί όμως δεν κλονίστηκαν στη μεγάλη τους επιθυμία να εκστρατεύσουν από το τεράστιο κ' ενοχλητικό βάρος των προετοιμασιών, αλλ' αντίθετα τους άναψε η διάθεση περισσότερο, ώστε κατάντησε να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα· γιατί θεώρησαν πως τους είχε ορμηνέψει σωστά και ότι ο στρατός τώρα θα ήταν πιο ασφαλισμένος. [6.24.3] Και τους έπιασε όλους μεγάλος πόθος να πάρουνε μέρος στην εκστρατεία, τους πιο ηλικιωμένους από τη μια με την ιδέα πως ή θα υποδούλωναν τα μέρη που πήγαιναν να χτυπήσουν ή τουλάχιστον πως τόσο μεγάλη δύναμη δεν μπορούσε να πάθει καμιά συμφορά, τους νέους στην ακμή της ηλικίας τους από την άλλη τους κυρίεψε η λαχτάρα να ιδούν και να γνωρίσουν από κοντά την άγνωστη χώρα, ελπίζοντας συγχρόνως πως θα επιζήσουν· το πλήθος του λαού στρεφόταν πρώτα στο άμεσο κέρδος του στρατιωτικού μισθού και δεύτερο στην κατάχτηση μιας ηγεμονίας, όπου θα υπήρχε πάντα ανάγκη μισθοφόρων. [6.24.4] Έτσι από το γενικό ρεύμα της ορμής της πλειοψηφίας, κ' εκείνος ακόμα που δεν εννοούσε την επιχείρηση φοβόταν μήπως αν σηκώσει το χέρι του σε αρνητική ψήφο θεωρηθεί εχτρός της πολιτείας κ' έτσι καθόταν ήσυχος.
[6.25.1] Και τέλος κάποιος Αθηναίος πήδηξε στο βήμα, και αποτείνοντας το λόγο στο Νικία του είπε πως δε χρειάζεται πια να βρίσκει προφάσεις και να καθυστερεί τα πράματα, αλλά να πει καθαρά μπροστά σε όλους τι και τι εξοπλισμούς ήθελε να του δώσουν με την ψήφο τους. [6.25.2] Αυτός ζορισμένος απάντησε πως θα προτιμούσε να συσκεφθεί πρώτα με τους άλλους στρατηγούς, αλλά κατά την ατομική του γνώμη δεν έπρεπε να ξεκινήσουν με λιγότερα από εκατό πολεμικά (κ' οι Αθηναίοι οι ίδιοι έπρεπε να συνεισφέρουν καράβια για τη μεταφορά του στρατού όσα κριθούν αναγκαία καθώς και να στείλουν να ζητήσουν και άλλα από τους συμμάχους και να 'χουν βαριά αρματωμένους στρατιώτες όχι λιγότερους από πέντε χιλιάδες όλους μαζί, Αθηναίους και συμμάχους, κι αν μπορέσουν, ακόμα περισσότερους· κι όσο για τα άλλα όπλα θα έπαιρναν, αυτός κ' οι άλλοι στρατηγοί, αφού τους τα ετοιμάσουν, αριθμό που ν' αναλογεί προς το βαρύ πεζικό, καθώς και τοξότες από την Αθήνα και την Κρήτη, και σφεντονίτες και ό,τι άλλο τους φανεί πως χρειάζεται.
[6.26.1] Κι αφού τ' άκουσαν αυτά οι Αθηναίοι ψήφισαν αμέσως απόλυτη πληρεξουσιότητα στους στρατηγούς, τόσο ως για τον αριθμό των στρατιωτών, όσο και για ολόκληρη την εκστρατεία, και να ενεργήσουν όπως νομίζουν πως είναι το καλύτερο για τους Αθηναίους. [6.26.2] Κ' ύστερα απ' αυτά άρχισαν αμέσως οι προετοιμασίες κ' έστειλαν στους συμμάχους ζητώντας ό,τι χρειάζονταν και σύνταξαν στρατολογικούς καταλόγους για την Αθήνα. Τελευταία είχε συνέρθει η πολιτεία από τη μεγάλη αρρώστια κι από τον αδιάκοπο πόλεμο, τόσο ως για το πλήθος των νέων που είχανε μεγαλώσει στο μεταξύ κι ως για την αποταμίευση χρημάτων χάρη στην ανακωχή, κ' έτσι τα προμηθεύτηκαν όλα πιο εύκολα. Βρίσκονταν λοιπόν αυτοί απασχολημένοι με την προετοιμασία.
[6.24.1] Τόσα απάνω–κάτω είπε ο Νικίας, νομίζοντας πως με τον όγκο των δυσκολιών που πρόβαλε ή θ' απομάκρυνε τους Αθηναίους από το σχέδιό τους, ή, αν τον ανάγκαζαν να κάνει την εκστρατεία, θα ξεκινούσε κατοχυρωμένος όσο ήτανε δυνατό. [6.24.2] Αυτοί όμως δεν κλονίστηκαν στη μεγάλη τους επιθυμία να εκστρατεύσουν από το τεράστιο κ' ενοχλητικό βάρος των προετοιμασιών, αλλ' αντίθετα τους άναψε η διάθεση περισσότερο, ώστε κατάντησε να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα· γιατί θεώρησαν πως τους είχε ορμηνέψει σωστά και ότι ο στρατός τώρα θα ήταν πιο ασφαλισμένος. [6.24.3] Και τους έπιασε όλους μεγάλος πόθος να πάρουνε μέρος στην εκστρατεία, τους πιο ηλικιωμένους από τη μια με την ιδέα πως ή θα υποδούλωναν τα μέρη που πήγαιναν να χτυπήσουν ή τουλάχιστον πως τόσο μεγάλη δύναμη δεν μπορούσε να πάθει καμιά συμφορά, τους νέους στην ακμή της ηλικίας τους από την άλλη τους κυρίεψε η λαχτάρα να ιδούν και να γνωρίσουν από κοντά την άγνωστη χώρα, ελπίζοντας συγχρόνως πως θα επιζήσουν· το πλήθος του λαού στρεφόταν πρώτα στο άμεσο κέρδος του στρατιωτικού μισθού και δεύτερο στην κατάχτηση μιας ηγεμονίας, όπου θα υπήρχε πάντα ανάγκη μισθοφόρων. [6.24.4] Έτσι από το γενικό ρεύμα της ορμής της πλειοψηφίας, κ' εκείνος ακόμα που δεν εννοούσε την επιχείρηση φοβόταν μήπως αν σηκώσει το χέρι του σε αρνητική ψήφο θεωρηθεί εχτρός της πολιτείας κ' έτσι καθόταν ήσυχος.
[6.25.1] Και τέλος κάποιος Αθηναίος πήδηξε στο βήμα, και αποτείνοντας το λόγο στο Νικία του είπε πως δε χρειάζεται πια να βρίσκει προφάσεις και να καθυστερεί τα πράματα, αλλά να πει καθαρά μπροστά σε όλους τι και τι εξοπλισμούς ήθελε να του δώσουν με την ψήφο τους. [6.25.2] Αυτός ζορισμένος απάντησε πως θα προτιμούσε να συσκεφθεί πρώτα με τους άλλους στρατηγούς, αλλά κατά την ατομική του γνώμη δεν έπρεπε να ξεκινήσουν με λιγότερα από εκατό πολεμικά (κ' οι Αθηναίοι οι ίδιοι έπρεπε να συνεισφέρουν καράβια για τη μεταφορά του στρατού όσα κριθούν αναγκαία καθώς και να στείλουν να ζητήσουν και άλλα από τους συμμάχους και να 'χουν βαριά αρματωμένους στρατιώτες όχι λιγότερους από πέντε χιλιάδες όλους μαζί, Αθηναίους και συμμάχους, κι αν μπορέσουν, ακόμα περισσότερους· κι όσο για τα άλλα όπλα θα έπαιρναν, αυτός κ' οι άλλοι στρατηγοί, αφού τους τα ετοιμάσουν, αριθμό που ν' αναλογεί προς το βαρύ πεζικό, καθώς και τοξότες από την Αθήνα και την Κρήτη, και σφεντονίτες και ό,τι άλλο τους φανεί πως χρειάζεται.
[6.26.1] Κι αφού τ' άκουσαν αυτά οι Αθηναίοι ψήφισαν αμέσως απόλυτη πληρεξουσιότητα στους στρατηγούς, τόσο ως για τον αριθμό των στρατιωτών, όσο και για ολόκληρη την εκστρατεία, και να ενεργήσουν όπως νομίζουν πως είναι το καλύτερο για τους Αθηναίους. [6.26.2] Κ' ύστερα απ' αυτά άρχισαν αμέσως οι προετοιμασίες κ' έστειλαν στους συμμάχους ζητώντας ό,τι χρειάζονταν και σύνταξαν στρατολογικούς καταλόγους για την Αθήνα. Τελευταία είχε συνέρθει η πολιτεία από τη μεγάλη αρρώστια κι από τον αδιάκοπο πόλεμο, τόσο ως για το πλήθος των νέων που είχανε μεγαλώσει στο μεταξύ κι ως για την αποταμίευση χρημάτων χάρη στην ανακωχή, κ' έτσι τα προμηθεύτηκαν όλα πιο εύκολα. Βρίσκονταν λοιπόν αυτοί απασχολημένοι με την προετοιμασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου