Καθημερινά συναντάμε ανθρώπους που συνθλίβονται υπό το βάρος των θεσμών της εποχής μας· ανθρώπους υποχρεωμένους να διατρέφονται άσχημα- ανθρώπους που ανά πάσα στιγμή κινδυνεύουν να βυθισθούν στην έσχατη εξαθλίωση, επειδή δεν έχουν εργασία ή εξ αιτίας κάποιας αρρώστιας· ανθρώπους που στερούνται τα ευεργετήματα και τις απολαύσεις των τεχνών και των επιστημών ανθρώπους καταδικασμένους να περάσουν όλη τους την ζωή χωρίς να μπορούν ούτε μια μέρα να είναι αφέντες του εαυτού τους, πάντοτε εξαρτημένους από τα αφεντικά ή την αστυνομία· ανθρώπους για τους οποίους το δικαίωμα να έχουν οικογένεια δεν είναι παρά μια αιματοβαμμένη φάρσα.
Οι άνθρωποι αυτοί, ωστόσο, δεν θα αποδεχθούν τα μέσα που τους προτείνουμε για να απαλλαγούν από την πολιτική και οικονομική σκλαβιά, εάν προηγουμένως δεν μπορέσουμε να τους εξηγήσουμε με ποιόν τρόπο, μέσα σε μια ελευθεριακή κοινωνία, θα μπορέσει να ικανοποιηθεί η ερωτική ανάγκη και πώς εμείς αντιλαμβανόμαστε την οργάνωση της οικογένειας.
Και, φυσικά, αυτή η ανησυχία εντείνεται και οδηγεί στην παραμέληση -συχνά δε- ακόμη και στην περιφρόνηση των υπολοίπων προβλημάτων, ιδιαίτερα από άτομα τα οποία έχουν επιλύσει το πρόβλημα της πείνας και βρίσκονται στην φυσιολογική κατάσταση να μπορούν να ικανοποιούν τις πλέον επιτακτικές ανάγκες τους, εφ’ όσον ζουν σε ένα περιβάλλον σχετικής ευμάρειας.
Αυτό το γεγονός εξηγείται, εάν λάβει κανείς υπ’ όψιν τον τεράστιο ρόλο που παίζει ο έρωτας στην ηθική και υλική ζωή του ανθρώπου, δεδομένου ότι η εστία, η οικογένεια, είναι ο χώρος στον οποίο ο άνδρας και η γυναίκα περνούν το μεγαλύτερο και καλύτερο μέρος της ζωής τους.
Εξηγείται επίσης από μια τάση προς το ιδανικό, η οποία διαποτίζει το ανθρώπινο πνεύμα από την στιγμή που αυτό αποκτά αυτοσυνείδηση.
Όσο οι άνθρωποι θα υποφέρουν, χωρίς να συνειδητοποιούν τα βάσανα τους, χωρίς να προσπαθούν να απαλλαγούν από αυτά, χωρίς να επαναστατούν, θα ζουν όπως τα κτήνη που δέχονται την ζωή όπως την βρίσκουν.
Από την στιγμή όμως που αρχίζουν να σκέπτονται και να κατανοούν ότι τα βάσανα τους δεν οφείλονται σε κάποιες ανυπέρβλητες φυσικές αντιξοότητες, αλλά σε ανθρώπινες αιτίες, τις οποίες οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν να εξαλείψουν, αισθάνονται συνακόλουθα την αναγκαιότητα μιας τελειοποίησης, και θέλουν -αυτό είναι, τουλάχιστον, το ιδανικό τους- να απολαύσουν τα αγαθά μιας κοινωνίας στην οποία θα βασιλεύει η απόλυτη αρμονία και στην οποία ο πόνος θα έχει εντελώς και για πάντα εξαλειφθεί.
Αυτή η τάση είναι πολύ χρήσιμη, εφ’ όσον μάς ωθεί να βαδίσουμε προς τα εμπρός. Μπορεί, ωστόσο, να αποδειχθεί επιζήμια, εάν, υπό το πρόσχημα ότι κανείς δεν μπορεί να φθάσει στην τελειότητα και ότι είναι αδύνατον να εξαλειφθούν όλοι οι κίνδυνοι και όλα τα ελαττώματα, μάς ωθεί να παραμελούμε όλα όσα θα μπορούσαμε να κάνουμε, συνεχίζοντας να ζούμε όπως μέχρι τώρα.
Τώρα, λοιπόν, και ας το πούμε ευθέως, δεν διαθέτουμε καμία λύση για να αντιμετωπίσουμε τα βάσανα που προέρχονται από τον έρωτα, εφ’ όσον αυτά δεν μπορούν να εξαλειφθούν με κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, ούτε καν με μια αλλαγή των συνηθειών μας. Τα βάσανα αυτά είναι ήδη προκαθορισμένα από κάποια βαθιά αισθήματα, θα μπορούσαμε να πούμε έμφυτα, του ανθρώπου, και μεταβάλλονται, όποτε μεταβάλλονται, μόνο μέσω μιας βραδείας εξέλιξης και κατά τρόπο που δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε.
Θέλουμε την ελευθερία. Θέλουμε οι άνδρες και οι γυναίκες να μπορούν να ερωτεύονται και να ενώνονται ελεύθερα, χωρίς άλλο κίνητρο εκτός από τον έρωτα, χωρίς καμία νομική, οικονομική και φυσική βία.
Η ελευθερία όμως, έστω και αν είναι η μοναδική λύση που μπορούμε και οφείλουμε να προτείνουμε, δεν επιλύει ριζικά το πρόβλημα, δεδομένου ότι για να ικανοποιηθεί ο έρωτας έχει ανάγκη από την συμφωνία δύο ελευθεριών, οι οποίες συχνά δεν εναρμονίζονται διόλου, και ότι η ελευθερία να κάνει κανείς ό,τι θέλει, δεν είναι παρά μια φράση κενή νοήματος, όταν κάποιος δεν μπορεί να θέλει κάτι.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου