Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2021

ΔΙΩΝ ο Χρυσόστομος: Από ποιους έχουν υποφέρει περισσότεροι, από τους ομολογημένους εχθρούς ή από όσους προσποιούνται ότι είναι φίλοι;

Εμπρός, λοιπόν, ας δούμε και το άλλο. Από ποιους έχουν υποφέρει περισσότεροι, από τους ομολογημένους εχθρούς ή αντιθέτως από όσους προσποιούνται ότι είναι φίλοι;

Όποιος, λοιπόν, θέλει να ζει με ειρήνη και με κάποια ασφάλεια, πρέπει να προσέχει την επαφή με τους ανθρώπους και να γνωρίζει ότι η φύση των πολλών είναι έτοιμη να μεταδώσει ένα μέρος κακίας, και, ακόμα κι αν κάποιος λέει χιλιάδες φορές ότι είναι φίλος, να μην τον πιστεύει. Γιατί μεταξύ των ανθρώπων τίποτα δεν είναι βέβαιο ή αληθινό, αλλά αυτόν που στο παρελθόν έβαζαν πάνω από τα πάντα, ακόμα και από τη ζωή τους, αν τύχει έτσι, μετά από λίγο τον θεωρούν τον χειρότερο εχθρό.

Ποια εμπιστοσύνη, λοιπόν, ή ποια ασφάλεια υπάρχει απέναντι σε τέτοιους; Πώς θα μπορούσε να αγαπήσει εμένα αυτός που δεν αγαπά ούτε τον εαυτό του; Γιατί αυτό που ειπώθηκε στους Αθηναίους, όταν ήταν στα τελευταία τους και ζητούσαν κάτι για τη Σάμο, σωστά, πιστεύω, θα λεγόταν σε όσους κακούς προσπαθούν να υφαρπάσουν τη φιλία: «Όποιος δεν αγαπά ο ίδιος τον εαυτό του, πώς αγαπά άλλον, ξένο ή παιδί ή αδερφό;»

Τι γίνεται λοιπόν, όταν κανείς εκφράζει τα φιλικά του αισθήματα και ορκίζεται στα ιερά και είναι σχεδόν πρόθυμος να γίνει ο ίδιος κομμάτια;

Να τα ακούμε τότε αναγκαστικά και, μα τον Δία, ίσως να συγκατανεύουμε. Να γνωρίζουμε, όμως, καλά ότι τίποτε από αυτά δεν είναι έγκυρο.

Γι’ αυτό, όταν κανείς δείχνει εμπιστοσύνη και συναντήσει κάποιον δύστροπο, είναι γελοίο να κατηγορεί εκείνον, ενώ θα έπρεπε να κατηγορεί τον εαυτό του. Και μερικές φορές φωνάζει εναντίον των θεών, επειδή εξαπατήθηκε από έναν φίλο ή γνωστό.

Οι θεοί τον περιγελούν, γνωρίζοντας ότι εξαπάτησε τον εαυτό του αφήνοντάς τον στα χέρια άλλου. Όσοι σκοντάφτουν στους δρόμους ή, μα τον Δία, πέφτουν σε λάσπη ή λακκούβα, δεν οργίζονται με τις πέτρες ή με τη λάσπη γιατί θα ήταν εντελώς τρελοί, αφού θα έπρεπε να κατηγορούν τους εαυτούς τους και την απροσεξία τους.

«Τι λοιπόν;» θα πει κανείς, «πρέπει να επιλέγει κάποιος τη ζωή θηρίου και να ζει απομονωμένος; Όχι θηρίου αλλά ανθρώπου συνετού , που γνωρίζει καλά να ζει με ασφάλεια. Γιατί η απομόνωση είναι πολύ ασφαλέστερη και καλύτερη από την επαφή με τους ανθρώπους.

Φυσικά, λοιπόν, με τέτοιους ανθρώπους πρέπει να έχει κανείς σχέσεις όσο απαιτείται από την ανάγκη και πολύ λίγο, επαγρυπνώντας ως επί το πλείστον ο ίδιος και φρουρώντας, όπως λέει ο ποιητής ότι έκανε ο Έκτορας με τους Αχαιούς:

«Εκείνος όμως, με γνώση του πολέμου, σκεπασμένος στους φαρδιoύς ώμους του με ταυρίσια ασπίδα απέφευγε το σφύριγμα των βελών και τον γδούπο των ακοντίων»

Παρομοίως πρέπει στη ζωή, έχοντας βάλει μπροστά τη φρόνηση και τη γνώση σαν ασπίδα και έχοντας καλυφθεί με αυτήν, να αποφεύγουμε και να προφυλασσόμαστε από την κακία, τα τεχνάσματα και τις πλεκτάνες των ανθρώπων, τις οποίες συνηθίζουν να χρησιμοποιούν.

Και γενικά είναι θαυμαστό, αν θα αποτελέσει εμπόδιο για την κακία το ότι έφαγε κανείς από το ίδιο τραπέζι και, μα τον Δία, ότι ήπιε από το ίδιο κροντήρι και ότι είδε το ίδιο λυχνάρι το ότι βλέπουν τον ίδιο ήλιο και τρέφονται από την ίδια γη κανείς από τους κακούς δεν το υπολογίζει.

ΔΙΩΝ ο Χρυσόστομος
--------------------
Ο Δίων ο Χρυσόστομος (40 - 120) ήταν αρχαίος Έλληνας ρήτορας, συγγραφέας και φιλόσοφος του 1ου αιώνα. Διακρινόταν για την ευγλωττία του στην οποία όφειλε και την προσωνυμία «Χρυσόστομος».

Βιογραφία

Γεννήθηκε το έτος 40 μ.Χ. στην Προύσα της Βιθυνίας. Ήταν κυνικός και στωικός φιλόσοφος, και συγκαταλέγεται στην δεύτερη σοφιστική σχολή. Έζησε στην Ρώμη επί αυτοκράτορος Τίτου, τον οποίο καυτηρίασε για τον ερωτικό του δεσμό με τον μαυρομάλη πυγμάχο Μελανκόμα. Καυτηρίασε επίσης τον διάδοχο του Τίτου, Δομιτιανό, ο οποίος εξόρισε τον Δίωνα από την Ρώμη, την Ιταλία και Βιθυνία, με το αιτιολογικό ότι ο Δίωνας συμβούλεψε κάποιον συγγενή του Αυτοκράτορα πως να συνωμοτήσει. Στην διάρκεια της εξορίας του λένε ότι περιηγήθηκε την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ρακένδυτος και βιοπαλεύοντας με διάφορα χειρωνακτικά επαγγέλματα. Μετά την δολοφονία του Διομιτιανού το έτος 96 έπεισε ένα στρατόπεδο των Ρωμαίων να αποδεχτεί την επιλογή του ρωμαϊκού λαού. Επί αυτοκράτορος Νέρβα πήρε χάρη, ενώ μετά τον θάνατο του Νέρβα συνδέθηκε φιλικά με τον αυτοκράτορα Τραϊανό. Επέστρεψε στην γενέτειρά του, όπου τιμήθηκε. Αναφέρεται ότι το έτος 111 εμπλέχτηκε σε μια διαμάχη για την ανακαίνιση της πόλης, και πιστεύεται ότι πέθανε λίγο αργότερα, μεταξύ 115 και 120.

Συγγράμματα

Ο Δίων ήταν σύγχρονος του Πλουτάρχου, Τάκιτου και Πλίνιου. Με το όνομα του Δίωνα έχουν παραδοθεί 80 λόγοι, με περιεχόμενο ηθικοπολιτικό, στον τύπο της κυνικής «διατριβής», δηλαδή της εκλαϊκευτικής και σύντομης πραγματείας, με πλήθος αναφορές στην πολιτιστική παράδοση. Σε νεανική ηλικία ο Δίων είχε γράψει και ρητορικούς λόγους εναντίον της φιλοσοφίας, που δεν έχουν σωθεί, ίσως επειδή ο ίδιος τους αποκήρυξε ύστερα από τη μεταστροφή του. Ρητόρευσε επί πολλών και ποικίλων θεμάτων. Ίσως πολλοί από αυτούς να ήταν προορισμένοι για να τους εκφωνήσει ο Τραϊανός. Στους λόγους του αναπτύσσει ιδέες περί διοίκησης, αρετής, ελευθερίας, δουλείας, πλούτου, απληστίας, αμαρτίας, περί πολέμου, εχθρότητας, ειρήνης και για την ζωή του Διογένη. Επίσης καυτηριάζει την πορνεία.

1 σχόλιο :

  1. ΟΣΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΣΩΘΕΙ ΜΑΛΛΟΝ ΕΒΛΑΠΤΑΝ ΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΤΜΗΜΕΝΩΝ ΡΑΣΟΦΟΡΩΝ

    ΑπάντησηΔιαγραφή