ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Μήδεια (1081-1115)

ΧΟ. πολλάκις ἤδη διὰ λεπτοτέρων

μύθων ἔμολον καὶ πρὸς ἁμίλλας
ἦλθον μείζους ἢ χρὴ γενεὰν
θῆλυν ἐρευνᾶν.
1085 ἀλλὰ γὰρ ἔστιν μοῦσα καὶ ἡμῖν,
ἣ προσομιλεῖ σοφίας ἕνεκεν,
πάσαισι μὲν οὔ, παῦρον δὲ γένος
(‹μίαν› ἐν πολλαῖς εὕροις ἂν ἴσως)
οὐκ ἀπόμουσον τὸ γυναικῶν.
1090 καί φημι βροτῶν οἵτινές εἰσιν
πάμπαν ἄπειροι μηδ᾽ ἐφύτευσαν
παῖδας προφέρειν εἰς εὐτυχίαν
τῶν γειναμένων.
οἱ μὲν ἄτεκνοι, δι᾽ ἀπειροσύνην
1095 εἴθ᾽ ἡδὺ βροτοῖς εἴτ᾽ ἀνιαρὸν
παῖδες τελέθουσ᾽ οὐχὶ τυχόντες,
πολλῶν μόχθων ἀπέχονται·
οἷσι δὲ τέκνων ἔστιν ἐν οἴκοις
γλυκερὸν βλάστημ᾽, ἐσορῶ μελέτῃ
1100 κατατρυχομένους τὸν ἅπαντα χρόνον,
πρῶτον μὲν ὅπως θρέψουσι καλῶς
βίοτόν θ᾽ ὁπόθεν λείψουσι τέκνοις·
ἔτι δ᾽ ἐκ τούτων εἴτ᾽ ἐπὶ φλαύροις
εἴτ᾽ ἐπὶ χρηστοῖς
μοχθοῦσι, τόδ᾽ ἐστὶν ἄδηλον.
1105 ἓν δὲ τὸ πάντων λοίσθιον ἤδη
πᾶσιν κατερῶ θνητοῖσι κακόν·
καὶ δὴ γὰρ ἅλις βίοτόν θ᾽ ηὗρον
σῶμά τ᾽ ἐς ἥβην ἤλυθε τέκνων
χρηστοί τ᾽ ἐγένοντ᾽· εἰ δὲ κυρήσαι
1110 δαίμων οὕτω, φροῦδος ἐς Ἅιδου
θάνατος προφέρων σώματα τέκνων.
πῶς οὖν λύει πρὸς τοῖς ἄλλοις
τήνδ᾽ ἔτι λύπην ἀνιαροτάτην
παίδων ἕνεκεν
1115 θνητοῖσι θεοὺς ἐπιβάλλειν;

***

ΧΟ. Πολλές φορές ώς τώρα
ταξίδεψα σε στοχασμούς βαθύτερους
και άγγιξα ερωτήματα πιο μεγάλα
από αυτά που θα ᾽πρεπε να βασανίζουν
το γένος των γυναικών.
1085 Όμως υπάρχει και η δική μας μούσα
που πορεύεται μαζί μας
χαρίζοντάς μας τη σοφία
— δεν λέω σε όλες·
λίγες οι γυναίκες
που δεν είναι άμουσες
(ανάμεσα ίσως σε πολλές
βρίσκεις δεν βρίσκεις μία).
1090 Έχω λοιπόν να πω πως οι θνητοί
που δεν εζήσανε ποτέ την εμπειρία
και δεν απόχτησαν παιδιά
είναι πιο ευτυχισμένοι
από αυτούς που απόχτησαν.
Όσοι έζησαν χωρίς παιδιά,
επειδή δεν γνώρισαν
1095 αν τα παιδιά είναι χαρά για τον θνητό
ή αν είναι οδύνη,
επειδή δεν έτυχε, είπα, να το ζήσουν,
από μόχθους πολλούς απαλλάχθηκαν.
Όσοι όμως έχουνε στα σπίτια τους
παιδιών βλαστάρια τρυφερά,
1100 τους βλέπω μια ζωή να βασανίζονται
από την έγνοια τους γι᾽ αυτά,
πρώτα πώς θα τα μεγαλώσουνε σωστά
και πώς θα βρούνε βιος να τους αφήσουν.
Και ακόμα μοχθούν χωρίς να ξέρουν
αν τα παιδιά είναι κακά ή αν καλά.
1105 Τώρα θα πω και το κακό
που είναι για όλους τους θνητούς το έσχατο.
Πείτε πως ηύρανε βιος αρκετό
και πως εφτάσαν τα παιδιά στην ήβη
και γίναν άνθρωποι σωστοί.
Όμως και τότε, αν έτσι το φέρει η μοίρα,
1110 έρχεται ξάφνου ο θάνατος και χάνεται στον Άδη
παίρνοντας μαζί του των παιδιών τα σώματα.

Ποιό λοιπόν το όφελος που οι θεοί,
κοντά σε τόσα και τόσα,
ρίχνουν απάνω στους θνητούς,
ως τίμημα για τα παιδιά,
1115 και τον πικρότατο τούτο πόνο;