Αν παρατηρήσετε τα μωρά στους πρώτους μήνες της ζωής τους, θα δείτε ότι «παίζουν» με τους ήχους και ότι το πιο αγαπημένο τους παιχνίδι είναι η παραγωγή ήχων που αποτελούνται από τον συνδυασμό συμφώνου και φωνήεντος: bababa, mamama, papapa. Αυτός ο συνδυασμός είναι βασικός για την κατασκευή της λέξης και λέγεται συλλαβή. Συλλαβή σημαίνει το «πιάσιμο μαζί» φωνηέντων και συμφώνων (σύν 'μαζί' + λαμβάνω· θυμηθείτε το ρήμα συλλαμβάνω και το ουσιαστικό σύλληψη). Τα μωρά λοιπόν σαν να αρχίζουν να καταλαβαίνουν στην αρχή αρχή της ζωής τους ότι η γλώσσα που ακούν γύρω τους (αν και δεν την καταλαβαίνουν και δεν την έχουν αποκτήσει ακόμα) αποτελείται από ακολουθίες ή μονάδες ήχων που φτιάχνονται από τον συνδυασμό φωνήεντος και ενός ή περισσότερων συμφώνων - από συλλαβές. Αργότερα, ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο έτος της ζωής τους, τα παιδιά αρχίζουν να παράγουν τις πρώτες λέξεις. Αυτό σημαίνει ότι έχουν μπει πια στον κόσμο της γλώσσας - έχουν κατακτήσει το μεγάλο μυστικό της γλώσσας: ότι οι ακολουθίες ήχων που ακούν γύρω τους έχουν σημασία, και ότι οι σημασίες αυτές φτιάχνονται από τον συνδυασμό μικρών κομματιών ήχου - των φθόγγων. Το παιχνίδι με τις συλλαβές, με το οποίο αρχίζουν την πορεία τους προς την απόκτηση της γλώσσας, το διαδέχεται η «ανακάλυψη» ότι οι συλλαβές αποτελούνται από μικρότερα κομμάτια ήχου (τους φθόγγους), τα οποία σε διάφορους συνδυασμούς δημιουργούν τις λέξεις.
Αλλά και οι άνθρωποι στην πορεία της ιστορίας τους ανακάλυψαν πρώτα, όπως τα μικρά παιδιά, τη συλλαβή ως μονάδα από την οποία κατασκευάζεται η λέξη και, αργότερα, τον φθόγγο, το πιο μικρό κομμάτι ήχου που κλείνει μέσα του το μυστικό της αρχιτεκτονικής της γλώσσας. Πώς το ξέρουμε αυτό; Θυμηθείτε τί λέγαμε σε προηγούμενο άρθρο για το αλφάβητο, την αλφαβητική γραφή. Λέγαμε λοιπόν ότι τα γράμματα του αλφαβήτου είναι εικόνες των ήχων της γλώσσας (των φθόγγων). Ο διαφορετικός συνδυασμός των γραμμάτων (των εικόνων των φθόγγων) δίνει όλο το λεξιλόγιο μιας γλώσσας. Η δημιουργία του αλφαβήτου, μια πολύ παλιά ιστορία που θα τη διηγηθούμε αργότερα, σημαίνει ότι οι άνθρωποι κατάφεραν να ανακαλύψουν το μυστικό της γλώσσας: ότι η γλώσσα κατασκευάζεται από έναν περιορισμένο αριθμό φθόγγων, οι οποίοι σε διάφορους συνδυασμούς δημιουργούν την τεράστια ποικιλία των λέξεων.
Πριν όμως από την ανακάλυψη αυτή, όπως τη βλέπουμε στην αλφαβητική γραφή, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν συστήματα γραφής που βασίζονταν στη συλλαβή. Με άλλα λόγια, η εικόνα (το σημάδι) που χρησιμοποιούνταν δεν αντιστοιχούσε σε φθόγγους (όπως τα γράμματα του αλφαβήτου) αλλά σε συλλαβές. Με έναν τέτοιο τρόπο ήταν γραμμένα τα πρώτα κείμενα της Ελληνικής γλώσσας που έφτασαν ως εμάς: τα κείμενα από τα μυκηναϊκά κέντρα (Μυκήνες, Κνωσός, Θήβα, Πύλος). Το συλλαβικό σύστημα γραφής που χρησιμοποιήθηκε ονομάστηκε από τους επιστήμονες γραμμική Β. Θα μιλήσουμε περισσότερο γι' αυτό σε ένα επόμενο άρθρο.
Έτσι, λοιπόν, οι άνθρωποι, όπως και τα μικρά παιδιά, πρώτα ανακάλυψαν ότι η γλώσσα αποτελείται από συλλαβές και μετά βρήκαν το μεγάλο μυστικό της: τα μικρότερα κομμάτια ήχου (τους φθόγγους) που «χτίζουν» τον πλούτο του λεξιλογίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου