Θα έπρεπε να αγαπάμε τον άλλον απλά και μόνο επειδή υπάρχει

Μας αρέσει πολύ να λέμε σ’ αυτούς που αγαπάμε ότι θα τους αγαπάμε ό,τι και να γίνει. Οι παραδοσιακοί γαμήλιοι όρκοι: «Στις χαρές και στις λύπες, στα πλούτη και στη φτώχεια, στην αρρώστια και στην υγεία, μέχρι να μας χωρίσει ο θάνατος» μπορεί να θυμίζουν υποσχέσεις αγάπης άνευ όρων, οι οποίες όμως ξέρουμε ότι δεν είναι δυνατόν να τηρηθούν.

Στην καθημερινή μας ζωή, μας αρέσουν οι ερωτήσεις:

«Θα μ’ αγαπάς αν πάρω είκοσι κιλά;»
«Ασφαλώς!»
«Θα μ’ αγαπούσες αν ήμουνα φτωχός;»
«Φυσικά!»

Οι απαντήσεις δεν είναι κατ’ ανάγκην ανεδαφικές, εντούτοις είναι ελάχιστα βέβαιο πως θ’ αγαπάμε «ό,τι κι αν συμβεί». Το υποστηρίζουμε συχνά, θεωρώντας πως αυτή είναι η βέλτιστη και ύψιστη αγάπη που μπορούμε να προσφέρουμε. Φοβόμαστε πως αν η αγάπη μας έχει όρους, θα θεωρηθεί ήσσονος αξίας ή κίβδηλη. Αλλά δεν είναι έτσι. Το πόσο αγαπάμε τους συντρόφους, τους φίλους και τους γονείς μας θα εξαρτάται πάντα από τα πράγματα που συμβαίνουν στη μεταξύ μας σχέση. Δεν είναι βέβαιο πως θα τους αγαπάμε πάντα ανεξαρτήτως συμβάντων και πράξεων, ούτε πως κι εκείνοι θα συνεχίσουν να μας αγαπάνε για πάντα, ό,τι κι αν κάνουμε. Τον φίλο που σε εκμεταλλεύεται οικονομικά συνεχώς, όχι μόνο είναι πιθανό να πάψεις να τον αγαπάς, αλλά ίσως είναι και το πιο σωστό… Αν κάποιος ασκεί βία στη γυναίκα του, θα πρέπει να περιμένουμε πως η αγάπη της για εκείνον θα χαθεί… Αν ένας ή μία πρώην σύζυγος χρησιμοποιεί τα παιδιά ως μέσο χειραγώγησης του άλλου, είναι λογικό η όποια εναπομείνασα αγάπη να κινδυνεύει να χαθεί.

Ένα παλιό ανέκδοτο που δείχνει πόσο πονάει «μια αγάπη» που εξαρτάται υπερβολικά από πράγματα που δεν έχουν καμία σχέση με την αγάπη…

Ρωτάει ο Ιάκωβος τη γυναίκα του (τριάντα χρόνια μικρότερή του):

«Μαργαρίτα… Θα εξακολουθούσες να μ’ αγαπάς αν έχανα όλα μου τα λεφτά, ως την τελευταία δεκάρα;»

Κι εκείνη απαντάει μ’ ένα χαμόγελο, ενώ τον αγκαλιάζει τρυφερά:

«Φυσικά, γλυκέ μου… φυσικά Θα συνέχιζα να σ’ αγαπώ… και θα μου έλειπες πάρα πολύ!!!»

Ασφαλώς, υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να παραβλέψουμε στο πρόσωπο που αγαπάμε και όχι σε οποιονδήποτε άλλον. Υπάρχουν ιδιότητες που υπερεκτιμούμε στον/στην σύντροφό μας και μπορεί να μη μας εντυπωσιάζουν σε κάποιον ξένο, όπως υπάρχουν κι ελαττώματα που μπορούμε να δικαιολογήσουμε σε άλλους, αλλά δεν ανεχόμαστε σ’ ένα πρόσωπο με το οποίο έχουμε αποφασίσει να συμβιώσουμε. Τα βέβαιο είναι ότι δεν ανεχόμαστε -ούτε και θα έπρεπε- οποιονδήποτε όρο επιβάλλει η αγάπη κάποιου, ούτε μπορεί ν’ απαιτούμε αλλαγή της συμπεριφοράς τον άλλου χρησιμοποιώντας πρόσχημα τη δική μας αγάπη. Η αγάπη ποτέ δεν θέτει όρους αν είναι αληθινή, απελευθερώνει. Η ρητή ή άρρητη απαίτησή μας για συνεχή προσφορά μιας άνευ όρων αγάπης, ανοίγει την πόρτα στις χειρότερες δυσκολίες που μπορούν ν’ αντιμετωπίσουν δύο άνθρωποι σε μια στενή σχέση, συντροφική ή οποιουδήποτε άλλου τύπου.

Ο ορίζοντας στον οποίο θα έπρεπε να προσβλέπει κάθε σωστή αγάπη -κι αυτή μεταξύ γονέων και παιδιών δεν αποτελεί εξαίρεση- δεν καθορίζεται από το αν το συναίσθημα είναι άνευ όρων, αλλά απ’ αυτό που τόσο ωραία εκφράζει ο ορισμός του Τζόζεφ Ζίνκερ: «Αγάπη είναι να χαίρεσαι και μόνο που υπάρχει ο άλλος».

Και έτσι, νομίζω, θα έπρεπε ν’ αντιδρούμε σε όλες μας τις σχέσεις: ν’ αγαπάμε τον άλλον απλά και μόνο επειδή υπάρχει – να χαιρόμαστε που έχει μπει στη ζωή μας χωρίς να του ζητάμε να συμπεριφέρεται έτσι ή αλλιώς- να μην απαιτούμε απ’ αυτόν ν’ αλλάξει απλά και μόνο για να δούμε να εκπληρώνονται οι δικές μας προσδοκίες. Αυτός είναι ο σωστός τρόπος ν’ αγαπάμε και -το δίχως άλλο- ο δυσκολότερος όλων.