Η καρδιακή συνοχή δημιουργεί μια πιο συνεκτική κοινωνία

Στην ορολογία της κοινωνικής επιστήμης, η κοινωνική συνοχή θεωρείται ως η σταθερή, αρμονική ευθυγράμμιση των σχέσεων που επιτρέπει τη ροή ενέργειας και την επικοινωνία. Η κοινωνική συνοχή μπορεί να διευρύνεται σε επίπεδο οικογένειας, ομάδας ή οργανισμού, όπου υπάρχει ανάμεσα στα άτομα ένα δίκτυο επικοινωνίας. Η κοινωνική συνοχή προϋποθέτει ότι μια ομάδα ανθρώπων συντονίζονται και ευθυγραμμίζονται συναισθηματικά μεταξύ τους, καθώς και ότι η ενέργεια της ομάδας ρυθμίζεται από στοργή και όχι από απειλή ή βία του ενός προς τον άλλο.

Για παράδειγμα, σε μια συνεκτική ομάδα, υπάρχει η ελευθερία να έχει το κάθε μέλος τον δικό του ρόλο και να αναπτυχθεί διατηρώντας ταυτόχρονα τη συνοχή και τον συντονισμό με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του συνόλου της ομάδας. Πολλοί ερευνητές στις μέρες μας ενδιαφέρονται να κατανοήσουν την ενεργειακή κοινωνική δυναμική. Ο κοινωνιολόγος Raymond Bradley σε συνεργασία με τον νευροεπιστήμονα Karl Pribram ανάπτυξαν μια γενική θεωρία κοινωνικής επικοινωνίας προκειμένου να ερμηνεύσουν τα μοντέλα κοινωνικής οργάνωσης που είναι συνηθέστερα στις περισσότερες ομάδες.

Οι Bradley και Pribram ανακάλυψαν ότι οι πιο λειτουργικές ομάδες έχουν έναν παγκόσμιο οργανισμό και ένα συνεκτικό δίκτυο ενεργειακών συναισθηματικών σχέσεων που διασυνδέει εικονικά όλα τα μέλη. Ανακάλυψαν ότι η θετική ενέργεια είναι προαπαιτούμενο για τη μεταβολή ενός συστήματος σε πιο συνεκτική κατάσταση – και το κλειδί για τη δημιουργία σταθερών, συνεκτικών ομάδων βρίσκεται στην ενίσχυση των θετικών συναισθημάτων και την απαλοιφή των αρνητικών συναισθηματικών εντάσεων, των διαπροσωπικών συγκρούσεων και άλλων στρεσογόνων παραγόντων εντός της ομάδας και μεταξύ των μελών της.

Ολοένα και περισσότερα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ανάμεσα στα άτομα μιας ομάδας μπορεί να δημιουργηθεί ένα ενεργειακό πεδίο, μέσω του οποίου επικοινωνούν όλα τα μέλη. Με άλλα λόγια, υπάρχει κυριολεκτικά ένα ομαδικό «πεδίο» που συνδέει όλα τα μέλη μεταξύ τους. Καθώς περισσότερα άτομα μέσα στην ομάδα (αθλητική ομάδα, εργασιακός χώρος, σχολική τάξη, κοινωνική ομάδα κ.λπ.) αυξάνουν την καρδιακή τους συνοχή, αυξάνεται η κοινωνική συνοχή της ομάδας και αυτή μπορεί να επιτύχει τους στόχους της πιο αρμονικά και αποτελεσματικά.

Στη δημοσιευμένη εργασία τους με τίτλο Social Baseline Theory: The role of social proximity in emotion and economy of action (Θεωρία της Κοινωνικής Βάσης Αναφοράς: Ο ρόλος της κοινωνικής εγγύτητας στο συναίσθημα και την οικονομία της δράσης), οι δόκτορες Lane Beckles και James A. Coan του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια κατέγραψαν τα οφέλη της διάδρασης μεταξύ συναισθηματικά συνδεδεμένων ανθρώπων. Ένα συγκεκριμένο κομμάτι της εργασίας τους, που πραγματεύεται την ενεργειακή επίδραση κάποιου στις αντιλήψεις των άλλων, είναι εξαιρετικά συναρπαστικό. Γράφουν λοιπόν:

«Ο νους τροποποιεί την αισθητηριακή αντίληψη με τρόπους που προκαταβάλλουν τη λήψη αποφάσεων προκειμένου να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την ενέργεια. Για παράδειγμα, το να φοράς ένα βαρύ σακίδιο στην πλάτη κάνει τις αποστάσεις να φαίνονται μεγαλύτερες και τις ανηφόρες να φαίνονται πιο απότομες. Σε πρόσφατη έρευνα των Schnall, Harber, Stefanucci και Proffitt, οι κλίσεις της διαδρομής φάνηκαν λιγότερο απότομες όταν ο συμμετέχων στεκόταν δίπλα σ’ έναν φίλο του. Επιπλέον, αυτό το αποτέλεσμα επηρεαζόταν από τη διάρκεια της φιλίας· όσο πιο μακρόχρονη η φιλία τόσο λιγότερο απότομη η ανηφόρα».

Στην ουσία, αυτό που περιγράφουν είναι ότι η αντίληψή μας όταν ανηφορίζουμε έναν λόφο είναι διαφορετική όταν βρισκόμαστε σε συναισθηματικό συντονισμό με κάποιον άλλο. Ανακάλυψα ότι αυτό ισχύει και στη δική μου ζωή. Τα περισσότερα Σαββατοκύριακα κάνω πεζοπορίες με μια ομάδα φίλων στα βουνά. Οι ανηφόρες φαίνονται πολύ μεγαλύτερες και η πεζοπορία πολύ δυσκολότερη όταν είμαι μόνος μου. Αποκομίζω λοιπόν ότι η ζωή γίνεται ευκολότερη –και μπορούμε να επιτύχουμε καλύτερα και τους στόχους μας– όταν αναπτύσσουμε εγκάρδιες σχέσεις με τους άλλους.