Ο Μυρτίλος προσπαθεί να απαγάγει την Ιπποδάμεια

Ο Μυρτίλος ήταν γιος του θεού Ερμή και της Φαέθουσας, κόρης του Δαναού, ή της Κλυμένης. Ως υπεύθυνος για το τέθριππο άρμα του Οινομάου, που το προετοίμαζε για τις αρματοδρομίες στις οποίες ο βασιλιάς κέρδιζε τους επίδοξους μνηστήρες της κόρης του Ιπποδάμειας δέχθηκε την επίσκεψη ενός από αυτούς, του Πέλοπα. Ο Πέλοπας υποσχέθηκε στον Μυρτίλο ότι θα του έδινε το μισό βασίλειο ή την Ιπποδάμεια για μια νύχτα, αν τον βοηθούσε να νικήσει στην αρματοδρομία.

Τότε ο Μυρτίλος, που κατά μία εκδοχή ήταν κρυφά ερωτευμένος με την Ιπποδάμεια, αντικατέστησε τα ορειχάλκινα καρφιά στον άξονα του εμπρόσθιου τροχού του άρματος του βασιλιά με κέρινα, ή δεν έβαλε καθόλου καρφιά. Μόλις λοιπόν ξεκίνησε ο αγώνας Οινομάου-Πέλοπος, το τέθριππο του βασιλιά αναποδογύρισε και ο Οινόμαος σκοτώθηκε. (Σύμφωνα όμως με άλλη εκδοχή του μύθου, ο Πέλοπας νίκησε τον Οινόμαο χάρη στα άλογα που του είχε χαρίσει ο Ποσειδών και μετά σκότωσε ο ίδιος τον Οινόμαο.) Μετά τη νίκη του, ο Πέλοπας διέφυγε προς την πατρίδα του με την Ιπποδάμεια και τον Μυρτίλο.

Στη διαδρομή, ο Πέλοπας αρνήθηκε να εκπληρώσει την υπόσχεσή του προς τον Μυρτίλο, οπότε ο τελευταίος προσπάθησε με τη βία να του αποσπάσει την Ιπποδάμεια. Τότε ο Πέλοπας τον σκότωσε γκρεμίζοντάς τον από ψηλά στη θάλασσα στην ανατολική πλευρά της Πελοποννήσου, η οποία ονομάσθηκε από τότε Μυρτώο Πέλαγος. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή πάντως, το συμβάν έλαβε χώρα σε ακρωτήριο της Εύβοιας. Πέφτοντας όμως ο Μυρτίλος πρόλαβε και καταράστηκε τον Πέλοπα και τους απογόνους του. Αυτή η κατάρα πιστευόταν ότι έφερε δυστυχίες στα παιδιά και τα εγγόνια του Πέλοπα και της Ιπποδαμείας, ιδίως στους Ατρείδες.

Μετά τον θάνατο του Μυρτίλου, ο πατέρας του, ο θεός Ερμής, τον τίμησε υψώνοντάς τον στον ουρανό, όπου τον βλέπουμε ακόμα και σήμερα: είναι ο αστερισμός Ηνίοχος. Κατ” άλλους, το σώμα του βρέθηκε και τοποθετήθηκε στον ναό του Ερμή, όπου και το τιμούσαν με ετήσιες θυσίες. Το σημείο ταφής του στην Ολυμπία ήταν γνωστό ως ταράξιππος, δηλαδή ένα μέρος όπου τα άλογα πανικοβάλλονταν όταν περνούσαν από εκεί.