Ο νευρωτικός «ηθικισμός» των Γερμανών

Παρ” όλα αυτά, τίποτε δεν μπορεί να με εμποδίσει να γίνω αδυσώπητος ξεστομίζοντας στους Γερμανούς μερικές τσουχτερές αλήθειες. Ποιος άλλος άραγε εκτός από μένα θα μπορούσε να το κάνει αυτό; Θέλω εδώ να μιλήσω για την ασέβεια τους μπροστά στην ιστορία. Πραγματικά οι Γερμανοί ιστορικοί δεν έχουν την πλατιά θεώρηση για την πορεία και τις αξίες του πολιτισμού, αλλά επειδή όλοι μαζί δεν έχουν καμία σταθερότητα πάνω στα θέματα της πολιτικής ή της εκκλησίας, έχουν φτάσει στο σημείο ν΄απεμπολούν όλες αυτές τις καθολικές απόψεις. Ως πρωταρχικός όρος γι΄ αυτούς είναι να είναι κανένας Γερμανός, ν΄ανήκει δηλαδή στη φυλή, και μόνο τότε του επιτρέπουν να μιλάει για όλες τις αξίες και όλες τις αντι-αξίες της ιστορίας, και συνεπώς να τις προσδιορίζει κιόλας. Η έννοια «Γερμανός» αποτελεί ένα επιχείρημα, πρόκειται για ένα αξίωμα, και ιστορικά οι Γερμανοί αντιπροσωπεύουν την «ηθική τάξη», ενώ σε σύγκριση με το imperium Romanum είναι φορείς της ελευθερίας. Αυτοί αποκατέστησαν την ηθική τάξη, την «κατηγορική προσταγή» σε σύγκριση με το δέκατο όγδοο αιώνα. Και βέβαια υπάρχει ένας τρόπος να γράφεται η ιστορία, όπως υπάρχει και η ιστοριογραφία της Αυλής και ο κύριος φον Τράιτσκε ο οποίος δεν κοκκινίζει καθόλου σχετικά μ΄αυτό το θέμα. Τώρα τελευταία βέβαια μια γνώμη ενός ανόητου, μια φράση ενός Σουάβου ειδήμονα της αισθητικής (που ευτυχώς πέθανε), έκανε το γύρο των εφημερίδων σαν μια αλήθεια την οποία κάθε Γερμανός πρέπει ν΄αποδεχτεί: «Η Αναγέννηση και η Μεταρρύθμιση αλληλοσυμπληρώνονται: και οι δυο μαζί αποτελούν την αισθητική και ηθική αναγέννηση».

 

Ακούγοντας τέτοιες φράσεις, χάνω την υπομονή μου και αισθάνομαι ζωηρή επιθυμία νιώθοντας την υποχρέωση να πω σε όλους τους Γερμανούς όλα όσα βαραίνουν την συνείδηση τους.

Οι Γερμανοί εδώ και τέσσερις αιώνες ευθύνονται για όλα τα εγκλήματα που έγιναν σε βάρος του πολιτισμού. Κι αυτό οφείλεται στη μεγάλη τους δειλία μπροστά στην πραγματικότητα, που δεν είναι παρά δειλία η οποία πηγάζει από την έλλειψη ειλικρίνειας που τους έγινε ενστικτώδης λόγω του «ιδεαλισμού τους». Οι Γερμανοί στέρησαν την Ευρώπη από τη συγκομιδή της τελευταίας εποχής, της εποχής της Αναγέννησης, διαστρεβλώνοντας αυτή την έννοια σε μια στιγμή που οι αξίες της αποδοχής και της κατάφασης είχαν νικήσει εξασφαλίζοντας το μέλλον και κλείνοντας μέσα τους όλες τις δυνάμεις της ζωής, αφού είχαν παλέψει εναντίον των δυνάμεων της παρακμής. Ο μοιραίος αυτός καλόγερος, ο Λούθηρος, αποκατέστησε την εκκλησία και το χριστιανισμό την ώρα που πλησίαζε στο θάνατο, πράγμα που είναι χίλιες φορές χειρότερο. Ναι, μάλιστα, το χριστιανισμό, αυτή την άρνηση της θέλησης για τη ζωή, που μεταμορφώθηκε σε θρησκεία.

Ο Λούθηρος, ο ασκητικός αυτός καλόγερος, ακριβώς λόγω της αδυναμίας του επιτέθηκε κατά της εκκλησίας, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να την αποκαταστήσει. Οι καθολικοί καθιέρωσαν γιορτές προς τιμήν του και μάλιστα συνέθεσαν θεατρικά έργα για αυτόν, τα Μυστήρια του Λούθηρου. Ο Λούθηρος και η αναγέννηση των ηθικών αξιών. Στο καλό να πάει και η ψυχολογία! Οι Γερμανοί χωρίς αμφιβολία είναι ιδεαλιστές. Με μεθοδικότητα και θάρρος, με επιστημονική σκέψη, κατόρθωσαν ν΄ανοίξουν μονοπάτια και να επιστρέψουν στο παλιό τους «ιδανικό», συμβιβάζοντας την αλήθεια με το «ιδανικό». Κι αυτό το κατάφεραν με μεθόδους που το μόνο που πέτυχαν ήταν να δικαιώσουν το διωγμό και τη νόθευση της επιστήμης.

Ο Καντ και ο Λάιμπνιτς καθυστέρησαν περισσότερο από κάθε άλλον την αποκατάσταση της πνευματικής ισορροπίας της Ευρώπης.

Τελικά, στη γέφυρα εκείνη που ενώνει δυο αιώνες παρακμής εμφανίστηκε μια εξασθενημένη, ολοκληρωμένη μεγαλοφυϊα με ανώτερη θέληση, ώστε να μπορεί να παρέχει στην Ευρώπη μια πολιτική και οικονομική ενότητα, με σκοπό την κυριαρχία ολόκληρου του κόσμου μέσω των «απελευθερωτικών πολέμων», στερώντας την Ευρώπη από το υπέροχο πνεύμα που ξεπήδησε από τον Ναπολέοντα. Στο γεγονός αυτό οφείλεται πως, από τότε, η συνείδηση των Γερμανών βαραίνει με καθετί που είναι αντίθετο προς τον πολιτισμό, όπως κάθε εθνικιστικός παραλογισμός ή νευρωτικός εθνικισμός, απ΄τον οποίο πάσχει η Ευρώπη, διαιωνίζοντας τη μονοτονία των μικρών κρατών και της μικροπολιτικής. Από την Ευρώπη αφαίρεσαν και το πνεύμα της και την ορθή φρόνηση της και τελικά την έσπρωξαν σε αδιέξοδο. Ποιος, λοιπόν, εκτός από μένα, μπορεί να ξέρει τον τρόπο με τον οποίο θα βγει η Ευρώπη απ΄το αδιέξοδο; Ποιος είναι αυτός που κατέχει μια τόσο μεγάλη αποστολή, μια αποστολή που θα μπορέσει να ξαναφέρει μαζί όλους τους λαούς;

Φρ. Νίτσε – Ιδε ο Άνθρωπος, απόσπασμα από το κεφάλαιο «Η περίπτωση Βαγκνερ» 2