Τα μανιτάρια επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας έως και 50 διαφορετικές λέξεις

Θαμμένοι στα απορρίμματα των δασών ή ξεφυτρώνοντας από τα δέντρα, οι μύκητες μπορεί να δίνουν την εντύπωση ότι είναι σιωπηλοί και σχετικά αυτόνομοι οργανισμοί, αλλά μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι τελικά μπορεί να είναι εξαιρετικά ομιλητικοί. Η μαθηματική ανάλυση των ηλεκτρικών σημάτων που φαίνεται να στέλνουν τα μανιτάρια μεταξύ τους εντόπισε μοτίβα που παρουσιάζουν εντυπωσιακή δομική ομοιότητα με την ανθρώπινη ομιλία.

Προηγούμενες έρευνες έχουν υποδείξει ότι οι μύκητες διοχετεύουν ηλεκτρικά ερεθίσματα μέσω μακρών, υπόγειων νηματοειδών δομών που ονομάζονται υφές – παρόμοια με τον τρόπο με τον οποίο τα νευρικά κύτταρα μεταδίδουν πληροφορίες στους ανθρώπους.

Έχει μάλιστα αποδειχθεί ότι ο ρυθμός πυροδότησης αυτών των παλμών αυξάνεται όταν οι υφές των ξυλοφάγων μυκήτων έρχονται σε επαφή με ξύλινα τεμάχια, γεγονός που εγείρει την πιθανότητα ότι οι μύκητες χρησιμοποιούν αυτή την ηλεκτρική «γλώσσα» για να μοιράζονται πληροφορίες σχετικά με την τροφή ή τον τραυματισμό με απομακρυσμένα μέρη του εαυτού τους ή με «συνεργάτες» που συνδέονται με υφές, όπως τα δέντρα.

Έχουν όμως αυτά τα κύματα ηλεκτρικής δραστηριότητας κάτι κοινό με την ανθρώπινη γλώσσα; Για να το διερευνήσει, ο καθηγητής Andrew Adamatzky στο εργαστήριο αντισυμβατικών υπολογιστών του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αγγλίας στο Μπρίστολ ανέλυσε τα μοτίβα των ηλεκτρικών σημάτων που παράγονται από τέσσερα είδη μυκήτων – τους μύκητες enoki, split gill, ghost και caterpillar.

Το έκανε αυτό εισάγοντας μικροσκοπικά μικροηλεκτρόδια σε υποστρώματα που αποικίζονται από το συνονθύλευμα των υφοειδών νημάτων τους, τα μυκήλια τους. «Δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των μοτίβων αυτών στους μύκητες και της ανθρώπινης ομιλίας. Πιθανώς όχι», δήλωσε ο Adamatzky. «Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πολλές ομοιότητες στην επεξεργασία πληροφοριών σε ζωντανά υποστρώματα διαφορετικών τάξεων, οικογενειών και ειδών. Ήμουν απλά περίεργος να συγκρίνω».

Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο Royal Society Open Science, διαπίστωσε ότι αυτά τα ηλεκτρικά σήματα συχνά συγκεντρώνονταν σε σειρές, που έμοιαζαν με λεξιλόγια έως και 50 λέξεων, και ότι η κατανομή αυτών ταίριαζε στενά με εκείνες των ανθρώπινων γλωσσών. Τα μανιτάρια εκείνα που αναπτύσσονται πάνω σε αποσυντιθέμενο ξύλο και των οποίων το σώμα μοιάζει με κύματα από σφιχτοδεμένα κοράλλια – παρήγαγαν τις πιο πολύπλοκες «προτάσεις» από όλες.

Οι πιο πιθανοί λόγοι για αυτά τα κύματα ηλεκτρικής δραστηριότητας είναι για να διατηρήσουν την ακεραιότητά τους τα μανιτάρια – ανάλογα με το ουρλιαχτό των λύκων για να διατηρήσουν την ακεραιότητα της αγέλης – ή για να αναφέρουν τις νεοανακαλυφθείσες πηγές ελκυστικών και απωθητικών ουσιών σε άλλα μέρη του μυκηλίου τους, πρότεινε ο Adamtzky.

Ό,τι κι αν αντιπροσωπεύουν αυτές οι εκρήξεις ηλεκτρικών σημάτων δεν φαίνεται να είναι τυχαίες. Ακόμα κι έτσι, άλλοι επιστήμονες θα ήθελαν να δουν περισσότερα στοιχεία προτού τα αποδεχτούν ως μια μορφή γλώσσας. Άλλοι τύποι παλλόμενης συμπεριφοράς έχουν καταγραφεί στο παρελθόν σε δίκτυα μυκήτων, όπως η παλλόμενη μεταφορά θρεπτικών ουσιών – που ενδεχομένως προκαλείται από τη ρυθμική ανάπτυξη καθώς οι μύκητες αναζητούν τροφή.

«Αυτή η νέα εργασία ανιχνεύει ρυθμικά μοτίβα στα ηλεκτρικά σήματα, παρόμοιας συχνότητας με τους παλμούς των θρεπτικών ουσιών που βρήκαμε», δήλωσε ο Dan Bebber, αναπληρωτής καθηγητής βιοεπιστημών στο Πανεπιστήμιο του Exeter και μέλος της ερευνητικής επιτροπής μυκητολογικής βιολογίας της Βρετανικής Μυκητολογικής Εταιρείας. Αν και ενδιαφέρουσα, η ερμηνεία ως γλώσσα φαίνεται κάπως υπερβολικά ενθουσιώδης και απαιτεί πολύ περισσότερη έρευνα και δοκιμές βασικών υποθέσεων.