Συμβουλές για εποικοδομητική ακρόαση των αγορητών
[1] Τὸ μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πεπεικόθ’ ἑαυτὸν ἔχειν τι
συμφέρον εἰπεῖν ἀνίστασθαι καὶ καλὸν καὶ προσῆκον εἶναί
μοι δοκεῖ, τὸ δὲ μὴ βουλομένους ἀκούειν βιάζεσθαι παν-
τελῶς ἔγωγ’ αἰσχρὸν ἡγοῦμαι [εἶναι]. οἴομαι δέ, ἐὰν ἐθε-
λήσητέ μοι πείθεσθαι τήμερον, καὶ τὰ βέλτιστα μᾶλλον
ὑμᾶς ἑλέσθαι δυνήσεσθαι καὶ τοὺς τῶν ἀναβαινόντων λόγους
βραχεῖς ποιήσειν. [2] τί οὖν συμβουλεύω; πρῶτον μέν, ὦ
ἄνδρες Ἀθηναῖοι, περὶ αὐτῶν ὧν σκοπεῖτε τὸν παριόντα
λέγειν ἀξιοῦν. πολλὰ γὰρ ἄλλα τις ἂν περιέλθοι τῷ λόγῳ
καὶ πόλλ’ ἂν ἀστεῖ’ εἴποι, ἄλλως τε καὶ ὥσπερ τούτων
ἔνιοι δεινῶν ὄντων. ἀλλ’ εἰ μὲν ῥημάτων ἥκετ’ ἀκουσό-
μενοι, ταῦτα λέγειν καὶ ἀκούειν χρή· εἰ δ’ ὑπὲρ πραγμάτων
αἱρέσεως βουλευσόμενοι, αὐτὰ καθ’ ἑαυτὰ παραινῶ τὰ πράγ-
μαθ’ ὡς μάλιστα κρίνειν, ἀφελόντας ὅσοι λόγοι πεφύκασιν
ἐξαπατᾶν. [3] ἓν μὲν οὖν τοῦτο λέγω, δεύτερον δέ, ὅ τισιν ἴσως
παράδοξον ἔσται πρὸς τὸ τοὺς λόγους ἐλάττους εἶναι, σιω-
πῶντας ἀκούειν. περὶ μὲν γὰρ τοῦ ταῦτ’ ἢ ’κεῖνα συμφέ-
ρειν, καὶ πότερ’ ἂν δικαιότερον προέλοιθ’ ἡ πόλις, οὔτ’ εἰσὶ
λόγοι πολλοὶ μὴ βουλομένοις μάτην ἀδολεσχεῖν, οὔτε πᾶς
τις ἂν αὐτοὺς εἰπεῖν ἔχοι· ὡς δὲ καὶ δίκαιον ἀκούειν καὶ
πρὸς τὸν θόρυβον ἀποκρίνασθαι καὶ λόγον ἐκ λόγου λέγειν,
οὐδεὶς ὅστις οὐχὶ δύναιτ’ ἄν. ἐκ δὴ τοῦ θορυβεῖν οὐκ
ἀπαλλάττεσθε λόγων, ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν οὐδὲν εἰς χρείαν
ἐπαναγκάζεσθ’ ἀκούειν. ἡ μὲν οὖν ἐμὴ γνώμη περὶ ὧν
βουλεύεσθε, ἥδ’ ἐστίν.
[1] Τὸ μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πεπεικόθ’ ἑαυτὸν ἔχειν τι
συμφέρον εἰπεῖν ἀνίστασθαι καὶ καλὸν καὶ προσῆκον εἶναί
μοι δοκεῖ, τὸ δὲ μὴ βουλομένους ἀκούειν βιάζεσθαι παν-
τελῶς ἔγωγ’ αἰσχρὸν ἡγοῦμαι [εἶναι]. οἴομαι δέ, ἐὰν ἐθε-
λήσητέ μοι πείθεσθαι τήμερον, καὶ τὰ βέλτιστα μᾶλλον
ὑμᾶς ἑλέσθαι δυνήσεσθαι καὶ τοὺς τῶν ἀναβαινόντων λόγους
βραχεῖς ποιήσειν. [2] τί οὖν συμβουλεύω; πρῶτον μέν, ὦ
ἄνδρες Ἀθηναῖοι, περὶ αὐτῶν ὧν σκοπεῖτε τὸν παριόντα
λέγειν ἀξιοῦν. πολλὰ γὰρ ἄλλα τις ἂν περιέλθοι τῷ λόγῳ
καὶ πόλλ’ ἂν ἀστεῖ’ εἴποι, ἄλλως τε καὶ ὥσπερ τούτων
ἔνιοι δεινῶν ὄντων. ἀλλ’ εἰ μὲν ῥημάτων ἥκετ’ ἀκουσό-
μενοι, ταῦτα λέγειν καὶ ἀκούειν χρή· εἰ δ’ ὑπὲρ πραγμάτων
αἱρέσεως βουλευσόμενοι, αὐτὰ καθ’ ἑαυτὰ παραινῶ τὰ πράγ-
μαθ’ ὡς μάλιστα κρίνειν, ἀφελόντας ὅσοι λόγοι πεφύκασιν
ἐξαπατᾶν. [3] ἓν μὲν οὖν τοῦτο λέγω, δεύτερον δέ, ὅ τισιν ἴσως
παράδοξον ἔσται πρὸς τὸ τοὺς λόγους ἐλάττους εἶναι, σιω-
πῶντας ἀκούειν. περὶ μὲν γὰρ τοῦ ταῦτ’ ἢ ’κεῖνα συμφέ-
ρειν, καὶ πότερ’ ἂν δικαιότερον προέλοιθ’ ἡ πόλις, οὔτ’ εἰσὶ
λόγοι πολλοὶ μὴ βουλομένοις μάτην ἀδολεσχεῖν, οὔτε πᾶς
τις ἂν αὐτοὺς εἰπεῖν ἔχοι· ὡς δὲ καὶ δίκαιον ἀκούειν καὶ
πρὸς τὸν θόρυβον ἀποκρίνασθαι καὶ λόγον ἐκ λόγου λέγειν,
οὐδεὶς ὅστις οὐχὶ δύναιτ’ ἄν. ἐκ δὴ τοῦ θορυβεῖν οὐκ
ἀπαλλάττεσθε λόγων, ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν οὐδὲν εἰς χρείαν
ἐπαναγκάζεσθ’ ἀκούειν. ἡ μὲν οὖν ἐμὴ γνώμη περὶ ὧν
βουλεύεσθε, ἥδ’ ἐστίν.
***
[1] Το να ανέρχεται τις εις το βήμα, άνδρες Αθηναίοι, διότι έχει πείσει τον εαυτόν του, ότι δύναται να είπη κάτι συμφέρον, μου φαίνεται ότι είναι και καλόν και πρέπον, το να απωθήτε όμως αυτόν οσάκις δεν θέλετε να ακούετε, τούτο νομίζω, ότι είναι όλως διόλου αισχρόν. Νομίζω δε, ότι, αν θελήσετε σήμερον να πείθεσθε εις εμέ, και τα άριστα θα δυνηθήτε να εκλέξετε και να καταστήσετε τους λόγους των ρητόρων συντόμους. [2] Ποίαν λοιπόν συμβουλήν σας δίδω; Πρώτον μεν, άνδρες Αθηναίοι, να έχετε την αξίωσιν ο ανερχόμενος εις το βήμα να ομιλή περί εκείνων, τα οποία εξετάζετε. Διότι και πολλά άλλα δύναται τις να περιλάβη εις τον λόγον του και να είπη πολλά δυνάμενα ευχαρίστως να λεχθούν, αφού μάλιστα μερικοί εκ τούτων είναι δεινοί εις το λέγειν. Αλλ' εάν μεν έχετε έλθει διά να ακούσετε λόγους, ταύτα πρέπει να λέγετε και ακούετε· εάν δε έχετε συνέλθει διά να σκεφθήτε περί εκλογής πράξεων, σας συμβουλεύω να κρίνετε τας πράξεις αυτάς καθ' εαυτάς προ πάντων, αφού αφαιρέσετε τους λόγους, οι οποίοι είναι εκ φύσεως τοιούτοι, ώστε να εξαπατούν. [3] Πρώτον μεν λοιπόν τούτο λέγω, δεύτερον δε, να ακούετε σιωπώντες, πράγμα το οποίον φαίνεται εις τινάς παράδοξον, διά να είναι οι λόγοι συντομώτεροι. Διότι ως προς το ότι σας είναι συμφέροντα ταύτα ή εκείνα και ποία εκ των δύο ήθελεν εκλέξει η πόλις ως δικαιότερα, ούτε είναι πολλοί οι λόγοι, εάν δεν θέλετε εις μάτην να φλυαρήτε, ούτε πάλιν ήθελε τις δυνηθή να είπη αυτούς· ότι δε και δίκαιον είναι να ακούετε και προς τον θόρυβον να απαντάτε και να λέγετε λόγους μετά τους λόγους, κανείς δεν ήθελε δυνηθή να υποστηρίξη τούτο. Ένεκα δε του θορύβου δεν απαλλάττεσθε από λόγους, αλλ' αναγκάζεσθε να ακούετε περί πραγμάτων, τα οποία δεν χρειάζονται καθόλου. Η ιδική μου λοιπόν γνώμη, δι' όσα τώρα σκέπτεσθε, αυτή είναι.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου