ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΓΟΡΓΙΑΣ - Ἑλένης ἐγκώμιον (7-14)

Στο παρατιθέμενο απόσπασμα, που αποτελεί το 1/3 του έργου, συζητείται διεξοδικά το τρίτο ενδεχόμενο, να πείσθηκε δηλ. η Ελένη από τον λόγο,που χαρακτηρίζεται μέγας δυνάστης.

Πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο, που έχει γενικότερη σημασία καθώς αναφέρεται αφενός στη φύση του λόγου και τη σχέση του με την αλήθεια, αφετέρου στη λειτουργία της ποίησης.

[7] εἰ δὲ βίᾳ ἡρπάσθη καὶ ἀνόμως ἐβιάσθη καὶ ἀδίκως ὑβρίσθη, δῆλον ὅτι ὁ ‹μὲν› ἁρπάσας ὡς ὑβρίσας ἠδίκησεν, ἡ δὲ ἁρπασθεῖσα ὡς ὑβρισθεῖσα ἐδυστύχησεν. ἄξιος οὖν ὁ μὲν ἐπιχειρήσας βάρβαρος βάρβαρον ἐπιχείρημα καὶ λόγῳ καὶ νόμῳ καὶ ἔργῳ λόγῳ μὲν αἰτίας, νόμῳ δὲ ἀτιμίας, ἔργῳ δὲ ζημίας τυχεῖν· ἡ δὲ βιασθεῖσα καὶ τῆς πατρίδος στερηθεῖσα καὶ τῶν φίλων ὀρφανισθεῖσα πῶς οὐκ ἂν εἰκότως ἐλεηθείη μᾶλλον ἢ κακολογηθείη; ὁ μὲν γὰρ ἔδρασε δεινά, ἡ δὲ ἔπαθε· δίκαιον οὖν τὴν μὲν οἰκτίρειν, τὸν δὲ μισῆσαι.

[8] εἰ δὲ λόγος ὁ πείσας καὶ τὴν ψυχὴν ἀπατήσας, οὐδὲ πρὸς τοῦτο χαλεπὸν ἀπολογήσασθαι καὶ τὴν αἰτίαν ἀπολύσασθαι ὧδε. λόγος δυνάστης μέγας ἐστίν, ὃς σμικροτάτῳ σώματι καὶ ἀφανεστάτῳ θειότατα ἔργα ἀποτελεῖ· δύναται γὰρ καὶ φόβον παῦσαι καὶ λύπην ἀφελεῖν καὶ χαρὰν ἐνεργάσασθαι καὶ ἔλεον ἐπαυξῆσαι. ταῦτα δὲ ὡς οὕτως ἔχει δείξω·

[9] δεῖ δὲ καὶ δόξῃ δεῖξαι τοῖς ἀκούουσι· τὴν ποίησιν ἅπασαν καὶ νομίζω καὶ ὀνομάζω λόγον ἔχοντα μέτρον· ἧς τοὺς ἀκούοντας εἰσῆλθε καὶ φρίκη περίφοβος καὶ ἔλεος πολύδακρυς καὶ πόθος φιλοπενθής, ἐπ᾽ ἀλλοτρίων τε πραγμάτων καὶ σωμάτων εὐτυχίαις καὶ δυσπραγίαις ἴδιόν τι πάθημα διὰ τῶν λόγων ἔπαθεν ἡ ψυχή. φέρε δὴ πρὸς ἄλλον ἀπ᾽ ἄλλου μεταστῶ λόγον.

[10] αἱ γὰρ ἔνθεοι διὰ λόγων ἐπῳδαὶ ἐπαγωγοὶ ἡδονῆς, ἀπαγωγοὶ λύπης γίνονται· συγγινομένη γὰρ τῇ δόξῃ τῆς ψυχῆς ἡ δύναμις τῆς ἐπῳδῆς ἔθελξε καὶ ἔπεισε καὶ μετέστησεν αὐτὴν γοητείᾳ. γοητείας δὲ καὶ μαγείας δισσαὶ τέχναι εὕρηνται, αἵ εἰσι ψυχῆς ἁμαρτήματα καὶ δόξης ἀπατήματα.

[11] ὅσοι δὲ ὅσους περὶ ὅσων καὶ ἔπεισαν καὶ πείθουσι δὲ ψευδῆ λόγον πλάσαντες. εἰ μὲν γὰρ πάντες περὶ πάντων εἶχον τῶν ‹τε› παροιχομένων μνήμην τῶν τε παρόντων ‹ἔννοιαν› τῶν τε μελλόντων πρόνοιαν, οὐκ ἂν ὁμοίως [ὅμοιος ἦν] ὁ λόγος ἠπάτα. νῦν δὲ οὔτε μνησθῆναι τὸ παροιχόμενον οὔτε σκέψασθαι τὸ παρὸν οὔτε μαντεύσασθαι τὸ μέλλον εὐπόρως ἔχει· ὥστε περὶ τῶν πλείστων οἱ πλεῖστοι τὴν δόξαν σύμβουλον τῇ ψυχῇ παρέχονται. ἡ δὲ δόξα σφαλερὰ καὶ ἀβέβαιος οὖσα σφαλεραῖς καὶ ἀβεβαίοις εὐτυχίαις περιβάλλει τοὺς αὐτῇ χρωμένους.

[12] τίς οὖν αἰτία κωλύει καὶ τὴν Ἑλένην νομίσαι ἐλθεῖν ὁμοίως ἄκουσαν οὖσαν ὥσπερ εἰ βιατήρων βίᾳ ἡρπάσθη; ἡ γὰρ τῆς πειθοῦς ἕξις, καίτοι εἰ ἀνάγκης εἶδος ἔχει μὲν οὔ, τὴν δὲ δύναμιν τὴν αὐτὴν ἔχει. λόγος γὰρ ψυχὴν ὁ πείσας, ἣν ἔπεισεν, ἠνάγκασε καὶ πιθέσθαι τοῖς λεγομένοις καὶ συναινέσαι τοῖς ποιουμένοις. ὁ μὲν οὖν πείσας ὡς ἀναγκάσας ἀδικεῖ, ἡ δὲ πεισθεῖσα ὡς ἀναγκασθεῖσα τῷ λόγῳ μάτην ἀκούει κακῶς.

[13] ὅτι δ᾽ ἡ πειθὼ προσιοῦσα τῷ λόγῳ καὶ τὴν ψυχὴν ἐτυπώσατο ὅπως ἐβούλετο, χρὴ μαθεῖν πρῶτον μὲν τοὺς τῶν μετεωρολόγων λόγους, οἵτινες δόξαν ἀντὶ δόξης τὴν μὲν ἀφελόμενοι τὴν δ᾽ ἐνεργασάμενοι τὰ ἄπιστα καὶ ἄδηλα φαίνεσθαι τοῖς τῆς δόξης ὄμμασιν ἐποίησαν· δεύτερον δὲ τοὺς ἀναγκαίους διὰ λόγων ἀγῶνας, ἐν οἷς εἷς λόγος πολὺν ὄχλον ἔτερψε καὶ ἔπεισε τέχνῃ γραφείς, οὐκ ἀληθείᾳ λεχθείς· τρίτον ‹δὲ› φιλοσόφων λόγων ἁμίλλας, ἐν αἷς δείκνυται καὶ γνώμης τάχος ὡς εὐμετάβολον ποιοῦν τὴν τῆς δόξης πίστιν.

[14] τὸν αὐτὸν δὲ λόγον ἔχει ἥ τε τοῦ λόγου δύναμις πρὸς τὴν τῆς ψυχῆς τάξιν ἥ τε τῶν φαρμάκων τάξις πρὸς τὴν τῶν σωμάτων φύσιν. ὥσπερ γὰρ τῶν φαρμάκων ἄλλους ἄλλα χυμοὺς ἐκ τοῦ σώματος ἐξάγει, καὶ τὰ μὲν νόσου τὰ δὲ βίου παύει, οὕτω καὶ τῶν λόγων οἱ μὲν ἐλύπησαν, οἱ δὲ ἔτερψαν, οἱ δὲ ἐφόβησαν, οἱ δὲ εἰς θάρσος κατέστησαν τοὺς ἀκούοντας, οἱ δὲ πειθοῖ τινι κακῇ τὴν ψυχὴν ἐφαρμάκευσαν καὶ ἐξεγοήτευσαν.

***
[7] Αν όμως την άρπαξαν με τη βία και άσκησαν πάνω της βία παράνομη και προπηλακίσθηκε άδικα, είναι φανερό ότι αυτός που την άρπαξε της έκανε με την προσβολή του κακό, ενώ εκείνη, που την άρπαξαν, υπέφερε από την προσβολή. Αξίζει λοιπόν ο βάρβαρος που διέπραξε το βάρβαρο εγχείρημα, και με το λόγο και με το νόμο και με τις πράξεις, και να κατηγορηθεί με το λόγο και να ατιμασθεί με το νόμο και να τιμωρηθεί με πράξεις· ενώ αυτή που έπεσε θύμα βίας και στερήθηκε την πατρίδα της και απορφανίστηκε από τους φίλους της, τί, δεν είναι σωστό να τη λυπηθούμε μάλλον παρά να την κακολογούμε; Γιατί αυτός διέπραξε πράγματα φοβερά, ενώ εκείνη τα υπέστη· είναι λοιπόν σωστό να την πονέσουμε αυτήν και να μισήσουμε εκείνον.

[8] Αν όμως ήταν ο λόγος που την έπεισε και εξαπάτησε την ψυχή της, ούτε σ᾽ αυτή την περίπτωση είναι δύσκολη η υπεράσπιση και η ανασκευή της κατηγορίας ως εξής: Ο λόγος είναι ένας μεγάλος δυνάστης, που ενώ έχει το πιο μικρό και αφανές σώμα, επιτελεί τα έργα τα πιο θεϊκά· γιατί μπορεί και το φόβο να σταματήσει και τη λύπη να διώξει και χαρά να προκαλέσει και τον οίκτο να αυξήσει. Και θα δείξω ότι έτσι είναι αυτά.

[9] Αλλά πρέπει να το δείξω στους ακροατές μου και μέσω της πεποίθησης· θεωρώ και ονομάζω όλη την ποίηση λόγο που έχει μέτρο· όποιοι την ακούν, εισχωρεί μέσα τους φρίκη γεμάτη φόβο, οίκτος όλο δάκρυα, πόθος όλο λαχτάρα, και η ψυχή, με τα λόγια, παθαίνει η ίδια αυτά που ξένα πράγματα και σώματα παθαίνουν στις ευτυχίες και στις δυστυχίες τους. Ας στραφώ τώρα από τον ένα λόγο στον άλλο.

[10] Και οι θεϊκές επωδές που λέγονται με λόγια προξενούν ηδονή και διώχνουν τη λύπη· γιατί όταν η δύναμη της επωδής αναμιχθεί με την πίστη της ψυχής, την θέλγει, την πείθει και τη μεταβάλλει με τη μαγεία της. Και έχουν εφευρεθεί δύο ειδών τέχνες, η γοητεία και η μαγεία, οι οποίες συνίστανται σε σφάλματα της ψυχής και εξαπατήσεις της πίστης.

[11] Πόσοι δεν έχουν πείσει ή δεν πείθουν τόσους και τόσους για τόσα πράγματα, πλάθοντας έναν ψευδή λόγο! Γιατί αν οι πάντες είχαν για τα πάντα, μνήμη για τα περασμένα, συνείδηση για τα παρόντα και πρόγνωση για τα μελλοντικά, ο λόγος δεν θα εξαπατούσε έτσι· στην πραγματικότητα όμως δεν είναι εύκολο ούτε να θυμόμαστε το παρελθόν, ούτε να έχουμε γνώση του παρόντος, ούτε να μαντεύουμε το μέλλον· έτσι, για τα περισσότερα ζητήματα οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν σύμβουλο της ψυχής τους την πίστη. Επειδή όμως η πίστη είναι σφαλερή και αβέβαιη, οδηγεί όσους τη χρησιμοποιούν σε σφαλερές και αβέβαιες επιτυχίες.

[12] Ποιά αιτία λοιπόν μας εμποδίζει να θεωρήσουμε ότι η Ελένη ήρθε στην Τροία χωρίς τη θέλησή της, το ίδιο όπως αν αρπάχτηκε από απαγωγέων τη βία; Αφού η επίδραση της πειθούς, αν και δεν έχει του εξαναγκασμού τη μορφή, έχει την ίδια μ᾽ αυτόν δύναμη. Γιατί ο λόγος που έπεισε την ψυχή εξανάγκασε και αυτήν την οποία έπεισε να πιστέψει αυτά που λέχθηκαν και να συγκατατεθεί σ᾽ αυτά που έγιναν. Αυτός λοιπόν που την έπεισε, εφόσον την εξανάγκασε, διέπραξε αδίκημα, ενώ αυτή που πείσθηκε, εφόσον εξαναγκάστηκε από τον λόγο, άδικα κατηγορείται.

[13] Και για να αντιληφθεί κανείς ότι η πειθώ, όταν προστεθεί στο λόγο, προκαλεί και στην ψυχή την εντύπωση που θέλει, πρέπει να μελετήσει, πρώτον, τα λόγια των κοσμολόγων, οι οποίοι, αντικαθιστώντας τη μια πεποίθηση με την άλλη, απορρίπτοντας τη μια και εφαρμόζοντας την άλλη, καθιστούν τα απίστευτα και άδηλα φανερά στα μάτια της πίστης· δεύτερον, τους υποχρεωτικούς στους δικαστικούς αγώνες λόγους, όπου ένας με τέχνη γραμμένος λόγος τέρπει και πείθει ένα μεγάλο πλήθος, κι ας μη λέει την αλήθεια· και τρίτον, τους διαγωνισμούς των φιλοσοφικών λόγων, στους οποίους φανερώνεται, μεταξύ άλλων, ότι η ταχύτητα της σκέψης κάνει ευμετάβλητη την πίστη σε μια πεποίθηση.

[14] Και η δύναμη του λόγου είναι για την ψυχή ό,τι τα φάρμακα για τη φύση των σωμάτων. Γιατί όπως κάθε φάρμακο εξάγει από το σώμα διαφορετικούς χυμούς, και άλλα σταματούν την αρρώστια ενώ άλλα τη ζωή, έτσι και οι λόγοι, άλλοι προκαλούν λύπη, άλλοι ευχαρίστηση, άλλοι φόβο, άλλοι δίνουν στους ακροατές τους θάρρος, και άλλοι φαρμακώνουν και μαγεύουν την ψυχή με ένα είδος δόλιας πειθούς.

OI KYNIKOI ΚΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥΣ

Στην ηθελημένη ή όχι, παραποίηση ή έκπτωση πολλών λέξεων του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου, η σύγχρονη ανθρωπότητα οπωσδήποτε χάνει πολλά. Ανάμεσα σε αυτές τις πάμπολλες λέξεις (αφέλεια, απάθεια, φιλία, θεός, δημοκρατία και δεκάδες άλλες), στέκει και η λέξη «Κυνικός», η οποία, προς ατυχία εκατομμυρίων ανθρώπων που οι Μούσες και η Φιλοσοφία δεν τους τίμησαν με τα δώρα τους, έχει προσλάβει αρνητικό νόημα σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ενώ τα σύγχρονα ημέτερα λεξικά ορίζουν μυωπικώς τον «Κυνικό» ως τίποτε περισσότερο από ένα πρόσωπο το οποίο… «εκ συστήματος διαπιστώνει λάθη και δυσπιστεί σε ό,τι αφορά τη σοβαρότητα ή αγαθότητα των ανθρώπινων προθέσεων και πράξεων και αντιδρά πάντοτε με ειρωνεία και σαρκασμό»

Στο παλαιό καλό, σαν το κρασί που λέμε, «Λεξικό Σούδα», θα διαβάσουμε ωστόσο εντελώς άλλα πράγματα, ότι δηλαδή ο «Κυνισμός» είναι «ΑΙΡΕΣΙΣ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ. Ο ΔΕ ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΥΤΟΥ ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΕΠ’ ΑΡΕΤΗ ΟΔΟΣ. ΤΕΛΟΣ ΔΕ ΤΟΥ ΚΥΝΙΣΜΟΥ ΤΟ ΚΑΤ’ ΑΡΕΤΗ ΖΗΝ.. ΗΡΕΣΚΕ Δ’ ΑΥΤΟΙΣ ΛΙΤΩΣ ΒΙΟΥΝ, ΑΥΤΑΡΚΕΣΙ ΧΡΩΜΕΝΟΙΣ ΣΙΤΙΟΙΣ, ΠΛΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΔΟΞΗΣ ΚΑΙ ΕΥΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΤΑΦΡΟΝΕΙΝ..». Οι «Κυνικοί» επομένως ήταν Φιλοσοφική Σχολή, και μάλιστα μία από τις μακροβιότερες. Η Σχολή τους, ιδρύθηκε από τον Αντισθένη (445 – 360 ή 444 – 368), υιό ενός Αθηναίου και μίας δούλης από τη Θράκη, διακριθέντα πολεμιστή στη μάχη της Τανάγρας και μετέπειτα μαθητή του σοφιστή Γοργίου στη Ρητορική, και εν συνεχεία, στη Φιλοσοφία, του Σωκράτους, στον θάνατο του οποίου υπήρξε παρών. Η Σχολή ιδρύθηκε στο Κυνόσαργες των Αθηνών, το μόνο γυμνάσιο της πόλεως που δεχόταν μη Αθηναίους πολίτες και ταυτοχρόνως αποτελούσε Ιερό Άλσος του Ηρακλέους (από το οποίο Άλσος και μετωνομάσθησαν άλλωστε τα μέλη σε «Κυνικούς» από «Αντισθενικοί» που λέγονταν αρχικώς).

Οι «Κυνικοί», ήσαν πνευματικοί απόγονοι του Σωκράτους, ανήκοντας στις Σχολές που απεκλήθησαν «Ελάσσοντες Σωκρατικοί», αν και ως προς τη μέθοδο της διδασκαλίας τους έλαβαν αρκετά στοιχεία από τους «Σοφιστές». Για τον Αντισθένη και τους μαθητές του, η Φιλοσοφία είναι καθαρά κοσμική σοφία (χαρακτηριστική είναι μάλιστα η ρήση του πρώτου ότι «τότε οι πόλεις χάνονται, όταν δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τους κακούς από τους καλούς»), ενώ η Αρετή, αν και εξακολουθεί να παραμένει σκοπός του βίου, είναι κάτι το απολύτως πρακτικό που δεν χρειάζεται ούτε πολλά λόγια, ούτε επίπονη εκπαίδευση (Διογένης Λαέρτιος 6, 2). Η Αρετή, που είναι κάτι το υπαρκτό, μπορεί να διδαχθεί με πολύ απλό τρόπο στον άνθρωπο, αφού η αρχή για τη μάθηση είναι η προσεκτική σπουδή των λέξεων («ΑΡΧΗ ΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣ Η ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ»), και αν μάλιστα αυτή (δηλ. η Αρετή) κάποτε κατακτηθεί, είναι παντελώς αδύνατον να απωλεσθεί.

Για τους «Κυνικούς», ο λόγος λειτουργεί μόνον στο να αποφαίνεται για το τι υπάρχει ή υπήρχε: «ΠΡΩΤΟΣ (ΑΝΤΙΣΘΕΝΗΣ) ΩΡΙΣΑΤΟ ΛΟΓΟΝ, ΕΙΠΩΝ, ΛΟΓΟΣ ΕΣΤΙΝ Ο ΤΟ ΤΙ ΗΝ Ή ΕΣΤΙ ΔΗΛΩΝ» (Ed. Mullach, Fragmenta Philosophorum Graecorum, II, 283), ενώ τα αγαθά διακρίνονται μόνο σε δύο κατηγορίες, τα εξωτερικά (ιδιοκτησία, σωματική ηδονή, πολυτέλεια) και τα εσωτερικά. Στα δεύτερα είναι που ανήκει το κατ’ εξοχήν ζητούμενο των φιλοσόφων, δηλαδή η ασφαλής γνώση της Αληθείας και του Εαυτού. Οι «Κυνικοί», κηρύσσουν ωστόσο μία «έμπρακτη» Ηθική, κατά την οποία η Αρετή όλως «παραδόξως» δεν εξαρτάται από τη Γνώση, αλλά είναι αποτέλεσμα ασκήσεως, εθισμού και αυτοελέγχου. Με πρότυπο τον Ηρακλέα, καλούν σε προσωπική αυτάρκεια μέσω της απαλλαγής από τις λεγόμενες ανάγκες, αλλά και μέσω της πορεύσεως σε έναν φυσικό τρόπο καθημερινού βίου, με απλότητα, σκληραγωγία και αυτοδιάθεση. Ο «σοφός» των «Κυνικών» είναι ΑΥΤΑΡΚΗΣ, αφού έχει (με το να είναι τέτοιος) τον πλούτο όλων των ανθρώπων.

Δίνοντας συνεπώς έμφαση στον καθημερινό Τρόπο αντί στη Θεωρία, οι «Κυνικοί» επίγονοι του Αντισθένους, οι λεγόμενοι και «Αντισθενικοί», ταξίδευσαν με ιεραποστολική σχεδόν διάθεση από άκρου σε άκρο του Ελληνιστικού και Ρωμαϊκού κόσμου, ντυμένοι πτωχικά, μ’ ένα σακούλι στον ώμο για τη λιγοστή τροφή τους, αντισυμβατικοί σε όλους τους τομείς (κατά κανόνα αρνούμενοι ακόμη και εκείνους τους συγκεκριμένους τομείς της κοινωνικότητος που αναμφίβολα σεβόταν και τιμούσε ο ιδρυτής τους Αντισθένης), βρώμικοι, ατημέλητοι και προκλητικοί τόσο στα λόγια όσο και στα έργα τους, και καθιέρωσαν περισσότερο μία φιγούρα στάσεως, μορφής και συμπεριφοράς, παρά ένα οργανωμένο φιλοσοφικό σύστημα.

Για μία γρήγορη όσο και πλήρη κατανόηση των «Κυνικών», θα μπορούσαμε, για δική μας ευκολία βεβαίως, να συνοψίσουμε στις ακόλουθες 10 τις κύριες φιλοσοφικές θέσεις τους.

ΘΕΣΗ 1. Κατά τους «Κυνικούς», η Φιλοσοφία οφείλει ν’ ασχολείται με την καθημερινή ζωή και με κάθε τι που είναι συγκεκριμένο και απτό και να παρακάμπτει, ως ματαιοπονία, τον κόσμο των αφηρημένων εννοιών. Για την Αρετή, η οποία ορίζεται ως σκοπός της ζωής, δεν απαιτείται πολυμάθεια, και στην κατάκτησή της δεν συντελεί διόλου η μελέτη πολύπλοκων αντικειμένων όπως η Γεωμετρία, η Μουσική και η Λογοτεχνία. Ανίσχυρες και παραπλανητικές είναι επίσης όλες οι ενασχολήσεις με μεταφυσικά, γλωσσολογικά και επιστημονικά ζητήματα. Ως βασικά εργαλεία διακίνησης των ιδεών της Σχολής αναγνωρίζονται μόνον το έμπρακτο παράδειγμα και η συγγραφή «διατριβών» και «σάτυρας».

ΘΕΣΗ 2. Σημαντικό είναι το απτό άτομο και όχι η αόριστη και γενική έννοια «Ανθρωπότης» και η λεγομένη «κοινή ανθρώπινη φύσις». Το «καλό» ισχύει για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, σε προσωπική βάση, και η «ευδαιμονία» αποκτάται με την εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής εσωτερικής αυτάρκειας μέσω της απελευθερώσεως από τις μεταβολές της Τύχης και των άλλων εξωτερικών του εαυτού (και συχνά απειλητικών προς αυτόν) δυνάμεων του κόσμου. Ο «ευδαίμων» άνθρωπος οφείλει να είναι επιμόνως αδιάφορος και υπομονετικός απέναντι στις όποιες συμφορές. Το κέντρο βάρους της ηθικής και της συνειδησιακής αλλαγής τοποθετείται από τους Κυνικούς αποκλειστικώς στο άτομο, πέρα από κάθε εξωτερικό δεδομένο, όπως θεσμούς, συνήθειες, απόψεις, έξεις, κανόνες, παρορμήσεις, σχέσεις. Η όποια αλλαγή και βελτίωση είναι αποκλειστικώς εσωτερική ανθρώπινη υπόθεση, εντελώς ανεξάρτητη από την όποια κοινωνική, πολιτισμική, πολιτική και οικονομική πραγματικότητα. Η εσωτερική συνειδησιακή αλλαγή είναι απείρως πιο σημαντική από κάθε πολιτικοκοινωνική τέτοια, σε βαθμό που η τελευταία να καθίσταται ακόμη και αδιάφορη.

ΘΕΣΗ 3. Πρέπει να αντιμετωπισθούν με τη μέγιστη περιφρόνηση τα όσα αιχμαλωτίζουν τους ανθρώπους στα δεσμά των «αναγκών», δηλαδή ο πλούτος, η πολυτέλεια, τα αξιώματα, η δόξα, οι απολαύσεις κ.ά. Η ειρήνη του πνεύματος και η ακμή του σώματος, κατακτώνται μέσω μίας απλής και λιτής διαβιώσεως, της λεγόμενης «εντίμου πενίας». Στον άμετρο και αφιλοσόφητο άνθρωπο, τα αποκτήματα κατά κανόνα γίνονται αδυσώπητοι και εκνευριστικοί κτήτορες, και η λεγομένη «κοινωνική θέση» ή τα διάφορα αξιώματα γίνονται δυνάστες των κατόχων τους, τους οποίους εν τέλει καταπίνουν. Ο Κράτης αποκαλεί «ημιονηγούς» τους στρατηγούς, ενώ κατά τον Διογένη ο «Κυνικός» είναι πιο προνομιούχος από τον θεωρητικώς ισχυρότερο όλων των ανθρώπων, τον τύραννο, επειδή ο τελευταίος έχει πάρα πολλά να χάσει, άρα και πάρα πολλές αιτίες για να φοβηθεί (Δίων Χρυσόστομος 8, 17). Ενώ ο τύραννος τρέμει συνεχώς, ο «Κυνικός» δεν φοβάται απολύτως τίποτε, διότι δεν έχει, ή δεν θεωρεί, τίποτε δικό του, αλλ’ αντιθέτως, χαλαρωμένος και εσαεί ελεύθερος, κυριαρχεί απολύτως πάνω στον φόβο του ως «το μόνο πράγμα που όντως έχει νόημα να φοβάται κανείς».

ΘΕΣΗ 4. Η εμπειρία και η μέσω των αισθήσεων αντίληψη, αποτελούν τη μοναδική πηγή της Γνώσεως. H μεγαλύτερη από όλες τις ανοησίες είναι το να παίρνει κανείς την ίδια τη ζωή στα σοβαρά, ή, έστω, περισσότερο σοβαρά από όσο η ίδια η φύση της απαιτεί, ως διαδρομή περισσότερο παρά ως άπαν. Ο βίος δεν είναι παρά μία διασκεδαστική περιπέτεια, μία πόρευση μέσα από φιλικά ή εχθρικά δεδομένα και καταστάσεις, και ο θάνατος απλώς το υποχρεωτικό πέρασμα εκτός του εμβίου κόσμου σε κάποια δεδομένη χρονική στιγμή, άρα παντελώς αδιάφορος. Οι νεκροί εκ των πραγμάτων δεν υποφέρουν, οι δε ζώντες για να μην υποφέρουν οφείλουν πρωτίστως να κατανικήσουν τον φόβο του θανάτου. Όπως τονίζει ο Διογένης, η ετοιμότητα του ανθρώπου να πεθάνει ανά πάσα στιγμή είναι εκείνη που τον κάνει πραγματικά ευτυχή και ελεύθερο.

ΘΕΣΗ 5. Ως συνέπεια των ανωτέρω, οι Κυνικοί, όπως και οι Στωϊκοί με την αυτή συλλογιστική βάση, επιδοκιμάζουν την «εύλογον» αυτοκτονία, δηλαδή την εθελουσία αποχώρηση από τον βίο ως το κατεξοχήν και πάντοτε πρόχειρο εργαλείο εξασφαλίσεως Αξιοπρέπειας και Ελευθερίας. Το ίδιο επιδοκιμάζουν την ευσπλαχνική ευθανασία και όχι αδίκως βεβαίως, αφού, όπως σημειώνει ο Τζαίησον Ξενάκης, «η στάση απέναντι στο δικαίωμα των ανθρώπων να πεθάνουν είναι σημαντική ένδειξη για το πόσο ανθρωπιστική είναι μία κοινωνία». Κανείς δουλοκτήτης και δουλοποιός δεν αρέσκεται στην ιδέα πως ανά πάσα στιγμή είναι εφικτή η οριστική απόδραση κάποιων δούλων του, ή ακόμη και όλων των δούλων του (και δεν είναι διόλου συμπτωματική η καταδίκη κάθε εθελουσίας αποχωρήσεως από τις γνωστές οργανωμένες Θρησκείες που συνεργάζονται στενά με συστήματα πολιτικο-οικονομικού εξουσιασμού).

ΘΕΣΗ 6. Ο πραγματικά σοφός πρέπει να στέκει αντίθετος στη χρήση γενικών εννοιών και να καλλιεργεί τον αντιϊδεαλισμό και τον σχετικισμό. Η «Αρετή» και η «Κακία», υπό την κυρίαρχη, συμβατική και γενική χρήση τους, είναι απλώς λέξεις κενές.

ΘΕΣΗ 7. Υπάρχει θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στη «Φύση» (η οποία στηρίζεται στο «Είναι») και το «Νόμο» (ο οποίος στηρίζεται στο «Έθιμον»). Όλοι οι κοινωνικοί θεσμοί είναι συμβατικοί και τεχνητοί, αλλά και αμείλικτοι στραγγαλιστές της ατομικής ελευθερίας αν κανείς διαπράξει το σφάλμα να τους πάρει στα σοβαρά. Η πραγματική απελευθέρωση (από-ελευθέρωση), επιτυγχάνεται μέσω της εκ θεμελίων επαναξιολογήσεως όλων των αξιών και της συνειδητοποιήσεως του απρόσμενα μεγάλου αριθμού πραγμάτων που μπορούν να διαγνωσθούν, και εν συνεχεία ν’ αντιμετωπισθούν ως περιττά ή παντελώς άχρηστα. Πολιτισμός σημαίνει κατακλυσμός από άχρηστα αντικείμενα, σκουπιδοπαραγωγή, σκουπιδοσυλλογή, σκουπιδαποθησαύρισμα και σκουπιδολατρία, συνεπώς ο «Κυνικός» οφείλει να διαβιεί με τρόπο που ν ‘αποδεικνύει το πόσο ελάχιστα είναι τα πράγματα τα οποία όντως απαιτεί ένας βίος Ελευθερίας και Αυτο-εξαρτήσεως. Το ιδανικό του «Κυνικού», είναι η πλήρης απουσία των οποιωνδήποτε δεσμών. Όταν μηδενίζεται η ένταξη, μηδενίζονται οι απώλειες και συνεπώς ο άνθρωπος μένει αυτάρκης, αυτεξούσιος και ευδαίμων, όπως ένας ένσαρκος Θεός, του οποίου οι πραγματικές ανάγκες περιορίζονται στη βιολογική διατήρηση και μόνον εκεί. Οι πραγματικοί Θεοί θεωρούνται τέτοιοι, επειδή ακριβώς δεν χρειάζονται απολύτως τίποτε και η Αυτάρκεια είναι πρωτεύον χαρακτηριστικό τους.

ΘΕΣΗ 8. Ως υπογράμμιση της ανθρώπινης Αυτάρκειας, ο «Κυνικός» δεν χρειάζεται καν τον λεγόμενο προσωπικό χώρο, για τον οποίο πασχίζουν σε όλον τους τον βίο οι άλλοι άνθρωποι, αλλ’ αντιθέτως λειτουργεί πάντοτε δημοσίως, ακόμη και στις περιπτώσεις του φαγητού, του ύπνου ή και αυτού ακόμη του ερωτισμού. Σε αντίθεση προς τα ισχύοντα, το να κρύβεται κανείς καθ’ οιονδήποτε τρόπο, για τον «Κυνικό» αποτελεί όνειδος, επειδή καταδεικνύει φοβικότητα, υποκρισία και αρρωστημένη μυστικοπάθεια. Ο Κράτης και η Ιππαρχία αποτολμούν να κάνουν δημοσίως έρωτα, ενώ ο Διογένης, αυνανιζόμενος στο κέντρο της Αγοράς, αναφωνεί ότι είναι κρίμα από τη φύση να μη μπορούν οι θνητοί να χορτάσουν αναλόγως την πείνα τους χαϊδεύοντας απλώς την κοιλιά τους.

ΘΕΣΗ 9. Για τους «Κυνικούς», ακόμη και οι θρησκείες είναι «προϊόντα ανθρώπινης συνήθειας». Κατ’ αυτούς, ο Κόσμος διοικείται από έναν «Θείο Νού», που δεν μπορεί ν’ αναπαρασταθεί με εικόνα διότι, απλώς, τίποτε επί γης δεν ομοιάζει προς αυτόν. Οι Θεοί πάντως του Εθνικού Πολυθεϊσμού, μπορούν να θεωρηθούν «πολλές μορφές» αυτού του «Θείου Νοός», οπότε η ερμηνεία της φύσεώς τους καθίσταται δυνατή μέσω της αλληγορίας.

ΘΕΣΗ 10. Η Αρετή είναι διδακτέα και από τη στιγμή που θα κατακτηθεί είναι παντελώς αδύνατον να απωλεσθεί. Ο κάτοχός της, ο «Κυνικός» σοφός, είναι απολύτως ελεύθερος και αυτάρκης, αφού, με το να είναι τέτοιος, κατέχει όλον τον πλούτο που μπορεί να αφορά την ανθρώπινη φύση. Σε αντίθεση προς αυτό που πάρα πολλοί πιστεύουν, η αντισυμβατικότητα του «Κυνικού» δεν είναι απλώς ένα εντόνως δραματικό μέσον για την επίτευξη ενός σκοπού ή για την άμεση ενόχληση του μέσου, συμβατικού ανθρώπου, με την ελπίδα ενός πιθανού αφυπνιστικού σοκ, αλλά αποτελεί, όπως πολύ σωστά τόνισε ο Ξενάκης, «αναπόσπαστο στοιχείο της προσωπικότητος του Κυνικού, που είναι ακέραιος και συνεπής. Αυτό που λέει το εννοεί και αυτό που πρεσβεύει το εφαρμόζει».

Αυτά τα ολίγα φίλη αναγνώστρια και φίλε αναγνώστη αναφορικά με τον ιδεοχώρο των «Κυνικών», πάντα με την ελπίδα να σε «μπάσω» εκεί δίχως να γίνω κουραστικός. Οι «Κυνικοί» ξανάρχονται λοιπόν… Και γιατί όχι; Όπως καλό θα ήταν να ξανάρθουν σε κάποια επόμενη φάση και οι «Στωϊκοί», οι «Επικούρειοι» και όλοι οι άλλοι τόσο σπουδαίοι και απαστράπτοντες «προπαππούδες», για τους οποίους οι «πατεράδες» μας, δυστυχώς, για κάποιους δικούς τους λόγους, δεν μας μίλησαν ποτέ.

Επιβίωση

Τον ρωτήσαμε τι θέλει από τη ζωή του, τι ονειρεύεται. Μας απάντησε πως δεν θέλει τίποτα, πως θέλει απλά να επιβιώσει!

Διερωτώμαι γιατί. Γιατί να θέλει να επιβιώσει; Ποιος είναι ο λόγος; Για να αποφύγει το θάνατο; Γιατί φοβάται αυτό που δεν ξέρει. οπότε «επιλέγει» τη μια και μοναδική επιλογή που βλέπει: την επιβίωση;

Και τι είναι η «επιβίωση»; Τρώω, κοιμάμαι, δουλεύω, πληρώνω λογαριασμούς και φροντίζω όσο μπορώ να μην πηγαίνω κόντρα στις αρχές; Δεν ξέρω… ίσως ο καθένας να θέτει δικά του, παρόμοια όμως, περιεχόμενα στο «επιβιώνω». Μα, μου φαίνονται όλα εξ’ ίσου ανιαρά, ανώφελα και περιοριστικά.

Μπορεί να το κάναμε αυτό στο παρελθόν. Να ήταν δικαιολογημένο. Να μην ξέραμε τίποτ’ άλλο. Όμως δικαιούμαστε/δικαιολογούμαστε τώρα να μην ξέρουμε; Έχουμε την πολυτέλεια να συνεχίζουμε να ζούμε όπως ζούσαμε τις τελευταίες δεκαετίες; Σε έναν κόσμο που αλλάζει τόσο ραγδαία, τόσο καθημερινά και όπου το αύριο είναι τόσο άγνωστο, τόσο ρευστό, δικαιούμαστε να παραμένουμε στην «επιβίωση»;

Ήταν σκυθρωπός, σαν να είχε ένα πέπλο να σκίαζε την όρασή, το Είναι του. Ήταν διεκπεραιωτικός, σαφής, χωρίς καμία επιπλέον, «άσχετη» κουβέντα, κάνοντας πιστά τη «δουλειά» του, στην προσωρινή γνωριμία μας. Η χαρά έλειπε παντελώς, όχι μόνο από το πρόσωπό του μα και από τη ζωή του, την ψυχή του. Ήταν ολοφάνερο.

Σίγουρα δεν συμπλήρωνε τις προδιαγραφές για νευρωτικό ή καταθλιπτικό, σύμφωνα με τα συμπτώματα που έχει ανάγκη η ψυχιατρική. Μα φανερά απουσίαζε από τη ζωή του, φανερά παρατημένος, δεν είχε λόγο να ζει! Και δεν ήταν/είναι ο μόνος!

Και δεν έχει σημασία πόσα έχει, τι δουλειά κάνει, τι έχει καταφέρει… τίποτα δεν έχει σημασία εκτός από τον τρόπο που κοιτάει με τα μάτια του νου γιατί η καρδιά κλείνει, όταν ο νους επιβάλλει την περιοριστική θέασή του.

Δεν είπα τίποτα, δεν σχολίασα την απάντησή του. Έφυγα… μου μύριζε θάνατος και δεν είχα καμία δουλειά εκεί.

Πώς να του πω πως πεθαίνει καθημερινά, πως κάθε στιγμή και κάθε αναπνοή του είναι ήδη μια δήλωση θανάτου. Δεν έχει σημασία πότε ή πώς θα έρθει ο βιολογικός θάνατος που τόσο φοβάται… Τόσο πολύ που τρέμει να ζήσει! Πανικοβάλλεται να χαρεί, ούτε λόγος ν’ αφεθεί. Όσο φοβάται τόσο προσπαθεί να ελέγχει. Όσο προσπαθεί να ελέγχει, τόσο χάνονται αυτά που κρατάει σφικτά, μέσα από τα χέρια του.

Έφυγα, όχι γιατί μπορεί να με επηρεάσει, όχι γιατί φοβάμαι το σκοτάδι του, όχι γιατί μπορεί να με τραβήξει μέσα του. Έφυγα γιατί δεν με έβλεπε καν, δεν άκουγε οτιδήποτε άλλο πέρα από τις βέβαιες προσταγές του νου του και των φοβιών του. Δεν είχε νόημα η παραμονή μου.

Είναι αυτός ο κόσμος του και τον σέβομαι εφόσον θέλει να τον αντιλαμβάνεται και να τον ενισχύει. Έχω καιρό παραιτηθεί από την ουτοπία πολλών λατρειών του «φωτός» (ψεύτικο φως αλλά δεν το αντιλαμβάνονται) ν’ αλλάξουν τον κόσμο, να φέρουν τον παράδεισο στη γη, να νικήσουν το σκοτάδι, να επικρατήσει η ειρήνη… και ό,τι άλλο προσφέρει η ουτοπία που αντίστοιχα θέλουν να πιστεύουν… για να επιβιώνουν κι αυτοί. Άλλωστε, έχω περάσει απ’ όλα αυτά τα μονοπάτια του πειρασμού. Κάποια μοιάζουν φανερά πιο ελκυστικά από άλλα. Δεν παύουν να είναι όμως κατασκευασμένες πραγματικότητες που κρύβουν την αλήθεια.

Ποια είναι η Αλήθεια; Αυτή φανερώνεται μόνο σε όσους έχουν το θάρρος να την αποκαλύψουν, σε όσους έχουν παραιτηθεί από τη δική τους εκδοχή της αλήθειας, σε όσους έχουν την τόλμη να «αφήσουν τα πάντα πίσω τους» για να βρίσκονται μέσα στην Αλήθεια, που έχει τάξη, νόμους, νόημα και σκοπό…

Τι απέγινε το κοριτσάκι με τα σπίρτα;

Πάντα είχα την απορία τι να απέγινε άραγε το κοριτσάκι με τα σπίρτα και τα θλιμμένα μάτια.

Το κοριτσάκι με τα σπίρτα έχει μεγαλώσει. Τα μάτια του έχουν παύσει να λάμπουν εδώ και καιρό. Έχει γκρίζα μαλλιά και ακόμη κρυώνει. Δε ζεστάθηκε από τα σπίρτα, της τελείωσαν.

 

Βλέπω γύρω μου πολλά τέτοια κοριτσάκια λες και ξαναζώ το παραμύθι σε άλλη βερσιόν σήμερα. Χιλιάδες. Κοριτσάκια που μεγάλωσαν που δεν ζεστάθηκαν ποτέ, με διαφορετικά χρώματα στα μαλλιά αλλά πάντα με τα ίδια θλιμμένα μάτια… Μπορεί να μην πουλάνε σπίρτα όπως λέει το παραμύθι… να μην φοράνε,  τριμμένα ρούχα και τρύπια παπούτσια… αλλά να έχουν παγωμένα χέρια και παγωμένη καρδιά. Και ο μόνος τρόπος για να ζεσταθούν είναι το βράδυ που ξαπλώνουν να κάνουν όνειρα.

 

Τα όνειρα είναι τα σπίρτα τους εκεί ξαναβάζουν τα φτερά που τους έκοψαν και πετάνε μόνο με την ψυχή αφήνοντας το σώμα πίσω… Όλοι αγαπούσαμε το κοριτσάκι με τα σπίρτα. Εκείνο στην ουσία δεν αγάπαγε τον εαυτό του…

Γιατί οι γυναίκες προτιμούν τους «σκληρούς» άντρες;

«Μα αυτός είναι καλό παιδί, γιατί δεν τον θέλεις;» ή «Σου το είχα πει εγώ ότι θα φας το μούτρα σου με αυτόν τον αλήτη/μάγκα!» είναι ατάκες που ακούμε στις παρέες, τις οικογένειες, τη δουλειά μας…

Φαίνεται ότι πολλές γυναίκες ερωτεύονται τον τύπο του «σκληρού» άντρα, που είναι και λίγο αλητάκος, και λίγο μάγκας και που σίγουρα δεν είναι αυτό που οι μαμάδες ονομάζουν «καλό παιδί».

Είναι λοιπόν οι γυναίκες μαζοχίστριες και έλκονται από αυτόν τον τύπο άντρα; Μήπως είναι αδύναμες και θέλουν να τις «ελέγχει» ή να τις εξουσιάζει κάποιος «δυνατός και σκληρός» άντρας; Ελπίζω να μη σας απογοητεύσω αν σας πω ότι «όχι» και στις δύο αυτές ερωτήσεις..

Μια ενδιαφέρουσα επιστημονική έρευνα δίνει την παρακάτω εξήγηση: οι γυναίκες προτιμούν τους πιο αρρενωπούς, «δυνατούς» άντρες κατά την περίοδο της ζωής τους που είναι γόνιμες και, θεωρητικά, θα μπορούσαν να αποκτήσουν παιδί με αυτόν τον αρρενωπό, δυναμικό άντρα.

Πραγματικά, αν το σκεφτούμε εξελικτικά, από άποψη γονιδίων, η φύση μας έχει φτιάξει έτσι ώστε να θέλουμε να κάνουμε το «καλύτερο» μωρό, που θα είναι δυνατό και θα επιβιώσει. Ποιος δίνει ένα τέτοιο μωρό; Ένας αδύναμος ή ένας δυνατός αρσενικός; Σας υπενθυμίζω, ότι δεν πρόκειται για λογικές διαδικασίες, αλλά για το ένστικτο της αναπαραγωγής και της επιβίωσης, που προέρχεται από τα πολύ παλιά χρόνια…

Έτσι λοιπόν, ασυνείδητα, οι γυναίκες συνδέουν τους αρρενωπούς, σκληρούς άντρες με καλά γονίδια που θα τα κληροδοτήσουν στα παιδιά τους.

Ποιον να διαλέξω; Τον γλυκούλη και μαλθακό τύπο ή τον αρρενωπό, δυνατό και… άγριο άντρα; Πολλές γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με αυτό το δίλημμα, έχοντα να διαλέξουν ανάμεσα σε έναν άντρα που είναι καλός για μπαμπάς, και σε έναν άλλον που είναι γεμάτος τεστοστερόνη και αγριάδα, πιο κοντά στο αλητάκος.

Ο τύπος του «μαλακού» άντρα, που δεσμεύεται και παντρεύεται

Άντρες με το πρώτο στυλ είναι γενικά πιο «ζεστοί», πιστοί, μονογαμικοί, ειλικρινείς, αξιόπιστοι, νοιάζονται και φροντίζουν το ταίρι τους και δε φοβούνται τη δέσμευση και το γάμο. Η εξωτερική τους εμφάνιση συνήθως δεν είναι εντυπωσιακή, καθώς δεν είναι μυώδεις, δεν αποπνέουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους και δεν δίνουν την εντύπωση του αρρενωπού και σέξι αρσενικού.

Ο τύπος του «σκληρού» άντρα, που ούτε δεσμεύεται, ούτε παντρεύεται

Οι άντρες με τη μεγάλη ποσότητα τεστοστερόνης έχουν το αντίθετο προφίλ: είναι λιγότερο συναισθηματικοί, φλερτάρουν και τείνουν να έχουν πολλές παράλληλες σχέσεις, δεν είναι ειλικρινείς, δε νοιάζονται ιδιαίτερα ούτε και φροντίζουν το ταίρι τους και αποφεύγουν τη δέσμευση και το γάμο. Η εξωτερική τους εμφάνιση είναι ιδιαίτερα σέξι: μυώδεις, δυνατοί, με… τετράγωνο αποφασιστικό πηγούνι –όπως τους περιγράφουν τα ρομαντικά μυθιστορήματα-. Οι άντρες αυτού του είδους συχνά ασκούν έντονη γοητεία στο γυναικείο φύλο και έχουν μία τριάδα ακαταμάχητων χαρακτηριστικών: είναι λίγο «μακιαβελικοί», τους αρέσουν οι μηχανορραφίες, οι πλεκτάνες, τα σχέδια, είναι νάρκισσοι, επειδή ενδιαφέρονται κυρίως για τον εαυτό τους και λιγότερο για τους άλλους και έχουν μια ψυχοπαθητική ποιότητα στην προσωπικότητά τους, επειδή αποπνέουν δύναμη και αγριάδα και δε δείχνουν να φοβούνται ή να λαμβάνουν υπόψη τη γνώμη των άλλων.

Γιατί οι γυναίκες αποφεύγουν τα «καλά» παιδιά και ερωτεύονται τα «κακά» παιδιά;

Μερικές φορές οι γυναίκες αποφεύγουν τα «καλά αγόρια» επειδή τους φαίνεται ότι είναι μαλθακοί άνθρωποι, θεωρούν ότι κάτι άλλο, σκοτεινό, μπορεί να κρύβεται πίσω από τον καλό χαρακτήρα. Οι άντρες αυτοί συχνά δε κάνουν καλή πρώτη εντύπωση και βάζουν περισσότερη προσπάθεια στο να δείχνουν καλοί παρά στο να είναι αληθινοί. Αντίθετα, οι «σκληροί» άντρες, επενδύουν στο να δείχνουν αληθινοί και με την τάση του νάρκισσου «είμαι αυτό που βλέπεις και είμαι ό,τι καλύτερο» γοητεύουν άμεσα.

Ένα άλλο στερεότυπο είναι ότι τα «καλά» παιδιά είναι αδύναμοι χαρακτήρες, ενώ τα «κακά» παιδιά είναι δυνατοί χαρακτήρες. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι γυναίκες επιθυμούν την εικόνα του δυνατού και δυναμικού άντρα, αλλά επειδή ακολουθούν το στερεότυπο δε βλέπουν ότι και τα καλά παιδιά μπορεί να είναι μια χαρά δυναμικοί και αποφασιστικοί άνθρωποι.

Οι άντρες στην κατηγορία «καλά» παιδιά συνήθως είναι των τύπων, πάνε σύμφωνα με τους κανόνες, είναι προσεκτικοί και δεν παίρνουν ρίσκα. Με δυο λόγια δε δημιουργούν έντονη και ενδιαφέρουσα ατμόσφαιρα γύρω τους, με αποτέλεσμα κάποιες γυναίκες να βαριούνται κοντά τους. Αντίθετα, τα «κακά» παιδιά παίρνουν ρίσκα, δημιουργούν εντάσεις και ένα κλίμα που η γυναίκα βρίσκει μπροστά της εκπλήξεις (όχι μόνο ευχάριστες!) που την κάνουν να μη βαριέται και να νιώθει «ζωντανή» και επιθυμητή.

Οι γυναίκες επιθυμούν να νιώθουν ότι ο άλλος τις έχει ανάγκη και ότι μπορούν να κάνουν κάτι για να τον αλλάξουν. Αυτή είναι η παγίδα του «με την αγάπη μου θα τον σώσω». Η αλήθεια είναι ότι κανένας που δε θέλει να σωθεί και να αλλάξει δεν αλλάζει επειδή το θέλει κάποιος τρίτος. Καθώς αφοσιώνονται στο να διορθώσουν τον σχεδόν τέλειο άντρα που βρήκαν και να τον κάνουν για πάντα δικό τους, μετατοπίζουν τα προσωπικά τους θέματα, καθώς δεν έχουν χρόνο να δουν τις δικές τους αδυναμίες και προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Οι άντρες στην κατηγορία «καλά» παιδιά μπορεί να είναι πιο προσεκτικοί, να μη λένε μεγάλα λόγια, να χάνουν τα λόγια τους μπροστά σε μια ωραία γυναίκα, να μη κάνουν καταπληκτικά κομπλιμέντα ή να μη φλερτάρουν με τρόπο που να κάνουν μια γυναίκα να νιώθει σπέσιαλ.

Αντίθετα, τα «κακά» παιδιά δε χάνουν τα λόγια τους, αλλά ούτε και ευκαιρία να κάνουν μια γυναίκα να αισθανθεί θηλυκή και επιθυμητή.

Οι άντρες στην κατηγορία «κακά» παιδιά δείχνουν σέξι, δείχνουν ότι μπορούν να καταφέρουν το κάθε τι, ότι έχουν τον έλεγχο των πραγμάτων και ότι μπορούν να προσφέρουν όσα υπόσχονται στον τομέα σεξ, έρωτα, εμπειρία (που φυσικά δεν είναι απαραίτητα αλήθεια). Αντίθετα, ένα λανθασμένο στερεότυπο είναι ότι τα «καλά» παιδιά δεν είναι τόσο καλά στο κρεβάτι.

Ξέρουν να γοητεύουν μια γυναίκα στη θεωρία, επειδή ξέρουν τι θέλει να ακούσει μια γυναίκα. Το πρόβλημα είναι ότι συμπεριφέρονται έτσι για να αποδείξουν στον εαυτό τους πόσο καταπληκτικοί είναι και ότι μπορούν να ρίξουν όποια γυναίκα επιθυμούν, ενώ δε νοιάζονται καθόλου για το πώς αισθάνεται η γυναίκα. Όταν η γυναίκα αντιληφθεί τι συμβαίνει, συχνά θέλει να φύγει, αλλά δυσκολεύεται γιατί έχει πιαστεί στα δίχτυα της γοητείας του «κακού» παιδιού.

Γυναίκες με χαμηλή αυτοπεποίθηση (που συχνά δεν τους φαίνεται καν!) προτιμούν τα «κακά» αγόρια, επειδή θεωρούν ότι δεν αξίζουν κάτι καλύτερο και η συμπεριφορά του άντρα τους είναι οικεία: έτσι ακριβώς φέρονται και οι ίδιες στον εαυτό τους! Αν βρεθούν με ένα «καλό» παιδί το αμφισβητούν και πιστεύουν ότι μάλλον τις κοροϊδεύει.

Τα γονίδια κάνουν τη γυναικεία καρδιά να σκιρτάει για τον δυνατό και άγριο άντρα. Οι άντρες στην κατηγορία «κακά» παιδιά συνήθως δείχνουν δυνατοί και άτρωτοι, και το γυναικείο φύλο στη φύση γενικά και όχι μόνο στους ανθρώπους, επιλέγει ως σύντροφο τον δυνατότερο, για να εξασφαλίσει τη διαιώνιση του είδους. Έτσι, τα «κακά» παιδιά περνάνε το μήνυμα «μπορώ να σε προστατέψω», που είναι αυτό που θέλει να ακούσει μια γυναίκα.

Φυσικά υπάρχουν και άλλοι λόγοι που οι γυναίκες κάνουν λάθος στην επιλογή άντρα και σχέσης: μπορεί να προέρχονται από οικογενειακό περιβάλλον με αντίστοιχα πρότυπα, οπότε επαναλαμβάνουν τη συμπεριφορά που έχουν δει, μπορεί να μην είχαν ποτέ μια ουσιαστική, καλή σχέση για να ξέρουν πώς είναι, μπορεί να έχουν πιστέψει τους μύθους για τους «δυνατούς» άντρες ή να έχουν λανθασμένες προσδοκίες από το αντρικό φύλο και τις σχέσεις ή απλώς να έχουν τόσο στρες και άγχος να είναι με κάποιον, που δεν τις νοιάζει αν αυτός ο άντρας είναι ακατάλληλος για τις ίδιες.

Η ζωή έχει να κάνει με επιλογές και ισορροπίες. Όταν άντρες και γυναίκες έχουν την εσωτερική τους ισορροπία και αυτοπεποίθηση, τότε και τα δύο φύλα προτιμούν το «καλό και σωστό» άτομο.

Δεν οφείλεις σε κανέναν εξηγήσεις για τη ζωή σου

Πολλές από τις επιλογές που κάνουμε την ζωή μας υπόκεινται σε ερωτήσεις και σχόλια από τον περίγυρό μας. Φαίνεται σαν να έχουν όλοι άποψη για το τι κάνουμε, πως συμπεριφερόμαστε και με ποιους κάνουμε παρέα. Κάποιοι το παρακάνουν. ζητώντας μας εξηγήσεις για τις επιλογές που κάναμε στην ζωή μας.

Ο δημοφιλής ψυχολόγος, Dr. David Williams υποστηρίζει, ότι ενώ μπορεί να αισθανόμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε σε κάποιες περιπτώσεις, κάποια πράγματα δεν αφορούν κανέναν άλλον εκτός από εμάς. Δείτε παρακάτω μια λίστα με 15 πράγματα για τα οποία δεν οφείλεται εξηγήσεις σε κανέναν, ακόμα και αν νομίζετε, ότι πρέπει να απολογηθείτε.

1.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για την κατάσταση της ζωής σας.
Είτε συγκατοικείτε με τον πρώην ή την πρώην σας, είτε κοιμάστε σε διαφορετικό ξενοδοχείο κάθε βράδυ ή ζείτε μαζί με τους γονείς σας, δεν χρειάζεται να απολογηθείτε σε κανέναν. Αν έχετε πλήρη συνείδηση της κατάστασής σας, τότε σημαίνει πως έχετε τους λόγους σας για να κάνετε την εκάστοτε επιλογή και αυτό δεν αφορά κανέναν άλλον.

2.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για τις προτεραιότητές σας.
Έχετε την δική σας άποψη για το τι είναι αυτό που κάνει εσάς και τους αγαπημένους σας ευτυχισμένους, πράγμα που είναι η κύρια προτεραιότητά σας. Από την στιγμή που όλοι είμαστε ξεχωριστοί άνθρωποι με διαφορετικές αξίες, όνειρα και προτεραιότητες, οι κύριες προτεραιότητές σας θα είναι διαφορετικές από του ανθρώπου που κάθεται δίπλα σας. Δεν οφείλετε καμία εξήγηση για τις προτεραιότητες που έχετε θέσει στην ζωή σας.

3.Δεν οφείλετε καμία συγγνώμη, αν δεν έχετε μετανιώσει πραγματικά.
Αν δεν έχετε μετανιώσει για τις πράξεις σας ή ακόμα θεωρείτε, ότι ο άλλος έκανε λάθος ή δεν σας ενδιαφέρει και πολύ η συγχώρεσή του, δεν χρειάζεται να απολογηθείτε. Κάποιοι άνθρωποι βιάζονται να ζητήσουν συγγνώμη και να επουλώσουν πληγές που δεν είναι ακόμα έτοιμες να επουλωθούν με αποτέλεσμα απλά να χειροτερεύουν τα πράγματα.

4.Δεν οφείλετε καμία εξήγηση για τον χρόνο, που θέλετε να περνάτε μόνοι σας..
Μπορεί να ανησυχείτε, ότι θα σας χαρακτηρίζουν αγενή ή αντικοινωνικό, όταν ακυρώνετε τα σχέδιά σας για να περάσετε λίγο χρόνο μόνοι σας και να ηρεμήσετε. Ωστόσο, το να θέλετε να περάσετε χρόνο μόνοι σας με τον εαυτό σας είναι απόλυτα φυσιολογικό και αναγκαίο και πολλοί άνθρωποι πρέπει να υιοθετήσουν αυτή την συνήθεια.

5.Δεν οφείλετε σε κανέναν την συμφωνία σας στις προσωπικές τους πεποιθήσεις.
Επειδή κάποιος μπορεί να εκφράζει τις προσωπικές του απόψεις με πάθος, δεν σημαίνει ότι πρέπει να συμφωνήσετε με όσα λέει. Αν δεν συμμερίζεστε τις απόψεις του άλλου, είναι άδικο και για τον εαυτό σας και τον άλλον να προσποιηθείτε, ότι συμφωνείτε. Είναι προτιμότερο να εκφράσετε την δική σας άποψη, ακόμα και αν φέρει διαφωνίες.

6.Δεν οφείλετε σε κανέναν να αποδέχεστε ό,τι και αν λένε.
Έχετε κάθε δικαίωμα να πείτε όχι. Στην πραγματικότητα, οι πιο πετυχημένοι άνθρωποι είναι αυτοί που λένε όχι σε οτιδήποτε δεν αποτελεί προτεραιότητά τους. Αναγνωρίστε την ευγενική προσφορά του άλλου, αλλά μην φοβηθείτε να αρνηθείτε την πρότασή του.

7.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για την εξωτερική σας εμφάνιση.
Μπορεί να είστε κοντοί, ψηλοί, αδύνατοι, παχουλοί ή ό,τι θέλετε και σας κάνει να αισθάνεστε όμορφα με τον εαυτό σας, χωρίς να οφείλετε εξηγήσεις σε κανέναν. Η εξωτερική σας εμφάνιση αφορά εσάς και κανέναν άλλον.

8.Δεν οφείλετε εξηγήσεις σε κανέναν για τις διατροφικές σας συνήθειες.
Μπορεί να υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα φαγητά, που δεν σας αρέσουν και δεν τα τρώτε. Δεν χρειάζεται να εξηγήσετε σε κανέναν, γιατί δεν τα προτιμάτε. Οι διατροφικές σας συνήθειες είναι καθαρό προσωπικό σας θέμα.

9.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για την προσωπική σας ζωή.
Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για το που σας αρέσει να κάνετε σεξ και ποιον. Μπορεί να θέλετε να περιμένετε μέχρι την πρώτη νύχτα του γάμου σας ή να σας αρέσουν οι εφήμερες σχέσεις. Είναι καθαρά προσωπικό σας θέμα και δεν αφορά κανέναν άλλον.

10.Δεν οφείλετε εξηγήσεις για την καριέρα σας ή τις επιλογές που κάνετε στην ζωή σας.
Κάποιες φορές, οι περιστάσεις μας αναγκάζουν να διαλέξουμε μεταξύ της καριέρας και του “να έχεις ζωή.” Η απόφαση δεν είναι εύκολη. Αν επιλέξετε την καριέρα, δεν σημαίνει πως δεν νοιάζεστε για την οικογένεια ή την κοινωνική σας ζωή. Σημαίνει, ότι θέλετε να δουλέψετε πάνω σε κάτι που θα σας δώσει περισσότερη ασφάλεια στο μέλλον. Όπως και να έχει δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για τις επιλογές που κάνετε στην καριέρα σας.

11.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για τις θρησκευτικές ή πολιτικές σας πεποιθήσεις.
Σε όποια θρησκεία και αν πιστεύετε ή δεν πιστεύετε, είναι προσωπικό σας θέμα. Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για τους λόγους που σας οδήγησαν σε αυτή την επιλογή. Αν κάποιος δεν μπορεί να σας δεχτεί για αυτό που είστε, είναι δικό τους πρόβλημα, όχι δικό΄σας.

12.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για το ότι είστε μόνοι.
Είτε είστε μόνοι σας από επιλογή, είτε όχι είναι προσωπικό σας θέμα. Το να μην έχεις σχέση δεν είναι κάποιου είδους ψυχική διαταραχή. Είστε ελεύθεροι να επιλέξετε, αν θέλετε να είστε μέσα σε μια σχέση ή όχι.

13.Δεν οφείλετε σε κανέναν να βγείτε μαζί του, επειδή σας το ζήτησε.
Μπορεί ο άλλος να είναι όμορφος και ευγενικός, αλλά δεν χρειάζεται να βγείτε μαζί του, αν δεν θέλετε, απλά και μόνο, επειδή σας το ζήτησε. Αν δεν θέλετε να βγείτε ραντεβού, μην βγείτε.

14.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για την απόφασή σας σχετικά με τον γάμο.
Είτε θέλετε να παντρευτείτε και να κάνετε οικογένεια, είτε δεν θέλετε είναι δικό σας προσωπικό θέμα. Ακόμα και η μητέρα σας, που θέλει όσο τίποτα άλλο να γίνει γιαγιά, θα πρέπει να σεβαστεί την όποια απόφασή σας.

15.Δεν οφείλετε σε κανέναν εξηγήσεις για τις επιλογές σας στις σχέσεις.
Κάποιες φορές, οι άνθρωποι κάνουν ανάρμοστα σχόλια για τις σχέσεις των άλλων, ενώ στην ουσία δεν τους αφορά καθόλου. Τα σχόλια μπορεί να ποικίλουν από πολύ θετικά έως πολύ αρνητικά. Όπως και να έχει ζήστε την ζωή σας και ποτέ μην μένετε ή φεύγετε από μια σχέση, επειδή κάποιος άλλος σας είπε πως πρέπει να το κάνετε.

Απ' τον «ανθόκηπο» του Χριστιανισμού: Άγιος Αθανάσιος

Ο Άγιος Αθανάσιος, υπήρξε μέγας εχθρός του Ελληνισμού συμμετείχε σε μαζικές καταστροφές έργων τέχνης των προγόνων μας και ήταν αυτός που απαγόρευσε την ονομασία «Έλλην» και την αντικατέστησε με το «Ρωμιός». Προέτρεπε τούς βυζαντινούς κατακτητές τής πατρίδος μας σε σφαγές Ελλήνων και απειλούσε με αφορισμό όποιον τολμούσε να αναφερθεί σε οτιδήποτε ελληνικό. Έγραψε βιβλίο με τίτλο «Κατά των Ελλήνων» οπού καταφέρεται με λύσσα κατά του Ελληνισμού και τής ελληνικής φιλοσοφίας. Αυτόν τον ανθέλληνα τιμούν οι Ιουδαιοχριστιανοί, αποδεικνύοντας για μια φορά ακόμα ότι αν είσαι χριστιανός δεν μπορεί να είσαι Έλληνας...

Ο Μέγας και Άγιος της 18ης Ιανουαρίου
«Ουκούν ει μήτε άνθρωπος απλώς μήτε μάγος μήτε δαίμων τις εστίν ο Σωτήρ, αλλά και την παρά ποιηταίς υπόνοιαν και δαιμόνων φαντασίαν και Ελλήνων σοφίαν τη εαυτού θειότητι κατήργησε και επεσκίασε».
(Άγιος Αθανάσιος, «Κατά Ελλήνων», κεφ. 48, παρ. 9).

Ο Αθανάσιος, Άγιος και Μέγας της Ορθόδοξης Εκκλησίας, γεννήθηκε το 295 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, πιθανότατα από ελληνικής καταγωγής γονείς. Από πολύ μικρή ηλικία κατηχήθηκε στον Χριστιανισμό ξεχνώντας ολοκληρωτικά την καταγωγή του. Κατά την εφηβεία του μαθήτευσε δίπλα στον φανατικό ασκητή Άγιο Αντώνιο τον Μέγα, στην έρημο της Ερυθραίας. Ο δάσκαλός του πέθανε στην έρημο μέσα σε ένα ξεροπήγαδο προσευχόμενος στον Γιαχβέχ.

Ο Αντώνιος, κατά την περίοδο που ασκήτευε, δεν άλλαξε ποτέ κανένα ένδυμα, δεν έπλυνε ποτέ το σώμα του και τρεφόταν μέρα παρά μέρα με ένα ξερό παξιμάδι. Γυναίκα δεν γνώρισε ποτέ (Εγκυκλοπαίδεια «Ήλιος», λήμμα «Άγιος Αντώνιος»). Τα οράματά του με μεταφυσικά όντα και η κατά φαντασίαν μάχη του με τον ίδιο τον Διάβολο ήταν οι πνευματικές καθημερινές του ενασχολήσεις. Με τις παράλογες και σχιζοφρενικές αυτές διδαχές γαλουχήθηκε ο χαρακτήρας του Αγίου Αθανασίου, ενός απ' τους πλέον φανατικούς ανθρώπους της ιστορίας.

Κατά την περίοδο του 4ου μ.Χ. αιώνος, στην επικράτεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν σε εξέλιξη ένας ανελέητος διωγμός εναντίον των Ελλήνων, που καθοδηγείτο από χριστιανούς. Την ίδια εποχή, κορυφώνονταν και οι αλληλοσφαγές μεταξύ των διαφόρων χριστιανικών αιρέσεων. Τα σχίσματα πλήθαιναν, καθώς και ο αδυσώπητος εμφύλιος πόλεμος αναμεταξύ τους για το ποιό δόγμα θα επικρατούσε ως επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Το 328 μ.Χ. και σε ηλικία τριάντα τριών περίπου ετών, ο Αθανάσιος ανέλαβε τον πατριαρχικό θρόνο της Αλεξάνδρειας. Ήταν μικρόσωμος και φιλάσθενος, αλλά τρομερά δραστήριος και πανούργος. Σύμφωνα με όλους τους υποστηρικτές του, αλλά και τους μη, μέθοδοί του ήταν οι κολακείες, οι δωροδοκίες, οι πλαστογραφίες, οι συκοφαντίες, η βία ενάντια στους εχθρούς του, οι πυρπολήσεις ναών και οι δολοφονίες. Απ' την Αλεξάνδρεια ο Αθανάσιος εκδιώχθηκε πέντε φορές μέσα σε μία χρονική περίοδο 18 ετών. Ο Γερμανός ιστορικός και πρώην ιερέας Καρλ Χάινς Ντέσνερ στο έργο του «Η εγκληματική Ιστορία του Χριστιανισμού» λέει για τον Αθανάσιο: «Υπήρξε ένας απ' τους σκληρότερους και πιο αδίστακτους εκκλησιαστικούς δημαγωγούς» (σελ. 475).

Επίορκοι «έκλεψαν» την πατριαρχία υπέρ του Αθανασίου
Η εκλογή του στο αξίωμα του πατριάρχη έγινε με τον πλέον σκοτεινό και αμφιλεγόμενο τρόπο, αφού απ' τους πενήντα τέσσερις εκλέκτορες αρχιμανδρίτες τον χειροτόνησαν μόνον οι επτά, που παρεμπιπτόντως ήταν και επίορκοι: «Ταύτα μεν Απολλινάριος γράφει περί Αθανασίου, οι δε από της Αρείου αιρέσεως λέγουσιν ως Αλεξάνδρου (προηγούμενος πατριάρχης) τελευτήσαντος εκοινώνουν αλλήλοις οι τα Αλεξάνδρου και Μελιτίου φρονούντες, συνελθόντες τε εκ Θηβαίδος και της άλλης Αιγύπτου πεντήκοντα και τέσσαρες επίσκοποι ενωμότως συνέθεντο κοινή ψήφω αιρείσθαι τον οφείλοντα την Αλεξανδρέων εκκλησίαν επιτροπεύειν· επιορκίσαντας δε επτά τινας των επισκόπων παρά την πάντων γνώμην κλέψαι του Αθανασίου χειροτονίαν και δια τούτο πολλούς του λαού και των ανά την Αίγυπτον κληρικών αποφυγείν την προς αυτόν κοινωνίαν» (Σωζομενός, «Εκκλησιαστική Ιστορία», βιβλίο 2, κεφ. 17, 4).

Η παράνομη και σκανδαλώδης αυτή εκλογή του, δημιούργησε μεγάλες αναταραχές. Πιστοί του Αθανασίου προέβησαν σε ξυλοδαρμούς, φυλακίσεις και δολοφονίες εναντίον όσων αμφισβητούσαν τον ποιμένα τους. Η δράση του αγίου επικεντρώθηκε κυρίως εναντίον των αρειανιστών και των μελιτιανών χριστιανών. Εκ παραλλήλου κι άλλες αιρέσεις μπήκαν δυναμικά στον αιματηρό χριστιανικό εμφύλιο για την μοιρασιά της πίτας, όπως οι απολλιναριστές, οι μασσαλιανοί, οι νοβατιανοί, οι ιακωβίτες κ.ά.

Δολοφόνησε επίσκοπο και βίασε γυναίκα
Το 335 μ.Χ. είχαν συσσωρευτεί πολλές κατηγορίες εναντίον του πατριάρχη Αθανασίου. Οι κύριες ήταν: Για υπερβολική φορολογία, που είχε επιβάλει στην επαρχία της Αλεξάνδρειας, για βίαιες ενέργειες αυτού και των πιστών του εναντίον πολλών εκ των εχθρών του ακόμα και μέσα σε εκκλησίες, για την κρυφή βοήθεια σε πολιτικούς αντιπάλους τού αυτοκράτορα και για την παρεμπόδιση της αποστολής σιταριού απ' το λιμάνι της πόλης, που κατευθυνόταν προς τους φτωχούς.

Οι κατηγορίες αυτές τον οδήγησαν στην καθαίρεσή του απ' τον ίδιο τον ορθόδοξο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μέγα, με έγγραφο που έστειλε στην σύνοδο της Τύρου. Όμως, ο Αθανάσιος παραποίησε το έγγραφο αυτό δύο φορές, αναδημοσιεύοντας την επιστολή με ψεύτικα λόγια του Κωνσταντίνου, που έλεγαν δήθεν, ότι ο Αθανάσιος συκοφαντήθηκε. Οι κατηγορίες για βία και επιθέσεις πλήθαιναν, όπως ότι διέταξε τον ιερέα Μακάριο να επιτεθεί εναντίον του αρειανιστή ιερέα Ισχύρα, ότι ο ίδιος ο Αθανάσιος είχε δολοφονήσει τον επίσκοπο Αρσένιο κι ότι ο άγιος είχε διαφθείρει κάποια γυναίκα. Με όλα αυτά ο Αθανάσιος εξορίστηκε στα Τρέβηρα της Γαλατίας για δύο χρόνια. Οι απολογητές του λένε, ότι όλα αυτά ήταν συκοφαντίες και πίσω τους βρίσκονταν οι αρειανιστές και οι μελιτιανοί.

Οι αιρέσεις των αρειανιστών και των μελιτιανών πρέσβευαν, ότι ο Χριστός ήταν θνητός άνθρωπος, κάτι το οποίο οι ορθόδοξοι και οι καθολικοί πολέμησαν μετά μανίας. Ο Αθανάσιος τους βρίζει σε κάθε έργο του αποκαλώντας τους «δυσεβεστάτους», «υποκριτές», «μανιακούς», «μοχθηρούς», «απατεώνες», τον δε αρχηγό του αρειανισμού Άρειο, «βλάσφημο», «παρανοϊκό», «πρόδρομο του Αντιχρίστου» κ.ά.

Ποιός «έχυσε τα έντερα» του Άρειου στην τουαλέτα;
Έτσι, καλλιεργήθηκε το ανάλογο κλίμα και το 336 μ.Χ., την εποχή της πρώτης εξορίας του αγίου Αθανασίου, ο Άρειος δολοφονείται με άγριο τρόπο. Η δολοφονία έγινε στην Κωνσταντινούπολη κατά την διάρκεια διαλείμματος κοινής συλλειτουργίας του Αρείου με ορθοδόξους με μαφιόζικο τρόπο: «Ήσαν δε τότε πατριάρχαι εις μεν την Κωνσταντινούπολιν Αλέξανδρος, εις δε την Αντιόχειαν Ευστάθιος και εις τα Ιεροσόλυμα Μάξιμος. Εις την Αλεξάνδρειαν ουδείς εχειροτονήθη εξωρισμένου του Αγίου Αθανασίου. Τούτων ούτως εχόντων, πεισθείς ο βασιλεύς υπό του Ευσεβίου και των λοιπών, διέταξε τον πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Αλέξανδρον, όπως συλλειτουργήση απροφασίστως μετά του Αρείου η άλλως να παραιτηθή του θρόνου. Ιδών ο Αλέξανδρος ότι και τα δύο δεινά είναι, έστρεψε την ελπίδα αυτού πάσαν προς τον Θεόν και παρεκάλει αυτόν να κάμη την εκδίκησιν. Ότε δε έφθασεν η ωρισμένη ημέρα, την οποίαν καθώρισεν ο βασιλεύς, μεταβάς ο Άρειος προς εκπλήρωσιν της σωματικής του ανάγκης, παρευθύς -ω της δικαίας κρίσεως του Θεού!- εχύθησαν τα εντόσθιά του υποκάτω αυτού και έλαβεν την αξίαν τιμωρίαν ο θεομάχος, απολαύσας το αιώνιον πυρ, το ητοιμασμένον τω Διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού» («Μέγας Συναξαριστής», Ιανουαρίου ΙΗ , σελ. 419).

Και ο Αθανάσιος επιβεβαιώνει την δολοφονία: «...και ως αντιπεμπούσης της δίκης το ξύλον εν αυτώ την ιδίαν κοιλίαν έπληξε και αντί του θρόνου τη πληγή τα ίδια εξήνεγκεν έντερα και μάλλον ο θρόνος εκείνου το ζην απέσπασεν η αυτός απεσπάσθη παρ' εκείνου· εξεχύθη γουν, ως γέγραπται κατά τον Ιούδαν, τοις σπλάγχνοις και καταπεσών εβαστάχθη και μετά μία ημέραν απώλετο» (Άγιος Αθανάσιος, «Προς τους απανταχού μοναχούς περί των γεγενημένων παρά των Αρειανών», κεφ. 57, παρ. 3-4).

Βεβαίως, ούτε ο ίδιος ο Γιαχβέ, αλλά ούτε και η «δικαία κρίση» του ξεκοίλιασαν τον Άρειο, αλλά οι φανατικοί ορθόδοξοι αντίπαλοί του. Ως δολοφόνος κατηγορήθηκε απ' τους αρειανιστές ο ορθόδοξος αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Παύλος. Άλλωστε οτιδήποτε διαφοροποιείται απ' το δόγμα τους αποτελεί γι' αυτούς έργο του Σατανά. Εδώ επιβεβαιώνεται για ακόμα μία φορά και στην πράξη η γνωστή ρήση του τυφλού θρησκευτικού φανατισμού: «Ορθοδοξία ή θάνατος». Η δολοφονία αυτή έριξε κι άλλο λάδι στην φωτιά, που είχε ήδη ανάψει μεταξύ όλων των παρατάξεων και θρησκειών: «Υπό γαρ τούδε του εμφυλίου των χριστιανών πολέμου συνεχείς εγίγνοντο κατά την πόλιν στάσεις, πολλοί τε εκ των γιγνομένων συντριβέντες απώλοντο» (Σωκράτης, «Εκκλησιαστική Ιστορία», βιβλίο 2, κεφ.12, παρ.17-20).

Ο Μέγας Αθανάσιος, πέρασε χρόνια στην έρημο υπηρετώντας τον Άγιο Αντώνιο, ο οποίος τον υποστήριξε αργότερα στην πολεμική του κατά του Αρείου. Στην εικόνα φαίνονται να πατούν και οι δύο μαζί τον Άρειο (tο ύφασμα, που κρατούν, είναι -σύμφωνα με την παράδοση- αυτό που φορούσε ο Άγιος Παύλος, προτού «αναχωρήσει για τον Παράδεισο»).

Η δυναμική επιστροφή του Αθανάσιου στην Αλεξάνδρεια σημαδεύτηκε από αιματηρά επεισόδια με την προσπάθεια των ορθοδόξων να επανέλθουν στην εξουσία: «Παντού μετά την προπαγανδιστική του περιοδεία (του Αθανασίου) ανέβηκαν στους θρόνους αντιεπίσκοποι, προκλήθηκε διχόνοια και προέκυψαν νέες διασπάσεις. Γιατί με τους νέους αντιεπισκόπους δημιουργούνταν διαρκώς αναταραχές και οδομαχίες, με αποτέλεσμα τα λιθόστρωτα να καλύπτονται από εκατοντάδες πτώματα» (Καρλ Χάινς Ντέσνερ, «Η εγκληματική Ιστορία του Χριστιανισμού», σελ. 487).

Πιστός ιδεολογικός υποστηρικτής του στην μάχη εναντίον όλων ήταν ο δάσκαλός του, Άγιος Αντώνιος, θαυματοποιός και αντιαρειανιστής, που τότε ζούσε ασκητεύοντας σε πηγάδια της ερήμου. Και επειδή η διαμονή σε ξεροπήγαδα υπήρξε μόδα της εποχής, ο Αθανάσιος κατέφυγε εκεί για έξι χρόνια, για να γλυτώσει από τους διώκτες του αρειανιστές: «Και ο μεν Αθανάσιος έβλεπεν εαυτόν εις μεγάλην στεναχωρίαν και φυγών εκρύβη εις εν ξηροπήγαδον, εκείνοι δε ζητήσαντες και μη ευρόντες αυτόν έγραψαν δευτέραν καθαίρεσιν κατ' αυτού... Έμεινε λοιπόν κεκρυμμένος εις τον λάκκον εκείνον ο Μέγας Αθανάσιος έτη εξ» («Συναξαριστής», Τόμος Ιανουαρίου, σελ. 422).

Ιερέας Παύλος: Η «μαύρη χειρ» του Αθανασίου
Ακολούθησε η δεύτερη εξορία του αγίου απ' το 339 έως το 346 μ.Χ., που έγινε επί του αρειανιστή αυτοκράτορα Κωνστάντιου απ' την Σύνοδο της Αντιοχείας και διήρκεσε επτάμισυ έτη. Η εξορία του αποτέλεσε ακόμη μία φορά πυροδότηση της βίας και των οδομαχιών στην πολύπαθη Αλεξάνδρεια: «Οι αστυνομικές και στρατιωτικές επεμβάσεις, οι εξορίες, οι θάνατοι στην πυρά και οι εκτελέσεις δεν έπαιρναν τέλος, ενώ ο Αθανάσιος υποστήριζε μονίμως, πως είχε την ομόφωνη υποστήριξη του λαού της Αλεξανδρείας, αν και ίσχυε μάλλον το αντίθετο» («Η εγκληματική Ιστορία του Χριστιανισμού», σελ. 48).

Ας δούμε όμως, πως περιγράφει και ένας ορθόδοξος υποστηρικτής του Αθανασίου τον μαινόμενο εμφύλιο των χριστιανών: «Άλλοι δε ξιφών πληγάς επεδείκνυντο, άλλοι λιμόν υπομεμενηκέναι παρ' αυτών απωδύροντο και ταύτα ουχ οι τυχόντες εμαρτύρουν άνθρωποι, αλλ' εκκλησίαι όλαι ήσαν υπέρ ων οι απαντήσαντες και πρεσβεύοντες εδίδασκον, στρατιώτας ξιφήρεις, όχλους μετά ροπάλων, δικαστών απειλάς, πλαστών γραμμάτων υποβολάς, προς τούτοις παρθένων γυμνώσεις, εμπρησμούς εκκλησιών, φυλακάς κατά των συλλειτουργών και ταύτα πάντα δι' ουδέν έτερον η δια την δυσώνυμον αίρεσιν των Αρειομανιτών» (Θεοδώρητος, «Εκκλησιαστική Ιστορία», κεφ. 105, παρ. 617).

Το 342 μ.Χ. ο στρατηγός του ιππικού Ερμογένης ανέλαβε να αποκαταστήσει την τάξη και να θέσει τέλος στον εμφύλιο εκκλησιαστικό πόλεμο ύστερα από διαταγή του Κωνστάντιου. Ο Ερμογένης, ύστερα από παγίδα, που του είχε στήσει το πλήθος των φανατικών ορθοδόξων, εγκλωβίζεται μέσα στο σπίτι του και καίγεται ζωντανός: «Ως δε επέκειτο ο Ερμογένης δια στρατιωτικής χειρός απελάσαι τον Παύλον, παροξυνθέν τότε το πλήθος οία εν τοις τοιούτοις φιλεί γίγνεσθαι, αλογωτέρας εποιείτο κατ' αυτού τας ορμάς και εμπίπρησι μεν αυτού την οικίαν, αυτόν δε σύραντες απέκτειναν» (Σωκράτης, «Εκκλησιαστική Ιστορία», βιβλίο 2, κεφ. 13, παρ. 9-13).

Ως εγκέφαλος της πράξης καταδείχθηκε ο ορθόδοξος ιερέας Παύλος, ο δολοφόνος του Αρείου. Ο Παύλος εξορίζεται στην περιοχή της Μικρής Αρμενίας, όπου αρκετά χρόνια αργότερα θα στραγγαλιστεί με την σειρά του από αρειανιστές. Πίσω απ' αυτόν βρισκόταν για άλλη μία φορά ο εγκέφαλος του όλου εγχειρήματος, Αθανάσιος.

Την ίδια εποχή, δρομολογείται για πρώτη φορά το μετέπειτα σχίσμα των εκκλησιών απ' τον εξόριστο στα Τρέβηρα Αθανάσιο, που έχει πείσει τους καθολικούς και τον αυτοκράτορα της Δύσης Κώνσταντα να αντιταχθούν στον Κωνστάντιο και στους αρειανιστές. Εκεί, συνομότησε με τον εξόριστο Παύλο, πείθοντας τον αυτοκράτορα και αδελφό του Κωστάντιου, Κώνστα, να τους στείλει πίσω στην Αλεξάνδρεια υπό την προστασία του. Ουσιαστικά ο Αθανάσιος προσπαθούσε να πείσει τον Κώνσταντα να ξεκινήσει την αναπροσάρτηση της Ανατολικής Αυτοκρατορίας στην Ρώμη μέσω πολέμου.

Ο Κωνστάντιος, φοβούμενος τον εμφύλιο πόλεμο ζήτησε την επιστροφή του Αθανασίου στην Αντιόχεια, όπου τον υποδέχθηκε ο ίδιος με δάφνες καταστρέφοντας όλα τα έγγραφα, που τον ενοχοποιούσαν. Με την επιστροφή του αγίου στην Αλεξάνδρεια και χωρίς χρονοτριβές στήθηκαν οι διορισμοί δικών του επισκόπων και οι βίαιοι διωγμοί των αντιπάλων του. Ο Αθανάσιος έστησε και μία μικρή Εκκλησιαστική Σύνοδο στην Ιερουσαλήμ, που αποκατέστησε την φήμη και την δόξα του.

Οδομαχίες, πυρές, βεβηλώσεις και δολοφονίες
Η τρίτη εξορία του έγινε από το 356 έως το 362 μ.Χ. πάλι από τον Κωνστάντιο. Το 357 μ.Χ. έγραψε ένα έργο προς τον αυτοκράτορα Κωνστάντιο, την «Απολογίαν προς τον βασιλέα Κωνστάντιον», όπου κολακεύει υπερβολικά τον αρειανιστή αυτοκράτορα, αποκαλώντας τον «θεοφιλέστατον», «δίκαιον» ζητώντας την συγγνώμη του: «Συγχώρησον ειπόντι μοι ταύτα, φιλανθρωπότατε Αύγουστε, και πολλήν μοι συγγνώμην δος» (παρ. 3), ενώ το 358 μ.Χ. στο «Προς τους απανταχού μοναχούς περί των γεγενημένων παρά των Αρειανών επί Κωνσταντίου» εξαπολύει λεκτική επίθεση εναντίον του.

Οι απόψεις του για τον Κωνστάντιο αλλά και για πολλούς άλλους μεταβάλλονταν αρκετές φορές ανάλογα με την περίσταση. Την ίδια περίοδο οι πράξεις βίας, οι οδομαχίες, οι βεβηλώσεις, οι πυρές και οι καταστροφές επεκτάθηκαν γρήγορα σε όλη την ανατολική επικράτεια της αυτοκρατορίας. Αντιόχεια, Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη, Ανδριανούπολη, Γάζα και πολλές άλλες πόλεις αλληλοσπαράσσονταν.

Ο Κωνστάντιος, για να σταματήσει τον ανεξέλεγκτο εμφύλιο, έλαβε σκληρά μέτρα. Την νύχτα της 9ης Φεβρουαρίου του 356 μ.Χ., ο Αθανάσιος ιερουργούσε σε αγρυπνία στο ναό του Αγίου Θεωνά. Τότε 5.000 στρατιώτες κύκλωσαν την εκκλησία, για να συλλάβουν τον Αθανάσιο: «Μερισθέν δε το πλήθος εις δύο μέρη και των μεν θελόντων τον Γρηγόριον, των δε τον Μέγαν Αθανάσιον, σύγχυσις μεγάλη εγένετο. Βλέπων δε ο στρατηγός Συριανός, ότι κινδυνεύει να γίνη εμφύλιος πόλεμος, και ότι έκαυσαν ένα ναό, του Διονυσίου καλούμενον, εσκέφθη να φονεύση τον Αθανάσιον, δια να παύση η σύγχυσις» («Συναξαριστής», Τόμος Ιανουαρίου, σελ. 423). Παρά την αιματηρή μάχη που ακολούθησε, ο άγιος κατάφερε να φυγαδευτεί από τους κληρικούς του. Ο πρόωρος θάνατος του Κωνστάντιου τον έφερε και πάλι πίσω στην Αλεξάνδρεια. Το 358 μ.Χ. δολοφονείται από καθολικούς και ορθοδόξους ο αρειανιστής πατριάρχης Αλεξανδρείας, Γεώργιος.

Η τέταρτη εξορία του Αθανασίου κράτησε ενάμισυ χρόνο και έγινε το 362 μ.Χ. επί Ιουλιανού του «Παραβάτη», επειδή συνέχιζε να είναι ο αρχηγός των ταραχών και επειδή κατηχούσε και βάπτιζε μετά βίας Ελληνίδες γυναίκες στο Χριστιανισμό. Ο Ιουλιανός έστειλε στην Αλεξάνδρεια ένα στρατηγό του με 200 άνδρες, να συλλάβουν τον ταραχοποιό Αθανάσιο. Όμως εκείνος κατάφερε να ξεφύγει και έμεινε κρυμμένος στο σπίτι ενός χριστιανού της Αλεξάνδρειας μέχρι και τον θάνατο του Ιουλιανού. Μετά την δολοφονία του αυτοκράτορα από τον στρατιώτη του Άγιο Μερκούριο και την στέψη του ορθόδοξου αυτοκράτορα Ιοβιανού, ο Αθανάσιος επέστρεψε το 363 μ.Χ. πίσω στα καθήκοντά του και στον θρόνο του.

Η επιστροφή του έφερε ξανά πόλεμο και συμπλοκές με κινητοποιήσεις του στρατού. Πολλοί αιρετικοί επίσκοποι διαπομπεύτηκαν ή εξορίστηκαν. Η πέμπτη εξορία του έγινε το 365 μ.Χ. για έξι μήνες επί του αρειανιστή αυτοκράτορα Ουάλεντος. Ο Ουάλης κινήθηκε εναντίον του θεωρώντας τον υπαίτιο των ταραχών. Το φανατικό πλήθος, που καθοδηγούσε ο Αθανάσιος, στασίασε και πάλι. Ο άγιος απειλούσε τον αυτοκράτορα με αιματηρό εμφύλιο. Ο Ουάλης φοβούμενος τον Αθανάσιο και θέλοντας να ομαλοποιήσει τις ταραχές σταμάτησε και την δίωξη του πανίσχυρου πατριάρχη. Ο Αθανάσιος πέθανε στις 2 Μαΐου 373 μ.Χ.. Τα γεγονότα που χαρακτηρίζουν τον συνολικό τυχοδιωκτικό του βίο, είναι πραγματικά ατελείωτα και θα χρειαζόμασταν πολλές σελίδες, για να τα στοιχειοθετήσουμε.

Το μίσος του Αγίου Αθανασίου κατά των Ελλήνων
Ο Αθανάσιος στα γραπτά του επιτίθεται κατά πάντων μη ορθοδόξων και ειδικά κατά των Ελλήνων: «Ταύτας δε και τας τοιαύτας της ειδωλομανίας ευρέσεις άνωθεν και προ πολλού προεδίδασκεν η γραφή λέγουσα. Αρχή πορνείας επίνοια ειδώλων, εύρεσις δε αυτών φθορά ζωής· ούτε γαρ ην απ' αρχής, ούτε εις τον αιώνα έσται, κενοδοξία γαρ ανθρώπων ήλθεν εις τον κόσμον, και δια τούτο σύντομον αυτών (των Ελλήνων) τέλος επενοήθη» (Αθανάσιος, «Κατά Ελλήνων», κεφ. 11, 1-6).

Επίσης: «Είθε δε και οι των τοιούτων ψευδοθεών κήρυκες και μάντεις (οι Έλληνες), ποιηταί λέγω και συγγραφείς, απλώς θεούς αυτούς είναι γεγραφήκεσαν. Αλλά μη και τας πράξεις αυτών προς έλεγχον αθεότητος και αισχροποιού πολιτείας αναγεγραφήκεσαν; ηδύναντο γαρ και μόνω τω της θεότητος ονόματι την αλήθειαν υφαρπάσαι, μάλλον δε τους πολλούς από της αληθείας πλανήσαι, νυν δε έρωτας και ασελγείας διηγούμενοι του Διος και παιδοφθορίας των άλλων και ζηλοτυπίας προς ηδονήν των θηλειών και φόβους και δειλίας και τας άλλας κακίας, ουδέν άλλο η εαυτούς ελέγχουσιν, ότι ου μόνον ου περί θεών διηγούνται, αλλά ουδέ περί ανθρώπων, περί δε αισχρών και του καλού μακράν όντων μυθολογούσιν» (κεφ. 15, 12-22).

Επίθετα και φράσεις εναντίον των Ελλήνων εξακοντίζονται σε όλα τα έργα του όπως «βλάσφημοι», «τρελοί», «ψεύτες», «δουλοπρεπείς», «άθεοι», «πρέπει να εξοντωθούν», «θα καούν στην Κόλαση», «αποτρόπαιοι δαίμονες» κ.ά.: «...εξιλεούσθαι ους Έλληνες καλούσιν αποτροπαίους δαίμονας» (Σωζομενός, «Εκκλησιαστική Ιστορία», βιβλίο 5, κεφ. 5, παρ. 1).

Δειγματοληψία κειμένων του Αγίου Αθανασίου με τις απόψεις του για τους Έλληνες
- «Τοιούτοι θεοί εις αυτούς ο Έρως και η Αφροδίτη της Πάφου, εις την Κρήτην ο περιβόητος εκεί Ζευς, και ο εν Αρκαδία Ερμής... ημείς έχομεν ένα παράδειγμα εναντίον πάσης ειδωλολατρίας, ότι δηλαδή οι άνθρωποι την εφεύρον όχι δι' άλλο τίποτε αλλά δια τα πάθη εκείνων που την έπλασαν, όπως και η σοφία του Θεού προ πολλού εμαρτύρησε λέγουσα "Αρχή της πορνείας η επινόησις των ειδώλων”» (Σοφ. Σολ. 14,12: 9,1510) (Από το έργο του «Κατά Ελλήνων», έκδοση «Έργα Απολογητικά», εποπτεία του καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Παν. Χρήστου, μτφρ. του καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Στέργιου Σάκκου.)

- «...οι λεγόμενοι φιλόσοφοι και επιστήμονες των ειδωλολατρών, όταν μεν κατηγορούνται, δεν αρνούνται ότι οι παρουσιαζόμενοι ως θεοί είναι μορφαί και τύποι ανθρώπων και κτηνών, όταν δε απολογούνται, λέγουν ότι έχουν τα ομοιώματα, δια να τους απαντά το θείον δια μέσου αυτών και να τους εμφανίζεται -διότι, λέγουν, δεν είναι δυνατόν αλλιώς να γνωρίσουν τον ίδιον τον αόρατον, παρά μόνον με τα τοιαύτα αγάλματα και τας τελετάς. Εκείνοι δε που είναι ακόμη φιλοσοφώτεροι απ' αυτούς και νομίζουν ότι λέγουν περισσότερον βαθυστόχαστα πράγματα, ισχυρίζονται ότι τα ομοιώματα κατεσκευάσθησαν και εζωγραφήθησαν, δια να επικαλούνται δι' αυτών και να εμφανίζωνται θείοι άγγελοι και θείαι δυνάμεις, ώστε εμφανιζόμενοι δια μέσου αυτών να τους διδάσκουν την γνώσιν του Θεού. Και λέγουν, ότι αυτά είναι δια τους ανθρώπους ένα είδος γραμμάτων, τα οποία διαβάζοντες οι άνθρωποι δύνανται να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τον Θεόν, δια της εμφανίσεως των θείων αγγέλων που γίνεται δια μέσου αυτών. Αυτά βέβαια εκείνοι έτσι τα μυθολογούν, διότι ασφαλώς δεν θεολογούν, μη γένοιτο» («Κατά Ελλήνων», 19, 5-20).
- «Και το αξιοθαύμαστον, καθώς λέγουν αυτοί που ιστορούν, είναι το εξής· ότι, ενώ οι Πελασγοί έμαθαν τα ονόματα των θεών από τους Αιγυπτίους, δεν γνωρίζουν αυτοί τους θεούς που λατρεύονται εις την Αίγυπτον και λατρεύουν άλλους θεούς διαφορετικούς από τους θεούς εκείνων. Και είναι τελείως διαφορετική η θεωρία και η θρησκεία των εθνικών, οι οποίοι κατελήφθησαν από την μανίαν των ειδώλων, και δεν συναντώνται τα αυτά εις τους αυτούς» («Κατά Ελλήνων», 23).

Την επίθεση κατά της ελληνικής φιλοσοφίας, συνεχίζει ο Αθανάσιος και στο απολογητικό έργο του «Περί Ενανθρωπήσεως»:

- «Οι φιλόσοφοι των Ελλήνων έγραψαν πολλά με αληθοφάνειαν και τέχνην· επαρουσίασαν λοιπόν κάτι τόσον μέγα όσον ο σταυρός του Χριστού; Διότι μέχρι του θανάτου των τα σοφίσματά των είχον την αληθοφάνειαν, αλλά και όσα εθεωρούσαν, όταν ήσαν ζώντες, ότι έχουν ισχύν, ήσαν αντικείμενα ανταγωνισμού μεταξύ των, και εφιλονείκουν μεταξύ των δια την θεωρίαν των. Και το παραδοξότατον είναι, ότι, ενώ ο Λόγος του Θεού εδίδαξε με πτωχοτέρας λέξεις, επεσκίασε τους περιφήμους σοφιστάς και κατήργησε τας διδασκαλίας εκείνων και προσήλωσεν όλους πλησίον του και εγέμισε τας εκκλησίας αυτού. Και το αξιοθαύμαστον είναι, ότι με την κάθοδόν του ως ανθρώπου εις τον θάνατον κατήργησε τα μεγάλα λόγια των σοφών περί των ειδώλων. Ποίου αλήθεια ο θάνατός ποτε εξεδίωξε δαίμονας;» (50, 5-15).
- «Των Ελλήνων η σοφία μεμώραται» («Περί ενσαρκώσεως του λόγου», κεφ. 46, τμ. 4, γρ. 3).
- «Πάντα ψευσάμενοι Έλληνες» («Περί ενσαρκώσεως του λόγου», κεφ. 50, τμ. 6, γρ. 2).
- «Την ελληνικήν αφροσύνην» («Τρεις λόγοι κατ' Αρειανών», τομ. 26, σελ. 177, γρ. 16).
- «Των Ελλήνων αγνωσίαν» («Τρεις λόγοι κατ' Αρειανών», τομ. 26, σελ. 673, γρ. 24).

Ο βίος του Αγίου Αθανασίου ακολουθεί την πεπατημένη γραμμή της Ορθοδοξίας, που πρεσβεύει, ότι όσο πιο φανατικός, μισαλλόδοξος, αιμοβόρος και βίαιος είναι κάποιος ιερέας ή πιστός της, τότε αγιοποιείται. Αρκεί βέβαια να υποστηρίζει με οποιοδήποτε τρόπο τα εξουσιαστικά συμφέροντα της Εκκλησίας. Ο Άγιος και Μέγας Αθανάσιος τιμάται στις 18 Ιανουαρίου κάθε έτους μαζί με τον Κύριλλο Αλεξανδρείας, τον εγκέφαλο της κατακρεούργησης της φιλοσόφου Υπατίας.

Πρωτοποριακή μέθοδος διέγερσης εγκεφάλου για βελτίωση μνήμης

Επιστήμονες του Northwestern Medicine (Σικάγο) επέδειξαν για πρώτη φορά πώς μη επεμβατική διέγερση εγκεφάλου μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν «νυστέρι», για να επιτευχθεί συγκεκριμένη βελτίωση στη μνήμη ακριβείας.

Το κόκκινο δείχνει τον «πυρήνα» του δικτύου μνήμης. Το μπλε υποδεικνύει πού εφαρμόστηκαν οι ηλεκτρομαγνητικοί παλμοί

Η μνήμη ακριβείας (εν αντιθέσεις με τη γενική μνήμη) είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς επιτρέπει στον άνθρωπο να θυμάται λεπτομέρειες όπως το συγκεκριμένο χρώμα, σχήμα και η τοποθεσία ενός πχ κτιρίου το οποίο κοιτά, αντί να ξέρει απλά σε ποιο μέρος της πόλης βρίσκεται. Αυτού του είδους η μνήμη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη σωστή λειτουργία κάποιου, και συχνά χάνεται σε ανθρώπους με βαριές διαταραχές μνήμης.

«Ξέρουμε πως είναι δυνατόν να στοχεύσουμε το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τη μνήμη αυτού του είδους και να το βελτιώσουμε» αναφέρει ο επικεφαλής ερευνητής Joel Voss, βοηθός καθηγητής ιατρικών κοινωνικών επιστημών στο Feinberg School of Medicine του Northwestern University.

«Οι άνθρωποι με τραυματισμούς στον εγκέφαλο έχουν προβλήματα με τη μνήμη ακριβείας, όπως και οι άνθρωποι άνοια, κι έτσι τα ευρήματά μας θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα όσον αφορά στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μεθόδων για αυτές τις περιπτώσεις».

Διεγείροντας το εγκεφαλικό δίκτυο που είναι υπεύθυνο για τη μνήμη χώρου με ισχυρούς ηλεκτρομαγνήτες, οι επιστήμονες μπόρεσαν να βελτιώσουν την ακρίβεια της μνήμης των ανθρώπων όσον αφορά στην ταυτοποίηση τοποθεσιών. Αυτό το όφελος διήρκεσε 24 ώρες αφού έλαβε χώρα η διέγερση και συνοδεύτηκε από αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα. «Βελτιώσαμε τη μνήμη των ανθρώπων με έναν πολύ συγκεκριμένο και σημαντικό τρόπο, μία ολόκληρη ημέρα αφού διεγείραμε τους εγκεφάλους τους» είπε ο Joel Voss.

Πρωτοποριακό υλικό που μπορεί να γίνεται από σκληρό μαλακό και μετά πάλι σκληρό

Γενικότερα, όταν δημιουργείται ένα τεχνητό υλικό, κατά κανόνα δεν είναι δυνατό από σκληρό να αλλάξει σε μαλακό και το αντίθετο- ωστόσο ομάδα ερευνητών του University of Michigan ανέπτυξε μια νέα μέθοδο σχεδιασμού ενός «μεταϋλικού», που του επιτρέπει να αλλάζει ιδιότητες, καθώς εναλλάσσεται από σκληρό σε μαλακό και μετά ξανά σε σκληρό χωρίς να παθαίνει ζημιά ή να αλλοιώνεται.

 

Τα μεταϋλικά είναι τεχνητά υλικά τα οποία παίρνουν τις ιδιότητές τους από τον τρόπο με τον οποίο το υλικό φτιάχνονται αντί για το υλικό από το οποίο φτιάχνονται.

 

Τα μεταϋλικά είναι τεχνητά υλικά τα οποία παίρνουν τις ιδιότητές τους- στη συγκεκριμένη περίπτωση, το αν ένα υλικό είναι μαλακό ή σκληρό- από τον τρόπο με τον οποίο το υλικό φτιάχνονται αντί για το υλικό από το οποίο φτιάχνονται. Αυτό επιτρέπει στους ερευνητές να καθορίζουν τη δομή ενός μεταϋλικού για να το κάνουν να παρουσιάζει συγκεκριμένες ιδιότητες.

Στο πλαίσιο της έρευνας, που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, οι επιστήμονες ανακάλυψαν έναν τρόπο σύνθεσης ενός μεταϋλικού που μπορεί να «ρυθμίζεται» εύκολα προκειμένου να μεταβάλλεται η σκληρότητα και ακαμψία της επιφάνειάς του, σε πολύ μεγάλο βαθμό. Από τη στιγμή που αυτές οι ιδιότητες δεν είναι «τοπολογικά προστατευμένες» (δηλαδή οι ιδιότητες προέρχονται από τη συνολική δομή του), τότε μπορούν να διατηρούνται εύκολα, ακόμα και αν το υλικό εναλλάσσεται συνέχεια ανάμεσα στις δύο καταστάσεις (τη μαλακή και τη σκληρή).

 

«Η καινοτόμα διάσταση αυτού του μεταϋλικού είναι ότι η επιφάνειά του μπορεί να μεταβληθεί από σκληρή σε μαλακή και το αντίθετο» λέει η Xiaoming Mao, βοηθός καθηγήτρια Φυσικής. «Συνήθως είναι δύσκολο να αλλάξεις την ακαμψία ενός παραδοσιακού υλικού. Είναι είτε σκληρό είτε μαλακό, μετά τη δημιουργία του υλικού».

 

Όπως σημειώνει η Xiaoming Mao,, ο τρόπος με τον οποίο ένα αντικείμενο έρχεται σε επαφή με την άκρη του μεταϋλικού αλλάζει τη γεωμετρία της δομής του, και ως εκ τούτου το πώς αυτό αντιδρά στην πίεση στην άκρη. Αλλά η τοπολογική προστασία του μεταϋλικού επιτρέπει στο εσωτερικό του να αποφεύγει τη ζημιά.

 

Το συγκεκριμένο υλικό θα μπορούσε μια ημέρα να φτάσει στο σημείο να χρησιμοποιείται για την κατασκευή αυτοκινήτων ή στην πυραυλική τεχνολογία. Ειδικά στα αυτοκίνητα, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για απορρόφηση των δονήσεων από μια σύγκρουση. «Όταν οδηγάς ένα αυτοκίνητο, θες να είναι άκαμπτο, σκληρό, για να μπορεί να σηκώνει φορτίο. Σε μια σύγκρουση, θες τα τμήματά του να γίνονται πιο μαλακά για να απορροφούν την ενέργεια από τη σύγκρουση και να προστατεύουν τους επιβαίνοντες» αναφέρει η Μάο.

 

Ακόμη, οι ερευνητές θεωρούν πως το υλικό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή ελαστικών για δίκυκλα που προσαρμόζονται μόνα τους στα δεδομένα μαλακών επιφανειών, όπως η άμμος, για καλύτερη κίνηση, ή για την κατασκευή ανθεκτικών στις ζημιές, πολλαπλών χρήσεων πυραύλων.

 

 

Η σκοτεινή ενέργεια και η αναπάντεχη διαστολή του σύμπαντος

Η σκοτεινή ενέργεια είναι μια ιδιότητα του κενού χώρου, η οποία επιτρέπεται να υπάρχει από τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, και που λειτουργεί ως μια μεγάλη, αρνητική πίεση, αναγκάζοντας έτσι το σύμπαν να διαστέλλεται με ένα όλο και πιο γρήγορα ρυθμό. Η ύπαρξή του έχει προταθεί για να εξηγήσει τις παρατηρήσεις που δείχνουν ότι η διαστολή του Σύμπαντος επιταχύνεται. Οι πιο πρόσφατες παρατηρήσεις από το δορυφόρο Planck (μια αποστολή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος) δείχνουν ότι το 68,3% της υλο-ενέργειας του σύμπαντος έχει τη μορφή της σκοτεινής ενέργειας. Ένα επιπλέον 26,8% αποτελείται από σκοτεινή ύλη, ενώ το υπόλοιπο 4,9% είναι συνηθισμένη ύλη.

Η σκοτεινή ενέργεια άρχισε να κυριαρχεί στο σύμπαν, περίπου, 5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, όταν δηλαδή άρχισε να επιταχύνεται η διαστολή του Σύμπαντος. Οι αναλογίες της σκοτεινής ενέργειας, της σκοτεινής ύλης και της κανονικής βαρυονικής ύλης στο σύμπαν, σύμφωνα με τις τελευταίες παρατηρήσεις

Η ακριβής φύση της σκοτεινής ενέργειας δεν έχει ακόμη καθοριστεί. Ωστόσο, η σκοτεινή ενέργεια πιστεύεται ότι είναι εξαιρετικά ομοιογενής (ομοιόμορφα κατανεμημένη σε όλο το χώρο) με μια πολύ χαμηλή πυκνότητα, περίπου 6.9 × 10-29 kg ανά κυβικό μέτρο. Η τομή αυτή είναι πολύ μικρότερη από την πυκνότητα της συνηθισμένης ύλης ή ενέργειας, στον Γαλαξία μας και γι αυτό την καθιστά πιθανώς μη ανιχνεύσιμη σε εργαστηριακά πειράματα.

Έχουν δε προταθεί διάφορα μοντέλα για την σκοτεινή ενέργεια, σμπεριλαμβανομένου ενός κοσμικού πεδίου που σχετίζεται με τον πληθωρισμό, ένα διαφορετικό, πεδίο χαμηλής ενέργειας που ονομάζεται πεμπτουσία και η κοσμολογική σταθερά Λ, ή ενέργεια του κενού του κενού χώρου. Σε αντίθεση με τον διάσημο παράγοντα Λ του Αϊνστάιν, η κοσμολογική σταθερά στην παρούσα ενσάρκωσή της δεν ισορροπεί την βαρύτητα προκειμένου να διατηρηθεί ένα στατικό σύμπαν. Αντιθέτως, έχει αρνητική πίεση που αναγκάζει την διαστολή να επιταχυνθεί.

Τα μυστήρια της σκοτεινής ενέργειας και ύλης

Η βαρύτητα που δρα σε τεράστιες αποστάσεις, δεν φαίνεται να μπορεί εξηγήσει αυτό που βλέπουν οι αστρονόμοι

Οι γαλαξίες, για παράδειγμα, θα πρέπει να είχαν διαλυθεί με την μάζα που έχουν. Άρα κάποια άλλη μάζα πρέπει να είναι εκεί που τους συγκρατεί

Οι αστροφυσικοί γι αυτό θεωρούν αναγκαία την παρουσία της «σκοτεινής ύλης» – μιας αόρατης σε μας, αλλά σαφώς που ενεργεί σε γαλαξιακές κλίμακες

Σε μεγαλύτερες αποστάσεις, όπως βρήκαν οι νομπελίστες, η διαστολή του Σύμπαντος επιταχύνεται

Έτσι έχουμε και τη «σκοτεινή ενέργεια» η οποία είναι αιτία της διαστολής, σε αντίθεση με τη βαρύτητα

Η τρέχουσα θεωρία υποστηρίζει ότι το 70% του σύμπαντος είναι σκοτεινή ενέργεια, το 25% είναι σκοτεινή ύλη, και μόλις το 5% το είδος της ύλης που γνωρίζουμε καλά

Ανακάλυψη της σκοτεινής ενέργειας

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990, οι αστρονόμοι ήταν πεπεισμένοι ότι η διαστολή του Σύμπαντος θα έπρεπε να επιβραδύνεται: θα μπορούσε να επιβραδύνεται και τελικά να αντιστραφεί εάν η συνολική ενεργειακή πυκνότητα ήταν αρκετά υψηλή, ή θα μπορούσε να επιβραδύνεται, αλλά αυτό να συνεχίζεται για πάντα. Είναι αλήθεια ότι καμία επιβράδυνση δεν είχε παρατηρηθεί, αλλά αυτή η υπόθεση φαινόταν λογική, δεδομένου ότι η βαρύτητα ήταν η μόνη σημαντική δύναμη που είναι γνωστή ότι δρα σε κοσμικές αποστάσεις.

Στη συνέχεια, το 1998, ανακοινώθηκε μια αναπάντεχη ανακάλυψη. Οι παρατηρήσεις των απομακρυσμένων σουπερνόβα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έδειξε ότι, πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, το Σύμπαν διαστελλόταν πιο αργά από ό, τι κάνει σήμερα. Προς έκπληξη όλων η ταχύτητα με την οποία επεκτείνεται το σύμπαν έχει μεγαλώσει – ένα γεγονός που θα μπορούσε να εξηγηθεί μόνο αν υπήρχε ένα – προηγουμένως – άγνωστο φαινόμενο που δρα έτσι ώστε να αναγκάζει το σύμπαν να διαστέλλεται.

Σε τρεις ερευνητές, που βρίσκονται πίσω από την ανακάλυψη ότι η διαστολή του σύμπαντος επιταχύνεται, απονεμήθηκε το Νόμπελ Φυσικής του 2011. Πρόκειται για τους Αμερικανούς Saul Perlmutter και Adam Riess και τον Brian Schmidt της Αυστραλίας.

Οι τρεις επιστήμονες υπολόγισαν σε νέα βάση τον ρυθμό διαστολής του σύμπαντος στο μακρινό παρελθόν. Αντί να αναλύσουν τους μεταβλητούς Κηφείδες, όπως έκανε ο αστρονόμος Χαμπλ στη δεκαετία του 20, άρχιζαν να μελετούν τους υπερκαινοφανείς μακρινών γαλαξιών, μερικά δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά άρα και το φως τους είχε εκπεμφθεί δισεκατομμύρια έτη πριν.

Η ανακάλυψη της μυστηριώδους οντότητας, που είναι γνωστή ως σκοτεινή ενέργεια, προήλθε από τις παρατηρήσεις των σουπερνόβα τύπου Ia, χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble αλλά και επίγεια τηλεσκόπια. Αυτές οι παρατηρήσεις έγιναν το 1997 από δύο ομάδες αστρονόμων: την High-Z Supernova Search Team και την Supernova Cosmology Team Οι σουπερνόβα τύπου Ia είναι οι εκρήξεις των λευκών νάνων που έχουν αποκτήσει νέο ​​υλικό ρουφώντας το από ένα συνοδό του άστρο έως ότου επιτευχθεί η κρίσιμη μάζα στην οποία λαμβάνει χώρα η ανεξέλεγκτη πυρηνική έκρηξη. Η ακραία λαμπρότητα των εκρήξεων (πάνω από την λαμπρότητα ενός ολόκληρου γαλαξία), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο ρυθμός με τον οποίο φωτίζει η έκρηξη δίνει το μέτρο της πραγματικής φωτεινότητά τους, κάνει τα σουπερνόβα τύπου Ia ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό πρότυπο – κερί, για τη μέτρηση της απόστασης μας από απομακρυσμένες γαλαξίες . Επιπλέον, οι ερυθρές μετατοπίσεις του φωτός από τα σούπερνοβα δείχνουν τις ταχύτητες της απομάκρυνσης των γαλαξιών μεταξύ τους μέσα στους οποίους εμφανίζονται και ως εκ τούτου το ρυθμό της διαστολής του σύμπαντος σε διάφορες κοσμικές εποχές.

Οι δύο ομάδες αστρονόμων προσπαθούσαν να ρίξουν φως στο ερώτημα αν το σύμπαν είναι κλειστό ή ανοικτό. Στην πρώτη περίπτωση, η πυκνότητα της ύλης πρέπει να είναι αρκετά υψηλή ώστε να αναγκάσει το σύμπαν να σταματήσει τελικά να διαστέλλεται και να αρχίσει να καταρρέει. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, η διαστολή θα συνεχιστεί επ ‘αόριστον. Σε κάθε περίπτωση, οι ερευνητές περίμεναν να βρουν ότι ο ρυθμός της κοσμικής διαστολής ήταν μεγαλύτερος σε μεγαλύτερες αποστάσεις, κάτι που αντιστοιχεί σε παλαιότερες εποχές στο σύμπαν. Το γεγονός αυτό θα πρέπει να συμβαίνει εάν το μόνο πράγμα που θα επηρεάζει τον ρυθμό διαστολής, θα ήταν η αμοιβαία έλξη της βαρύτητας μεταξύ όλης της ύλης που περιέχει το σύμπαν. Ωστόσο, προς έκπληξη όλων, οι παρατηρήσεις τους έδειξαν, αντίθετα, ότι ο ρυθμός της κοσμικής διαστολής είναι μεγαλύτερος σήμερα από ότι ήταν στο παρελθόν. Κι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει μόνο ένα πράγμα: ότι η βαρύτητα – δηλαδή η αμοιβαία έλξη όλης της ύλης στο σύμπαν – δεν είναι η μόνη που επηρεάζει όλο το φαινόμενο σε μια κοσμική κλίμακα. Θα πρέπει να υπάρχει μία άλλη αναπάντεχη ενέργεια, που έγινε γνωστή ως σκοτεινή ενέργεια, και η οποία θα έχει αναγκάσει το σύμπαν να διαστέλλεται με ένα συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό.

Η κοσμολογική σταθερά του Αϊνστάιν

Αν και οι παρατηρήσεις των υπερκαινοφανών 1997 έδωσαν την πρώτη απόδειξη για την σκοτεινή ενέργεια, η ιδέα ότι κάτι άλλο αντιτίθεται στην βαρύτητα σε κοσμολογική κλίμακα, προτάθηκε αρχικά από τον Albert Einstein το 1917 με τη μορφή της κοσμολογικής σταθεράς του Λ. Ο Αϊνστάιν εισήγαγε την σταθερά Λ στις εξισώσεις της γενικής σχετικότητας, προκειμένου να βρει μια λύση στην οποία το σύμπαν δεν διαστέλλεται, ούτε συστέλλεται, διότι η επικρατούσα άποψη εκείνη την εποχή ήταν ότι το σύμπαν ήταν στατικό. Μετά την ανακάλυψη του διαστελλόμενου σύμπαντος λίγα χρόνια αργότερα, ο Αϊνστάιν είπε ότι η ανακάλυψη της κοσμολογικής σταθεράς Λ ήταν η «μεγαλύτερη γκάφα» της ζωής του. Ωστόσο, η ύπαρξη της σκοτεινής ενέργειας έχει πλέον καταστήσει σαφές ότι είναι πραγματική κάτι ανάλογο με την κοσμολογική σταθερά, κάτι που αντιτίθεται της βαρύτητας σε κοσμική κλίμακα.