Ένας γιαπωνέζικος πάπυρος που τυπώθηκε άπειρες φορές 700 χρόνια πριν από τον Γουτεμβέργιο

< Πάπυρος Hyakumantō dhāranī και δύο παγόδες στην Morgan Library and Museum. Τα κείμενα του 8ου αιώνα αποθηκεύτηκαν σε μικρές παγόδες

Η αυτοκράτειρα Shōtoku κατέλαβε το θρόνο της Ιαπωνίας δύο φορές. Αρχικά κυβέρνησε από το 749 μέχρι το 758 μ.Χ., όταν η αυτοκράτειρα Kōken παραιτήθηκε επειδή έπεσε σε κατάθλιψη. Το 761, μετά το θάνατο της μητέρας της, εμφανίστηκε για να την βοηθήσει ένας βουδιστής μοναχός, ονόματι Dōkyō. Οι δύο του μεγάλωσαν μαζί και η Shōtoku τον προώθησε στα υψηλά επίπεδα διακυβέρνησης, παρά το ότι δεν είχε την κατάλληλη εμπειρία. Ο ξάδερφός της, Fujiwara no Nakamaro, αμφισβήτησε την κρίση της και ακολούθησε μια μάχη που τελείωσε με το θάνατο του ξαδέλφου της και την επανάκτηση του θρόνου από την Shōtoku.

Με τον Dōkyō δίπλα της, κυβέρνησε ως αυτοκράτειρα για δεύτερη φορά από το 764 ως το 770. Αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα. Με τη δολοφονία του ξαδέλφου της, η Shōtoku είχε διαπράξει δολοφονία συγγενή, μια σημαντική αμαρτία. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι ο Dōkyō την συμβούλεψε τι έπρεπε να κάνει ώστε να συγχωρεθεί η αμαρτία της: να αντιγράψει ένα dhāranī, μια βουδιστική τελετουργική ομιλία, κάτι που πιστεύεται ότι παρέχει πνευματικά οφέλη.

Η αυτοκράτειρα έκανε κάτι που θα αντηχούσε σε όλη την παγκόσμια Ιστορία: διέταξε την αντιγραφεί ενός εκατομμυρίων κειμένων dhāranī. Μόλις τα αντίγραφα θα ήταν έτοιμα, θα αποστέλλονταν στους 10 μεγαλύτερους βουδιστικούς ναούς στην Ιαπωνία.

Τα ένα εκατομμύρια αντίγραφα ήταν ένας αριθμός που επεσήμανε τη δύναμη της Shōtoku. Σε κάποιους ίσως αυτός ο αριθμός να φανεί αδύνατος, αναφερόμαστε άλλωστε περίπου 700 χρόνια πριν ο Γουτεμβέργιος εκτυπώσει την διάσημη Βίβλο του, ένα βιβλίο που πολλοί θεωρούν -εσφαλμένα- ως την αρχή της μαζικής εκτύπωσης.

Για την ακρίβεια, η εκτύπωση υπήρχε τουλάχιστον από τις αρχές του 700 μ.Χ.. Το Hyakumantō dhāranī —όπως έγιναν γνωστοί οι πάπυροι-αντίγραφα της Shōtoku- τυπώθηκαν χρησιμοποιώντας μια τεχνική ξυλογλυπτικής, στην οποία τα κείμενα χαράχτηκαν σε ξύλινες πλάκες. Έπειτα, εφάρμοσαν μελάνι και το ξύλο πιέστηκε σε χαρτί. Η τεχνική πιθανότατα εμφανίστηκε πρώτα στην Κίνα και στη συνέχεια έγινε γνωστή και στην Ιαπωνία.

Αν και υπάρχουν και άλλες εκτυπώσεις που χρονολογούνται πριν από το Hyakumantō dhāranī, δεν επιβίωσαν τα αντίγραφα της αυτοκράτειρας.

Στην περίπτωση του Hyakumantō dāranī, προφανώς κάποιος ειδικός έκοψε το ξύλο. Στη συνέχεια, το έργο της εφαρμογής του μελανιού και η αντιγραφή σε χαρτί όλων αυτών των αντιγραφών, μάλλον βάρυνε τους βουδιστές μοναχούς, καθώς η εκτύπωση ήταν ακόμα καινούργια και πιθανόν δεν υπήρχε το επάγγελμα του "εκτυπωτή".

Κάθε πάπυρος τοποθετήθηκε σε μια μικρή ξύλινη παγόδα, που είχε ύψος 13,6 εκατοστά με μια εσωτερική κοιλότητα, και τα έστειλαν στους ναούς.

Όταν ο Γουτεμβέργιος εκτύπωσε τις Βίβλους του, δεν χρησιμοποίησε ξύλο, όπως δηλαδή έκαναν οι μοναχοί για την Shōtoku. Η τεχνική του η εφαρμογή της μηχανικής εκτύπωσης με κινητά στοιχεία, στον οποίο εκτυπώνονταν έγγραφα χρησιμοποιώντας μια σειρά τεμαχίων ενός συμβόλου. Ακόμα και αυτό όμως προϋπήρχε: τα ξύλινα κινητά στοιχεία υπήρχαν στην Κίνα από τον 11ο αιώνα, ενώ στην Κορέα χρησιμοποιούσαν μεταλλικά κινητά στοιχεία, παρόμοια με του Γουτεμβέργιο, από τον 13ο αιώνα.

Η μεγαλοφυΐα του Γουτεμβέργιου ήταν αλλού. Αν και δεν εφηύρε τα μεταλλικά κινητά στοιχεία, τα εμπορεύθηκε στον δυτικό κόσμο. Επειδή ο Γουτεμβέργιος χρησιμοποίησε το λατινικό αλφάβητο, το οποίο έχει λίγα γράμματα, τα κινητά στοιχεία ήταν κατάλληλα για επιτυχία. Αντί δηλαδή να αντιγράψει ολόκληρα κείμενα, το σύστημα του Γουτεμβέργιου χρησιμοποίησε γράμματα για να σχηματίσει εύκολα άπειρους συνδυασμούς αυτών.

< Βίβλος του Γουτεμβέργιου στην Βιβλιοθήκη Lenox

Το αν ο Γουτεμβέργιος ήξερε τι συνέβαινε στην Ασία είναι άγνωστο.

Σήμερα, δύο από τους πάπυρου Hyakumantō dhāranī, μαζί με τις παγόδες τους, βρίσκονται στη βιβλιοθήκη και μουσείο Morgan στη Νέα Υόρκη, όπως και τρεις από τις πρώτες Βίβλους του Γουτεμβέργιου.