ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΥΕΙΝ ΒΟΥΛΕΤΑΙ;

Αριστοφάνη “Αχαρνής”, στ. 45
(ποιός θέλει να αγορεύσει, να μιλήσει ;).
Βούλομαι / ρήμα / αποθετικό

Σημασιολογικό:
Α. 1. θέλω, επιθυμώ, έχω τη βούληση |με απρφ. |με αιτ. πράγμ. και δοτ. προσ. |με αιτ. και απρφ. |απόλ. |έχω την τάση |συνήθ. σε 3. προσ. με απρφ. |επιστήμη και φιλοσοφία 2. προτιμώ, προκρίνω, θέλω περισσότερο |με το μᾶλλον ή το ἤ 3. εννοώ, θέλω να πω, ισχυρίζομαι Β. |φρ. βούλει ή βούλεσθε με υποτ. |ενισχυτικό της προτρ. υποτ. |φρ. εἰ βούλει |ευγενικά |φρ. Τι βουλόμενος =με ποιο σκοπό |φρ. βουλομένῳ τινί έστι με απρφ. = είναι σύμφωνο με την επιθυμία κπ. |η μτχ. ως ουσ. ὁ βουλόμενος =όποιος θέλει, ο καθένας.

Στην Αρχαία Αθήνα ο Πολίτης έχει την δυνατότητα, αλλά και υποχρεούται, να λαμβάνει μέρος στις αποφάσεις για τα δημόσια ζητήματα. Η Εκκλησία τού Δήμου (η Συνέλευση των Πολιτών, δηλαδή) είναι η πηγή όλων των εξουσιών: της νομοθετικής, της εκτελεστικής και της δικαστικής.
Στην “άμεση” δημοκρατία της Αθήνας οι αποφάσεις λαμβάνονται στην Εκκλησία τού Δήμου από τούς ίδιους τούς Πολίτες και όχι δι’ αντιπροσώπων”. Οι ψήφοι είναι ισότιμοι για όλους τους Πολίτες.
Φαίνεται, πως οι Αρχαίοι Έλληνες δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει το “πλειοψηφικό”, που με “μαγικό” τρόπο μπορεί να μετατρέπει το 32% ή το 35% των ψήφων σε 60% !

Έχουν και Άρχοντες οι Αθηναίοι. Και Βουλευτές (μέλη της Βουλής των Πεντακοσίων). Που, όμως, δεν βγαίνουν με εκλογές, αλλά με κλήρωση μεταξύ των Πολιτών, οι οποίοι θέτουν υποψηφιότητα. Και κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί, ότι τις θέσεις αυτές τις επιδιώκουν για οικονομικούς λόγους. Άλλωστε, η ανταμοιβή κάθε Βουλευτή είναι μόλις 5 οβολοί την ημέρα (μία δραχμή = 6 οβολοί). Ενώ, τού Πρύτανη (Προέδρου της Βουλής) η αποζημίωση είναι μία δραχμή την ημέρα, όταν ένας καλός εργάτης γης λαμβάνει για ημερομίσθιο δύο δραχμές!

Ο νόμος απαγορεύει να γίνει κάποιος Βουλευτής περισσότερο από δύο φορές σε όλη του την ζωή. Μόλις τελειώσει η θητεία του, επιστρέφει στην εργασία του, και βεβαίως δεν νομιμοποιείται να ζητήσει Σύνταξη (!) για το έργο του αυτό στα δημόσια πράγματα!

Για κάθε θέμα της Πόλης η Βουλή συντάσσει ένα Προσχέδιο (Προβούλευμα), το οποίο υποβάλλει στην Εκκλησία τού Δήμου με το ερώτημα, αν γίνεται αποδεκτό ως έχει ή αν πρέπει να συζητηθεί. Στην δεύτερη περίπτωση ( “να συζητηθεί”) ο Κήρυκας ερωτά την Συνέλευση:
“ Τίς αγορεύειν βούλεται; ” (ποιός θέλει να αγορεύσει, να μιλήσει ;).

Ο Πολίτης, που παίρνει τον λόγο ανεβαίνει στο βήμα, όπου του βάζουν πάνω στο κεφάλι ένα στεφάνι από μυρτιά, σημάδι ότι τον τιμούν γι’ αυτήν την συμμετοχή του στα δημόσια πράγματα !

Η φροντίδα για τις υποθέσεις της Πόλεως είναι βασικό χαρακτηριστικό της καθημερινής ζωής τού Αθηναίου Πολίτη. Και η κοινή γνώμη είναι πολύ αυστηρή για εκείνον, που αδιαφορεί για τα κοινά!
Στα χρόνια των “Μαραθωνομάχων” και της έγνοιας για την ανεξαρτησία της Πατρίδας, είναι αδιανόητη για τον Πολίτη η ατομική του ευτυχία έξω ή ξεχωριστά από την ευτυχία τού συνόλου. Αλλά, όταν η Αθήνα χάνει την ανεξαρτησία της από τους Μακεδόνες στην μάχη της Χαιρώνειας (338), έρχεται μαζί και η υγροποίηση της κοινωνικής συνείδησης. Ο Επίκουρος, και η φιλοσοφική Σχολή του, διδάσκουν στον Πολίτη, να ασχολείται πλέον αποκλειστικά με τον εαυτό του, με τις προσωπικές υποθέσεις του και με την ατομική του ευτυχία ( ” Λαθε βιώσας” )!

Στην Ελλάδα τού σήμερα βρισκόμαστε, άραγε, στο “Εμείς” της Εκκλησίας τού Δήμου ή στο “ Εγώ ” του Επίκουρου;

Υπάρχει, άραγε η ελπίδα, έχουμε την δύναμη, να διακρίνουμε τον Κήρυκα, πού επιμένει μέσα στο πλήθος να ρωτά: “τις αγορεύειν βούλεται” ; Ή θα περιορισθούμε στην απλή ρίψη των “κυάμων” εντός της κάλπης, σαν δήθεν έκφραση τού “εμείς”, για να μην χάσουμε την “ατομική μας ευτυχία”, ό,τι πιο εξυπηρετικό για τους επίδοξους Τυράννους της πατρίδας μας;