Οι αυταπάτες της ζωής είναι αμέτρητες. Εμφανίζονται με τη μορφή φευγαλέων επιθυμιών, παροδικών προσκολλήσεων και της αδιάκοπης κίνησης του νου, που πετάει από τη μία σκέψη στην άλλη σαν ανήσυχο πουλί. Από τη γέννησή μας, προγραμματιζόμαστε να βλέπουμε το εξωτερικό ως πραγματικότητα, να πιστεύουμε στην στερεότητα των μορφών, στη μονιμότητα των σχέσεων και στην αξιοπιστία των σκέψεων. Όμως, αν κοιτάξει κανείς βαθιά, πέρα από το πέπλο των φαινομένων, διακρίνει τη διαρκώς μεταβαλλόμενη φύση της ύπαρξης—ένα μεγαλειώδες παιχνίδι φωτός και σκιάς, όπου τίποτα δεν είναι πραγματικά σταθερό, και όλα είναι ένα όνειρο μέσα σε ένα όνειρο.
Οι σοφοί και οι μυστικιστές του παρελθόντος μιλούσαν για την ανάγκη να απαρνηθεί κανείς αυτές τις αυταπάτες, να αποσυρθεί στις ερήμους, τα δάση ή τα μοναστικά κελιά για να βρει την απελευθέρωση. Όμως η Εσωτερική Σιωπή δεν απαιτεί τέτοια απομόνωση. Δεν είναι ζήτημα γεωγραφίας, αλλά επίγνωσης. Δεν είναι η εξωτερική μοναξιά του ασκητή, αλλά η εσωτερική μοναχικότητα εκείνου που έχει πάψει να αναζητά την πληρότητα στο εφήμερο. Όταν κάποιος έχει τελικά, ολοκληρωτικά και απόλυτα εγκαταλείψει την προσκόλληση στις φαινομενικότητες—όχι μόνο στα λόγια ή στις ιδέες, αλλά στα βάθη της ύπαρξής του—τότε η σιωπή αναδύεται αυθόρμητα. Δεν επιβάλλεται· αποκαλύπτεται.
Ο Οδυσσέας, στο θρυλικό του ταξίδι, είχε προειδοποιηθεί για τις Σειρήνες—εκείνες τις απόκοσμες φωνές, των οποίων το τραγούδι μπορούσε να παρασύρει τους ναυτικούς στην καταστροφή. Έδεσε τον εαυτό του στο κατάρτι, ώστε, αν και θα άκουγε το τραγούδι τους, να μην υποκύψει. Όμως, στην Εσωτερική Σιωπή, οι Σειρήνες τραγουδούν μάταια. Οι μελωδίες τους δεν είναι παρά μακρινές ηχώ, που δεν μπορούν να διαπεράσουν το άδυτο της επίγνωσης. Όταν ο νους δεν προσκολλάται, όταν η καρδιά δεν αναζητά πλέον επιβεβαίωση από το έξωθεν, τότε δεν υπάρχει τίποτα για τις αυταπάτες να αρπάξουν. Το τραγούδι των Σειρήνων δεν μπορεί να φτάσει εκεί όπου δεν υπάρχει ακροατής.
Αυτό το μονοπάτι δεν είναι ούτε της καταπίεσης, ούτε της βίαιης αποκόλλησης, διότι και τα δύο υποδηλώνουν έναν αγώνα, μια αντίσταση, και συνεπώς μια λεπτή προσκόλληση. Η αληθινή αποταγή δεν είναι απόρριψη του κόσμου, αλλά μια βαθιά, ακλόνητη γνώση ότι ο ίδιος ο κόσμος δεν είναι παρά ένα εφήμερο κύμα στην επιφάνεια της άμορφης αβύσσου. Το να αναπαύεται κανείς στην Εσωτερική Σιωπή σημαίνει να παρακολουθεί τον χορό της ύπαρξης χωρίς να εμπλέκεται σε αυτόν, να κινείται μέσα στη ζωή αλώβητος από τις θύελλές της και να παραμένει σε εκείνη την ηρεμία που ούτε ο χρόνος ούτε οι αναταράξεις μπορούν να διαταράξουν.
Έτσι, εκείνος που έχει εισέλθει σε αυτή τη σιωπή δεν είναι δέσμιος των αυταπατών του κόσμου. Περπατά ανάμεσα στους άλλους, αλλά παραμένει χωριστά—όχι με πνεύμα ανωτερότητας, αλλά με τη γαλήνια αποστασιοποίηση εκείνου που βλέπει καθαρά. Μπορεί να δρα, να μιλά, να συμμετέχει, αλλά πάντοτε από το βάθος ενός ατάραχου κέντρου. Είναι σαν τον λωτό πάνω στο νερό—ριζωμένος στη λάσπη, αλλά ανέγγιχτος από την ακαθαρσία της.
Έτσι, η Εσωτερική Σιωπή δεν είναι απουσία, αλλά πληρότητα· δεν είναι κενότητα, αλλά μια βαθιά παρουσία. Είναι ο χώρος όπου οι λέξεις παύουν και η σοφία ξεκινά, όπου η ταυτότητα διαλύεται και το άπειρο αποκαλύπτεται. Το να εισέλθει κανείς σε αυτή σημαίνει να περάσει πέρα από το γνωστό, πέρα από τον εαυτό, και μέσα στην απεριόριστη έκταση του αιώνιου.
Για όσους την αναζητούν, το μονοπάτι είναι ταυτόχρονα απλό και αδύνατο. Απλό, γιατί δεν απαιτεί τίποτα εξωτερικό—ούτε τελετουργίες, ούτε αποκηρύξεις, ούτε ασκήσεις. Αδύνατο, γιατί όσο υπάρχει προσπάθεια, υπάρχει ακόμα προσκόλληση, και όσο υπάρχει προσκόλληση, η σιωπή παραμένει μακρινή. Το παράδοξο επιλύεται μόνο όταν κάποιος παραδοθεί ολοκληρωτικά, όταν σταματήσει να προσπαθεί και απλώς επιτρέψει στη Σιωπή να αποκαλυφθεί.
Και τότε, σε εκείνη την ιερή ησυχία, δεν υπάρχει πια αναζητητής, δεν υπάρχει πια ταξίδι—παρά μόνο η σιωπηλή, αιώνια παρουσία εκείνου που ήταν πάντοτε.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου