285 στήτην ἐγγὺς ἰόντε, δέμας δ᾽ ἄνδρεσσιν ἐΐκτην,
χειρὶ δὲ χεῖρα λαβόντες ἐπιστώσαντ᾽ ἐπέεσσι.
τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
«Πηλεΐδη, μήτ᾽ ἄρ τι λίην τρέε μήτε τι τάρβει·
τοίω γάρ τοι νῶϊ θεῶν ἐπιταρρόθω εἰμέν,
290 Ζηνὸς ἐπαινήσαντος, ἐγὼ καὶ Παλλὰς Ἀθήνη·
ὡς οὔ τοι ποταμῷ γε δαμήμεναι αἴσιμόν ἐστιν,
ἀλλ᾽ ὅδε μὲν τάχα λωφήσει, σὺ δὲ εἴσεαι αὐτός·
αὐτάρ τοι πυκινῶς ὑποθησόμεθ᾽, αἴ κε πίθηαι·
μὴ πρὶν παύειν χεῖρας ὁμοιΐου πολέμοιο,
295 πρὶν κατὰ Ἰλιόφι κλυτὰ τείχεα λαὸν ἐέλσαι
Τρωϊκόν, ὅς κε φύγῃσι· σὺ δ᾽ Ἕκτορι θυμὸν ἀπούρας
ἂψ ἐπὶ νῆας ἴμεν· δίδομεν δέ τοι εὖχος ἀρέσθαι.»
Τὼ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰπόντε μετ᾽ ἀθανάτους ἀπεβήτην·
αὐτὰρ ὁ βῆ, μέγα γάρ ῥα θεῶν ὄτρυνεν ἐφετμή,
300 ἐς πεδίον· τὸ δὲ πᾶν πλῆθ᾽ ὕδατος ἐκχυμένοιο,
πολλὰ δὲ τεύχεα καλὰ δαϊκταμένων αἰζηῶν
πλῶον καὶ νέκυες· τοῦ δ᾽ ὑψόσε γούνατ᾽ ἐπήδα
πρὸς ῥόον ἀΐσσοντος ἀν᾽ ἰθύν, οὐδέ μιν ἴσχεν
εὐρὺ ῥέων ποταμός· μέγα γὰρ σθένος ἔμβαλ᾽ Ἀθήνη.
305 οὐδὲ Σκάμανδρος ἔληγε τὸ ὃν μένος, ἀλλ᾽ ἔτι μᾶλλον
χώετο Πηλεΐωνι, κόρυσσε δὲ κῦμα ῥόοιο
ὑψόσ᾽ ἀειρόμενος, Σιμόεντι δὲ κέκλετ᾽ ἀΰσας·
«φίλε κασίγνητε, σθένος ἀνέρος ἀμφότεροί περ
σχῶμεν, ἐπεὶ τάχα ἄστυ μέγα Πριάμοιο ἄνακτος
310 ἐκπέρσει, Τρῶες δὲ κατὰ μόθον οὐ μενέουσιν.
ἀλλ᾽ ἐπάμυνε τάχιστα, καὶ ἐμπίπληθι ῥέεθρα
ὕδατος ἐκ πηγέων, πάντας δ᾽ ὀρόθυνον ἐναύλους,
ἵστη δὲ μέγα κῦμα, πολὺν δ᾽ ὀρυμαγδὸν ὄρινε
φιτρῶν καὶ λάων, ἵνα παύσομεν ἄγριον ἄνδρα,
315 ὃς δὴ νῦν κρατέει, μέμονεν δ᾽ ὅ γε ἶσα θεοῖσι.
φημὶ γὰρ οὔτε βίην χραισμησέμεν οὔτε τι εἶδος,
οὔτε τὰ τεύχεα καλά, τά που μάλα νειόθι λίμνης
κείσεθ᾽ ὑπ᾽ ἰλύος κεκαλυμμένα· κὰδ δέ μιν αὐτὸν
εἰλύσω ψαμάθοισιν ἅλις χέραδος περιχεύας
320 μυρίον, οὐδέ οἱ ὀστέ᾽ ἐπιστήσονται Ἀχαιοὶ
ἀλλέξαι· τόσσην οἱ ἄσιν καθύπερθε καλύψω.
αὐτοῦ οἱ καὶ σῆμα τετεύξεται, οὐδέ τί μιν χρεὼ
ἔσται τυμβοχόης, ὅτε μιν θάπτωσιν Ἀχαιοί.»
Ἦ, καὶ ἐπῶρτ᾽ Ἀχιλῆϊ κυκώμενος, ὑψόσε θύων,
325 μορμύρων ἀφρῷ τε καὶ αἵματι καὶ νεκύεσσι.
πορφύρεον δ᾽ ἄρα κῦμα διιπετέος ποταμοῖο
ἵστατ᾽ ἀειρόμενον, κατὰ δ᾽ ᾕρεε Πηλεΐωνα·
Ἥρη δὲ μέγ᾽ ἄϋσε περιδείσασ᾽ Ἀχιλῆϊ,
μή μιν ἀποέρσειε μέγας ποταμὸς βαθυδίνης,
330 αὐτίκα δ᾽ Ἥφαιστον προσεφώνεεν, ὃν φίλον υἱόν·
«ὄρσεο, κυλλοπόδιον, ἐμὸν τέκος· ἄντα σέθεν γὰρ
Ξάνθον δινήεντα μάχῃ ἠΐσκομεν εἶναι·
ἀλλ᾽ ἐπάμυνε τάχιστα, πιφαύσκεο δὲ φλόγα πολλήν.
αὐτὰρ ἐγὼ Ζεφύροιο καὶ ἀργεστᾶο Νότοιο
335 εἴσομαι ἐξ ἁλόθεν χαλεπὴν ὄρσουσα θύελλαν,
ἥ κεν ἀπὸ Τρώων κεφαλὰς καὶ τεύχεα κήαι,
φλέγμα κακὸν φορέουσα· σὺ δὲ Ξάνθοιο παρ᾽ ὄχθας
δένδρεα καῖ᾽, ἐν δ᾽ αὐτὸν ἵει πυρί· μηδέ σε πάμπαν
μειλιχίοις ἐπέεσσιν ἀποτρεπέτω καὶ ἀρειῇ·
340 μηδὲ πρὶν ἀπόπαυε τεὸν μένος, ἀλλ᾽ ὁπότ᾽ ἂν δὴ
φθέγξομ᾽ ἐγὼν ἰάχουσα, τότε σχεῖν ἀκάματον πῦρ.»
χειρὶ δὲ χεῖρα λαβόντες ἐπιστώσαντ᾽ ἐπέεσσι.
τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
«Πηλεΐδη, μήτ᾽ ἄρ τι λίην τρέε μήτε τι τάρβει·
τοίω γάρ τοι νῶϊ θεῶν ἐπιταρρόθω εἰμέν,
290 Ζηνὸς ἐπαινήσαντος, ἐγὼ καὶ Παλλὰς Ἀθήνη·
ὡς οὔ τοι ποταμῷ γε δαμήμεναι αἴσιμόν ἐστιν,
ἀλλ᾽ ὅδε μὲν τάχα λωφήσει, σὺ δὲ εἴσεαι αὐτός·
αὐτάρ τοι πυκινῶς ὑποθησόμεθ᾽, αἴ κε πίθηαι·
μὴ πρὶν παύειν χεῖρας ὁμοιΐου πολέμοιο,
295 πρὶν κατὰ Ἰλιόφι κλυτὰ τείχεα λαὸν ἐέλσαι
Τρωϊκόν, ὅς κε φύγῃσι· σὺ δ᾽ Ἕκτορι θυμὸν ἀπούρας
ἂψ ἐπὶ νῆας ἴμεν· δίδομεν δέ τοι εὖχος ἀρέσθαι.»
Τὼ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰπόντε μετ᾽ ἀθανάτους ἀπεβήτην·
αὐτὰρ ὁ βῆ, μέγα γάρ ῥα θεῶν ὄτρυνεν ἐφετμή,
300 ἐς πεδίον· τὸ δὲ πᾶν πλῆθ᾽ ὕδατος ἐκχυμένοιο,
πολλὰ δὲ τεύχεα καλὰ δαϊκταμένων αἰζηῶν
πλῶον καὶ νέκυες· τοῦ δ᾽ ὑψόσε γούνατ᾽ ἐπήδα
πρὸς ῥόον ἀΐσσοντος ἀν᾽ ἰθύν, οὐδέ μιν ἴσχεν
εὐρὺ ῥέων ποταμός· μέγα γὰρ σθένος ἔμβαλ᾽ Ἀθήνη.
305 οὐδὲ Σκάμανδρος ἔληγε τὸ ὃν μένος, ἀλλ᾽ ἔτι μᾶλλον
χώετο Πηλεΐωνι, κόρυσσε δὲ κῦμα ῥόοιο
ὑψόσ᾽ ἀειρόμενος, Σιμόεντι δὲ κέκλετ᾽ ἀΰσας·
«φίλε κασίγνητε, σθένος ἀνέρος ἀμφότεροί περ
σχῶμεν, ἐπεὶ τάχα ἄστυ μέγα Πριάμοιο ἄνακτος
310 ἐκπέρσει, Τρῶες δὲ κατὰ μόθον οὐ μενέουσιν.
ἀλλ᾽ ἐπάμυνε τάχιστα, καὶ ἐμπίπληθι ῥέεθρα
ὕδατος ἐκ πηγέων, πάντας δ᾽ ὀρόθυνον ἐναύλους,
ἵστη δὲ μέγα κῦμα, πολὺν δ᾽ ὀρυμαγδὸν ὄρινε
φιτρῶν καὶ λάων, ἵνα παύσομεν ἄγριον ἄνδρα,
315 ὃς δὴ νῦν κρατέει, μέμονεν δ᾽ ὅ γε ἶσα θεοῖσι.
φημὶ γὰρ οὔτε βίην χραισμησέμεν οὔτε τι εἶδος,
οὔτε τὰ τεύχεα καλά, τά που μάλα νειόθι λίμνης
κείσεθ᾽ ὑπ᾽ ἰλύος κεκαλυμμένα· κὰδ δέ μιν αὐτὸν
εἰλύσω ψαμάθοισιν ἅλις χέραδος περιχεύας
320 μυρίον, οὐδέ οἱ ὀστέ᾽ ἐπιστήσονται Ἀχαιοὶ
ἀλλέξαι· τόσσην οἱ ἄσιν καθύπερθε καλύψω.
αὐτοῦ οἱ καὶ σῆμα τετεύξεται, οὐδέ τί μιν χρεὼ
ἔσται τυμβοχόης, ὅτε μιν θάπτωσιν Ἀχαιοί.»
Ἦ, καὶ ἐπῶρτ᾽ Ἀχιλῆϊ κυκώμενος, ὑψόσε θύων,
325 μορμύρων ἀφρῷ τε καὶ αἵματι καὶ νεκύεσσι.
πορφύρεον δ᾽ ἄρα κῦμα διιπετέος ποταμοῖο
ἵστατ᾽ ἀειρόμενον, κατὰ δ᾽ ᾕρεε Πηλεΐωνα·
Ἥρη δὲ μέγ᾽ ἄϋσε περιδείσασ᾽ Ἀχιλῆϊ,
μή μιν ἀποέρσειε μέγας ποταμὸς βαθυδίνης,
330 αὐτίκα δ᾽ Ἥφαιστον προσεφώνεεν, ὃν φίλον υἱόν·
«ὄρσεο, κυλλοπόδιον, ἐμὸν τέκος· ἄντα σέθεν γὰρ
Ξάνθον δινήεντα μάχῃ ἠΐσκομεν εἶναι·
ἀλλ᾽ ἐπάμυνε τάχιστα, πιφαύσκεο δὲ φλόγα πολλήν.
αὐτὰρ ἐγὼ Ζεφύροιο καὶ ἀργεστᾶο Νότοιο
335 εἴσομαι ἐξ ἁλόθεν χαλεπὴν ὄρσουσα θύελλαν,
ἥ κεν ἀπὸ Τρώων κεφαλὰς καὶ τεύχεα κήαι,
φλέγμα κακὸν φορέουσα· σὺ δὲ Ξάνθοιο παρ᾽ ὄχθας
δένδρεα καῖ᾽, ἐν δ᾽ αὐτὸν ἵει πυρί· μηδέ σε πάμπαν
μειλιχίοις ἐπέεσσιν ἀποτρεπέτω καὶ ἀρειῇ·
340 μηδὲ πρὶν ἀπόπαυε τεὸν μένος, ἀλλ᾽ ὁπότ᾽ ἂν δὴ
φθέγξομ᾽ ἐγὼν ἰάχουσα, τότε σχεῖν ἀκάματον πῦρ.»
***
Είπε κι ευθύς ο Ποσειδών κι η Αθηνά με σώμα
285 ανθρώπινο του στήθηκαν στο πλάγι και του σφίξαν
το χέρι, και του ομίλησαν θάρρος σ᾽ εκείνους να ᾽χει.
Και ο κοσμοσείστης Ποσειδών τον λόγον είπε πρώτος:
«Πηλείδη, μην αδημονείς και μη τρομάζεις τόσο·
ιδού που είμαστε βοηθοί θεοί μεγάλοι δύο
290 εμείς, εγώ κι η Αθηνά, και τούτο στέργει ο Δίας.
Δεν θέλει από τον ποταμόν ν᾽ αφανιστείς η μοίρα,
και γρήγορα, θαρρώ, θα ιδείς εκείνος να λουφάξει·
και λόγον άκου φρόνιμον να τον ακολουθήσεις·
μη παύσεις απ᾽ τον πόλεμον, όμοιο κακόν εις όλους,
295 όσο τους Τρώας, στριμωχτούς, να κλείσεις εις τα τείχη.
Και συ αφού τον Έκτορα φονεύσεις, γύρε οπίσω
στα πλοία και σου δίδομεν το δόξασμα της νίκης».
Είπαν και οπίσω εγύρισαν στους άλλους αθανάτους.
Και θαρρετός στον λόγον τους κινήθη αυτός στο σιάδι
300 που από τα ξέχειλα νερά πλημμύριζε κι επλέαν
άρματα πλήθος λαμπερά και λείψαν᾽ ανδρειωμένων.
Και με τα γόνατα υψηλά στο ρεύμα επάν᾽ ορμούσε,
και όπως τον γέμισ᾽ η Αθηνά με δύναμιν μεγάλην
δεν τον κρατούσε ο ποταμός πλατύς και φουσκωμένος.
305 Δεν έπαυ᾽ ούδ᾽ ο Σκάμανδρος, αλλ᾽ αύξαινε ο θυμός του
στον Αχιλλέα και υψηλά κορύφωνε το κύμα,
κι έβαλε στον Σιμόεντα φωνήν να τον καλέσει:
«Έλ᾽ ας κρατήσομε, αδελφέ, τούτου του ανδρός την λύσσαν
πριν ή την μεγαλόπολιν πατήσει του Πριάμου,
310 κι εμπρός του οι Τρώες δύσκολα κρατούν εις τον αγώνα.
Γρήγορα βόηθ᾽, από πηγές το ρεύμα σου ας πληθύνει,
ξεκίνα κάθε χείμαρρον και όρθωσε μέγα κύμα·
κύλα με τάραχον σφοδρόν και λίθαρα και ρίζες,
να σβήσομε τη δύναμιν του ανδρός αυτού του αγρίου
315 που ωσάν θεός υπερνικά και κρατημόν δεν έχει.
Η ρώμη μήτ᾽ η ομορφιά δεν θα τον σώσουν μήτε
εκείνα τα λαμπρ᾽ άρματα, που θα ταφούν στο βάθος
της λίμνης, μες στον βούρκο της, κι εκείνον θα τυλίξω
στην αμμουδιά σωρεύοντας χώματα και κοχλάδια.
320 Ουδέ θα φθάσουν οι Αχαιοί να εβρούν τα κόκαλά του·
με τόσες λάσπες τρίσβαθα εγώ θα τον σκεπάσω.
Αυτό θα ᾽ναι το μνήμα του και άλλο δεν θα ᾽ναι χρεία
να του σηκώσουν οι Αχαιοί οπόταν θα τον θάψουν».
Είπε και ορθώθη φουσκωτός επάνω στον Πηλείδην
325 κι εξέρνα μουρμουρίζοντας αφρόν, κορμιά και αίμα.
Και ολόμαυρο σηκώνετο το κύμα μανιωμένο
του διογεννήτου ποταμού να σύρει τον Πηλείδην.
Κι η Ήρα τότ᾽ εβόησε φοβούμενη για κείνον
μήπως τον πάρει ο ποταμός βαθύροος και μέγας.
330 Κι εστράφη προς τον Ήφαιστον, τον ποθητόν υιόν της:
«Σηκώσου, τέκνο μου χωλό· το ᾽χουμε ειπεί που ο Ξάνθος
θα ήταν, ο βαθύροος, καλός αντίμαχός σου·
βόηθα γοργά, φανέρωσε τες φλόγες όσες έχεις.
Κι εγώ θα πάω τον Ζέφυρον να έβρω και τον Νότον,
335 να φέρω από τη θάλασσαν κακήν ανεμοζάλην
να σπρώχνει εμπρός τες φλόγες σου και τ᾽ άρματα να καίει
των Τρώων και τες κεφαλές στες όχθες συ του Ξάνθου
τα δένδρα καίε, φλόγιζε και αυτόν και μη σε κάμουν
ήμερον τα γλυκόλογα και οι παρακάλεσές του.
340 Θ᾽ ακολουθείς αδάμαστος, και μόν᾽ όταν μ᾽ ακούσεις
φωνήν να βάλω, του πυρός την δύναμιν να παύσεις».
Είπε κι ευθύς ο Ποσειδών κι η Αθηνά με σώμα
285 ανθρώπινο του στήθηκαν στο πλάγι και του σφίξαν
το χέρι, και του ομίλησαν θάρρος σ᾽ εκείνους να ᾽χει.
Και ο κοσμοσείστης Ποσειδών τον λόγον είπε πρώτος:
«Πηλείδη, μην αδημονείς και μη τρομάζεις τόσο·
ιδού που είμαστε βοηθοί θεοί μεγάλοι δύο
290 εμείς, εγώ κι η Αθηνά, και τούτο στέργει ο Δίας.
Δεν θέλει από τον ποταμόν ν᾽ αφανιστείς η μοίρα,
και γρήγορα, θαρρώ, θα ιδείς εκείνος να λουφάξει·
και λόγον άκου φρόνιμον να τον ακολουθήσεις·
μη παύσεις απ᾽ τον πόλεμον, όμοιο κακόν εις όλους,
295 όσο τους Τρώας, στριμωχτούς, να κλείσεις εις τα τείχη.
Και συ αφού τον Έκτορα φονεύσεις, γύρε οπίσω
στα πλοία και σου δίδομεν το δόξασμα της νίκης».
Είπαν και οπίσω εγύρισαν στους άλλους αθανάτους.
Και θαρρετός στον λόγον τους κινήθη αυτός στο σιάδι
300 που από τα ξέχειλα νερά πλημμύριζε κι επλέαν
άρματα πλήθος λαμπερά και λείψαν᾽ ανδρειωμένων.
Και με τα γόνατα υψηλά στο ρεύμα επάν᾽ ορμούσε,
και όπως τον γέμισ᾽ η Αθηνά με δύναμιν μεγάλην
δεν τον κρατούσε ο ποταμός πλατύς και φουσκωμένος.
305 Δεν έπαυ᾽ ούδ᾽ ο Σκάμανδρος, αλλ᾽ αύξαινε ο θυμός του
στον Αχιλλέα και υψηλά κορύφωνε το κύμα,
κι έβαλε στον Σιμόεντα φωνήν να τον καλέσει:
«Έλ᾽ ας κρατήσομε, αδελφέ, τούτου του ανδρός την λύσσαν
πριν ή την μεγαλόπολιν πατήσει του Πριάμου,
310 κι εμπρός του οι Τρώες δύσκολα κρατούν εις τον αγώνα.
Γρήγορα βόηθ᾽, από πηγές το ρεύμα σου ας πληθύνει,
ξεκίνα κάθε χείμαρρον και όρθωσε μέγα κύμα·
κύλα με τάραχον σφοδρόν και λίθαρα και ρίζες,
να σβήσομε τη δύναμιν του ανδρός αυτού του αγρίου
315 που ωσάν θεός υπερνικά και κρατημόν δεν έχει.
Η ρώμη μήτ᾽ η ομορφιά δεν θα τον σώσουν μήτε
εκείνα τα λαμπρ᾽ άρματα, που θα ταφούν στο βάθος
της λίμνης, μες στον βούρκο της, κι εκείνον θα τυλίξω
στην αμμουδιά σωρεύοντας χώματα και κοχλάδια.
320 Ουδέ θα φθάσουν οι Αχαιοί να εβρούν τα κόκαλά του·
με τόσες λάσπες τρίσβαθα εγώ θα τον σκεπάσω.
Αυτό θα ᾽ναι το μνήμα του και άλλο δεν θα ᾽ναι χρεία
να του σηκώσουν οι Αχαιοί οπόταν θα τον θάψουν».
Είπε και ορθώθη φουσκωτός επάνω στον Πηλείδην
325 κι εξέρνα μουρμουρίζοντας αφρόν, κορμιά και αίμα.
Και ολόμαυρο σηκώνετο το κύμα μανιωμένο
του διογεννήτου ποταμού να σύρει τον Πηλείδην.
Κι η Ήρα τότ᾽ εβόησε φοβούμενη για κείνον
μήπως τον πάρει ο ποταμός βαθύροος και μέγας.
330 Κι εστράφη προς τον Ήφαιστον, τον ποθητόν υιόν της:
«Σηκώσου, τέκνο μου χωλό· το ᾽χουμε ειπεί που ο Ξάνθος
θα ήταν, ο βαθύροος, καλός αντίμαχός σου·
βόηθα γοργά, φανέρωσε τες φλόγες όσες έχεις.
Κι εγώ θα πάω τον Ζέφυρον να έβρω και τον Νότον,
335 να φέρω από τη θάλασσαν κακήν ανεμοζάλην
να σπρώχνει εμπρός τες φλόγες σου και τ᾽ άρματα να καίει
των Τρώων και τες κεφαλές στες όχθες συ του Ξάνθου
τα δένδρα καίε, φλόγιζε και αυτόν και μη σε κάμουν
ήμερον τα γλυκόλογα και οι παρακάλεσές του.
340 Θ᾽ ακολουθείς αδάμαστος, και μόν᾽ όταν μ᾽ ακούσεις
φωνήν να βάλω, του πυρός την δύναμιν να παύσεις».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου