Ο Τάνταλος υπήρξε ένα από τα χαρακτηριστικότερα πρόσωπα θείας και αιώνιας καταδίκης στην Ελληνική Μυθολογία, δια του οποίου και στηλιτεύτηκε η αμφισβήτηση προς ό,τι το «Θείο» και «Ιερό».Οι γνώμες διχάζονται όσον αφορά την καταγωγή και τους γονείς του Τάνταλου. Μητέρα του ήταν η Πλουτώ, κόρη του Κρόνου και της Ρέας ή όπως ισχυρίζονται άλλοι, κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος. Πατέρας του ήταν ο Δίας ή ο Τμώλος, ο βελανιδοστεφανωμενός θεός του όρους Τμώλου, ο οποίος βασίλευε μαζί με τη γυναίκα του Ομφάλη στη Λυδία και έκανε τον κριτή στον αγώνα μεταξύ του Πάνα και του Απόλλωνα. Μερικοί λένε ότι ο Τάνταλος υπήρξε βασιλιάς του 'Αργους ή της Κορίνθου, ενώ άλλοι ότι από το όρος Σίπυλο έφτασε στα βόρεια, στη Λυδία, για να βασιλέψει τελικά στην Παφλαγονία από εκεί όμως, αφού προκάλεσε την οργή των θεών, τον εξεδίωξε ο Φρύγας Ίλος, επειδή άρπαξε τον αδελφό του Γανυμήδη.
Η γυναίκα του η Ευρυάνασσα, κόρη του ποτάμιου θεού Πακτωλού, του χάρισε τρία παιδιά: τον Πέλοπα, τη Νιόβη και τον Βροτέα. Μερικοί όμως λένε ότι ο Πέλοπας ήταν νόθος, ή γιος του Άτλαντα και της νύμφης Λίνου.Ο Δίας ήταν στενός φίλος με τον Τάνταλο και του επέτρεπε να συμποσιάζεται με νέκταρ και αμβροσία στον Όλυμπο. Κάποτε όμως χτύπησε κατακέφαλα η δόξα τον Τάνταλο, μαρτύρησε τα μυστικά του Δία και έκλεψε την τροφή των θεών για να τη μοιραστεί με τούς θνητούς φίλους του...
Αλλά προτού αποκαλυφτεί το έγκλημα του, διέπραξε ένα χειρότερο: Προσκάλεσε τούς Ολύμπιους θεούς σε συμπόσιο στο όρος Σίπυλο και θέλοντας να βάλει σε δοκιμασία την παντογνωσία του Δία, έσφαξε το γιο του Πέλοπα και πρόσθεσε τα κομμάτια του στο φαγητό πού ετοίμαζε για τούς θεούς, όπως έκαναν οι γιοι του Λυκάονα με τον αδελφό τους Νίκτυμο όταν φιλοξένησαν τον Δία στην Αρκαδία.Δεν κατόρθωσε όμως να ξεγελάσει τούς θεούς - εκτός από τη Δήμητρα, η οποία συγχυσμένη ακόμη από το πρόσφατο χαμό της Περσεφόνης έφαγε τη σάρκα της αριστερής του ωμοπλάτης-. Αφού ο Δίας τιμώρησε τον παιδοκτόνο Τάνταλο θέλησε να αναστήσει τον Πέλοπα, πρόσταξε λοιπόν τον Ερμή να μαζέψει τα μέλη του σώματος του και να τα ξαναβράσει στην ίδια χύτρα. Μετά η Μοίρα Κλωθώ συνταίριαξε τα μέλη, η Δήμητρα προσέφερε ένα κομμάτι ελεφαντόδοντο στη θέση της ωμοπλάτης πού είχε φάει και, όσο ο Τράγος-Πάν χοροπηδούσε από τη χαρά του, η Ρέα εμφύσησε ζωή στον Πέλοπα.. Ο δε Πέλοπας ήταν τόσο όμορφος όταν βγήκε από τη χύτρα,ώστε ο Ποσειδώνας τον ανέβασε στον Όλυμπο πάνω στο χρυσό άρμα του πού το έσερναν χρυσά άτια και τον έκανε οινοχόο. Ο Πέλοπας δεν κατάλαβε ότι η αριστερή ωμοπλάτη του ήταν από ελεφαντόδοντο παρά μόνον όταν πενθώντας την αδελφή του Νιόβη απογύμνωσε το στήθος του. Όλοι οι πραγματικοί απόγονοι του Πέλοπα έχουν το ίδιο διακριτικό. Η ελεφαντοστεινη ωμοπλάτη φυλάχτηκε στην Πισα μετά το θάνατο του Πέλοπα.Ο Τάνταλος τιμωρήθηκε σκληρά για τα δύο εγκλήματα του: το βασίλειο του καταστράφηκε και ο ίδιος, αφού θανατώθηκε από το ίδιο το χέρι του Δία, καταδικάστηκε σε αιώνιο μαρτύριο μαζί με τον Ιξίονα, το Σίσυφο, τον Τιτυό, τις Δαναΐδες και άλλους. Βρίσκεται κρεμασμένος στο κλαδί ενός οπωροφόρου δέντρου πάνω από μια ελώδη λίμνη και βασανίζεται μόνιμα από πείνα και δίψα.
Τα κύματα σκεπάζουν τη μέση του, μερικές φορές φτάνουν ως το πηγούνι του, άλλα κάθε φορά πού πάει να πιει υποχωρούν και δεν μένει παρά η μαύρη λάσπη στα πόδια του, αν τυχόν μαζέψει λίγο νερό στη φούχτα, κυλάει ανάμεσα στα δάχτυλά του, δεν φτάνει καλά καλά να υγράνει τα σκασμένα του χείλη, και τελικά μένει πιο διψασμένος από όσο ήταν. Το δέντρο είναι φορτωμένο απίδια, αστραφτερά μήλα, γλυκά σύκα, ώριμες ελιές και ρόδια. Οι νόστιμοι καρποί ακουμπούν σχεδόν στους ωμούς του, μόλις όμως απλώσει το χέρι του, ένα κύμα αέρα τα απομακρύνει.
Η θεία και αιώνια αυτή τιμωρία έμεινε γνωστή ως τις μέρες μας ως το «μαρτύριο του Ταντάλου». Όμως το μαρτύριο του δεν τελειώνει εδώ...Μια τεράστια πέτρα, ένας βράχος του Σίπυλου, κρέμεται πάνω από το δέντρο απειλώντας μονίμως να τσακίσει το κεφάλι του Τάνταλου. Αυτή ειδικά η τιμωρία του επιβλήθηκε για ένα τρίτο του έγκλημα: κλοπή με το επιβαρυντικό στοιχείο της ψευδορκίας.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου, Η λεηλασία και καταστροφή των ελληνικών αρχαιοτήτων «Το τραγικότερο θύμα των πολέμων και των κάθε λογής επιδρομών υπήρξαν τα κλασσικά μνημεία και έργα τέχνης και κυρίως η Ακρόπολη. Στον τρίτο αιώνα μ.χ., κατά την εισβολή των Γότθων και Ερούλων (το 267) στην Ελλάδα, αφανίσθηκαν πολλά αρχαία κτίρια και καλλιτεχνήματα. Οι Ερούλοι, γερμανικό φύλο, κατά τη διάβαση του Αιγαίου, κατέστρεψαν το Ηραίο της Σάμου. Λεηλάτησαν την Αθήνα, την Κόρινθο και την Ολυμπία. (Renate Tolle, Die antike Stadt Samos, Mainz 1969, 6. Από αυτή την επιδρομή άρχισε ο αφανισμός των μνημείων της Ολυμπίας. Για να αντιμετωπισθούν οι εισβολείς υψώθηκε τείχος μεταξύ του ναού του Διός και της νότιας στοάς.
Ως οικοδομικό υλικό χρησιμοποιήθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη άλλων μνημείων.) Το 395 οι Βησιγότθοι του Αλάριχου κατέστρεψαν το τείχος του ιερού της Ελευσίνας. Το 473 θα αφανισθούν πολλά μνημεία κατά την εισβολή των Οστρογότθων στη Μακεδονία. Οι βάρβαροι, ωστόσο, δεν κατόρθωσαν να καταλάβουν την Ακρόπολη Αθηνών. Οι αρχιτεκτονικοί θησαυροί της θα παραμείνουν ανέπαφοι σχεδόν ως την πτώση του Βυζαντίου. Το 1458, πέντε χρόνια μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς, η φραγκοκρατούμενη Ακρόπολη πολιορκείται επί μια διετία από δυνάμεις του Ομάρ Πασά. Και κατά τον Γερμανό ιστορικό Γρηγορόβιο«υπέστη άπαντα τα δεινά της υπό των βαρβάρων κατακτήσεως επειδή η καρτερική άμυνα εξήγειρε την μανίαν των γενιτσάρων».
Ο Παρθενών, το θαυμαστότερο αρχαίο μνημείο, θα παραμείνει ακέραιο επί 21 περίπου αιώνες. Αλλά στις 26 Σεπτεμβρίου 1687, κατά την πολιορκία των οχυρωμένων στην Ακρόπολη Τούρκων από τους μισθοφόρους των Βενετών – με αρχιστράτηγο τον Μοροζίνι – βλήμα πυροβόλου διατρυπά τη στέγη του ναού όπου είχαν εναποθηκεύσει μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών. Ο ναός καταρρέει.
Μηχανικοί του στρατού είχαν διανοίξει υπονόμους για την ανατίναξη του βράχου και την ισοπέδωση των τειχών και των μνημείων. Τη λύση όμως έδωσε το κανόνι. Προηγουμένως είχε ανατιναχθεί ένα τμήμα των Προπυλαίων όπου επίσης υπήρχε αποθήκη πυρίτιδος. Δεν ήταν τυχαία η καταστροφή του Παρθενώνος. Ένας Τούρκος λιποτάκτης έδωσε στον Μοροζίνι την πληροφορία ότι ο ναός ήταν κατάμεστος από εκρηκτικές ύλες. Προτίμησαν οι Οθωμανοί αυτόν τον χώρο για τα πυρομαχικά γιατί, όπως γράφει ο μισθοφόρος Γερμανός αξιωματικός Sobjevolski, πίστευαν ότι οι Ευρωπαίοι πολιορκητές θα απέφευγαν «από σεβασμό» να πλήξουν το αρχαίο μνημείο. Ακριβώς γι’ αυτό οι Τούρκοι αξιωματούχοι είχαν καταφύγει στον ναό για προστασία και ασφάλεια.
Αμέσως μετά την έκρηξη κατέρρευσαν, μαζί με τη στέγη, έξι κίονες της νότιας πλευράς, οχτώ της βόρειας ενώ στην ανατολική απέμεινε μόνο ένας. Κατέπεσαν επίσης τα τρία πέμπτα των αναγλύφων της ζωφόρου. Οι κίονες παρέσυραν τα επιστύλια, τις μετόπες και τα τρίγλυφα. Ξέσπασε και πυρκαγιά που κράτησε 24 ώρες και ολοκλήρωσε την καταστροφή.
Σύμφωνα με έκθεση της Αρχαιολογικής Εταιρίας (21 Μαΐου 1842) η βόμβα «ανήψε την πυρίτιδα και τρομερά έκρηξις εκλόνισε το αρχαίον οικοδόμημα μέχρι των θεμελίων αυτού και αμφότεραι οι πλευραί του, τοίχοι και στήλαι, κατέπεσαν και τα πλείστα των αναγλύφων της τε ζωφόρου και των μετοπών και αετωμάτων κατεκρημνίσθησαν και ετάφησαν υπό σωρόν ερειπίων». (Πρακτικά της ΣΤ’ γενικής συνεδριάσεως της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρίας, τη 12η Μαΐου 1846, σ. 146 κ.ε. Η αυτόπτης της καταστροφής Anna Akerhjem, συνοδός της συζύγου του otto Kunigsmark, διοικητή της πολιορκίας, έγραφε στο ημερολόγιό της «Ο κόσμος δεν θα ξαναδημιουργήσει τέτοιο αριστούργημα» (Diary and Letters)).
O Μοροζίνι είχε αποφασίσει, μετά τη «νίκη» του, να συνεχίσει τις προσπάθειες για την ανατίναξη της Ακρόπολης με υπόγειες στοές ώστε να αχρηστευθεί εντελώς το φρούριο. Αλλά δεν είχε χρόνο – έπρεπε να κινηθεί το στράτευμα κατά του Ευρίπου – και έλειπαν τα αναγκαία τεχνικά μέσα.
Νέες συμφορές θα υποστούν τα αθηναϊκά μνημεία κατά τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας. Στις δύο πολιορκίες της Ακρόπολης – η πρώτη το 1822 από τους Έλληνες, η δεύτερη το 1826 από τους Τούρκους – οι εμπόλεμοι συναγωνίζονται, με τους βομβαρδισμούς, στον αφανισμό των σεπτών λειψάνων της αρχαιότητας.
Μετά την επανάσταση των Αθηναίων οι Τούρκοι κατέφυγαν στην Ακρόπολη όπου δέχονταν καταιγισμό βομβών. Κανόνια από το λόφο του Φιλοπάππου, τον Άρειο Πάγο, το Θησείο και την Πύλη του Ανδριανού εξαπέλυαν κατά του φρουρίου χιλιάδες «τόπια» γκρεμίζοντας ή τραυματίζοντας τα μνημεία. Ο πόλεμος δεν αφήνει περιθώρια για πολιτιστικούς συναισθηματισμούς. Ο κίνδυνος ζωής, η ανάγκη, το μίσος, η οργή, η αυτοπροστασία εξαγριώνουν, τυφλώνουν, αποθηριώνουν. Τα μνημεία που κατακρημνίζονται, τα έργα τέχνης που θρυμματίζονται δεν προκαλούν ηθικές αναστολές. Η καταστροφή του αντιπάλου με όλα τα μέσα, η σωτηρία των μαχητών που απειλούνται με θάνατο κυριαρχούν σε κάθε πολεμική σύγκρουση.
Η επαναστατική κυβέρνηση έστειλε στην Αθήνα (Μάρτιος 1822) ομάδα ξένων εθελοντών με επικεφαλής τον Γάλλο συνταγματάρχη του πυροβολικού Olivier Voutier για τον συντονισμό του βομβαρδισμού. Ο υπουργός του Πολέμου Ιω. Κωλέττης, σε έγγραφό του προς τον διοικητή της αποστολής, τον καλεί με υποκρισία, ελαφρότητα και αναίδεια να φροντίσει ώστε οι μπάλες των κανονιών να μη βλάψουν τα μνημεία «και κυρίως τον Παρθενώνα»! Και προσθέτει: «Συνιστούμε στην αγάπη σας προς το ωραίον τα αριστουργήματα των προγόνων μας». Ωσάν να ήταν δυνατόν η χάλαζα των βομβών που έπεφτε νυχθημερόν σε ένα τόσο μικρό εμβαδόν κατάμεστο από αρχαιότητες να στοχεύει αποκλειστικά και με ακρίβεια τις κεφαλές των Τούρκων. Ανέξοδη επίδειξη ψευδοαρχαιολατρίας ενός εξαχρειωμένου πολιτικού – πρώην έμπιστου του Αλή πασά.
Και ιδού το αποτέλεσμα. Η πυροβολαρχία του Voutier κατέστρεφε τα μνημεία χωρίς να βλάπτει τους Τούρκους. Οι απώλειες τους κατά τη διάρκεια της πολιορκίας ήταν μια γριά Αράπισσα σκλάβα. Ποιος αναλογιζόταν τον Παρθενώνα σε ώρα εξοντωτικού πολέμου; Οι Αθηναίοι που έβλεπαν τη φθορά των αρχαιοτήτων από τα ελληνικά κανόνια έλεγαν στον Γάλλο αξιωματικό: «Στην ανάγκη θα θυσιάσουμε τα μνημεία των προγόνων για να πετύχουμε την ελευθερία που θα αναστήσει τους Καλλικράτες μας».
Οι πολιορκημένοι Τούρκοι γκρέμιζαν τους κίονες των ναών και κυλούσαν τους σπονδύλους από το τείχος πάνω στα ελληνικά οχυρώματα. Οι Έλληνες έσκαβαν λαγούμια, τα γέμιζαν με μπαρούτη και προκαλούσαν σεισμικές εκρήξεις. Οι Τούρκοι θρυμμάτιζαν τα μάρμαρα των αρχαίων ναών, αφαιρούσαν τους γόμφους, τον συνδετικό μόλυβδο, και τον έλιωναν για την κατασκευή βλημάτων. Οι Έλληνες πολιορκητές κατέστρεφαν τα αρχαία υδραγωγεία για τον ίδιο σκοπό.
Πονούσαν οι Έλληνες αγωνιστές για την κατερείπωση των μνημείων από τους βομβαρδισμούς. Αποτελούν όμως γελοίο και χονδροειδές μυθολογήματα τα περί προσφοράς στους πολιορκημένους Τούρκους 4000 οκάδων μολυβιού για να παρασκευάσουν βόλια και να μη γκρεμίζουν και κατασυντρίβουν τους κίονες! Αυτό το ψεύδος αναφέρεται συχνά σε εθνικούς πανηγυρικούς και σε σχολικά βιβλία. (Και ο Κωλέτης, ο «λάτρης» των αρχαιοτήτων; Στις 4 Απριλίου 1822 εκφράζει με επιστολή στον Voutier την ευαρέσκειά του για την ολέθρια δράση του πυροβολικού. «Παρά τις βόμβες με τις οποίες τους κεραυνοβολείτε – τους αρχαίους ναούς, όχι τους Τούρκους! – οι εχθροί δεν δέχονται να συνθηκολογήσουν. Ελπίζουμε ωστόσο..»
Το 1822 οι Επαναστάτες που πολιορκούσαν την Ακρόπολη έβλεπαν με σπαραγμό τα τόπια των ελληνικών κανονιών να αφανίζουν τα μάρμαρα των μνημείων. Το 1826, πολιορκημένοι οι ίδιοι, έπασχαν αντικρύζοντας τις φθορές που προκαλούσε στα λείψανα των αρχαίων ναών το τουρκικό πυροβολικό. Αλλά και οι μπάλες των ελληνικών κανονιών από το φρούριο κατεδάφιζαν τα γύρω αθηναϊκά μνημεία, αρχαία και βυζαντινά. Διαβάζουμε στο ημερολόγιο του αυτόπτη αγωνιστή της φρουράς Νικ. Καρώρη: «21 Ιουλίου 1826. Με θλίψιν μας παρατηρούμεν να κτυπούν διάφοροι βόμβαι εις τον Παρθενώνα, εις το Πανδρόσιον και λοιπάς αρχαιότητας του φρουρίου και να βλάπτουν οπωσδήποτε αυτάς. Ομοίως και το μνημείον του Φιλοπάππου εις το Μουσείον κατακτυπιέται και αυτό από σφαίρας κανονίου από το φρούριον.. 22 Οκτωβρίου 1826. Εδούλευε κατά το σύνηθες το μικρόν εχθρικόν κανόνι, σκοπεύει δε πάντοτε το εδικόν μας κανονοστάσιον έμπροσθεν του μεγάλου Ναού, και αι σφαίραι κτυπούν αι περισσότεραι και συντρίβουν τα μάρμαρα του κτιρίου.. 23 Νοεμβρίου. Το δειλινόν ο εχθρός έρριψεν ολίγες κανονιές με το μικρόν του κανόνι κατά της ντάπιας του Ναού αι δε σφαίραι κτυπούν όλαι κατά δυστυχίαν εις τας στήλας του Ναού».
Οι πολιορκημένοι Τούρκοι γκρέμιζαν το 1822 από την Ακρόπολη σπονδύλους κιόνων του Παρθενώνος στα ελληνικά οχυρώματα. Το ίδιο ακριβώς έκαναν και οι πολιορκημένοι Έλληνες το 1826. Χρησιμοποιούσαν τα μάρμαρα ως βόμβες. Η ιδέα ήταν του Γάλλου τυχοδιώκτη Φαβιέρου που θεωρείται «μέγας φιλέλλην». Γράφει ο Καρώρης στο ημερολόγιο του (10 Δεκεμβρίου 1826): «Συνέλαβε την ιδέαν να κατασκευάση εις είδος βόμβας εν ολόκληρον κομμάτι στήλης του Παρθενώνος τρυπώντας το αρκετά εις την μέση και γεμίζοντάς το από βαρούτην και γρανάτες, να το ρίψη από τα τείχη του φρουρίου κάτω εις τα πλησίον οσπίτια όπου στέκουν οι Τούρκοι, δια να τους προκαλέση ανέλπιστον τρόμον». (Ο Ελβετός εθελοντής Em. Hahn που βρισκόταν στην Ακρόπολη κατά την πολιορκία του 1826-1827 γράφει στο χρονικό του πως σε μια μόνο μέρα έπεσαν στο κάστρο 530 βόμβες. «Καταστράφηκαν πολλά από τα θαυμαστά έργα της κλασσικής αρχαιότητας»)
Ο Φαβιέρος παραγέμισε με εκρηκτικά τρεις σπονδύλους. Και επειδή σχεδίαζε να εγκαταλείψει την Ακρόπολη μαζί με το τμήμα των ξένων εθελοντών, «εστοχάσθη», για να διασχίσει ακίνδυνα τις εχθρικές γραμμές,«να ρίψη πρώτον τα τρία κομμάτια της στήλης τα οποία εγέμισε με βαρούτην και βόμβας.. Αυτάς έμελλε να τας ρίψη από την ανατολικήν δεξιάν γωνίαν του φρουρίου, δια να κυλήσουν εις τα πλησιάζοντα οσπίτια της πόλεως και την εκκλησίαν της αγίας Παρασκευής και με το σκάσιμόν των να προξενήσουν τρόμον εις τους Τούρκους, και τότε να λάβη την ευκαιρίαν να περάση το σώμα».
Ένας από τους σπονδύλους θα ριχτεί από τα τείχη στις 31 Ιανουαρίου 1827. Και ένας άλλος στις 4 Φεβρουαρίου. «Η πέτρα έπεσεν εις τα οσπίτια της πόλεως κατά την αγίαν Παρασκευήν και εξερράγη ως βόμβα. Εις τους Τούρκους έδωκε τρόμον». Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της καταστροφής των κιόνων. Να προκαλέσει στιγμιαίο πανικό στους εχθρούς!..
Στις καταστροφές των μνημείων κατά τη διάρκεια της πολιορκίας αναφέρεται και ο Τύπος του Αγώνα. «Το αδιάκοπον πυρ του εχθρού κατά της Ακροπόλεως αφανίζει καθ’ εκάστην και ό,τι ακόμη εφείσατο ο πανδαμάτωρ χρόνος και η πολυχρόνιος βαρβαρότης, των αρχαίων λαμπρών και μεγαλοπρεπών λειψάνων της προπατορικής μεγαλουργίας. Τα Προπύλαια, ο Παρθενών, ο ναός του Ποσειδώνος και του Ερεχθέως κατασυντρίβονται αδιακόπως και τα μεγαλοπρεπή λείψανα του εκτός της Ακροπόλεως θεάτρου είναι κίνδυνος μη αφανισθώσι δι’ υπονόμου εχθρικού. Τι δε πάσχουσιν αι κατά την πόλιν σεβάσμιαι αρχαιότητες παρά των βαρβάρων χειρών, ημπορεί έκαστος να συμπεράνη».
Οι τουρκικοί βομβαρδισμοί των αρχαίων μνημείων στην Ακρόπολη είχαν προκαλέσει συγκίνηση και οργή στην ευρωπαϊκή Κοινή Γνώμη. (Το ανομολογεί ο ίδιος ο Τούρκος αρχιστράτηγος Κιουταχής σε αναφορά του προς την Πύλη: «Τούτο το φρούριον (η Ακρόπολη), επειδή είναι τόπος παλαιότατος, και παλαιόθεν εβγήκαν εξ αυτού του τόπου πολλοί περιβόητοι φιλόσοφοι και τα οποία έχει έργα τέχνης προκαλούν θαυμασμόν εις τους πεπαιδευμένους Ευρωπαίους δια τούτο όλοι οι Ευρωπαίοι και τα λοιπά έθνη των απίστων θεωρούσι το φρούριον τούτο ως ίδιαν αυτών οικίαν· και επειδή το νομίζουσιν ως προσκυνητήριον τόσον οι Ευρωπαίοι, καθώς και τα λοιπά έθνη των απίστων, των ονομαζομένων χριστιανών, το υπερασπίζουσι» (Διον. Σουρμελής, Ιστορία των Αθηνών κατά των υπέρ ελευθερίας Αγώνα, Εν Αθήναις 1853, σ. 159-160)). Και οι κυβερνήσεις των Δυνάμεων καλούν διαμέσου των πρεσβευτών τους στην Κωνσταντινούπολη την Πύλη να λάβει μέτρα προστασίας των αθηναϊκών αρχαιοτήτων. Ήταν μια ακόμα υποκριτική και δημαγωγική πρωτοβουλία. Θα τους μιμηθεί, με την ίδια πανουργία, ο βεζύρης της βούλλας προστάζοντας τον Κιουταχή που πολιορκούσε την Ακρόπολη να λάβει μέτρα σωτηρίας των καλλιτεχνικών θησαυρών! (Τη διαταγή απέδωσε ο Αυστριακός πρόξενος Gropius). Ποια μέτρα; Κάθε μέρα εκατοντάδες εκρήξεις ανάμεσα στα μνημεία σκόρπιζαν τον όλεθρο. Γκρέμιζαν, θρυμμάτιζαν, ακρωτηρίαζαν, τραυμάτιζαν τα μάρμαρα. Κανείς, ωστόσο, δεν ζητούσε τη διακοπή των βομβαρδισμών και τη λύση της πολιορκίας. Χυδαίο το φιρμάνι του βεζύρη, γράφει ο Thomas Gordon. «Για να προστατευθούν τα μνημεία έπρεπε να διαταχθεί από τον σουλτάνο η διακοπή των βομβαρδισμών».
Η Πύλη επιθυμούσε απλώς να ικανοποιήσει τα φαρισαϊκά διαβήματα των φίλων και προστατών της. Και το επιχειρούσε με τους ίδιους θεατρινισμούς. Ο σερασκέρης, φυσικά, θα αγνοήσει τη «διαταγή» και θα επιταχύνει τις προπαρασκευές για ανατίναξη της Ακρόπολης με διαμπερή υπόνομο. Όλες οι ως τότε απόπειρες με τη διάνοιξη λαγουμιών και τη συσσώρευση χιλιάδων οκάδων εκρηκτικών υλών είχαν αποβεί άκαρπες. (Σε μια υπόνομο που ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 1826 οι Τούρκοι τοποθέτησαν 2.800 οκάδες μπαρούτη. «Ήσαν δε τόσον βέβαιοι». Γράφει ο Σουρμελής, «εις την επιτυχίαν της υπονόμου, ώστε ήσαν της γνώμης οι πάντες ότι το ήμισυ του φρουρίου θέλει κατακυλισθή εις την έκρηξιν· διό και πολλοί από την πόλιν εξήλθον, μήπως καταπλακωθώσιν από τας πέτρας»). Οι εκρήξεις εκτονώνονταν από τα «αντιλαγούμια», πηγάδια βαθειά, που άνοιγαν οι Έλληνες αγωνιστές κοντά στις τουρκικές υπονόμους. («Ο ημέτερος προνοητικός υπονομοποιός», γράφει ο Σουρμελής, «προλαμβάνει και διατάττει να σκαρώσι περί την εχθρικής υπόνομον λάκκοι πολλοί και βαθείς, 12 τον αριθμόν και το βάθος των οργυιών εννέα». Και το αποτέλεσμα: Έβαλαν φωτιά οι Τούρκοι στο λαγούμι, «η πυρίτις εξεκάη άπασα αι δε φλόγες, αναπηδήσασαι έξω των 12 λάκκων, κατελάμπρυναν τον ορίζοντα.. Σημειούσθω ότι εις την έκρηξιν της υπονόμου εσείσθη η Ακρόπολις».
Τον Οκτώβριο του 1826 ο Κιουταχής ενημερώνει τον βεζύρη για το σχέδιο των τεχνικών του να ανατινάξουν την Ακρόπολη: «Τινές ειδήμονες με επληροφόρησαν ότι αν είχα εδώ τους μεταλλουργούς τους όντας εις Σκόπιαν, ηθέλαμεν τρυπήσει πέραν και πέραν (διαμπάξ) το φρούριον των Αθηνών δι΄υπονόμου. Διό και έστειλα επίτηδες πεζόν να φέρω δέκα απ’ αυτούς. Αυτοί δε υπεσχέθησαν να φθάσουν εις Αθήνας εις διάστημα 18 ημερών».
Ανοίγουν υπονόμους οι Τούρκοι για να «αναποδογυρίσουν» την Ακρόπολη, ανοίγουν και οι πολιορκημένοι λαγούμια για να «ξεθυμάνουν» οι εκρήξεις. Οι ανατινάξεις, ωστόσο, προκαλούν επικίνδυνες δονήσεις στον βράχο. Γράφει ο Σορμελής για την πυροδότηση ελληνικής υπονόμου: «Ο σεισμός διεδόθη εις τα πέριξ, ώστε εσείσθη ολίγον η Ακρόπολις».
Από τον πόλεμο των λαγουμιών ξεθεμελιώνονται και βυζαντινές εκκλησίες της περιοχής. Τον Αύγουστο του 1826 οι Έλληνες ανοίγουν υπόνομο κάτω από την εκκλησία τους Αγίου Γεωργίου του Αλεξανδρινού, προχωρημένη θέση της αμυντικής περιμέτρου. Κι’ όταν οι Τούρκοι εξορμούν για να καταλάβουν τον ναό και να ζυγώσουν στο κάστρο πυροδοτούνται τα εκρηκτικά. «Αφού επυροβόλησαν (οι Τούρκοι) ικανώς εναντίον των αποκλειομένων», αφηγείται ο Σουρμελής, «.. μετ’ αλαλαγμού επιπίπτουσι· ημείς δε... αφού επλησίασαν εις τον ναόν, οι εν αυτώ ημέτεροι, προσποιούμενοι δειλίαν, έφυγον ευθύς. Αφού δε εισήλθον εις τον ναόν οι εχθροί και ίσταντο πολλοί έξωθεν, βάλλομεν πυρ εις την υπόνομον και εν τω άμα αναστρέφεται ο ναός, συνθαπτομένων πάντων εν αυτώ». Και ο Μακρυγιάννης: «Και πήγαν εις τον αγέρα η εκκλησία και οι Τούρκοι όλοι».
Αλλά δεν επιχειρεί μόνο ο Κιουταχής να ανατινάξει την Ακρόπολη. Και οι αρχηγοί των πολιορκημένων αντιμετωπίζουν, σε περίπτωση εξόδουμ την καταστροφή του φρουρίου για να μη χρησιμοποιηθεί από τους Τούρκους. Κατά τη συνέλευση των διοικητών – 10 Μαρτίου 1827 – έγινε δεκτή, όπως γράφει ο αυτόπτης Καρώρης στο ημερολόγιό του, πρόταση του υπονομοποιού Κώστα Λαγουμιτζή «να κατασκευασθούν τρεις υπόνομοι, μία εις την τάμπιαν του νερού, μία εις τον πύργον και μία εις τον μεγάλον προδέκτην εις τα μαγαζιά (αποθήκες), αι οποίαι να είναι έτοιμοι, εάν κάμη χρείαν να παραιτήσωμεν το φρούριον, να το βλάψωμεν κατ’ αυτόν τον τρόπον με αυτάς, ώστε να μη ωφεληθή πολύ ο εχθρός μετά την κυρίευσίν του. Η συνέλευσις απεδέχθη την πρότασιν και απαφασίσθη να βιασθή το δούλεμα της βαρούτης, να γίνεται περισσοτέρα και τα αθηναϊκά σώματα να δώσουν κατ’ αναλογίαν τους αναγκαίους ανθρώπους εις το να αρχίση την εργασίαν των υπονόμων ο Κώστας καθώς αυτός γνωρίζει.
Αν δεν γινόταν συνθήκη για την έξοδο της φρουράς και πραγματοποιόταν το σχέδιο των αρχηγών θα ανατινάσσονταν από τους τρεις υπονόμους όλα τα μνημεία. Είναι αλήθεια ότι οι πολιορκημένοι αγωνιστές είχαν πλήρη συνείδηση της ολοκληρωτικής καταστροφής που απειλούσε τα λείψανα του προγονικού πολιτισμού. Έδειξαν ηρωισμό και αυταπάρνηση μ’ όλο που αποδεκατίζονταν από τους βομβαρδισμούς, τις στερήσεις και τις κακουχίες. Απέρριψαν τη «διαταγή» του Άγγλου «αρχιστράτηγου» Τσωρτς για συνθηκολόγηση και ασφαλή έξοδο – «σας διατάττω να ακολουθήσετε την ρηθείσαν συνθήκην» [30 Απριλίου 1827] – και απάντησαν αυθημερόν: «Είμεθα Έλληνες αποφασισμένοι ν’ αποθάνωμεν ή να ζήσωμεν ελεύθεροι. Ο Κιουταχής αν θέλη τα άρματά μας, ας έλθη, αν είναι άξιος, να τα πάρη με την δύναμιν».
Τελικά δέχτηκαν τη συνθήκη της εξόδου «δια να σώσωμεν, ει δυνατόν, τα σωζόμενα ενταύθα λείψανα των θαυμαζομένων αρχαιοτήτων, έργα των αειμνήστων πατέρων μας.. Όθεν, ας είναι πεπεισμένη η Διοίκησις, ότι χάριν των πολυποθήτων και πολυτιμήτων λειψάνων της αρχαιότητος και χάριν της ελληνικής δόξης και τιμής θέλομεν ανθέξει μέχρις εσχάτης δυνάμεως εναντίον παντός αντιπολεμούντος δεινού».
Και αν χαθεί κάθε ελπίδα; Αν το έθνος δεν μπορέσει να βοηθήσει τους πολιορκημένους; «Τότε θέλει δοθή το πυρ εις το Φρούριον και ας συναπολεσθώσι μεθ’ ημών και αυτά τα πολύτιμα της αρχαιότητος έργα». (Επιστολή των οπλαρχηγών προς τη Διοίκηση). Την άποψη αυτή είχε διατυπώσει λίγους μήνες πριν ο Μακρυγιάννης σε συνομιλία του με τον Γκούρα στην Ακρόπολη:«Και όταν έρθουν οι Τούρκοι και δεν μπορούμεν ν’ ανθέξωμεν βάνομεν φωτιά, και τον Σερπετζέ (το «παρατείχισμα» από το θέατρο του Διονύσου ως το θέατρο του Ηρώδη) στέλνομεν εις τον αγέρα και τους Τούρκους που θάναι εκεί. Και μ’ αυτόν τον τρόπον πηγαίνομεν πολεμώντας ως μέσα εις τον ναόν (στον Παρθενώνα) κι’ εκεί κάνομεν γενικόν λαγούμι και πάμε στον αγέρα κι’ εμείς και οι Τούρκοι και ο ναός». Και ο Μακρυγιάννης ήταν ο πιο συνειδητός λάτρης και πρόμαχος των αρχαιολογικών θησαυρών.
Ο πόλεμος και οι συνέπειές του, ο κίνδυνος ζωής και οι σκοπιμότητες είναι οι χειρότεροι εχθροί του πολιτιστικού πλούτου. Το είχε επισημάνει ο Κικέρων: «Οι νόμοι σιωπούν σε ώρα πολέμου». Και όχι μόνο οι νόμοι του κράτους. Σιγούν και οι ηθικοί νόμοι, γραπτοί και άγραφοι.»
«Η λεηλασία και καταστροφή των ελληνικών αρχαιοτήτων», Κυριάκος Σιμόπουλος
ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΤΕΚΜΗΡΙΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ Διάρκεια: 10' Μακεδονία-Φιλλιποι Καβάλας.Ένας τόπος γεμάτος από τα ίχνη πολιτισμών που αναπτύχθηκαν εδώ από την προϊστορική ακόμη εποχή. Ένα παράξενο και μοναδικό θέαμα περιμένει τον παρατηρητικό επισκέπτη..Διάσπαρτες ,σκαλισμένες στους απόκρημνους βράχους του λόφου των Φιλλίπων, διάφορες μορφές Θεών και παραστάσεις. Καλλιτεχνήματα του μακρινού παρελθόντος που αποτελούν ένα μοναδικό ίσως για τον Ελλαδικό χώρο, φαινόμενο.
Να πρόκειται για αναθηματικά αφιερώματα και απόδοση λατρείας ή να πρόκειται για κάποιο είδος θρησκευτικής λαϊκής τέχνης ;Από ποιους δημιουργήθηκαν και ποια ακριβώς η χρήση και σημασία τους;Κανείς δεν γνωρίζει με σιγουριά.
Η έλλειψη επαρκών στοιχείων μας επιτρέπει να κάνουμε μόνο υποθέσεις ή να καταλήγουμε σε επισφαλή συμπεράσματα.
Προς το παρόν τα αινιγματικά βραχοανάγλυφα των Φιλλίπων παραμένουν άγνωστα χάρη στην έλλειψη ενδιαφέροντος και περαιτέρω επιστημονικής μελέτης.Μια ακόμη περίπτωση που καταδεικνύει τα κενά γνώσης που υπάρχουν για πολλά μνημεία ανά την Ελλάδα αλλά και το ιστορικό μας παρελθόν.
Αν κάποτε θες να μάθεις πραγματικά «ποιος είσαι», μην γυρίσεις να κοιτάξεις τι ήσουν στο παρελθόν, ούτε να καταδεχτείς να ρωτήσεις τι θα γίνεις στο μέλλον. Δεν σε αφόρα πλέον πόσο σημαντικός ή ασήμαντος, φτωχός ή ζητιάνος, βασιλιάς ή πολεμιστής «ήσουν», διότι πέρασες από όσα ¨σχολεία¨ εσύ επέλεξες να περάσεις για τους δικούς σου μοναδικούς λόγους. Μην συγκρίνεσαι με κανέναν, δεν μοιάζεις με κανέναν, είσαι ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ στο δικό σου ΜΟΝΑΔΙΚΟ μονοπάτι. Κάθε ζωή και μια αποστολή, κάθε αποστολή και ένα κομμάτι στο πάζλ, που όταν το συμπληρώσεις πλήρως τότε είσαι ο μεγάλος νικητής επί της ύλης. Αποστολή σου δεν είναι να σώσεις τον κόσμο, ούτε να γίνεις ο μοναδικός εκλεκτός σταμάτια των άλλων, όχι όχι…..δεν έχεις τόσο μικρή αποστολή άνθρωπε μου, έχεις ακόμη μεγαλύτερη και δυσκολότερη, αποστολή σου είναι να σώσεις τον ΕΑΥΤΟ σου.
«Όποιος θέλει να αλλάξει τον κόσμο, ας αλλάξει πρώτα τον εαυτό του».
Σωκράτης
Ότι σαρκίο ένδυμα και αν φόρεσες στο παρελθόν, όποια επιτυχία και αν επιτέλεσες, όποιος ήρωας και αν νομίζεις ότι ήσουν στον Αρχαίο κόσμο, πάλι τώρα έχεις την δική σου ξεχωριστή βαρυσήμαντη αποστολή. Δεν υπάρχει ον επάνω στη γη που να μη έχει σημαντική αποστολή, ακόμη και τα σκαθάρια που καθαρίζουν το χώμα από τις ακαθαρσίες, προσφέρουν περισσότερο στην πλάση, από έναν άνθρωπο που συμπεριφέρεται σαν άχθος αρούρης (Άχθος αρούρης = "(περιττό) βάρος της γης", Ιλιάδα Σ 104).
«Είναι δυσκολότερο να νικάς τα πάθη και τις αδυναμίες σου, από το να νικάς στην μάχη τον μεγαλύτερο εχθρό».
Μ. Αλέξανδρος
Ποιος είσαι τελικά; μια μεγάλη προσωπικότητα του παρελθόντος; και αν ναι …τώρα ποιος είσαι; και ενδιάμεσα από τότε μέχρι τώρα τι ήσουν; πάλι δεν θα βρεις ικανοποιητική απάντηση για το ποιος είσαι, διότι περνάς από όλα, δοκιμάζεις τα πάντα και ζεις την διαφορετικότητα. Εσύ όμως εξακολουθείς να παραμένεις ίδιος, απλά αλλάζεις το όχημα σου (σάρκα) και μαζί με αυτό αλλάζει και το ζευγάρι των ματιών που βλέπεις τον κόσμο. Άραγε πως θα σου φαινόταν κάθε φορά που θα πήγαινες να αλλάξεις ρούχα να θεωρούσες ότι ¨αλλάζεις¨ και εσύ ο ίδιος και με κάθε αλλαγή ενδυμασίας να αναρωτιόσουν στον καθρέπτη…¨ποιος είμαι;¨ το ίδιο συμβαίνει όταν ψάχνουμε να βρούμε μέσα από το παρελθόν των προηγούμενων σάρκινων ενδυμάτων μας, ποιοι είμαστε!
Το μόνο σίγουρο είναι ότι είσαι πολύ παλιός, ο χρόνος δεν σε έχει αγγίξει, δεν έχεις φύλο, ούτε ημερομηνία γέννησης, δεν έχεις συγκεκριμένο όνομα ούτε προκαθορισμένο σχήμα. Κάποτε δεν είχες αυτή την απορία …«ΠΟΙΟΣ ΕΙΣΑΙ», γιατί δεν σε απασχολούσε, ήσουν συνδεδεμένος με ΟΛΑ, και ήσουν τα ΠΑΝΤΑ, δεν είχες ¨ΕΓΩ¨, οπότε δεν προέκυπτε καν το ερώτημα, …¨ποιός είμαι;¨. Αφού διαχωρίστηκες (εν μέρει) από την σύνδεση (όχι γιατί έκανες κάτι κακό ή στο επέβαλε κάποιος, αλλά από δική σου βούληση και για θεϊκούς λόγους), τότε προέκυψε το ¨εγώ¨, και από τότε γεννήθηκε και το μεγαλύτερο ερώτημα, το…¨ποιος είμαι;¨ Την απάντηση δεν χρειάζεται να την πάρεις, δεν την έχεις ανάγκη, αφορά μόνο το ¨εγώ¨ σου και όχι εσένα, φεύγοντας από την υλη, ξέρεις πλέον ΤΙ ΕΙΣΑΙ και όλα τα υπόλοιπα ερωτήματα παύουν να υφίστανται.
Προς το παρόν είσαι ένας ήρωας, ακόμη και αν δεν το γνωρίζεις είσαι μια πολύ μεγάλη ηρωική ψυχή που παλεύεις με την σκληρή υλη κάθε μέρα, η ψυχή σου ταλαιπωρείται μα αντέχει, ελπίζεις και δημιουργείς την πραγματικότητα σου μέσα σε έναν εικονικό κόσμο. ΓΙΑΥΤΟ ΕΙΣΑΙ ΗΡΩΑΣ, γιατί κάνεις το ψεύτικο ΑΛΗΘΙΝΟ, γιατί ζωντανεύεις τα ΟΝΕΙΡΑ σου μέσα στο χάος, γιατί μπορείς να ΦΩΤΙΖΕΙΣ την ψυχή σου στο σκοτάδι. Μετουσιώνεις τα πάντα σε ότι θελήσεις, είσαι εδώ στην ¨βαριά υλη¨ που αποκαλείς ενσάρκωση, γιατί κάνεις άλλος δεν θα μπορούσε να είναι στην θέση σου έκτος από εσένα, κάνεις δεν αντέχει τόσο πολύ όσο εσύ, ακόμη και οι ¨θεοί¨ θα λύγιζαν. Είσαι ο καλύτερος αλχημιστής του σύμπαντος, γιαυτό είσαι εδώ, γιατί μόνο εσύ μπορεί ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ.
«Δεν είναι ανάγκη να βγεις από το σπίτι. Μείνε στο τραπέζι σου και αφουγκράσου. Η μην αφουγκράζεσαι, περίμενε μόνο. Η μην περιμένεις, κάθισε εντελώς ήσυχος και μόνος. Ο κόσμος θα σου προσφερθεί για αποκάλυψη, δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, εκστατικός θα κουλουριαστεί μπροστά σου».
Φ. Κάφκα
….τώρα κατάλαβες ΤΙ ΕΙΣΑΙ;
Υ.Γ.: Αφιερωμένο σε όλους εσάς τους απλούς ανθρώπους της καθημερινότητας, που αγωνιάτε για ότι αγαπάτε, που κοπιάζετε για το καλύτερο της οικογένειας σας μέσα από αντίξοες συνθήκες και όμως έχετε την δύναμη να γυρίσετε σπίτι σας με ένα μεγάλο χαμόγελο. Εσάς που το κουράγιο δεν στερεύει ποτέ μέσα σας, και όσες φόρες και αν πέσετε, άλλες τόσες θα σηκωθείτε. Εσείς είστε οι ανώνυμοι ΗΡΩΕΣ αυτού του κόσμου, εσείς κρατάτε την δάδα αναμμένη, και ποτέ μα ποτέ μην εγκαταλείψετε την προσπάθεια σας, για όποιο λόγο και αν την κάνετε... παρά μαζέψτε την δύναμη σας ξανά και ξανά και συνεχίστε ακόμη πιο παθιασμένα, μέχρι να έρθει η στιγμή που θα νικήσετε, γιατί τελικά ένα είναι βέβαιον… ΘΑ ΝΙΚΗΣΕΤΕ!
«Υπάρχει στον κόσμο τούτον ένας μυστικός νόμος - αν δεν υπήρχε, ο κόσμος θα ‘ταν από χιλιάδες χρόνια χαμένος - σκληρός κι απαραβίαστος: το κακό πάντα στην αρχή θριαμβεύει και πάντα στο τέλος νικάται».
τὶ εἶναι βαρὺ ἀπ' ἐλόγου του νὰ δίνη ἕνας μονάχος.”
Εἶπε ὁ Ἀλκίνος, κι ἄρεσαν τὰ λόγια του στοὺς ἄλλους.
Ο Αλκίνοος, ο βασιλιας των Φαιάκων, ο έχων ΝΟΥΝ ΑΛΚΙΜΟΝ, ανδρείον, ζητά από τον κάθε άνδρατων συνδαιτημόνων του στην τράπεζα των αξιών και των αρχών να προσφέρουν μέγα τρίποδα με λέβητα στον Οδυσσέα ,ο οποίος μετά από δεκαετείς δοκιμασίες επιστρέφει στη Ηθικήν τάξιν, στην ΙΘΑΚΗ του.
Σαν σύμβολο, αλλάζοντας επίπεδο από ένα απλό σκεύος σε ιερό Τρίποδα, αλληγορείται δια του σχήματος του ισόπλευρου τριγώνου, που έχει τις τρείς πλευρές και τις γωνίες ίσες. Η ισότης συμβολίζει την ίση σημασία που πρέπει να δίνουμε στα τρία σώματα/φορείς του ανθρώπινου όντος. Το Ενστικτώδες/Επιθυμητικό, το Συναισθηματικών/θυμοειδές, και το Νοητικόν/Λογιστικόν.
Παράλληλα ο τρίποδας ανάγει στις τρείς θείες ιδιότητες, ΤΟ ΚΑΛΛΟΣ, ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ, και ΤΗΝ ΑΓΑΘΟΤΗΤΑ.Σαν αρχέτυπο, ο ιερός Τρίποδας μετουσιώνεται, όταν εκπροσωπεί τον χρόνο. ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ , ΜΕΛΛΟΝ.Ο Τρίποδας, δια της Μαντικής, αποσαφηνίζει ότι η πρόβλεψη προηγείται του αιτίου (Τόξο), και ο Οδυσσέας την ημέρα της γιορτής του Απόλλωνα τεντώνει το τόξο.
Ο Δελφικός Τρίπους ήταν χρυσός, πάνω σε ένα χάλκινο κίονα με τρείς χάλκινους κεφαλές όφεων στην κορυφή και με ύψος 10 μ. Κατά τον Παυσανία, ο τρίποδας αυτός ήταν αφιέρωμα όλων των Ελλήνων στο Μαντείο των Δελφών, σε ανάμνηση της νικηφόρουμάχης κατά των Περσών στις Πλαταιές. Ηταν τοποθετημένος μπροστά από τον Ναό του Απόλλωνα πριν τον βωμό του και το άγαλμά του.
Εκτός του χώρου του ναού και σχετικά μακρυά στην αριστερή πλευρά, δεύτερος κίων ύψους 10 μέτρων και αυτός, και στην κορυφήήταν η τερατόμορφος Σφίγξ, αφιερωμα των Ναξίων. Υπόδειξη στον ικέτη της αληθινής φύσης του, την έλλειψη του «ΓΝΩΘΙ ΑΥΤΟΝ», η οποία απεικονίζεται με τα τέσσερα μέρη του σώματος/επιθυμητικόν της Σφιγγός.
Η Εποπτεία/Θέαση του Τριποδος δεν είναι μία απλή οπτική εικόνα. Είναι η δύναμη της ψυχής να θεάται την ολότητα των όντων, των γεγενημένων και των μελλόντων στην ενότητά της. ΑΘΛΟΣ ΨΥΧΗΣ Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ, ΠΟΣΟ ΜΑΛΛΟΝ Η ΚΑΤΟΧΗ ΤΟΥ ΤΡΙΠΟΔΟΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΟΥΤΕ Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΠΕΤΥΧΕ ΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ, ΟΤΑΝ ΗΤΑΝ ΑΚΟΜΗ ΝΕΟΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΡΟΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑ-ΛΕΚΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ.
Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ είναι το μέγα επίτευγμα των Μυστηρίων, που φανερώνεται μετά την μύηση, στην οποία υποβάλλοντο οι μέλλοντες μύστες, οι κατέχοντες την Αρετή και το Ηθος.
Γεννήτορας της Διαλεκτικήςείναι ο Νούς, και ο Ερως της ψυχής είναι η επιθυμία της ομοιώσης της με το ΦΩΣ της Νόησης, την εσω-εξω διαλεκτική ΑΠΟΛΛΏΝΙΟΝ ΤΕΧΝΗΝ . Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ είναι δώρο των θεών προς τους ανθρώπους δια μέσου του Προμηθέως μαζί με την Φλόγα, λέγει ο Πλάτων«Φίληβος».
Μέσω της Διαλεκτικής ο διαλογιζόμενος θεώμενος εποπτεύει τον διπλό συμμβολισμό του τρίποδος.
Αφενός αναφέρεται στην σύμπνοια των Ελλήνων, οι οποίοι με την ομοψυχία τους ενικησαν του Πέρσες, αφετέρου συμμμετέχει και αυτός στην προσωπική μάχη του καθενός για την καταπολέμηση του εσωτερικού εχθρού, του διχασμού , της αμάθειας, της δεισιδαιμονίας, αλαζονείας, που δεν επιτρέπουν στην ψυχή την επικοινωνία της με τον ηγεμόνα Νούν. Η ύπαρξη δύο ισομεγέθως αγαλμάτων, του Δία και του Ομήρου, έξω από το Ιερό του Φοίβου έχει μεγάλη συμβολική αξία. Μας δηλώνει και υπενθυμίζει την αρμονική-ισότιμη σχέση και συνύπαρξη του Θεϊκού Ανθρώπου με τον Γεωμέτρη του Σύμπαντος, τον κοσμικό Δημιουργό και ο Οδυσσέαςορών και κατέχοντας τον χρυσό Τρίποδα, θέτει τον Εαυτό του στην τροχιά του Πόλου/Απόλλωνα. (Σημειώσεις Αλτάνη)
Ποιος ίδρυσε πρώτος τα πορνεία και... πόσο πήγαινε η ταρίφα;;;
Ο Φιλήμων ιστορεί πως ο Σόλωνίδρυσε πρώτος τα πορνεία στην Αθήνα, για να ανακουφίσει τους νέους που έφταναν στην ακμή, ο δε Νίκανδρος ο Κολοφώνιος γράφει πως ο Σόλων ίδρυσε και τον ναό της Πανδήμου Αφροδίτης στην Αθήνα, της προστάτριας του αγοραίου έρωτα, από τα κέρδη των πορνών που είχε εγκαταστήσει στα οικήματα.
Από ένα απόσπασμα του Ξενάρχου που διέσωσε ο Αθήναιος πληροφορούμαστε τον τρόπο λειτουργίας τους. Αφού ο Ξέναρχος κατηγορήσει την νεολαία της εποχής του που τρώει τα λεφτά και τον καιρό της με μεγαλόμισθες εταίρες ή με ελεύθερες παντρεμένες γυναίκες διατρέχοντας τον έσχατο κίνδυνο να συλληφθεί, λέει πως θα μπορούσε να διαλέξει άλλον ευκολότερο και ασφαλέστερο δρόμο, την επίσκεψη στα πορνεία, όπου όπως μας αναφέρει, μπορεί κανείς να διαλέξει ελεύθερα όποια του αρέσει.Στέκονταν σε παράταξη μέσα στους οίκους-«επί κέρως τεταγμέναι», όπως λέει χαρακτηριστικά, ημίγυμνες ή φορώντας διαφανείς χιτώνες, με αποτέλεσμα να φαίνονται τα πάντα και να διεγείρονται οι πελάτες.
Η ταρίφα ποίκιλλε από σπίτι σε σπίτι ή από γυναίκα σε γυναίκα και ήταν κατά κανόνα ένας οβολός(το 1/6 δηλ. της δραχμής),αλλά μπορούμε να υποθέσουμε πως μπορούσε ο πελάτης να δώσει κάτι παραπάνω για να έχει ειδική περιποίηση).Τα πορνεία στην Αθήνα ήταν εγκατεστημένα κυρίως στον Κεραμεικό που ήταν μέσα στην πόλη, κατά τον σχολιαστή του Αριστοφάνη, και ειδικότερα στις πύλες του Κεραμεικού, καθώς μας πληροφορούν ο Ησύχιος και η Σούδα. Τα περισσότερα, όμως, ήταν στο λιμάνι, στον Πειραιά, καθώς μας πληροφορεί ο Πολυδεύκης, μιας και ήταν χώρος, όπου έρχονταν έμποροι, ξένοι και ναυτικοί.
Οι πόρνες ντύνονταν παρδαλά κι αυτό δεν επιτρεπόταν για τις ελεύθερες γυναίκες. Όταν έμπαινε ο πελάτης, η πόρτα έκλεινε. Μέσα στο δωμάτιο είχε συνήθως προθάλαμο.Στους τοίχους υπήρχαν άσεμνες και διεγερτικές παραστάσεις, κατάλληλος διάκοσμος για τον χώρο. Τον χειμώνα είχαν κάρβουνα αναμμένα για ζεστασιά. Το κρεββάτι είχε σεντόνια και καλύμματα και μέσα έκαιγε λύχνος συνεχώς. Οι πελάτες κατά τα φαινόμενα προπλήρωναν.Οι πόρνες ήταν δούλες, ξένες ή αιχμάλωτες πολέμου, ή αγορασμένες. Απαγορευόταν αυστηρά να εκδίδεται ελεύθερη.Ο Θεόπομπος αναφέρει πως ο ρήτορας Κλέομις της Μήθυμνας τους μαστροπούς που προήγαγαν στην πορνεία ελεύθερες τους έδεσε μέσα σε σακκιά και τους έριξε μέσα στη θάλασσα να πνιγούν.Οι προαγωγοί ή πορνοβοσκοί ήταν πρόσωπα ανυπόληπτα και λεγόντουσαν κι αλλιώς πόρνοι, πορνοσκόποι και εταιροτρόφοι.
Νοίκιαζαν τα πορνεία και είχαν τις πόρνες καταβάλλοντας κάθε χρόνο το πορνικόν τέλος στο κράτος, ένα φόρο δηλαδή στο κράτος, καθώς μαθαίνουμε απ' τον Αισχίνη.Η ταρίφα των πορνών φαίνεται καθοριζόταν και πάλι απ' το κράτος κι αυτό λεγόταν «διάγραμμα», όπως μας πληροφορεί η Σούδα, όπου οι αγορανόμοι καθώριζαν (διέγραφον) πόσο έπρεπε «λαμβάνειν την εταίραν εκάστην». Και στην Κω υπήρχε πορνικόν τέλος, όπως προκύπτει από μια πολύτιμη επιγραφή που καταγράφει τους φόρους του κράτους, μεταξύ των οποίων υπάρχει και ο φόρος των εταιρών.
Το πορνικόν τέλος καταβαλλόταν στον πορνοτελώνη, τον τελώνη δηλαδή των δημοσίων πορνών.Το πορνείο λεγόταν και οικίσκος, οίκημα (δηλ. το «σπίτι», όπως λέμε σήμερα), τέγος, παιδισκείον (από τα κοριτσάκια, τις παιδίσκες που είχε μέσα),κηλωστόν, χαμαιτυπίον (την ονομασία αυτή την πήρε απ' τις λεγόμενες χαμαιτύπες, τις πόρνες δηλαδή που συνευρίσκονταν στο ύπαιθρο ξαπλώνοντας χάμω, δηλ. στο έδαφος.Αργότερα φαίνεται σπιτώθηκαν κι έτσι απ' αυτές πήρε την ονομασία και το σπίτι).
Υπήρχε και μια άλλη κατηγορία ακόμη φτηνότερων πορνών που έκαναν τη δουλειά στο ύπαιθρο ψαρεύοντας τους πελάτες στο δρόμο με διάφορα κόλπα, μεταξύ των οποίων ήταν να έχουν γραμμένα με καρφιά στα πέδιλα λέξεις που αποτυπώνονταν στο μαλακό έδαφος.
Σώθηκε ένα τέτοιο παπούτσι που γράφει με τα καρφιά τη λέξη ''ακολούθει'', κάτι ανάλογο με τις σύγχρονες πόρνες που έχουν τυπωμένες καρτούλες με την διεύθυνση, τις οποίες πετάνε στον ανυποψίαστο πελάτη. Οι πόρνες αυτές λεγόντουσαν «λεωφόροι» (το ανάλογο με το σημερινό τροτέζα ή καλντεριμιτζού) ή «σποδησιλαύραι» (λαύρα είναι το δρομάκι, τα ο σοκάκι και σποδός η σκόνη), χαμαιτύπαι, χαλκιδίτιδες (από το πολύ ευτελές ποσό που έπαιρναν, ένα χάλκινο νόμισμα), χαμαιταιρίδες.
Συνευρίσκονταν στους σκοτεινούς δρόμους στην περιοχή του Φιλοπάππου, σε ψηλά επιτάφια μνημεία. Άλλες πήγαιναν σε ειδικά πανδοχεία που νοίκιαζαν γι' αυτό το σκοπό δωμάτια ή σε ταβέρνες που λεγόντουσαν ματρυλλία ή μαστρύπια. Υπήρχαν πόρνες εγκατεστημένες στα λουτρά. Τέλος, στα συμπόσια καλούσαν αυλητρίδες, χορεύτριες (ορχηστίδες), ακροβάτιδες που πέρα απ' το πρόγραμμα που παρουσίαζαν, δίνονταν πολύ συχνά για μικρή πρόσθετη αμοιβή στον έρωτα των ανδρών.Οι εταίρες ήταν πόρνες πολύ όμορφες, ανωτέρου επιπέδου. Κατείχαν συνήθως υψηλή μόρφωση και μπορούμε να τις παρομοιάσουμε κατά κάποιο τρόπο με τις γιαπωνέζες γκέισες. Πολλές απ' αυτές κέρδισαν την ελευθερία τους εξαγοράζοντάς την με τα κέρδη τους ή με χρήματα των εραστών τους.Η τιμή τους κυμαινόταν από 1 δραχμή,δηλ.6 φορές περισσότερο από τις δημόσιες πόρνες, μέχρι αμύθητα ποσά.
Το πόσο σοβαρή επίδραση άσκησαν στη ζωή της αρχαίας Ελλάδας φαίνεται από το ότι όλοι οι μεγάλοι άνδρες της αρχαιότητος είναι συνδεδεμένοι με εταίρες που φημίζονταν όχι μονάχα για την ομορφιά και την τέχνη του έρωτα, αλλά και το πνεύμα τους.Η Ασπασία έγινε σύζυγος του ισχυρότερου άνδρα της Αθήνας, του Περικλέους. Λέγεται πως έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στη χάραξη της πολιτικής του αθηναϊκού κράτους κι ο Πλάτων στον «Μενέξενο» αναφέρει πως εκείνη συνέθεσε τον επιτάφιο λόγο που εξεφώνησε ο Περικλής.Η Τιμάνδρα ή Δαμασάνδρα, μητέρα της Λαΐδος, συνδέθηκε με τον Αλκιβιάδη, όπως και η περίφημη Θεοδότη η Αττική.Η χορεύτρια Φίλιννα συνδέθηκε με τον βασιλιά Φίλιππο κι απέκτησε μαζί του τον Αρριδαίο που βασίλεψε μετά τον Αλέξανδρο.Η Μανία και η Λάμια ήταν οι περίφημες εταίρες του Δημητρίου Πολιορκητή.
Η Δημώ συνδέθηκε με τον βασιλιά Αντίγονο.Η Μύστα και η Νύσα συνδέθηκαν με τον βασιλιά Σέλευκο.Η Λαΐς είχε δεσμό με τον ζωγράφο Απελλή, τον φιλόσοφο Αρίστιππο και τον Διογένη τον Κυνικό.Η Φρύνη με τον ρήτορα Υπερείδη.Η Μιλτώ με το βασιλιά της Περσίας Κύρο.Η Θαΐς ήταν η εταίρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και είναι αυτή που έκαψε το ανάκτορο της Περσέπολης σ' ένα γιορταστικό συμπόσιο.Η Γλυκέρα είναι η περίφημη ερωμένη του Μενάνδρου.Η Λαμπιτώ η Σαμία συνδεόταν με τον Δημήτριο τον Φαληρέα.Η Σινώπη με τον Ιεροφάντη των Ελευσινίων Μυστηρίων Αρχία.Η Λεόντιον ήταν η συντρόφισσα του Επίκουρου.Η Αγαθόκλεια ήταν η φίλη του Πτολεμαίου του Δ'.Η Μανία ήταν η ερωμένη του ολυμπιονίκη στο παγκράτιον Λεοντίσκου. Το 13ο βιβλίο του Αθήναιου μας δίνει πλήθος ονόματα, ανέκδοτα και περιστατικά από τις διάσημες εταίρες της αρχαιότητας.
Η ιεροδουλεία ήταν ένας θεσμός, κατά τον οποίο γυναίκες, αλλά ορισμένες φορές και άνδρες ασκούσαν στους ναούς την Ιερή Πορνεία.Δύο είναι τα είδη της .Το πρώτο περιλαμβάνει όλες τις γυναίκες που είναι υποχρεωμένες, πριν παντρευθούν, να διακορευθούν μέσα στο ναό προς όφελος της θεάς, στην οποία ανήκει ο ναός.Το δεύτερο, που είναι μετεξέλιξη του πρώτου και προφανώς επιβλήθηκε με την επικράτηση της πατριαρχίας και της ζηλοτυπίας του άνδρα που θέλει η γυναίκα του να μη σμίγει με κανένα, έστω και με θεό σε ναό, αφορά εκείνες τις γυναίκες που υπηρετούν στο ναό είτε ως σκλάβες είτε επειδή είναι ταμένες είτε γιατί έχουν έλθει με τη θέλησή τους και η ιερά πορνεία που ασκούν είναι σε μόνιμη επαγγελματική βάση.
Η ιεροδουλεία, θεσμός πανάρχαιος και θρησκευτικός, ήταν απλωμένη σ' όλο το χώρο της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Στην Κύπρο ήταν ανεπτυγμένη, όπως μας πληροφορούν οι Κλέαρχος Σολεύς και ο Ιουστίνος, ο οποίος αναφέρει επίσης ότι οι Επιζεφύριοι Λοκροί σε κρίσιμες στιγμές πολέμου πόρνευαν τις θυγατέρες τους στον ναό της Αφροδίτης.Στην Άβυδο της Τρωάδος υπήρχε ιερό της Αφροδίτης Πόρνης. Στην Ελλάδα ξακουστό ήταν το ιερό της Αφροδίτης στην Κόρινθο που είχε περισσότερες από 1.000 ιερόδουλες εταίρες, τις οποίες είχαν αφιερώσει στη θεά άνδρες και γυναίκες. Γι' αυτές συνέρρεε πλήθος κόσμου, όπως μαρτυρεί ο Στράβων, και πλούτιζε η πόλη. Οι καπετάνιοι των πλοίων σκόρπιζαν αφειδώς τα λεφτά τους και απ' αυτό βγήκε η παροιμία «ου παντός ανδρός ες Κόρινθον έσθ'ο πλους», δηλαδή δεν είναι εύκολο ταξίδι για τον καθένα η Κόρινθος.
Και υπήρχε αρχαίο έθιμο στην Κόρινθο, όταν επρόκειτο να προσευχηθεί η πόλη στην Αφροδίτη για ζητήματα υψίστης σημασίας, να προσκαλούν όσο το δυνατόν περισσότερες εταίρες να συνενώσουν την φωνή τους και να θυσιάσουν μαζί. Και για την πατριωτική τους στάση κατά την περσική εισβολή ανέγραψαν τα ονόματα των εταιρών σε δημόσια πινακίδα κι ο Σιμωνίδης τους αφιέρωσε επίγραμμα.
Συνήθως μας βρίσκουν απροετοίμαστους και... μας αιφνιδιάζουν! Ο πόνος είναι οξύς και συνοδεύεται πάντα από την αίσθηση ότι οι μύες σφίγγουν. Οι κράμπες είναι ένα θέμα που όλοι έχουμε αντιμετωπίσει κάποια στιγμή.
Οι κράμπες, η μυικοι σπασμοί, είναι αιφνίδιες, επώδυνες και παρατεταμένες συσπάσεις ενός ή περισσοτέρων μυών. Μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, αν και πιο συχνά εμφανίζονται στη γάμπα, και η διάρκειά τους μπορεί να είναι από λίγα δευτερόλεπτα μέχρι αρκετές ώρες. Εκτός από τον έντονο πόνο που τις συνοδεύει, οι μύες γίνονται σκληροί και σφιχτοί και μπορεί να εμφανιστεί κάποιο εξόγκωμα ή παραμόρφωση στην προσβεβλημένη περιοχή. Όσο επώδυνες κι αν είναιοι κράμπες, δεν προκαλούν μόνιμη ζημιά, παρόλο που ο έντονος πόνος μπορεί να διαρκέσει μέχρι και λίγες ημέρες.
Πότε συμβαίνουν
Σχεδόν όλοι κατά καιρούς παθαίνουμε κράμπες, ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου. Αν και μπορεί να εμφανιστούν και κατά τη διάρκεια του ύπνου ή όταν το άτομο βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας και χαλάρωσης, είναι πιο συχνές κατά τη διάρκεια κάποιας εντατικής μυϊκής εργασίας ή άσκησης. Είναι γνωστές οι κράμπες που παθαίνουν οι κολυμβητές στις γάμπες κατά τη διάρκεια έντονης κολύμβησης και η εμφάνισή τους είναι ανεξάρτητη από το εάν το άτομο είναι εξασκημένο ή όχι. Σε μερικά άτομα οι κράμπες εμφανίζονται τη νύχτα έπειτα από μια ιδιαίτερα έντονη σε δραστηριότητα ημέρα. Στις περιπτώσεις αυτές, καθώς τα πόδια αρχίζουν να κρυώνουν, αρκεί μια απλή κίνηση ξεμουδιάσματος, όπως π.χ. το τέντωμα του σώματος, για να προκληθεί κράμπα.
Τις περισσότερες φορές, αν και είναι ιδιαίτερα επώδυνες, δεν προοιωνίζονται κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας. Επειδή όμως αποτελούν και σύμπτωμα της κακής κυκλοφορίας του αίματος, όταν επαναλαμβάνονται συχνά, θα πρέπει να επισκεφτούμε το γιατρό. Επίσης θα πρέπει να ενημερώσουμε αμέσως το γιατρό εάν οι κράμπες εμφανίστηκαν μετά τη λήψη κάποιου φαρμάκου.
Τι φταίει
Αναλόγως με το αίτιο που τις προκαλεί, έχουμε:
•Τις κράμπες παθολογικής αιτιολογίας, π.χ. σε ασθενείς με χαμηλό ασβέστιο αίματος. Όταν μάλιστα ο δείκτης αυτός είναι πολύ χαμηλός, αναπτύσσεται το σύνδρομο της γενικευμένης μυϊκής σύσπασης, γνωστό και ως τετανία.
•Τις κράμπες που είναι αποτέλεσμα κόπωσης. Εμφανίζονται κυρίως σε αθλητές και οφείλονται στην υπερπαραγωγή γαλακτικού οξέος, το οποίο προκαλεί τροποποίηση στις μεταβολικές οδούς του μυός, με αποτέλεσμα την παρατεταμένη σύσπασή του.
Ας δούμε όμως κάποιες γνωστές καταστάσεις που προδιαθέτουν στην εμφάνιση των κραμπών:
•Η μεγάλη απώλεια άλατος από τον οργανισμό. Γι' αυτό και οι κράμπες είναι ιδιαίτερα συχνές το καλοκαίρι, λόγω της μεγάλης εφίδρωσης.
♦Η έλλειψη από τον οργανισμό ορισμένων στοιχείων, όπως το κάλιο, το νάτριο και το μαγνήσιο, που επίσης αποβάλλονται από το σώμα με τον ιδρώτα.
♦Οι γρήγορες αναπνοές χωρίς λόγο, γιατί τότε ελαττώνεται το ασβέστιο του αίματος, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται τοπικοί ή γενικευμένοι σπασμοί.
♦Οι απότομες αλλαγές θερμοκρασίας -ξαφνικό ψύχος ή απότομη υψηλή θερμοκρασία- μπορούν επίσης να προκαλέσουν κράμπες.
♦Η υπερκόπωση, οι απότομες κινήσεις ή η παρατεταμένη προσπάθεια δημιουργούν επίσης συνθήκες για την εμφάνιση κράμπας.
♦Η μη επαρκής διάταση των μυών πριν και μετά τη γυμναστική (προθέρμανση και αποθεραπεία).
♦Η συχνή και παρατεταμένη χρήση κάποιων μυών, π.χ. των τριών πρώτων δαχτύλων των χεριών όταν γράφουμε πολλές ώρες την ημέρα.
♦Η ακατάλληλη στάση του σώματος στην καρέκλα ή το κρεβάτι.
♦Οι εξαντλητικές δίαιτες, που στερούν από τον οργανισμό σημαντικά στοιχεία για τη σωστή λειτουργία του.
♦Τα στενά ρούχα και παπούτσια, που δεν επιτρέπουν την καλή λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος.
♦Ιδιαίτερα συχνή είναι η εμφάνιση κράμπας στους αθλητές που διακατέχονται από άγχος και έντονη ψυχολογική πίεση.
♦Κάποια φάρμακα, όπως τα διουρητικά.
♦Η αυξημένη ηλικία και η κακή κυκλοφορία του αίματος είναι προδιαθεσικοί παράγοντες για τη συχνή εμφάνιση κραμπών.
♦Συχνές είναι και οι κράμπες στις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, χωρίς να είναι γνωστοί ωστόσο οι λόγοι που τις προκαλούν.
Πως θα τις προλάβετε
•Η πρόληψη των μυϊκών σπασμών γίνεται κυρίως με τη λήψη τροφών πλούσιων σε μέταλλα (κάλιο, νάτριο, μαγνήσιο). Τα μέταλλα αυτά βρίσκονται στα φρούτα και τα λαχανικά, που θα πρέπει να καταναλώνονται άφθονα καθημερινά. Μην ξεχνάτε όμως πως η υπερβολική αύξηση της λήψης μετάλλων, και ειδικά η πρόσθετη λήψη τους με συμπληρώματα διατροφής, μπορεί να δημιουργήσει καρδιακές αρρυθμίες και αύξηση της διούρησης, που μπορεί να προκαλέσει πτώση της αρτηριακής πίεσης και αυξημένη αποβολή υδατοδιαλυτών βιταμινών και μετάλλων.
Γι' αυτό συζητήστε πρώτα με το γιατρό για τις πιθανές ανάγκες του οργανισμού οας και εκείνος θα σας συμβουλέψει για το τι πρέπει να κάνετε.
•Ιδιαίτερα σημαντική είναι επίσης και η λήψη επαρκούς ποσότητας για τις ανάγκες του οργανισμού νερού
•Και βέβαια όσοι ασκούνται δεν θα πρέπει να παραλείπουν την προθέρμανση και την αποθεραπεία των μυών πριν και μετά την άσκηση.
Ασκηθείτε με ασφάλεια
Η άσκηση και κυρίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού προκαλεί μεγάλη εφίδρωση, η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση κράμπας. Για να προλάβουμε όμως
την οδυνηρή αυτή κατάσταση, αρκεί:
•Να πιούμε ένα ποτήρι νερό μισή ώρα πριν από την άσκηση, μισό ποτήρι νερό κάθε μισή ώρα κατά τη διάρκεια της άσκησης και δύο ποτήρια μετά το τέλος της, για να αναπληρώσουμε να υγρά που χάνονται με τον ιδρώτα. Καλό θα είναι το νερό να είναι δροσερό, γιατί, όπως έχει αποδειχτεί, απορροφάται καλύτερα από τον οργανισμό.
•Στη συνέχεια να καταναλώσουμε ένα πλήρες και ισορροπημένο γεύμα, που θα μας βοηθήσει να ανακτήσουμε τη χαμένη μας ενέργεια.
•Και βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι και κατά τη διάρκεια της άσκησης θα πρέπει να φοράμε καπέλο, αντιηλιακό υψηλής προστασίας και ανοιχτόχρωμα ρούχα.
Κινήσεις που ανακουφίζουν
Ειδική θεραπεία για την αντιμετώπιση της κράμπας δεν υπάρχει. Ωστόσο, μπορούμε να ανακουφιστούμε με τέντωμα, ταυτόχρονο μασάζ και πίεση του μυός.
♦Αν η κράμπα, είναι στη γάμπα, πιέζουμε ή κάνουμε μασάζ στο πονεμένο μέρος, τεντώνοντας ταυτόχρονα τον μυ, τραβώντας την πατούσα από τα δάχτυλα προς τα πίσω.
♦Αν η κράμπα εκδηλωθεί στο μπράτσο, τότε με το άλλο χέρι πιέζουμε ή κάνουμε μασάζ στο μυ, βάζοντας ταυτόχρονα κάποιον άλλο να τεντώσει τον αγκώνα μας. Με τη λύση της κράμπας ο μυς παραμένει ερεθισμένος και εύκολα ξανασυσπάται προκαλώντας νέα κράμπα. Γι αυτό θα πρέπει να συνεχίζετε το μασάζ μέχρι την πλήρη ανακούφιση του μυ.
♦Επίσης θα βοηθήσει εάν βάλετε πάνω στον πονεμένο μυ μία θερμοφόρα τυλιγμένη σε πετσέτα ή εάν κάνετε ένα ζεστό μπάνιο.
♦Αν οι κράμπες συνεχίζονται και είναι ιδιαίτερα επώδυνες, ώστε να εμποδίζουν τις καθημερινές μας δραστηριότητες, τότε ο γιατρός και μόνο αυτός θα μας χορηγήσει κάποιο φάρμακο που θα βοηθήσει
Αναζητήσαμε πληροφορίες στο ενημερωτικό κείμενο τoυ Κέντρου Πρόληψης της Εξάρτησης από τα ναρκωτικά Πυξίδα.
Η χρήση και οι ουσίες εµφανίζονται πρώιµα στην ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών. Ωστό σο η παρουσία και η λειτουργία τους διαφοροποιείται µεταξύ των κοινωνιώ ν και των ιστορικών περιόδων και έρχεται να καλύψει διαφορετικές σε κάθε περίπτωση κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες και κατ’ επέκταση διαφορετικές ατοµικές ανάγκες. Η χρήση, η κατάχρηση ουσιών και η εξάρτηση από αυτές στις σύγχρονες κοινωνίες (σε διαφορετικό βαθµό και έκταση µεταξύ των κοινωνιών) έχει πάρει µεγάλες διαστάσεις και αποτελεί φαινόµενο επιβαρυντικό και καταστροφικό, τόσο για τις κοινωνίες, όσο και για τα µέλη τους.
Γιατί όµως οι άνθρωποι αποφασίζουν να δοκιµάσουν ουσίες και σε ποιους από εκείνους που δοκιµάζουν η δοκιµή καταλήγει σε περιστασιακή χρήση ή και εξάρτηση;
Η προσπ άθεια από µέρους µας να απαντήσουµε στο παραπάνω ερώτηµα απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και την επίγνωση ότι ορισµένους µόνον παράγοντες και συνθήκες µπορούµε να εντοπίσουµε (από το εύρος των υπαρχόντων) και σε αυτούς να εστιάσουµε την προσοχή µας. Αναφερόµαστε σε αυτούς ως υποβοηθητικούς (για τη χρήση και την εξάρτηση) εκλυτικούς παράγοντες και όχι αιτιολογικούς. Τούτο γιατί πρόκειται για ένα περίπλοκο φαινόµενο, όπου η σχέση αιτίου αιτιατού δεν υφίσταται.
Οι προσεγγίσεις αυτού του τύπου αγνοούν την περιπλοκότητα του φαινοµένου και αποδίδουν µία απλοϊκή και εύκολη ερµηνεία σε ένα πολύπλοκο και δύσκολα αντιµετωπίσιµο πρόβληµα.
Η Κοκκέβη (1987) µιλά για ένα φαινόµενο «πολυπαραγοντικής προέλευσης», χαρακτηρισµός που αναγνωρίζει την ύπαρξη και σύµπραξη πολλών παραγόντων παράλληλα. Ο Olivenstein (Κεφαλάς 1997) µιλά για τη συνάντηση και συµπλοκή 3 παραµέτρων, µιας συγκεκριµένης προσωπικότητας, µε µία συγκεκριµένη τοξική ουσία, σε µία δεδοµένη κοινωνικο-πολιτιστική στιγµή.
Η προσέγγιση της «αιτιολογίας» και της ερµηνείας του φαινοµένου, όπως επίσης και της αντιµετώπισης του καθορίζεται σε µεγάλο βαθµό από τη θεωρητική προ σέγγιση που ενστερνίζεται κάποιος. Οι περισσότεροι ωστόσο ερευνητές υποστηρίζουν ότι υπάρχει ένας συνδυασµός παραγόντων:
ψυχολογικών (που συνδέονται µε την προσωπικότητα του ατόµου), βιολογικών (που συνδέονται µε τα χαρακτηριστικά της ουσίας και τα βιολογικά χαρακτηριστικά του ατόµου) και κοινωνικών (που συνδέονται µε τις κοινωνικές πολιτιστικές συνθήκες, το οικογενειακό περιβάλλον κ.α.). Συµφωνούν επίσης ότι υπάρχει ένας συγκεκριµένος κάθε φορά συνδυασµός παραγόντων που οδηγεί κάποιον άνθρωπο στη χρήση. Τούτο σηµαίνει ότι οι επιρροές και οι παράγοντες που καθορίζουν µια συµπεριφορά χρήσης διαφοροποιούνται µεταξύ των ατόµων, αλλά και στο ίδιο το άτοµο κατά τη διάρκεια του χρόνου. Ένα µεµονωµένο χαρακτηριστικό δε µας επιτρέπει να βγάλουµε συµπεράσµατα για τη µετέπειτα εξέλιξη του ατόµου, π.χ. η ύπαρξη ενός αλκοολικού πατέρα δεν προδιαγράφει τον αλκοολισµό. Όσο περισσότερα χαρακτηριστικά (προσωπικότητας) έχει ένας άνθρωπος, όσο πιο ισχυρά είναι αυτά και όσο περισσότερες είναι οι επιβαρυντικές συνθήκες που τον περιβάλλουν, τόσο περισσότερο ευάλωτος είναι στην ουσία και στην εξάρτηση από αυτήν (McM urran 1994).
Η χρήση ουσιών και η εξάρτηση από αυτές είναι µία προβληµατική συµπεριφορά (και µε αυτή την έννοια το σύµπτωµα βαθύτερων δυσκολιών και προβληµάτων) και οι παράγοντες που την επηρεάζουν είναι ανάλογοι µε αυτούς που καθορίζουν και άλλες µορφές προβληµατικών συµπεριφορών και διαταραχών.
Σύµφωνα µε την Κοκκέβη (1987) «ο βαθµός συµµετοχής των διαφόρων παραγόντων διαφοροποιείται σε συνάρτηση µε το είδος της ουσίας (π.χ. κοινωνικά αποδεκτή ή καταδικ αστέα), µε το βαθµό ή το στάδιο χρήσης (π.χ. δοκιµή, ευκαιριακή χρήση, εξάρτηση), τους τρόπους χρήσης της ουσίας (π.χ. ενδο φλέβια χρήση, από τη µύτη ή το στόµα), τη βαρύτητα εξάρτησης, τις προκαλούµενες επιπλοκές, τη δυνατότητα διακοπής της χρήσης ή της ανταπόκρισης στη θεραπείας». Τούτο σηµαίνει, όπως εντοπίζει, ότι η κοινωνική στάση προς την ουσία παίζει καθοριστικό ρόλο για τη στάση που διαµορφώνει το άτοµο για αυτήν, συγκεκριµένα όσον αφορά την εφηβεία, κατά τη διάρκεια της οποίας, συνήθως, αρχίζει ο πειραµατισµός µε τις ουσίες. Η προβολή της ουσία από τα Μ.Μ.Ε. οι οικογενειακές συνθήκες και τα πρότυπα χρήσης, η διαθεσιµότητα της ουσίας και η πίεση των συνοµηλίκων ευνοούν τη δοκιµή κοινωνικά αποδεκτών ουσιών (αλκοόλ, χάπια). Ενώ ατοµικοί παράγοντες (προσωπικότητα, ψυχοπαθολογία, δοµή οικογένειας) έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα σε συνδυασµό µε τη διαθεσιµότητα της ουσίας για τη συχνότητα της χρήσης παράνοµων ουσιών.
Ο Farell και οι συν. (1992) βρήκαν υψηλή συσχέτιση µεταξύ του συνολικού αριθµού παραγόντων κινδύνου και της τρέχουσας χρήσης ουσιών.
Αυτό υποστηρίζει ότι οι έφηβοι εµπλέκονται στη χρήση ουσιών για έναν αριθµό παραγόντων που συνυπάρχουν και αλληλοσυντηρούνται και ο κάθε έφηβος έχει ένα µοναδικό προφίλ κινδύνου.
Ωστόσο οφείλει κανείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός όταν µιλά για καταστάσεις κινδύνου, γιατί πολλοί έφηβοι που φαίνεται να αντιµετωπίζουν υψηλό κίνδυνο ουδέποτε προχωρούν σε συµπεριφορά επικίνδυνη για τους εαυτούς τους ή τους άλλους ανθρώπους ή εµπλέκονται λιγότερο συγκρινόµενοι µε τους συνοµηλίκους τους ή και αν εµπλέκονται φαίνεται να εγκαταλείπουν πιο γρήγορα από άλλους (Jessor 1992). Τούτο σηµαίνει ότι η κάθε περίπτωση χρήσης και εξάρτησης είναι µοναδική και ως τέτοια πρέπει να διερευνάται.
Ας δούμε όμως ποιο είναι οι ψυχολογικοί παράγοντες
Οι προσδοκίες που έχει το άτοµο για τις ουσίες, παίζουν σηµαντικό ρόλο στη χρήση ουσιών, αυτό σηµαίνει ότι τα αποτελέσµατα που κάποιο άτοµο προσδο κά από τη χρήση καθορίζουν, κατά κάποιον τρόπο, αν θα προχωρήσει στην υιοθέτηση αυτής της συµπεριφοράς ή όχι. Σε έρευνα φάνηκε ότι όσο πιο θετικές είναι οι προσδοκίες που τρέφει το άτοµο για τη χρήση, τόσο πιο πιθανόν είναι να προχωρήσει σε αυτήν. Οι προσδοκίες που αφορούν την αλλαγή στην κοινωνική συµπεριφορά και τη βελτίωση στις νοητικές και κινητικές ικανότητες φαίνονται ιδιαίτερα καθοριστικές. Αυτές οι δύο µεγάλες περιοχές αποτελούν αντικείµενο ανασφάλειας κατά την εφηβεία. Είναι σηµαντικό ότι οι διαφήµιση εκµεταλλεύεται αυτές τις δύο ανασφάλειες για προώθηση της κατανάλωσης προϊόντων.
Οι προσδοκίες που αναπτύσσονται κατά την παιδική ηλικία, προετοιµάζουν το έδαφος για την πιθανή κατανάλωση και χρήση στο µέλλον. Ωστόσο δεν πρέπει να αγνοηθούν οι άµεσες ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες του ποτού και της χρήσης ουσιών.
Σηµαντικός επίσης είναι ο ρόλος των ψυχολογικών πιέσεων και των στρεσσογόνων γεγονότων ζωής ( Baer και συν.1987).
Τέτοια είναι:
Χωρισµός από το αγόρι ή το κορίτσι του/της
Αύξηση του αριθµού των συγκρούσεων µε τους γονείς
Έναρξη των ραντεβού
Αύξηση αριθµού συγκρούσεων µεταξύ των γονέων
Θάνατος κάποιου οικείου προ σώπου
Αλλαγή στην οικονοµική κατάσταση των γονέων
Αλλαγή σχολείου
Νοσηλεία στο νοσοκοµείο του/της ίδιου/ας ή µέλους της οικογένειας
Αποτυχία στο σχολείο
Εγκυµοσύνη στη γονεϊκή οικο γένεια
Χωρισµός ή διαζύγιο γονέων
Η παρουσία ενός καινούριου ενήλικου προσώπου στην οικογένεια
Οι πιέσεις αυτές έχουν µεγαλύτερες συνέπειες για τους εφήβους γιατί αδυνατούν να τις χειρισθούν.
Τα αντιβιοτικά κατέχουν εξέχουσα θέση στο χώρο της υγείας εδώ και 60 χρόνια. Τα «μαγικά χαπάκια» που καλούνται αντιβιοτικά (=ουσίες που ανταγωνίζονται τη ζωή, αντί+βιοτικό, από τη λέξη βίος) μπορούν να...
καταστρέψουν ταχύτατα τεράστιους πληθυσμούς νοσογόνων βακτηρίων. Αποτελούν την κατεξοχήν επιλογή των γιατρών για την καταστολή των μολύνσεων και την ανακούφιση από τον πόνο. Τουλάχιστον μία στις έξι συνταγές που χορηγούνται κάθε Χρόνο, αφορά αντιβιοτικό φάρμακο. Τα αντιβιοτικά είναι ιδιαίτερα δημοφιλή σε γιατρούς και ασθενείς επειδή παρέχουν άμεση ανακούφιση.
Εχοντας όλοι μεγαλώσει σε μια εποχή στην οποία τα αντιβιοτικά χορηγούνται συχνά για μία επίμονη κυστίτιδα, έναν πονόλαιμο ή ένα κνησμώδες εξάνθημα, δεχόμαστε εύκολα ότι το μαγικό χαπάκι που συνιστά ο γιατρός είναι η καλύτερη επιλογή για την αντιμετώπιση της βακτηριακής λοίμωξης. Παρότι κάθε φοιτητής ιατρικής γνωρίζει ότι οι ιογενείς λοιμώξεις (στις οποίες συγκαταλέγονται το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη) δεν ανταποκρίνονται στα αντιβιοτικά, εκατομμύρια άνθρωποι που πλήττονται από αυτές λαμβάνουν από το γιατρό συνταγή για αντιβιοτικά. Το 1983, πάνω από 32 εκατομμύρια Αμερικανοί επισκέφθηκαν γιατρό προκειμένου να λάβουν θεραπευτική αγωγή για το κοινό κρυολόγημα, και το 95 τοις εκατό από αυτούς έλαβε ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο. Τώρα, 30 χρόνια μετά, αυτή η τάση έχει σχεδόν διπλασιαστεί.
Ο ασθενής σπάνια ενημερώνεται ότι ακόμα και μία δόση ενός αντιβιοτικού ευρέος φάσματος αρκεί για να διαταράξει σοβαρά την εντερική χλωρίδα και τον ερυθρό μυελό των οστών, ο οποίος αποτελεί αιμοποιητικό όργανο, για τέσσερα με πέντε χρόνια. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ασθενής δεν διαβάζει τον κατάλογο των παρενεργειών που αναγράφεται στις οδηγίες ή στην προειδοποιητική επιγραφή της συσκευασίας. Απλώς εμπιστεύεται το γιατρό του και θεωρεί ότι κάνει το καλύτερο για εκείνον.
Είναι ανησυχητικό ότι πολλοί γιατροί αγνοούν το γεγονός ότι η πενικιλίνη δεν θεραπεύει τη γρίπη ή το κοινό κρυολόγημα. Εξαιτίας της δομής τους, τα αντιβιοτικά αποδιοργανώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και, κατά συνέπεια, δημιουργούν προϋποθέσεις για προβλήματα πολύ πιο σοβαρά από το κοινό κρυολόγημα. Επιπρόσθετα, το κρυολόγημα δεν είναι πάθηση, αλλά ένας εξαίρετος αποτοξινωτικός μηχανισμός του οργανισμού. Ο ιός είναι απλώς το ερέθισμα που πυροδοτεί τη διαδικασία. Αν κρυώσετε, θεωρήστε ότι σας συνέβη κάτι καλό και αφήστε να δράσουν οι αυτοθερα-πευτικοί μηχανισμοί του οργανισμού.
Επειδή οι περισσότεροι προτιμούν την ταχεία ανακούφιση από μία πιο χρονοβόρα διαδικασία ίασης, σήμερα τα αντιβιοτικά συγκαταλέγονται στα δημοφιλέστερα φάρμακα. Ωστόσο, απαιτούνται 24 ώρες για να εντοπιστούν τα νοσογόνα βακτήρια. Έτσι, ο γιατρός, ο οποίος δεν έχει επαρκή χρόνο στη διάθεση του, χορηγεί ένα σκεύασμα ευρέος φάσματος, το οποίο εξοντώνει όποιον μικροοργανισμό συναντά στο διάβα του, συμπεριλαμβανομένων όσων προασπίζουν την υγεία μας. Αυτό ενδεχομένως δικαιολογείται στη σπάνια περίπτωση κατά την οποία η ζωή του ατόμου απειλείται εξαιτίας μίας μόλυνσης, αλλά είναι εντελώς αδικαιολόγητο για τη συντριπτική πλειονότητα των σχετικά ήπιων λοιμώξεων. Το χειρότερο είναι ότι σε πολλές περιστάσεις χορηγούνται εξειδικευμένα αντιβιοτικά σε ασθενείς με συμπτώματα λοίμωξης προτού καν βγουν τα αποτελέσματα της καλλιέργειας. Οι πιθανότητες να λάβουν λάθος φάρμακο ή να υποβληθούν σε φαρμακοθεραπεία χωρίς λόγο, είναι τουλάχιστον 50 τοις εκατό.
Αν ένα άτομο που υποφέρει από παραρρινοκολπίτιδα φύγει από το ιατρείο χωρίς συνταγή και «απλώς» λάβει συμβουλές για τη διαχείριση της πάθησης του με φυσικές μεθόδους, ενδέχεται να θεωρήσει ότι ο γιατρός είναι ανεύθυνος ή δεν κάνει σωστά τη δουλειά του. Από την άλλη, ο γιατρός, ερχόμενος αντιμέτωπος με μία ιογενή λοίμωξη, συχνά προτιμά να «έχει τα νώτα του φυλαγμένα» και χορηγεί αντιβίωση για να μην κατηγορηθεί ότι δεν έκανε ό,τι μπορούσε για τον ασθενή – ιδίως όταν ο ασθενής είναι παιδί. Διαφορετικά, ο γιατρός κινδυνεύει να βρεθεί κατηγορούμενος ενώπιον της δικαιοσύνης. Παρότι η πιθανότητα ένα παιδί να χρειάζεται όντως αντιβιοτικά είναι ένα στα 100.000 περιστατικά, σχεδόν το 95 τοις εκατό των παιδιών που μπαίνουν στο ιατρείο λαμβάνουν αντιβίωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, γίνεται κατάχρηση αντιβιοτικών για να «ικανοποιηθεί» η ανήσυχη μητέρα. Τα Αντιβιοτικά Αποδιοργανώνουν το Ανοσοποιητικό Σύστημα
«Τα αντιβιοτικά αποδιοργανώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αφήνουν τον οργανισμό εκτεθειμένο», λέει ο Νεοϋορκέζος γιατρός και υποστηρικτής των φυσικών θεραπειών Δρ Fred Pescatore, συγγραφέας του βιβλίου Feed Your kids well
(Εκδόσεις Wiley). Αυτά τα φάρμακα που «ανταγωνίζονται τη ζωή» χορηγούνται αδιακρίτως για ακίνδυνες, κοινές λοιμώξεις. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η λοίμωξη δεν είναι πάθηση, αλλά μία φυσική απόκριση του οργανισμού, που αποσκοπεί στην αποβολή των τοξικών ουσιών οι οποίες παράγονται από συνηθισμένες δραστηριότητες, όπως η υπερφαγία, η αφυδάτωση, η κατανάλωση ανθυγιεινών τροφίμων και η έκθεση σε αντιβιοτικά. Ο οργανισμός πληρώνει υψηλό τίμημα όποτε εκτίθεται σε αντιβιοτικά. Οι τοξικές ουσίες του φαρμάκου καταστρέφουν όχι μόνο τα νοσογόνα βακτήρια, αλλά και τα φιλικά βακτήρια που συντελούν στην πέψη της τροφής, στην αποβολή των τοξινών και στην παραγωγή σημαντικών μικροθρεπτικών στοιχείων, όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Καθώς τα φιλικά βακτήρια εξοντώνονται από το φάρμακο, ο πληθυσμός των καταστροφικών βακτηρίων του εντέρου πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα στο έντερο (δείτε την ενότητα για την καντιντίαση, παρακάτω), μετατρέποντας ακόμα και την πιο θρεπτική τροφή σε ισχυρό ερεθιστικό ή σύνολο το ξικών ουσιών.
Το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο κατά τα τρία τέταρτα βρίσκεται στη γαστρεντερική οδό, προσπαθεί να εξουδετερώσει τους νοσογόνους και ερεθιστικούς παράγοντες, επιστρατεύοντας τις αμυντικές του δυνάμεις.
Χρησιμοποιεί τη σύνθετη βιολογική απόκριση της φλεγμονής* αφενός για να προστατέψει τον οργανισμό από τους επιβλαβείς παράγοντες, αφετέρου για να πυροδοτήσει τη
θεραπευτική διεργασία για τον προσβεβλημένο ιστό. Αυτή η φλεγμονώδης αντίδραση μπορεί να συμβεί οπουδήποτε στον οργανισμό. Η διόγκωση των λεμφαδένων, ο πυρετός, τα ερυθήματα της επιδερμίδας κτλ., δείχνουν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται και είναι αλώβητο. Η μάχη μπορεί να διαρκέσει από δύο έως έξι ημέρες ή και παραπάνω, ανάλογα με το βαθμό καταστολής του ανοσοποιητικού συστήματος και καταστροφής της εντερικής χλωρίδας εξαιτίας του αντιβιοτικού.
Τα αντιβιοτικά συγκαλύπτουν τα συμπτώματα της λοίμωξης, ενώ παράλληλα δίνουν την εντύπωση ότι ο ασθενής θεραπεύτηκε, ενώ ουσιαστικά η υγεία του επιδεινώθηκε. Τα αντιβιοτικά δημιουργούν άριστες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη χρόνιων παθήσεων. Επειδή διακόπτουν μία οξεία ασθένεια, με την εκδήλωση της οποίας ο οργανισμός προσπαθεί να αποτοξινωθεί, οι τοξίνες παύουν να κυκλοφορούν στο αίμα και εναποτίθενται σε βαθύτερες δομές των ιστών και των οργάνων. Ένα μεγάλο μέρος των αντιβιοτικών παραμένει στους χοληφόρους πόρους του ήπατος, γεγονός που αλλοιώνει τη σύσταση της χολής και ευνοεί το σχηματισμό χολόλιθων στον χοληφόρο πόρο του ήπατος και τη χοληδόχο κύστη.
Κάθε νέος κύκλος αντιβίωσης διαταράσσει ακόμα περισσότερο το ανοσοποιητικό σύστημα και την εντερική χλωρίδα, καθώς και τη σύσταση της χολής, ευνοώντας την εξάπλωση των νοσογόνων μικροοργανισμών σε όλο το σώμα. Με την τακτική λήψη αντιβιοτικών, το ανοσοποιητικό σύστημα αποδυναμώνεται σε βαθμό ώστε να αδυνατεί να προστατέψει τον οργανισμό από παράγοντες που πραγματικά είναι απειλητικοί για τη ζωή, συμπεριλαμβανομένων όσων προκαλούν καρκίνο, καρδιοπάθεια, αρθρίτιδα, διαβήτη, σκλήρυνση κατά πλάκας και AIDS. Αυτά ισχύουν τόσο για τον αναπτυγμένο όσο και τον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Για δεκαετίες, μεγάλα τμήματα του πληθυσμού της Ανατολικής Αφρικής εκτίθονταν σε αντιβιοτικά για «πειραματικούς σκοπούς». Πολλά φάρμακα, απαγορευμένα σε βιομηχανοποιημένα κράτη εξαιτίας των απειλητικών για τη ζωή παρενεργειών τους, πωλούνται σε φαρμακεία των αναπτυσσόμενων χωρών. Η ισχυρή ανοσοκατασταλτική τους δράση ίσως εξηγεί την εμφάνιση πολλών νέων τύπων παθήσεων, οι οποίες είναι πρωτόγνωρες για την Αφρική. Κατά συνέπεια, αυτά τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα μπορεί κάλλιστα να πυροδοτήσουν τον υποτροπιασμό μεταδοτικών νοσημάτων, όπως η φυματίωση. Βιολογικός Πόλεμος
Η χρήση αντιβιοτικών για την καταπολέμηση των λοιμώξεων έχει απροσδόκητα υψηλό κόστος για την ανθρώπινη κοινωνία. Τα μικρόβια που καταπολεμούνταν «με επιτυχία» για δεκαετίες, τώρα παίρνουν εκδίκηση, παράγοντας στελέχη ανθεκτικά στα αντιβιοτικά – δηλαδή μικροοργανισμούς οι οποίοι δεν επηρεάζονται από τη χορήγηση αντιβιοτικών. Κάθε χρόνο, περίπου 90.000 Αμερικανοί προσβάλλονται από θανατηφόρες λοιμώξεις από έναν υπερ-σταφυλόκοκκο που είναι ανθεκτικός στα αντιβιοτικά. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο για τον Έλεγχο της Νόσησης (CDC), τώρα πεθαίνουν περισσότεροι άνθρωποι εξαιτίας των υπερ-ιών, παρά εξαιτίας του AIDS. Πρόσφατα, επιδημίες υπερ-ιών έγιναν αιτία να πεθάνουν έφηβοι σε αμερικανικά σχολεία, γεγονός που αντικατοπτρίζει τις αναπόφευκτες συνέπειες της αδιάκριτης και αλόγιστης χρήσης των αντιβιοτικών.
Το ανθεκτικό στα αντιβιοτικά στέλεχος του σταφυλόκοκκου κάποτε ανευρισκόταν μόνο σε νοσοκομεία. Τώρα εξαπλώνεται σε φυλακές, γυμναστήρια και αποδυτήρια, καθώς και σε φτωχές αστικές γειτονιές. Μπορεί να εισδύσει στο αίμα, τα νεφρά, το ήπαρ, τους πνεύμονες και το μυοκάρδιο. Σε πολλά κρούσματα παρατηρείται απειλητική για τη ζωή μόλυνση του αίματος. Ωστόσο, στο περίπου 10 τοις εκατό των περιστατικών εμπλέκεται νεκρωτική απονευρω-σίτιδα, σύμφωνα με μελέτη ερευνητών του ομοσπονδιακού CDC. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν 18.650 άνθρωποι εξαιτίας του συγκεκριμένου υπερ-ιού – δηλαδή 1.500 άνθρωποι παραπάνω απ’ όσους αποβιώνουν εξαιτίας του AIDS κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
Είναι νόμος της φύσης: όλοι οι έμβιοι οργανισμοί θέλουν να ζήσουν και να επιβιώσουν για όσο το δυνατόν περισσότερο. Επομένως, τα βακτήρια που εκτίθενται τακτικά στις τοξικές ουσίες των αντιβιοτικών προσπαθούν να γίνουν ανθεκτικά σε αυτές. Για να επιβιώσουν από αυτές τις επιθέσεις, τα βακτήρια έχουν τις δικές τους πολύπλοκες αμυντικές στρατηγικές, οι οποίες είναι παρόμοιες με αυτές που χρησιμοποιούμε εμείς, όποτε καλούμαστε να υπερασπιστούμε τον οργανισμό μας ενάντια σε βακτήρια ή ιούς. Μία τακτική που επιστρατεύουν τα βακτήρια προκειμένου να αποσοβήσουν την εξόντωση τους από τα αντιβιοτικά, είναι η μετάλλαξη των γονιδίων τους. Με αυτή τη μέθοδο, τα βακτήρια γίνονται ανθεκτικά στα ενεργά συστατικά του φαρμάκου, το οποίο έπειτα καθίσταται αναποτελεσματικό.
Ίσως αναρωτιέστε γιατί τόσες μάρκες αντιβιοτικών αποσύρονται σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Ένας λόγος είναι το γεγονός ότι τα βακτήρια συνεχώς αποδεικνύονται πιο έξυπνα από τα αντιβιοτικά, με επακόλουθο να δημιουργούνται ολοένα και πιο ισχυρά φάρμακα για την εξόντωση των νέων βακτηριακών στελεχών. Η απόσυρση oφείλεται και στις ολοένα αυξανόμενες παρενέργειες που προκύπτουν από τη συστηματική χορήγηση των φαρμάκων.
Οσο περισσότερο καταφεύγουμε στην αντιβίωση τόσο πιο ανθεκτικά θα γίνονται τα βακτήρια. Κορυφαίοι
ερευνητές του κλάδου παραδέχονται ότι μάχονται σε μία ήδη χαμένη μάχη. Έχουμε κάνει κατάχρηση των αντιβιοτικών, σε βαθμό που πλέον όλα τα νοσογόνα βακτήρια έχουν αναπτύξει μεταλλαγμένες εκδοχές τους, οι οποίες είναι ανθεκτικές τουλάχιστον σε ένα αντιβιοτικό.
Όταν ένα αντιβιοτικό επιτίθεται σε μία αποικία βακτηρίων, τα περισσότερα πεθαίνουν. Ωστόσο, ορισμένα επιβιώνουν, επειδή φέρουν μεταλλαγμένα γονίδια τα οποία αντιστέκονται στον αφανισμό. Έπειτα, αυτά τα μεταλλαγμένα βακτήρια μεταφέρουν τα πολυανθεκτικά τους γονίδια σε άλλα βακτήρια και, μέσα σε ένα 24ωρο, καθένα έχει αφήσει περί τους 16.777.220 απογόνους, οι οποίοι είναι εξίσου ανθεκτικοί στο αντιβιοτικό.
Ο εφιάλτης δεν σταματά εδώ. Το μεταλλαγμένο βακτήριο αρχίζει να μοιράζεται τα ανθεκτικά του γονίδια με άλλα ασυναφή μικρόβια με τα οποία έρχεται σε επαφή, καθιστώντας και αυτούς τους μικροοργανισμούς ανθεκτικούς στο φάρμακο. Ο διαπρεπής μικροβιολόγος Stanley Falkow κάποτε είπε ότι τα βακτήρια είναι «έξυπνα διαβολάκια» που γίνονται ανθεκτικά σε φάρμακα με τα οποία έρχονται σε επαφή για πρώτη φορά, και λαμβάνουν μέτρα για τυχόν μελλοντικές εκθέσεις σε παρεμφερή φάρμακα. Κατ’ αυτό τον τρόπο, τα βακτήρια γίνονται υπερμικρόβια (superbug), ικανά να αποκρούσουν οποιαδήποτε φαρμακευτική επίθεση. Παραμονεύουν σε μέρη ευρείας κατανάλωσης αντιβιοτικών, όπως τα νοσοκομεία και τα γηροκομεία. Σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα, 5-10 τοις εκατό όλων των ατόμων που εισάγονται σήμερα σε νοσοκομείο, μολύνονται εξαιτίας ενός ανθεκτικού στα αντιβιοτικά βακτηρίου που βρίσκεται μέσα στο κτίριο.
Με εξαίρεση το αποστειρωμένο περιβάλλον των χειρουργείων, τα υπερμικρόβια υπάρχουν σε κόκκους σκόνης των συστημάτων κλιματισμού και θέρμανσης, σε μπάνια
και τουαλέτες, ακόμα και σε τρόφιμα. Τα υπερμικρόβια προκαλούν τους περισσότερους θανάτους στα νοσοκομεία. Επιλέγουν ασθενείς με ανοσοποιητικό σύστημα αποδιοργανωμένο εξαιτίας παθήσεων, χειρουργικών επεμβάσεων και/ή προηγούμενων εκθέσεων σε αντιβιοτικά. Σε ένα υγιές άτομο με ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, αυτά τα υπερμικρόβια μπορεί να ζουν στην επιδερμίδα ή στη ρινική κοιλότητα χωρίς να προκαλούν μολύνσεις. Αλλά ακόμα και αν το άτομο μολυνόταν, ο οργανισμός του θα τα αντιμετώπιζε δυναμικά, ενώ παράλληλα θα ανέπτυσσε ανοσία σε αυτά. Ωστόσο, αυτή η φυσική αντίσταση στα μικρόβια μειώνεται σημαντικά με τον πρώτο κύκλο αντιβίωσης που λαμβάνεται για μία απλή λοίμωξη.
Εξαιτίας της αλόγιστης χρήσης αντιβιοτικών μέσα και έξω από τα νοσοκομεία, οι ανθεκτικοί στα αντιβιοτικά οργανισμοί πλέον αποτελούν το πιο συνηθισμένο αίτιο λοίμωξης. Το χειρότερο είναι ότι σε πολλές χώρες τα αντιβιοτικά διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή. Επειδή η σωστή δόση ποικίλλει ανάλογα με το άτομο και την ισχύ του σκευάσματος, και επειδή δεν υφίσταται σαφές όριο στον αριθμό των κύκλων αντιβίωσης που μπορεί να πάρει ένα άτομο προκειμένου να εξοντωθούν όλα τα μικρόβια, κανένα αντιβιοτικό δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλές. Η διακοπτόμενη λήψη αλλά και η χαμηλή δοσολογία μπορούν να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη των πολυανθεκτικών βακτηρίων, τα οποία μπορούν κάλλιστα να μεταδοθούν σε άλλο άτομο. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο της λοίμωξης για όσους βρίσκονται κοντά στο άτομο που λαμβάνει αντιβιοτικά, και ίσως εξηγεί γιατί η εμφάνιση λοιμώξεων είναι συχνότερη σε οικογένειες στις οποίες έχει προηγηθεί εκτεταμένη χρήση αντιβιοτικών. Ωστόσο, για να μολυνθεί ένα άτομο πρέπει να συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις, όπως η πλημμελής διατροφή και η κακή υγιεινή.
Η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών φαίνεται ότι είναι πολύ πιο επιζήμια απ’ όσο νομίζουμε. Τα αντιβιοτικά συγκαταλέγονται στους ισχυρότερους ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες. Οι περισσότεροι άρρωστοι άνθρωποι που τελικά πεθαίνουν, δεν αποβιώνουν εξαιτίας της πάθησης τους, αλλά από ευκαιριακές βακτηριακές λοιμώξεις που πλήττουν τον οργανισμό τους, ενώ το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι αποδιοργανωμένο. Αυτό ισχύει για τον καρκίνο, το AIDS και τις περισσότερες θανατηφόρες ασθένειες. Οι αυτοψίες δείχνουν ότι πολλοί από τους ασθενείς που πέθαναν εξαιτίας μίας καταλογιζόμενης στο AIDS πάθησης δεν μολύνθηκαν ποτέ από HIV, αλλά απεβίωσαν εξαιτίας κάποιου υπερμικροβίου. Τα υπερμικρόβια προκαλούν συμπτώματα παρόμοια με αυτά που προκαλούνται από τις καταλογιζόμενες στο AIDS ασθένειες. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πόσα εκατομμύρια θύματα του AIDS ουσιαστικά είναι θύματα ανθεκτικών στα αντιβιοτικά βακτηρίων.
Η γυναίκα του η Ευρυάνασσα, κόρη του ποτάμιου θεού Πακτωλού, του χάρισε τρία παιδιά: τον Πέλοπα, τη Νιόβη και τον Βροτέα. Μερικοί όμως λένε ότι ο Πέλοπας ήταν νόθος, ή γιος του Άτλαντα και της νύμφης Λίνου.Ο Δίας ήταν στενός φίλος με τον Τάνταλο και του επέτρεπε να συμποσιάζεται με νέκταρ και αμβροσία στον Όλυμπο. Κάποτε όμως χτύπησε κατακέφαλα η δόξα τον Τάνταλο, μαρτύρησε τα μυστικά του Δία και έκλεψε την τροφή των θεών για να τη μοιραστεί με τούς θνητούς φίλους του...
Αλλά προτού αποκαλυφτεί το έγκλημα του, διέπραξε ένα χειρότερο: Προσκάλεσε τούς Ολύμπιους θεούς σε συμπόσιο στο όρος Σίπυλο και θέλοντας να βάλει σε δοκιμασία την παντογνωσία του Δία, έσφαξε το γιο του Πέλοπα και πρόσθεσε τα κομμάτια του στο φαγητό πού ετοίμαζε για τούς θεούς, όπως έκαναν οι γιοι του Λυκάονα με τον αδελφό τους Νίκτυμο όταν φιλοξένησαν τον Δία στην Αρκαδία.Δεν κατόρθωσε όμως να ξεγελάσει τούς θεούς - εκτός από τη Δήμητρα, η οποία συγχυσμένη ακόμη από το πρόσφατο χαμό της Περσεφόνης έφαγε τη σάρκα της αριστερής του ωμοπλάτης-. Αφού ο Δίας τιμώρησε τον παιδοκτόνο Τάνταλο θέλησε να αναστήσει τον Πέλοπα, πρόσταξε λοιπόν τον Ερμή να μαζέψει τα μέλη του σώματος του και να τα ξαναβράσει στην ίδια χύτρα. Μετά η Μοίρα Κλωθώ συνταίριαξε τα μέλη, η Δήμητρα προσέφερε ένα κομμάτι ελεφαντόδοντο στη θέση της ωμοπλάτης πού είχε φάει και, όσο ο Τράγος-Πάν χοροπηδούσε από τη χαρά του, η Ρέα εμφύσησε ζωή στον Πέλοπα..
Τα κύματα σκεπάζουν τη μέση του, μερικές φορές φτάνουν ως το πηγούνι του, άλλα κάθε φορά πού πάει να πιει υποχωρούν και δεν μένει παρά η μαύρη λάσπη στα πόδια του, αν τυχόν μαζέψει λίγο νερό στη φούχτα, κυλάει ανάμεσα στα δάχτυλά του, δεν φτάνει καλά καλά να υγράνει τα σκασμένα του χείλη, και τελικά μένει πιο διψασμένος από όσο ήταν. Το δέντρο είναι φορτωμένο απίδια, αστραφτερά μήλα, γλυκά σύκα, ώριμες ελιές και ρόδια. Οι νόστιμοι καρποί ακουμπούν σχεδόν στους ωμούς του, μόλις όμως απλώσει το χέρι του, ένα κύμα αέρα τα απομακρύνει.
