§ 160. Μερικές φορές τα συνθετικά απλώς εναλλάσσονται, ιδίως στα κύρια ονόματα. Εκεί παρέσυραν οι περιπτώσεις, όπου δύο σύνθετα, που σχηματίστηκαν από δύο ταυτόσημες έννοιες με διαφορετικούς τύπους σύνθεσης, πραγματικά συγκλίνουν στη σημασία: φέρ-ασπις και ἀσπιδη-φόρος, φερέ-καρπος και καρπο-φόρος, δακέ-θυμος και θυμο-δακής, ἀρχέ-πολις και πολί-αρχος, τρίχ-ουλος και οὐλό-θριξ, ἀγριό-χοιρος και σύ-αγρος.
Με βάση παρόμοια παραδείγματα ένας σκεπτόμενος και τολμηρός λογοτέχνης μπορούσε να πιστέψει πως είχε το δικαίωμα να εναλλάσσει χωρίς δεύτερη σκέψη τα συνθετικά: ο Αριστοφάνης (Ιππ. 309) χρησιμοποιεί το βορβορο-τάραξις με τη σημασία 'αυτός που αναδεύει τη λάσπη', που σύμφωνα με το συνηθισμένο τύπο θα έπρεπε να λέγεται *ταραξι-βόρβορος, όπως και ο ίδιος ο Αριστοφάνης λέει ταραξι-κάρδιος για αυτόν 'που αναστατώνει την καρδιά' (Αχ. 315).
Και το τραπ-έμπαλιν 'στραμμένος προς τα πίσω' (Φερεκράτης στο Φώτιο) φαίνεται να είναι απλά μια αναστροφή του παλίν-τροπος (κλασ.), παρόμοια το ἀκουσί-θεος 'που εισακούεται από το θεό' (Παλ. Ανθ.) αντί για *θε-άκουστος ή κάτι παρόμοιο. Συνώνυμα είναι επίσης τα χειρο-γάστωρ (Εκαταίος) και γαστ(ε)ρό-χειρ (Στράβωνας) 'που γεμίζει το στομάχι με τα χέρια, που ζει από χειρωνακτική εργασία'· και στα δύο η συντακτική σχέση των δύο συνθετικών είναι εξαιρετικά ασαφής.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου