Τετάρτη 24 Αυγούστου 2022

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΠΡΟΣ ΒΟΙΩΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ

ΔΗΜ 39.34–36

Παραινέσεις για αλλαγή της συμπεριφοράς του Βοιωτού

Ο Μαντίας, πατέρας του Μαντίθεου, είχε αναγκαστεί να υιοθετήσει τον Βοιωτό. Ο Μαντίθεος κατηγορεί στην παρούσα δίκη τον δεύτερο ότι, επωφελούμενος από το γεγονός ότι ο Μαντίας είχε πεθάνει πριν γίνει η εγγραφή τους στους καταλόγους των εφήβων, είχε ιδιοποιηθεί το όνομα "Μαντίθεος", γεγονός που επέφερε σύγχυση σχετικά με την ταυτότητά τους και προκαλούσε προβλήματα νομικής και οικονομικής φύσεως.


[34] Ἀλλ’, ὦ χαλεπώτατε Βοιωτέ, μάλιστα μὲν ὧν πράττεις
πάντων παῦσαι, εἰ δ’ ἄρα μὴ βούλει, ἐκεῖνό γε πρὸς Διὸς
πείθου· παῦσαι μὲν σαυτῷ παρέχων πράγματα, παῦσαι δ’
ἐμὲ συκοφαντῶν, ἀγάπα δ’ ὅτι σοι πόλις, οὐσία, πατὴρ
γέγονεν. οὐδεὶς ἀπελαύνει σ’ ἀπὸ τούτων, οὔκουν ἔγωγε.
ἀλλ’ ἂν μέν, ὥσπερ εἶναι φὴς ἀδελφός, καὶ τὰ ἔργ’ ἀδελφοῦ
ποιῇς, δόξεις εἶναι συγγενής, ἂν δ’ ἐπιβουλεύῃς, δικάζῃ,
φθονῇς, βλασφημῇς, δόξεις εἰς ἀλλότρι’ ἐμπεσὼν ὡς οὐ
προσήκουσιν οὕτω χρῆσθαι. [35] ἐπεὶ ἔγωγ’ οὐδ’ εἰ τὰ μάλισθ’ ὁ
πατὴρ ὄντα σ’ ἑαυτοῦ μὴ ἐποιεῖτ’ ἀδικῶ. οὐ γὰρ ἐμοὶ προσ-
ῆκεν εἰδέναι, τίνες εἰσὶν υἱεῖς ἐκείνου, ἀλλ’ ἐκείνῳ δεῖξαι,
τίν’ ἐμοὶ νομιστέον ἔστ’ ἀδελφόν. ὃν μὲν τοίνυν οὐκ
ἐποιεῖτό σε χρόνον, οὐδ’ ἐγὼ προσήκονθ’ ἡγούμην, ἐπειδὴ δ’
ἐποιήσατο, κἀγὼ νομίζω. τί τούτου σημεῖον; τῶν πατρῴων
ἔχεις τὸ μέρος μετὰ τὴν τοῦ πατρὸς τελευτήν· ἱερῶν, ὁσίων
μετέχεις· ἀπάγει σ’ οὐδεὶς ἀπὸ τούτων. τί βούλει; ἂν δὲ
φῇ δεινὰ πάσχειν καὶ κλάῃ καὶ ὀδύρηται καὶ κατηγορῇ ἐμοῦ,
ἃ μὲν ἂν λέγῃ, μὴ πιστεύετε (οὐ γὰρ δίκαιον μὴ περὶ τού-
των ὄντος τοῦ λόγου νυνί), ἐκεῖνο δ’ ὑπολαμβάνετε, ὅτι οὐ-
δὲν ἔστ’ αὐτῷ ἧττον δίκην λαμβάνειν Βοιωτῷ κληθέντι. [36] τί
οὖν φιλονικεῖς; μηδαμῶς· μὴ ἔχ’ οὕτω πρὸς ἡμᾶς ἐθελέ-
χθρως· οὐδὲ γὰρ ἐγὼ πρὸς σέ, ἐπεὶ καὶ νῦν, ἵνα μηδὲ τοῦτο
λάθῃ σε, ὑπὲρ σοῦ λέγω μᾶλλον, ἀξιῶν μὴ ταὐτὸν ἔχειν
ὄνομ’ ἡμᾶς. εἰ γὰρ μηδὲν ἄλλο, ἀνάγκη τὸν ἀκούσαντ’
ἐρέσθαι πότερος, δύ’ ἂν ὦσιν Μαντίθεοι Μαντίου. οὐκοῦν,
ὃν ἠναγκάσθη ποιήσασθαι, σὲ ἂν λέγῃ, ἐρεῖ. τί οὖν ἐπι-
θυμεῖς τούτων; ἀνάγνωθι δέ μοι λαβὼν δύο ταυτασὶ μαρ-
τυρίας, ὡς ἐμοὶ Μαντίθεον καὶ τούτῳ Βοιωτὸν ὁ πατὴρ
ὄνομ’ ἔθετο.

***
[34] Αλλ', ω αναίσθητε Βοιωτέ, προ πάντων μεν να παύσης την τακτικήν σου αυτήν, εάν δε δεν θέλης να πεισθής εις τίποτε άλλο, να πεισθής εις το εξής τουλάχιστον, δι' όνομα του Διός: να παύσης μεν παρέχων ενοχλήσεις εις σε τον ίδιον, να παύσης δε συκοφαντών εμέ, να είσαι δε ευχαριστημένος ότι απέκτησες πόλιν, περιουσίαν, πατέρα. Κανείς δεν θέλει να σε εκδιώξη εκ τούτων, πολύ δε ολιγώτερον εγώ. Αλλ' εάν μεν, όπως ισχυρίζεσαι ότι είσαι αδελφός, εκτελής και τα έργα του αδελφού, θα φανής ότι είσαι συγγενής, εάν δε έχεις κακάς διαθέσεις προς εμέ, αν κινής δίκας εναντίον μου, αν με φθονής, αν με δυσφημής, θα φανής ότι εισήλθες εις οικογένειαν, η οποία δεν είναι ιδική σου και εις την οποίαν η διαγωγή σου είναι διαγωγή ξένου. [35] Διότι εις το τέλος, και αν ήσο αναμφισβητήτως υιός του πατρός μου και ηρνείτο ούτος να σε αναγνωρίση, δεν θα έπταιον εγώ διά τούτο. Διότι δεν είναι ιδικόν μου έργον να γνωρίζω ποίος είναι υιός του, αλλ' εκείνος έπρεπε να μάθη εις εμέ ποίον έπρεπε να θεωρώ ως αδελφόν. Καθ' όλον μεν λοιπόν τον χρόνον, κατά τον οποίον δεν σε ανεγνώριζεν ως υιόν του, ούτε εγώ σε εθεώρουν ως συγγενή· αφού δε σε υιοθέτησε, και εγώ σε θεωρώ ως αδελφόν. Ποία είναι η απόδειξις τούτου; Ότι έχεις μέρος της πατρικής κληρονομίας μετά τον θάνατον του πατρός μου, μετέχεις των ιερών και οσίων και κανείς δεν σε εκδιώκει εκ τούτων. Τι ζητείς; Αν δε λέγει ότι πάσχει φοβερά και κλαίει και οδύρεται και με κατηγορεί, δι' όσα μεν λέγει, μη τα πιστεύετε (διότι δεν είναι δίκαιον να ομιλή περί τούτων και αφού δεν πρόκειται ακόμη περί τούτων), αλλ' εκείνο λάβετε υπ' όψιν σας, ότι καθόλου ολιγώτερον δεν έχει το δικαίωμα να με διώξη δικαστικώς με το όνομα του Βοιωτού. [36] Διατί λοιπόν αγαπάς τας έριδας; Παύσε τας αντιρρήσεις σου· μη δεικνύης τόσην έχθραν προς ημάς, διότι ούτε εγώ σε εχθρεύομαι, διότι και τώρα, ίνα μηδέ τούτο διαφεύγη την προσοχήν σου, μάλλον διά το συμφέρον σου ομιλώ, έχων την αξίωσιν να μη έχης το ίδιον όνομα με εμέ. Διότι, και αν δεν υπήρχεν άλλη ενόχλησις, όταν είναι δύο υιοί του Μαντίου με το όνομα Μαντίθεος και ακούση τις το όνομα τούτο, θα ερωτήση ποίος εκ των δύο είναι. Λοιπόν, αν ομιλή περί σου, θα είπη προς διάκρισιν «εκείνον που υιοθέτησε διά της βίας». Διατί λοιπόν επιζητείς τας διακρίσεις αυτάς; Πάρε, γραμματεύ, και διάβασε αυτάς εδώ τας δύο μαρτυρίας, από τας οποίας φαίνεται, ότι ο πατήρ μου εμέ μεν ωνόμασε Μαντίθεον, τούτον δε Βοιωτόν.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου