Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΝ ΧΕΡΡΟΝΗΣΩ

ΔΗΜ 8.21–23

Οι πολιτικές επιλογές και αποφάσεις των Αθηναίων βλάπτουν τα συμφέροντα της πόλης

Ο ρήτορας τόνισε ότι οι συμπολίτες του όφειλαν όχι μόνο να διατηρήσουν το στράτευμα του Διοπείθη (βλ. ΔΗΜ 8.13–18), αλλά και να στείλουν στη Θράκη ενισχύσεις. Και συνεχίζει:

[21] Βούλομαι τοίνυν [ὑμᾶς] μετὰ παρρησίας ἐξετάσαι τὰ
παρόντα πράγματα τῇ πόλει, καὶ σκέψασθαι τί ποιοῦμεν
αὐτοὶ νῦν καὶ ὅπως χρώμεθ’ αὐτοῖς. ἡμεῖς οὔτε χρήματ’
εἰσφέρειν βουλόμεθα, οὔτ’ αὐτοὶ στρατεύεσθαι, οὔτε τῶν
κοινῶν ἀπέχεσθαι δυνάμεθα, οὔτε τὰς συντάξεις Διοπείθει
δίδομεν, οὔθ’ ὅσ’ ἂν αὐτὸς αὑτῷ πορίσηται ἐπαινοῦμεν, [22] ἀλλὰ
βασκαίνομεν καὶ σκοποῦμεν πόθεν, καὶ τί μέλλει ποιεῖν, καὶ
πάντα τὰ τοιαυτί, οὔτ’, ἐπειδήπερ οὕτως ἔχομεν, τὰ ἡμέτερ’
αὐτῶν πράττειν ἐθέλομεν, ἀλλ’ ἐν μὲν τοῖς λόγοις τοὺς τῆς
πόλεως λέγοντας ἄξι’ ἐπαινοῦμεν, ἐν δὲ τοῖς ἔργοις τοῖς
ἐναντιουμένοις τούτοις συναγωνιζόμεθα. [23] ὑμεῖς μὲν τοίνυν
εἰώθαθ’ ἑκάστοτε τὸν παριόντ’ ἐρωτᾶν, τί οὖν χρὴ ποιεῖν;
ἐγὼ δ’ ὑμᾶς ἐρωτῆσαι βούλομαι, τί οὖν χρὴ λέγειν; εἰ γὰρ
μήτ’ εἰσοίσετε, μήτ’ αὐτοὶ στρατεύσεσθε, μήτε τῶν κοινῶν
ἀφέξεσθε, μήτε τὰς συντάξεις δώσετε, μήθ’ ὅσ’ ἂν αὐτὸς
αὑτῷ πορίσηται ἐάσετε, μήτε τὰ ὑμέτερ’ αὐτῶν πράττειν
ἐθελήσετε, οὐκ ἔχω τί λέγω. οἱ γὰρ ἤδη τοσαύτην ἐξουσίαν
τοῖς αἰτιᾶσθαι καὶ διαβάλλειν βουλομένοις διδόντες, ὥστε
καὶ περὶ ὧν φασι μέλλειν αὐτὸν ποιεῖν, καὶ περὶ τούτων
προκατηγορούντων ἀκροᾶσθαι, ―τί ἄν τις λέγοι;

***

[21] Ιδού λοιπόν διατί θέλω με πάσαν ειλικρίνειαν να εξετάσω την παρούσαν κατάστασιν των ζητημάτων μας και να ερευνήσω τι πράττομεν τώρα ημείς οι ίδιοι και ποία είναι η συμπεριφορά μας. Ημείς ούτε φόρον επί της περιουσίας να καταβάλλωμεν δεχόμεθα, ούτε να στρατευώμεθα ημείς οι ίδιοι, ούτε να απαρνηθώμεν τα δημόσια χορηγήματα δυνάμεθα, ούτε επιτρέπομεν εις τον Διοπείθη να συλλέξη φόρους ούτε εγκρίνομεν να εξευρίσκη ο ίδιος πόρους. [22] Αλλά τον κακολογούμεν και εξετάζομεν τι πρόκειται να κάμη και με τι μέσα, και τούτο και εκείνο. Παρ' όλας δε αυτάς τας επικρίσεις, ημείς δεν θέλομεν τίποτε να πράξωμεν εκ των καθηκόντων μας. Και όσον μεν αφορά τους λόγους επαινούμεν εκείνους που ομιλούν επαξίως της πόλεως, όταν δε έλθωμεν εις τα έργα συμμαχούμεν με τους αντιπάλους αυτών. [23] Σεις μεν ερωτάτε συνήθως τον εκάστοτε ανερχόμενον εις το βήμα: «τι πρέπει λοιπόν να πράξωμεν;» Εγώ δε θέλω να σας ερωτήσω: «τι πρέπει λοιπόν να είπω;» Διότι εάν δεν είσθε διατεθειμένοι ούτε να συνεισφέρετε, ούτε να στρατεύεσθε αυτοπροσώπως, ούτε να παραιτηθήτε των χρηματικών διανομών, ούτε να δώσετε εις τον Διοπείθη το προϊόν των φόρων, ούτε να του επιτρέψετε να προμηθευθή ο ίδιος τα μέσα της συντηρήσεώς του, ούτε να πράττετε ό,τι σας αφορά, εν τοιαύτη περιπτώσει δεν έχω πλέον τίποτα να είπω. Αληθώς, εφ' όσον παρέχετε τόσην ελευθερίαν εις αυτούς που θέλουν να κατηγορούν και να διαβάλλουν, ώστε δέχεσθε να ακούετε τας εκ των προτέρων κατηγορίας των κατά του Διοπείθους δι' όσα ισχυρίζονται ότι πρόκειται ούτος εις το μέλλον να πράξη… τι θέλετε να είπω;