ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΣΟΦΟΚΛΗΣ - Οἰδίπους Τύραννος (863-910)

ΧΟ. εἴ μοι ξυνείη φέροντι μοῖρα τὰν [στρ. α]

εὔσεπτον ἁγνείαν λόγων
865 ἔργων τε πάντων, ὧν νόμοι πρόκεινται
ὑψίποδες, οὐρανίᾳ ᾽ν
αἰθέρι τεκνωθέντες, ὧν Ὄλυμπος
πατὴρ μόνος, οὐδέ νιν
θνατὰ φύσις ἀνέρων
870 ἔτικτεν, οὐδὲ μήποτε λά-
θα κατακοιμάσῃ·
μέγας ἐν τούτοις θεός, οὐδὲ γηράσκει.

ὕβρις φυτεύει τύραννον· ὕβρις, εἰ [ἀντ. α]
πολλῶν ὑπερπλησθῇ μάταν,
875 ἃ μὴ ᾽πίκαιρα μηδὲ συμφέροντα,
ἀκρότατα γεῖσ᾽ ἀναβᾶσ᾽
ἀπότομον ὤρουσεν εἰς ἀνάγκαν
ἔνθ᾽ οὐ ποδὶ χρησίμῳ
χρῆται. τὸ καλῶς δ᾽ ἔχον
880 πόλει πάλαισμα μήποτε λῦ-
σαι θεὸν αἰτοῦμαι.
θεὸν οὐ λήξω ποτὲ προστάταν ἴσχων.

εἰ δέ τις ὑπέροπτα χερ- [στρ. β]
σὶν ἢ λόγῳ πορεύεται,
885 Δίκας ἀφόβητος, οὐδὲ
δαιμόνων ἕδη σέβων,
κακά νιν ἕλοιτο μοῖρα,
δυσπότμου χάριν χλιδᾶς,
εἰ μὴ τὸ κέρδος κερδανεῖ δικαίως
890 καὶ τῶν ἀσέπτων ἔρξεται,
ἢ τῶν ἀθίκτων ἕξεται ματᾴζων.
τίς ἔτι ποτ᾽ ἐν τοῖσδ᾽ ἀνὴρ βέλη θεῶν
ἔρξεται ψυχᾶς ἀμύ-
895 νων; εἰ γὰρ αἱ τοιαίδε πράξεις τίμιαι,
τί δεῖ με χορεύειν;

οὐκέτι τὸν ἄθικτον εἶ- [ἀντ. β]
μι γᾶς ἐπ᾽ ὀμφαλὸν σέβων,
οὐδ᾽ ἐς τὸν Ἀβαῖσι ναόν,
900 οὐδὲ τὰν Ὀλυμπίαν,
εἰ μὴ τάδε χειρόδεικτα
πᾶσιν ἁρμόσει βροτοῖς.
ἀλλ᾽, ὦ κρατύνων, εἴπερ ὄρθ᾽ ἀκούεις,
Ζεῦ, πάντ᾽ ἀνάσσων, μὴ λάθοι
905 σὲ τάν τε σὰν ἀθάνατον αἰὲν ἀρχάν.
φθίνοντα γὰρ Λαΐου παλαιὰ
θέσφατ᾽ ἐξαιροῦσιν ἤ-
δη, κοὐδαμοῦ τιμαῖς Ἀπόλλων ἐμφανής·
910 ἔρρει δὲ τὰ θεῖα.

***

ΧΟΡ. Ας μ᾽ αξιώσει η μοίρα μου [στρ. α]
ο σεπτός Σεβασμός να στεριώσει
τα έργα και τους λόγους μου για πάντα.
Νόμοι βαθύρριζοι τα θέμελά τους,
τέκνα των ουρανών αιθερογέννητα,
έχουν μοναδική πατρίδα τους τον Όλυμπο·
φύση θνητή δεν τους εγέννησε
870 και δεν βυθίζονται ποτέ
στης λησμονιάς τον ύπνο.
Μέγας θεός, αγέραστος, τους εμψυχώνει.

Ύβρις φυτεύει τύραννον. [αντ. α]
Αν όμως σαν τον ποταμό
η έπαρση σηκώνει ματαιότητα,
αν κατεβάσει φέρνοντας παράκαιρα δεινά
κι αν ανεβεί στην κορυφή της στέγης,
απότομα γκρεμίζεται στα βάθη
της ανάγκης και με το πόδι στο κενό
παραπατά· το θεό παρακαλώ
880 να μην πάψει να παλεύει για της πόλης το καλό.
Θεός ας είναι πάντα ισχύς μου και σκέψη μου.

Αν κάποιος πράττοντας και λέγοντας [στρ. β]
πορεύεται τον υπερόπτη δρόμο,
όποιος τη Δίκη δε φοβάται
κι όποιος δε σέβεται τα ιερά τεμένη των θεών,
ας λάβει μοίρα δεινή
για την ανόσια χλιδή της έπαρσής του.
Αν κερδίζει παράνομα κέρδη
890 κι αν δεν ξορκίζει την ασέβεια
κι αν βεβηλώνει μανιακός τ᾽ ανέγγιχτα,
πώς θα το καυχηθεί πως θα γλιτώσει
την ψυχή απ᾽ των θεών τα βέλη;
Αν είναι να τιμούν ανόσιες πράξεις,
γιατί να σέρνω το χορό στην ιερά πανήγυρη;

Ποτέ προσκυνητής να μην κινήσω [αντ. β]
για των Δελφών τον ιερό τον ομφαλό
900 ούτε για το μαντείο των Αβών
ούτε και για την Ολυμπία,
αν οι χρησμοί δεν συνταιριάξουν με τα πράγματα
μπροστά στα μάτια των ανθρώπων.
Αλλ᾽, ω παντοκράτορα Ζευ, αν αληθεύει
τ᾽ όνομά σου, του σύμπαντος κόσμου δυνάστη,
να μη νοθεύσεις την αθάνατη ισχύ σου.
Αμφισβητούν το κύρος των χρησμών
που παλαιόθεν δόθηκαν στον Λάιο·
ο Απόλλων φανερά πουθενά δεν τιμάται·
910 ρημάξανε τα θεία.