ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ - Ἐκκλησιάζουσαι (571-600)

ΧΟ. νῦν δὴ δεῖ σε πυκνὴν φρένα καὶ φιλόσοφον ἐγείρειν
φροντίδ᾽ ἐπισταμένην
ταῖσι φίλαισιν ἀμύνειν.
κοινῇ γὰρ ἐπ᾽ εὐτυχίᾳ
ἔρχεται γνώμης ἐπίνοια πολίτην
575 δῆμον ἐπαγλαϊοῦσα
μυρίαισιν ὠφελίαισι βίου. δηλοῦν ‹δ᾽› ὅ τι περ δύναται καιρός.
δεῖται γάρ τοι σοφοῦ τινος ἐξευρήματος ἡ πόλις ἡμῶν.
ἀλλὰ πέραινε μόνον
μήτε δεδραμένα μήτ᾽ εἰρημένα πω πρότερον·
580 μισοῦσι γὰρ ἢν τὰ παλαιὰ πολλάκις θεῶνται.

ἀλλ᾽ οὐ μέλλειν, ἀλλ᾽ ἅπτεσθαι καὶ δὴ χρῆν ταῖς διανοίαις·
ὡς τὸ ταχύνειν χαρίτων μετέχει πλεῖστον παρὰ τοῖσι θεαταῖς.
ΠΡ. καὶ μὴν ὅτι μὲν χρηστὰ διδάξω πιστεύω· τοὺς δὲ θεατάς,
εἰ καινοτομεῖν ἐθελήσουσιν καὶ μὴ τοῖς ἠθάσι λίαν
585 τοῖς τ᾽ ἀρχαίοις ἐνδιατρίβειν, τοῦτ᾽ ἔσθ᾽ ὃ μάλιστα δέδοικα.
ΧΡ. περὶ μὲν τοίνυν τοῦ καινοτομεῖν μὴ δείσῃς· τοῦτο γὰρ ἡμῖν
δρᾶν ἀντ᾽ ἄλλης ἀρχῆς ἐστιν, τῶν δ᾽ ἀρχαίων ἀμελῆσαι.
ΠΡ. μή νυν πρότερον μηδεὶς ὑμῶν ἀντείπῃ μηδ᾽ ὑποκρούσῃ,
πρὶν ἐπίστασθαι τὴν ἐπίνοιαν καὶ τοῦ φράζοντος ἀκοῦσαι.
590 κοινωνεῖν γὰρ πάντας φήσω χρῆναι πάντων μετέχοντας
κἀκ ταὐτοῦ ζῆν, καὶ μὴ τὸν μὲν πλουτεῖν, τὸν δ᾽ ἄθλιον εἶναι,
μηδὲ γεωργεῖν τὸν μὲν πολλήν, τῷ δ᾽ εἶναι μηδὲ ταφῆναι,
μηδ᾽ ἀνδραπόδοις τὸν μὲν χρῆσθαι πολλοῖς, τὸν δ᾽ οὐδ᾽ ἀκολούθῳ.
ἀλλ᾽ ἕνα ποιῶ κοινὸν πᾶσιν βίοτον, καὶ τοῦτον ὅμοιον.
595 ΒΛ. πῶς οὖν ἔσται κοινὸς πᾶσιν; ΠΡ. κατέδει πέλεθον πρότερός μου.
ΒΛ. καὶ τῶν πελέθων κοινωνοῦμεν; ΠΡ. μὰ Δί᾽ ἀλλ᾽ ἔφθης μ᾽ ὑποκρούσας.
τοῦτο γὰρ ἤμελλον ἐγὼ λέξειν· τὴν γῆν πρώτιστα ποιήσω
κοινὴν πάντων καὶ τἀργύριον καὶ τἄλλ᾽ ὁπόσ᾽ ἐστὶν ἑκάστῳ.
εἶτ᾽ ἀπὸ τούτων κοινῶν ὄντων ἡμεῖς βοσκήσομεν ὑμᾶς
600 ταμιευόμεναι καὶ φειδόμεναι καὶ τὴν γνώμην προσέχουσαι.

***
ΧΟΡ. Μπρος! με μυαλά τετρακόσα, φιλόσοφη δράση
άξια μας δείξου προστάτισσα
των γυναικών που αγαπάς.
Σώσε μαζί και τους άντρες.
Μ᾽ όσα γεννάει το μυαλό σου ευρήματα
λάμπρυνε την πόλη ολάκερη,
δώσε της χίλια καλά και ζωή χαρισάμενη.
Πάντα προχώρα
μ᾽ έργα πρωτόφαντα ως τώρα,
τέτοια, που μήτε γενήκανε μήτε ειπωθήκανε.
580 Ξέρεις, σιχαίνεται πάντα ο λαός τα γνωστά μαθημένα.

ΚΟΡ. Μην αργείς, αλλ᾽ αμέσως να μπεις στο προκείμενο,
γιατ᾽ αρέσει πολύ στο κοινό η συντομία.
ΠΡΑ. Το πιστεύω, που εγώ θα τα πω γνωστικά,
μα φοβάμαι, αν δεχτούν οι θεατές τα καινούργια,
κολλημένοι σφιχτά στα παλιά μαθημένα.
ΧΡΕ. Μη σε νοιάζει γι᾽ αυτό. Νεωτερίζουμε πάντα:
τα παλιά να κλοτσάμε, τ᾽ αγιάτρευτο σύστημα.
ΠΡΑ. (στους θεατές)
Μη λοιπόν αντισκόβει κανείς κι αντιλέγει
πριν ακούσει και νιώσει τις γνώμες του ρήτορα.
590 Όλα θα ᾽ναι κοινά κι όλοι θα ᾽χουνε σ᾽ όλα
μερτικό για να ζουν, δε θα υπάρχουνε πια
νηστικοί και χορτάτοι. Μήτε ο ένας πολλά
θα ᾽χει στρέμματα γης κι ο φτωχός μηδέ τάφο·
μήτε αυτός σκλάβους πλήθος κι εκείνος κανέναν.
Θα ᾽χουν όλ᾽ οι πολίτες τα πάντα ίδια κι όμοια.
ΒΛΕ. Πώς μπορούν ίδια κι όμοια; ΠΡΑ. Θαρρώ θες να τρως
τα κουράδια μονάχος. ΒΛΕ. Κοινά τα κουράδια;
ΠΡΑ. Όχι δα! Πολυβιάζεσαι να μ᾽ αντισκόβεις.
Νά λοιπόν τί θα κάνω: τη γης θα την έχουμε
μαζική και τα χρήματα κι όλα τα πάντα.
Κι απ᾽ αυτά τα κοινά θα σας τρέφουμ᾽ εμείς
600 οι γυναίκες με πρόβλεψη και οικονομία.