ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ - Περὶ τῆς εἰρήνης (5) (1-3)

[1] Ὁρῶ μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὰ παρόντα πράγματα πολλὴν δυσκολίαν ἔχοντα καὶ ταραχὴν οὐ μόνον τῷ πολλὰ προεῖσθαι καὶ μηδὲν εἶναι προὔργου περὶ αὐτῶν εὖ λέγειν, ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν ὑπολοίπων κατὰ ταὐτὰ μηδὲ καθ᾽ ἓν τὸ συμφέρον πάντας ἡγεῖσθαι, ἀλλὰ τοῖς μὲν ὡδί, τοῖς δ᾽ ἑτέρως δοκεῖν.

[2] δυσκόλου δ᾽ ὄντος φύσει καὶ χαλεποῦ τοῦ βουλεύεσθαι, ἔτι πολλῷ χαλεπώτερον ὑμεῖς αὐτὸ πεποιήκατ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι· οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι πάντες ἄνθρωποι πρὸ τῶν πραγμάτων εἰώθασι χρῆσθαι τῷ βουλεύεσθαι, ὑμεῖς δὲ μετὰ τὰ πράγματα. ἐκ δὲ τούτου συμβαίνει παρὰ πάντα τὸν χρόνον ὃν οἶδ᾽ ἐγώ, τὸν μὲν οἷς ἂν ἁμάρτητ᾽ ἐπιτιμῶντα εὐδοκιμεῖν καὶ δοκεῖν εὖ λέγειν, τὰ δὲ πράγματα καὶ περὶ ὧν βουλεύεσθ᾽ ἐκφεύγειν ὑμᾶς.

[3] οὐ μὴν ἀλλὰ καίπερ τούτων οὕτως ἐχόντων οἴομαι καὶ πεπεικὼς ἐμαυτὸν ἀνέστηκα, ἂν ἐθελήσητε τοῦ θορυβεῖν καὶ φιλονικεῖν ἀποστάντες ἀκούειν, ὡς ὑπὲρ πόλεως βουλευομένοις καὶ τηλικούτων πραγμάτων προσήκει, ἕξειν καὶ λέγειν καὶ συμβουλεύειν δι᾽ ὧν καὶ τὰ παρόντ᾽ ἔσται βελτίω καὶ τὰ προειμένα σωθήσεται.

***
ΠΡΟΟΙΜΙΟ (§§ 1-3)
[1] Αθηναίοι, βλέπω ότι η σημερινή κατάσταση προκαλεί μεγάλη ανησυχία (προβληματισμό) και αμηχανία, όχι μόνο επειδή θυσιάσαμε πολλά και δεν ωφελεί καθόλου να εκφωνεί κανείς ωραίους λόγους γι᾽ αυτά αλλά και επειδή, και για όσα μας έχουν απομείνει, ούτε και σε ένα σημείο δεν συμφωνούν όλοι όσον αφορά τo συμφέρον μας, με το να σκέφτονται οι μεν έτσι, οι άλλοι αλλιώς.

[2] Μολονότι όμως είναι προβληματική και δύσκολη δουλειά από τη φύση της η λήψη μιας απόφασης, εσείς, Αθηναίοι, την έχετε κάνει ακόμη δυσκολότερη. Γιατί όλοι οι άλλοι άνθρωποι συνηθίζουν να παίρνουν αποφάσεις πριν από τα γεγονότα, ενώ εσείς μετά από αυτά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πάντοτε, όσο εγώ γνωρίζω, να επιδοκιμάζεται αυτός που σας επικρίνει για τα τυχόν σφάλματά σας και να θεωρείται ικανός ρήτορας, αλλά τα γεγονότα και το αντικείμενο των διαβουλεύσεων να έχουν ξεφύγει στο μεταξύ από τον έλεγχό σας.

[3] Ωστόσο, μόλο που έτσι έχουν τα πράγματα, νομίζω και έχω σηκωθεί να μιλήσω με την πεποίθηση ότι, αν θελήσετε να με ακούσετε χωρίς αποδοκιμασίες και εριστική διάθεση, όπως αρμόζει σε ανθρώπους που συνεδριάζουν για να αποφασίσουν για την πόλη και για τόσο σπουδαία ζητήματα, θα μπορέσω και να μιλήσω και να σας δώσω τις συμβουλές εκείνες με τις οποίες και η σημερινή κατάσταση θα βελτιωθεί και θα καταστεί δυνατό να ανακτηθούν όσα έχετε αφήσει στην τύχη τους.