Τρίτη 12 Αυγούστου 2014

ΘΗΣΕΥΣ ΚΑΙ ΑΡΙΑΔΝΗ


Αλλά ας επανέλθουμε στο σημείο όπου ο Θησεύς νικώντας τον Μινώταυρο παίρνει μαζί του εκτός από τους νέους και νέες των Αθηνών που έσωσε και την Αριάδνη της οποίας η συμβολή στην νίκη του αυτή ήταν καίρια και σίγουρα δεν θα έμενε ατιμώρητη από τον βασιλιά και πατέρα της Μίνωα, την οποία και αφήνει στην Νάξο. Εκεί, όπως αναφέρεται από τους αρχαίους συγγραφείς της Ελληνικής Προϊστορίας, η Αριάδνη έπεσε θύμα αρπαγής του Διονύσου:

« …καὶδιὰνυκτὸς μετὰ Ἀριάδνης καὶτῶν παίδων εἰς Νάξον ἀφικνεῖται. ἔνθα Διόνυσος ἐρασθεὶς Ἀριάδνηςἥρπασε, καὶκομίσας εἰς Λῆμνον ἐμίγη.καὶγεννᾷΘόαντα Στάφυλον Οἰνοπίωνα καὶΠεπάρηθον.» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη Επιτομή , κεφ.1 παραγρ. 9)

Και ο Πλούταρχος στο έργο του « Βίοι Παράλληλοι» στο κεφάλαιο περί Θησέως και συγκεκριμένα στο 20, 1 – 5 εξιστορεί όλες τις εκδοχές κατά τις οποίες γίνεται λόγος τόσο για την Νάξο όσο και για την Κύπρο αλλά και επίσης την περίπτωση εκείνη να πρόκειται και για δυό διαφορετικές γυναίκες με το ίδιο όνομα. Συγκεκριμένα λέει:

20.1 «…πολλοὶ δὲ λόγοι καὶ περὶ τούτων ἔτι λέγονται καὶ περὶ τῆς Ἀριάδνης, οὐδὲν ὁμολογούμενονἔχοντες. οἱ μὲν γὰρ ἀπάγξασθαί φασιν αὐτὴν ἀπολειφθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Θησέως, οἱ δὲ εἰς Νάξον ὑπὸναυτῶν κομισθεῖσαν Οἰνάρῳ τῷ ἱερεῖ τοῦ Διονύσου συνοικεῖν…»

λένε λοιπόν πως όταν ο Θησέας την εγκατέλειψε εκείνη κρεμάσθηκε ή ακόμη πως την άφησε στην Νάξο όπου εκεί παντρεύτηκε τον ιερέα του Διονύσου Οίναρο

20.2 «…ἔνιοι δὲ καὶ τεκεῖν ἐκ Θησέως Ἀριάδνην Οἰνοπίωνα καὶ Στάφυλον· ὧν καὶ ὁ Χῖος Ἴων ἐστὶ περὶτῆς ἑαυτοῦ πατρίδος λέγων· τήν ποτε Θησείδης ἔκτισεν Οἰνοπίων.ἃ δ᾽ ἐστὶν εὐφημότατα τῶν μυθολογουμένων, πάντες ὡς ἔπος εἰπεῖν διὰ στόματος ἔχουσιν. ἴδιον δέ τινα περὶ τούτων λόγονἐκδέδωκε Παίων ὁ Ἀμαθούσιος.

Μερικοί λένε πως και παιδιά έκανε με τον Θησέα η Αριάδνη τους Οινωπίωνα και Στάφυλο. Μάλιστα ένας από τους απογόνους του λέγεται πως είναι και ο Ίων ο Χίος ο περίφημος ποιητής την πατρίδα του οποίου είχε κτίσει ο γιός του Θησέα Οινωπίων.

20.3 «…τὸν γὰρ Θησέα φησὶν ὑπὸ χειμῶνος εἰς Κύπρον ἐξενεχθέντα καὶ τὴν Ἀριάδνην ἔγκυον ἔχοντα, φαύλως δὲ διακειμένην ὑπὸ τοῦ σάλου καὶ δυσφοροῦσαν, ἐκβιβάσαι μόνην, αὐτὸν δὲ τῷ πλοίῳβοηθοῦντα πάλιν εἰς τὸ πέλαγος ἀπὸ τῆς γῆς φέρεσθαι. τὰς οὖν ἐγχωρίους γυναῖκας τὴν Ἀριάδνηνἀναλαβεῖν καὶ περιέπειν ἀθυμοῦσαν ἐπὶ τῇ μονώσει, καὶ γράμματα πλαστὰ προσφέρειν, ὡς τοῦΘησέως γράφοντος αὐτῇ, καὶ περὶ τὴν ὠδῖνα συμπονεῖν καὶ βοηθεῖν· ἀποθανοῦσαν δὲ θάψαι μὴτεκοῦσαν.»

" δηλαδή εξ'αιτίας μεγάλης θαλασσοταραχής που συνάντησε το πλοίο του Θησέα κοντά στην Κύπρο, άφησε στο νησί την Αριάδνη ο Θησέας επειδή η εγκυμοσύνη της την ταλαιπορούσε πολύ. Εκεί οι ντόπιες γυναίκες με ψεύτικα γράμματα την έκαναν να πιστέψει πως την εγκατέλειψε ο Θησεύς και πως εκείνες θα την βοηθούσαν στον τοκετό. Η Αριάδνη από την λύπη της πέθανε χωρίς να προλάβει να γεννήσει..."

20.4 « ἐπελθόντα δὲ τὸν Θησέα καὶ περίλυπον γενόμενον τοῖς μὲν ἐγχωρίοις ἀπολιπεῖν χρήματα, συντάξαντα θύειν τῇ Ἀριάδνῃ, δύο δὲ μικροὺς ἀνδριαντίσκους ἱδρύσασθαι, τὸν μὲν ἀργυροῦν, τὸν δὲχαλκοῦν. ἐν δὲ τῇ θυσίᾳ τοῦ Γορπιαίου μηνὸς ἱσταμένου δευτέρᾳ κατακλινόμενόν τινα τῶν νεανίσκων φθέγγεσθαι καὶ ποιεῖν ἅπερ ὠδίνουσαι γυναῖκες· καλεῖν δὲ τὸ ἄλσος Ἀμαθουσίους, ἐν ᾧ τὸν τάφον δεικνύουσιν, Ἀριάδνης Ἀφροδίτης.

Όταν επέστρεψε ο Θησέας και έμαθε το τραγικό συμβάν έδωσε χρήματα στους ντόπιους για να φτιάξουν δυο ανδριάντες και να θυσιάζουν προς τιμή της Αριάδνης. Ο ένας εκ των ανδριάντων ήταν αργυρός και ο άλλος χάλκινος και το άλσος όπου τιμούσαν την κρητικοπούλα και όπου λέγεται πως βρισκόταν ο τάφος της το έλεγαν Αριάδνης Αφροδίτης.

20.5 «…καὶ Ναξίων δέ τινες ἰδίως ἱστοροῦσι δύο Μίνωας γενέσθαι καὶ δύο Ἀριάδνας, ὧν τὴν μὲν Διονύσῳ γαμηθῆναί φασιν ἐν Νάξῳ καὶ τοὺς περὶ Στάφυλον τεκεῖν, τὴν δὲ νεωτέραν ἁρπασθεῖσαν ὑπὸτοῦ Θησέως καὶ ἀπολειφθεῖσαν εἰς Νάξον ἐλθεῖν, καὶ τροφὸν μετ᾽ αὐτῆς ὄνομα Κορκύνην, ἧς δείκνυσθαι τάφον. ἀποθανεῖν δὲ καὶ τὴν Ἀριάδνην αὐτόθι καὶ τιμὰς ἔχειν οὐχ ὁμοίας τῇ προτέρᾳ. τῇ μὲν γὰρ ἡδομένους καὶ παίζοντας ἑορτάζειν, τὰς δὲ ταύτῃ δρωμένας θυσίας εἶναι πένθει τινὶ καὶ στυγνότητι μεμιγμένας.»

Και στην Νάξο λένε πως υπήρχαν δυο Μίνωες και δυο Αριάδνες εκ των οποίων η μία παντρεύεται τον Διόνυσο και γεννά τον Στάφυλο την άλλη την έκλεψε ο Θησέας και όταν την εγκατέλειψε ήρθε στην Νάξο με την τροφό της την Κορκύνη. Και αυτή την Αριάδνη όταν πέθανε τιμούσαν οι Νάξιοι όχι όμως με τόσες τιμές όπως την άλλη του Διονύσου. Γιατι της μεν πρώτης οι εορτές ήταν χαρούμενες της δε άλλης χαρακτηρίζονταν από πένθος και λύπη.

Στην συνέχεια ο Θησέας έρχεται στην Δήλο όπου και θυσιάζει στον Θεό Απόλλων, στον οποίο και αφιέρωσε τον μίτο. Μάλιστα γίνεται λόγος και για έναν χορό που χόρεψε προς τιμή του Θεού ο ήρωας, κατά τον οποίο μιμούμενος τις πολύπλοκες κυκλικές στοές του Λαβυρίνθου, στροβιλιζόταν με ελικοειδείς κινήσεις. Τον νέο αυτό χορό τον οποίο χόρεψε κοντά στον βωμό Κερατώνα (λεγόταν έτσι επειδή ήταν κατασκευασμένος από κέρατα, και φυσικά νοούμε τον συσχετισμό με τον Μινώταυρο), ονομάσανε οι κάτοικοι της Δήλου, Γέρανο:

21.1 «…εἰς Δῆλον κατέσχε· καὶ τῷ θεῷ θύσας καὶ ἀναθεὶς τὸ ἀφροδίσιον ὃ παρὰ τῆς Ἀριάδνης ἔλαβεν,ἐχόρευσε μετὰ τῶν ἠϊθέων χορείαν ἣν ἔτι νῦν ἐπιτελεῖν Δηλίους λέγουσι, μίμημα τῶν ἐν τῷ Λαβυρίνθῳ περιόδων καὶ διεξόδων, ἔν τινι ῥυθμῷ παραλλάξεις καὶ ἀνελίξεις ἔχοντι γιγνομένην.

21.2 «…καλεῖται δὲ τὸ γένος τοῦτο τῆς χορείας ὑπὸ Δηλίων γέρανος, ὡς ἱστορεῖ Δικαίαρχος. ἐχόρευσε δὲ περὶτὸν Κερατῶνα βωμόν, ἐκ κεράτων συνηρμοσμένον εὐωνύμων ἁπάντων. ποιῆσαι δὲ καὶ ἀγῶνά φασιν αὐτὸν ἐν Δήλῳ, καὶ τοῖς νικῶσι τότε πρῶτον ὑπ᾽ ἐκείνου φοίνικα δοθῆναι».(Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι, Περί Θησέως)

Έτσι λοιπόν όπως εξιστορεί και ο Πλούταρχος, μετά τον χορό ο ήρωας έκανε αγώνες γυμνικούς, οι οποίοι μάλιστα καθιερώθηκαν στον νησί της Δήλου, όπου οι νικητές των αγώνων λάμβαναν κλάδο Φοίνικα ως έπαθλο. Για τον Φοίνικα μαθαίνουμε από τον Φίλωνα ο οποίος περιγράφοντας κατασκευές κτισμάτων στην Βαβυλώνα παρατηρούσε ότι οι δοκοί αυτών ήταν κατασκευασμένοι από Φοίνικα επειδή όπως χαρακτηριστικά λέει, « …το ξύλον τούτων μήτε σήπτεται, μήτε βαρυνόμενον προς τα κάτω κάμπτεται, ως τα άλλα, αλλά τουναντίον προς τα άνω ανίσταται η κάμψις και δια ταύτα άρα ήτον σύμβολον νίκης…»

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου