τοῖσι δ᾽ ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν νέφος ἀχλύος ὦσεν Ἀθήνη
θεσπέσιον· μάλα δέ σφι φόως γένετ᾽ ἀμφοτέρωθεν,
670 ἠμὲν πρὸς νηῶν καὶ ὁμοιΐου πολέμοιο.
Ἕκτορα δὲ φράσσαντο βοὴν ἀγαθὸν καὶ ἑταίρους,
ἠμὲν ὅσοι μετόπισθεν ἀφέστασαν οὐδὲ μάχοντο,
ἠδ᾽ ὅσσοι παρὰ νηυσὶ μάχην ἐμάχοντο θοῇσιν.
Οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτ᾽ Αἴαντι μεγαλήτορι ἥνδανε θυμῷ
675 ἑστάμεν ἔνθα περ ἄλλοι ἀφέστασαν υἷες Ἀχαιῶν·
ἀλλ᾽ ὅ γε νηῶν ἴκρι᾽ ἐπῴχετο μακρὰ βιβάσθων,
νώμα δὲ ξυστὸν μέγα ναύμαχον ἐν παλάμῃσι,
κολλητὸν βλήτροισι, δυωκαιεικοσίπηχυ.
ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἀνὴρ ἵπποισι κελητίζειν ἐῢ εἰδώς,
680 ὅς τ᾽ ἐπεὶ ἐκ πολέων πίσυρας συναείρεται ἵππους,
σεύας ἐκ πεδίοιο μέγα προτὶ ἄστυ δίηται
λαοφόρον καθ᾽ ὁδόν· πολέες τέ ἑ θηήσαντο
ἀνέρες ἠδὲ γυναῖκες· ὁ δ᾽ ἔμπεδον ἀσφαλὲς αἰεὶ
θρῴσκων ἄλλοτ᾽ ἐπ᾽ ἄλλον ἀμείβεται, οἱ δὲ πέτονται·
685 ὣς Αἴας ἐπὶ πολλὰ θοάων ἴκρια νηῶν
φοίτα μακρὰ βιβάς, φωνὴ δέ οἱ αἰθέρ᾽ ἵκανεν,
αἰεὶ δὲ σμερδνὸν βοόων Δαναοῖσι κέλευε
νηυσί τε καὶ κλισίῃσιν ἀμυνέμεν. οὐδὲ μὲν Ἕκτωρ
μίμνεν ἐνὶ Τρώων ὁμάδῳ πύκα θωρηκτάων·
690 ἀλλ᾽ ὥς τ᾽ ὀρνίθων πετεηνῶν αἰετὸς αἴθων
ἔθνος ἐφορμᾶται ποταμὸν πάρα βοσκομενάων,
χηνῶν ἢ γεράνων ἢ κύκνων δουλιχοδείρων,
ὣς Ἕκτωρ ἴθυσε νεὸς κυανοπρῴροιο
ἀντίος ἀΐξας· τὸν δὲ Ζεὺς ὦσεν ὄπισθε
695 χειρὶ μάλα μεγάλῃ, ὤτρυνε δὲ λαὸν ἅμ᾽ αὐτῷ.
Αὖτις δὲ δριμεῖα μάχη παρὰ νηυσὶν ἐτύχθη·
φαίης κ᾽ ἀκμῆτας καὶ ἀτειρέας ἀλλήλοισιν
ἄντεσθ᾽ ἐν πολέμῳ, ὡς ἐσσυμένως ἐμάχοντο.
τοῖσι δὲ μαρναμένοισιν ὅδ᾽ ἦν νόος· ἤτοι Ἀχαιοὶ
700 οὐκ ἔφασαν φεύξεσθαι ὑπὲκ κακοῦ, ἀλλ᾽ ὀλέεσθαι,
Τρωσὶν δ᾽ ἔλπετο θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἑκάστου
νῆας ἐνιπρήσειν κτενέειν θ᾽ ἥρωας Ἀχαιούς.
οἱ μὲν τὰ φρονέοντες ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν·
Ἕκτωρ δὲ πρύμνης νεὸς ἥψατο ποντοπόροιο,
705 καλῆς ὠκυάλου, ἣ Πρωτεσίλαον ἔνεικεν
ἐς Τροίην, οὐδ᾽ αὖτις ἀπήγαγε πατρίδα γαῖαν.
τοῦ περ δὴ περὶ νηὸς Ἀχαιοί τε Τρῶές τε
δῄουν ἀλλήλους αὐτοσχεδόν· οὐδ᾽ ἄρα τοί γε
τόξων ἀϊκὰς ἀμφὶς μένον οὐδ᾽ ἔτ᾽ ἀκόντων,
710 ἀλλ᾽ οἵ γ᾽ ἐγγύθεν ἱστάμενοι, ἕνα θυμὸν ἔχοντες,
ὀξέσι δὴ πελέκεσσι καὶ ἀξίνῃσι μάχοντο
καὶ ξίφεσιν μεγάλοισι καὶ ἔγχεσιν ἀμφιγύοισι.
πολλὰ δὲ φάσγανα καλὰ μελάνδετα κωπήεντα
ἄλλα μὲν ἐκ χειρῶν χαμάδις πέσον, ἄλλα δ᾽ ἀπ᾽ ὤμων
715 ἀνδρῶν μαρναμένων· ῥέε δ᾽ αἵματι γαῖα μέλαινα.
Ἕκτωρ δὲ πρύμνηθεν ἐπεὶ λάβεν οὐχὶ μεθίει,
ἄφλαστον μετὰ χερσὶν ἔχων, Τρωσὶν δὲ κέλευεν·
«οἴσετε πῦρ, ἅμα δ᾽ αὐτοὶ ἀολλέες ὄρνυτ᾽ ἀϋτήν·
νῦν ἡμῖν πάντων Ζεὺς ἄξιον ἦμαρ ἔδωκε,
720 νῆας ἑλεῖν, αἳ δεῦρο θεῶν ἀέκητι μολοῦσαι
ἡμῖν πήματα πολλὰ θέσαν, κακότητι γερόντων,
οἵ μ᾽ ἐθέλοντα μάχεσθαι ἐπὶ πρύμνῃσι νέεσσιν
αὐτόν τ᾽ ἰσχανάασκον ἐρητύοντό τε λαόν·
ἀλλ᾽ εἰ δή ῥα τότε βλάπτε φρένας εὐρύοπα Ζεὺς
725 ἡμετέρας, νῦν αὐτὸς ἐποτρύνει καὶ ἀνώγει.»
Ὣς ἔφαθ᾽, οἱ δ᾽ ἄρα μᾶλλον ἐπ᾽ Ἀργείοισιν ὄρουσαν.
Αἴας δ᾽ οὐκέτ᾽ ἔμιμνε· βιάζετο γὰρ βελέεσσιν·
ἀλλ᾽ ἀνεχάζετο τυτθόν, ὀϊόμενος θανέεσθαι,
θρῆνυν ἐφ᾽ ἑπταπόδην, λίπε δ᾽ ἴκρια νηὸς ἐΐσης.
730 ἔνθ᾽ ἄρ᾽ ὅ γ᾽ ἑστήκει δεδοκημένος, ἔγχεϊ δ᾽ αἰεὶ
Τρῶας ἄμυνε νεῶν, ὅς τις φέροι ἀκάματον πῦρ·
αἰεὶ δὲ σμερδνὸν βοόων Δαναοῖσι κέλευε·
«ὦ φίλοι ἥρωες Δαναοί, θεράποντες Ἄρηος,
ἀνέρες ἔστε, φίλοι, μνήσασθε δὲ θούριδος ἀλκῆς.
735 ἠέ τινάς φαμεν εἶναι ἀοσσητῆρας ὀπίσσω,
ἦέ τι τεῖχος ἄρειον, ὅ κ᾽ ἀνδράσι λοιγὸν ἀμύναι;
οὐ μέν τι σχεδόν ἐστι πόλις πύργοις ἀραρυῖα,
ᾗ κ᾽ ἀπαμυναίμεσθ᾽ ἑτεραλκέα δῆμον ἔχοντες·
ἀλλ᾽ ἐν γὰρ Τρώων πεδίῳ πύκα θωρηκτάων
740 πόντῳ κεκλιμένοι ἑκὰς ἥμεθα πατρίδος αἴης·
τῶ ἐν χερσὶ φόως, οὐ μειλιχίῃ πολέμοιο.»
Ἦ, καὶ μαιμώων ἔφεπ᾽ ἔγχεϊ ὀξυόεντι.
ὅς τις δὲ Τρώων κοίλῃς ἐπὶ νηυσὶ φέροιτο
σὺν πυρὶ κηλείῳ, χάριν Ἕκτορος ὀτρύναντος,
745 τὸν δ᾽ Αἴας οὔτασκε δεδεγμένος ἔγχεϊ μακρῷ·
δώδεκα δὲ προπάροιθε νεῶν αὐτοσχεδὸν οὖτα.
***
Είπε, και σ᾽ όλους άναψε το θάρρος της ανδρείας.Τότ᾽ έδιωξε απ᾽ τα μάτια τους η Αθηνά την θείαν
κατάχνια που τους θάμπωνε, κι έγινε φως στα πλοία,
670 έγινε φως στον πόλεμον, που όλους θερίζει ομοίως·
και μ᾽ όλους τους συντρόφους του τον Έκτορα εγνωρίσαν,
και όσοι όπισθεν εσύρθηκαν, και δεν επολεμούσαν,
και όσοι σιμά στα πλοία τους βαστούσαν τον αγώνα,
του Αίαντος δεν έστερξε τότε η ψυχή γενναία
675 κει με τους άλλους Αχαιούς μακράν και αυτός να μείνει
αλλ᾽ από ᾽να κατάστρωμα στο άλλο διασκελώντας
έσειε θαλασσόμαχο καμάκι στην παλάμην
μεγάλο, καρφοκόλλητον, εικοσιδύο πήχες.
Και ως από άλογα πολλά πιδέξιος αναβάτης
680 τέσσερα σμίγει διαλεκτά, και μέσ᾽ απ᾽ την πεδιάδα
τα ξεκινά σαν αστραπή προς μιαν μεγάλην πόλιν
μέσα εις τον δρόμον του κοινού και τον θαυμάζουν πλήθος
γυναίκες, άνδρες, οπού ορθός ασκόνταφτ᾽ από ένα
σ᾽ άλλο πουλάρι διασκελά και αυτά πετούν — αέρας·
685 ομοίως μακροδιασκελά σ᾽ ένα καράβι απ᾽ τ᾽ άλλο
ο Αίας σέρνοντας κραυγήν που φθάνει ως τον αιθέρα.
Και με βοήν τρομακτικήν φωνάζει τους Αργείους
να σώσουν τα καράβια τους και τες σκηνές· αλλ᾽ ούτε
ο Έκτωρ πλέον έμενε στες φάλαγγες των Τρώων·
690 αλλ᾽ ως αετός ακράτητος που χύνετ᾽, όπου βόσκουν
πτηνά μεγάλα και πολλά στου ποταμού την άκρην,
γερανών πλήθος, ή χηνών, ή κύκνων μακρολαίμων,
ίσια σ᾽ ένα μαυρόπλωρο καράβι εχύθη ομοίως
ο Έκτωρ τότε και όπισθεν τον άμπωθε με χέρι
695 απέραντον ο βροντητής και όλα μαζί τα πλήθη.
Και πάλιν έγινεν αψιά προς τα καράβια μάχη.
Θα ᾽λεγες πως ακούραστοι και αδάμαστοι απαντιώνται
πρώτη φορά στον πόλεμον· τόσ᾽ ήταν η ορμή τους.
Κι ιδού ποιους έχουν στοχασμούς αυτοί που πολεμούσαν·
700 οι Αχαιοί πως έφθασε του ολέθρου η μαύρ᾽ ημέρα,
και οι Τρώες μες στα στήθη τους θαρρούσαν πως τα πλοία
θα κάψουν και τους Αχαιούς εκεί θα σφάξουν όλους.
Κι ενώ μ᾽ αυτούς τους στοχασμούς εμάχονταν, ο Έκτωρ
έπιασε καλοθάλασσο καράβι από την πρύμνην,
705 οπού τον Πρωτεσίλαον ανέβασε στην Τροία
αλλά δεν τον ξανάφερεν οπίσω εις την πατρίδα.
Γι᾽ αυτό το πλοίο σφάζονταν τότε Αχαιοί και Τρώες
στήθη προς στήθη, ουδέ κανείς μακρόθεν τόξου βέλος
να τον κτυπήσει ανάμενεν ή λογχοφόρο ακόντι,
710 αλλ᾽ έστεκαν ακλόνητοι με μίαν γνώμην όλοι
και από σιμά μ᾽ ακονητά πελέκια και μ᾽ αξίνες
με μακριά ξίφη εμάχοντο, με δίστομα κοντάρια.
Και από τους ώμους έπεφταν ή από κομμένα χέρια
ωραίες μάχαιρες πολλές, μαυρόδετες στο χώμα
715 ως πολεμούσαν· κι έρεε στην μαύρην γην το αίμα.
Και ο Έκτωρ δεν απάφηνε την πρύμνην που ᾽χε πιάσει,
και τ᾽ ακροστόλι σφίγγοντας εφώναξε των Τρώων:
«Φέρτε φωτιά, και όλοι βοήν σηκώσετε πολέμου.
Όλα πλερών᾽ η μέρ᾽ αυτή που μας χαρίζ᾽ ο Δίας,
720 τα πλοία να πατήσομε που αντίθετα μας ήλθαν
εδώ και πάμπολλα κακά μας έκαμαν ως τώρα.
Και οι γέροι πταίουν, που οι δειλοί, στες πρύμνες να βροντήσω
τον πόλεμον δεν μ᾽ άφηναν και τον λαόν κρατούσαν.
Και αν τότε μας εζάλισε το πνεύμα ο βροντοφόρος,
725 ο ίδιος τώρα μας κινεί και σπρώχνει την ψυχήν μας».
Είπε, και αυτοί σφοδρότερα στους Αχαιούς ορμήσαν
και ο Αίας πλια δεν έμενε, πνιγμένος απ᾽ τα βέλη·
και ως έβλεπε τον θάνατον, ποδίζοντας αγάλι
άφησε το κατάστρωμα και στο υψηλό της πρύμνης
730 σκαμνί εστήθη, και άγρυπνος επρόβαλνε την λόγχην
εις όποιον έφερνε φωτιά να κάψει τα καράβια.
Και η φωνή του η βροντερή στους Δαναούς βροντούσε:
«Ήρωες φίλοι Δαναοί, θεράποντες του Άρη,
άνδρες φανείτε μ᾽ όλην σας την δύναμιν, ω φίλοι.
735 Τάχα θαρρούμε οπ᾽ έχομεν άλλους βοηθούς οπίσω,
ή τείχη από τον όλεθρον τους άνδρες να σκεπάσουν;
Μη πόλις είν᾽ εδώ σιμά με πύργους να μας σκέπει
και μέσα πρόθυμος λαός να μας ενδυναμώνει;
Στην γην των Τρώων είμασθε των καλοαρματωμένων,
740 σπρωγμένοι προς την θάλασσαν, μακράν απ᾽ την πατρίδα·
και αγρία μόνο, όχι σαχλή θέλει μας σώσει ανδρεία».
Είπε, και με το ακονητό τρικύμιζε κοντάρι.
Και όποιον των Τρώων έβλεπε προς το γοργό καράβι
σταλμένον απ᾽ τον Έκτορα με το δαυλί στο χέρι
745 ο Αίας με το μακριό κοντάρι τον κτυπούσε·
κι έστρωσε δώδεκα νεκρούς εκεί σιμά στα πλοία.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου