Ο Todorov έδειξε στους φοιτητές του φωτογραφίες αντρικών προσώπων, μερικές φορές μόνο επί ένα δέκατο του δευτερολέπτου, και τους ζήτησε να τα βαθμολογήσουν με βάση διάφορα γνωρίσματα της προσωπικότητας, συμπεριλαμβανομένων του πόσο συμπαθείς και ικανοί είναι. Οι παρατηρητές συμφώνησαν εντυπωσιακά στις βαθμολογίες τους. Το σύνολο των προσώπων που παρουσίασε ο Todorov δεν ήταν τυχαίο: περιελάμβανε τα πορτρέτα πολιτικών κατά την προεκλογική τους, υποψήφιων για αιρετά αξιώματα. Στη συνέχεια, ο Todorov συνέκρινε τα εκλογικά αποτελέσματα με τις βαθμολογίες των φοιτητών του Πρίνστον, οι οποίες είχαν βασιστεί στη σύντομη παρουσίαση των φωτογραφιών, χωρίς νύξεις για πολιτικά κόμματα. Στο 70% περίπου των περιπτώσεων ανάδειξης μελών στη Γερουσία και στο Κογκρέσο, καθώς και εκλογής κυβερνήτη, νικητής αποδείχθηκε ο υποψήφιος του οποίου το πρόσωπο βρέθηκε υψηλότερα στην κατάταξη των φοιτητών για το πόσο ικανός είναι ο καθένας. Το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιώθηκε γρήγορα στις εθνικές εκλογές της Φιλανδίας, στις δημοτικές εκλογές της Αγγλίας, καθώς και σε πολλές εκλογικές αναμετρήσεις στην Αυστραλία, στη Γερμανία και στο Μεξικό. Στη μελέτη του Todorov, παραδόξως (τουλάχιστον για εμένα), η κατάταξη του πόσο ικανός είναι ο καθένας ταίριαξε καλύτερα στα αποτελέσματα των εκλογών, συγκριτικά με την κατάταξη του πόσο συμπαθής είναι.
Ο Todorov ανακάλυψε ότι οι άνθρωποι κρίνουν τις ικανότητες ενός ατόμου με το να συνενώνουν τις διαστάσεις της δύναμης και της αξιοπιστίας. Τα πρόσωπα που εμφανίζονται ως τα πιο ικανά συνδυάζουν ένα δυνατό σαγόνι με ένα ελαφρό χαμόγελο που δείχνει αυτοπεποίθηση. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτά τα χαρακτηριστικά του προσώπου όντως προβλέπουν το πόσο καλά θα εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους οι εκλεγμένοι πολιτικοί. Ωστόσο, μελέτες των εγκεφαλικών αποκρίσεων προς τους νικητές και τους ηττημένους υποψηφίους δείχνουν ότι είμαστε βιολογικώς προδιατεθειμένοι να απορρίπτουμε όσους δεν διαθέτουν τα γνωρίσματα που θεωρούμε πολύτιμα — στη συγκεκριμένη έρευνα, οι ηττημένοι προκάλεσαν ισχυρότερες εν δείξεις (αρνητικής) συναισθηματικής αντίδρασης. Αυτό αποτελεί ένα παράδειγμα της επονομαζόμενης ευρετικής μεθόδου της κρίσης. Οι ψηφοφόροι προσπαθούν να σχηματίσουν μια εντύπωση για το πόσο καλός θα είναι ένας εκλεγμένος υποψήφιος, οπότε στρέφονται στην απλούστερη εκτίμηση που πραγματοποιείται γρήγορα και αυτόματα.
Daniel Kahneman, ΣΚΕΨΗ, ΑΡΓΗ & ГРНГОРН
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου