Ας σκεφτούμε όμως με την ακόλουθη συλλογιστική, ότι δηλαδή υπάρχουν πολλές πιθανότητες ο θάνατος να είναι αγαθό- ο θάνατος εντέλει είναι ένα από τα δυο: ή οδηγεί στην ανυπαρξία και στην παντελή έλλειψη αίσθησης εκ μέρους του νεκρού, ή σύμφωνα με τα λεγόμενα κατά το θάνατο επέρχεται μια μεταβολή και μια μετεγκατάσταση της ψυχής από τον εδώ τόπο στον επέκεινα. Κι αν ο θάνατος συνεπάγεται την έλλειψη αίσθησης, κάτι δηλαδή σαν ύπνος, στον οποίο όποιος παραδίδεται κανένα όνειρο δε βλέπει, τότε θα ήταν κέρδος μεγάλο.
Γιατί εγώ νομίζω ότι, αν κάποιος έπρεπε να διαλέξει μια νύχτα, όπου κοιμήθηκε χωρίς να δει κανένα όνειρο, και αν προς αυτή τη νύχτα αντιπαραβάλει όλες τις άλλες μέρες και νύχτες της ζωής του, να σκεφτεί και να πει πόσες μέρες και νύχτες πέρασε στη ζωή του καλύτερες και πιο ευχάριστες από αυτή νομίζω ότι όχι μόνο απλός πολίτης αλλά και ο Μεγάλος Βασιλιάς θα τις έβρισκε ελάχιστες σε σύγκριση προς τις άλλες.
Αν επομένως τέτοιος είναι ο θάνατος, εγώ βεβαίως τον θεωρώ κέρδος διότι όλη η διάρκεια της ζωής του ανθρώπου δε φαίνεται μεγαλύτερη από μια νύχτα. Αν πάλι ο θάνατος είναι μια κάποια αποδημία από τη γη σε άλλο τόπο, και αν είναι αληθινά όσα λέγονται ότι εκεί τάχα βρίσκονται όλοι οι πεθαμένοι, ποιο αγαθό μεγαλύτερο θα μπορούσε να υπάρξει από αυτό, άνδρες δικαστές;
Γιατί, αν κάποιος απαλλαγεί από αυτούς εδώ που παριστάνουν τους δικαστές και φτάσει στον Άδη, θα βρει τους αληθινούς δικαστές που κατά την παράδοση δικάζουν εκεί: τον Μίνωα, τον Ραδάμανθυ, τον Αιακό και τον Τριπτόλεμο, και τους άλλους ημίθεους που υπήρξαν δίκαιοι στη ζωή τους- άραγε θα ήταν άσχημη μια τέτοια εκδημία; Άραγε πόσα θα ήταν διατεθειμένος να καταβάλει κανείς, προκειμένου να κάνει παρέα με τον Ορφέα, τον Μουσαίο, τον Ησίοδο και τον Όμηρο;
Τώρα, όσο με αφορά, πολλές φορές επιθυμώ να πεθάνω, αν αυτά είναι αληθινά. Για μένα άλλωστε η εκεί διαμονή θα ήταν ξεχωριστή, ιδιαίτερα όσες φορές τύχαινε να συναντήσω τον Παλαμήδη και τον Αίαντα, τον γιο του Τελαμώνα και οποιονδήποτε άλλον από τους παλιούς ήρωες που έπεσαν θύματα άδικης κρίσης. Και θα ήταν εξαιρετικά ευχάριστο για μένα να αντιπαραβάλω τα δικά μου παθήματα προς τα δικά τους. Και το πιο ενδιαφέρον να περνώ τη ζωή μου εξετάζοντας και ελέγχοντας τους εκεί, όπως τους εδώ, ποιος δηλαδή από αυτούς είναι σοφός και ποιος, ενώ δεν είναι, φαντάζεται πως είναι. Τα πάντα θα έδινε κανείς, άνδρες δικαστές, να εξετάσει εκείνον που ηγήθηκε της μεγάλης στρατιάς εναντίον της Τροίας, τον Αγαμέμνονα, ή τον Οδυσσέα ή τον Σίσυφο ή μύριους άλλους, που θα μπορούσε να αναφέρει κανείς, άνδρες και γυναίκες.
Η υπέρτατη ευδαιμονία για κάποιον θα ήταν να συναναστραφεί μαζί τους, να συζητήσει και να τους ρωτήσει. Οπωσδήποτε οι ένοικοι του Άδη δεν καταδικάζουν σε θάνατο κάποιον που έχει ως αποστολή τον ηθικό έλεγχο των ανθρώπων αλλά και ως προς τα άλλα οι του κάτω κόσμου είναι ευτυχέστεροι από τους εδώ ανθρώπους, και τον υπόλοιπο χρόνο παραμένουν αθάνατοι, αν βέβαια όσα λέγονται αληθεύουν.
Πλάτωνος, Απολογία Σωκράτους
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου