<Tο θείο βρέφος Διόνυσος στην φάτνη του 330 προ Χριστού
Οι πρόγονοί μας κατά την χειμερινή τροπή του Ηλίου (γεννηση Ηρακλέους, Διονύσου κλπ) εψαλαν κάλαντα τα οποία τότε ονόμαζαν «ειρισιώνη».
Τα αρχαιότερα γιορτινά κάλαντα που έχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας είναι αυτά που σύμφωνα με την παράδοση έψαλλε ο ίδιος ο ποιητής Όμηρος στην Σάμο. Τα κάλαντα αυτά, που και σήμερα είναι επίκαιρα μετά από τόσους αιώνες, δηλώνουν τη συνέχεια της Ελληνικής παράδοσης και του Ελληνικού πολιτισμού που μεταφέρονται μέσα από το πέρασμα του χρόνου χωρίς αλλαγές μέχρι τις μέρες μας. Εκφράζουν το ίδιο νόημα, περιέχουν δηλ. κατά κανόνα επαίνους για τον νοικοκύρη ,και την οικογένεια του, ευχές για αφθονία εισοδημάτων και τέλος προτροπές για να φανούν γενναιόδωροι και να φιλέψουν την συντροφιά που τα λέει με πολλά δώρα. Τα αρχαία κάλαντα ονομάζονταν «ειρισιώνη» και αξίζει πραγματικά να τα διαβάζετε όπως τα δημοσιεύουμε παρακάτω.
Δώμα προσετραπόμεσθ’ ανδρός μέγα δυναμένοιο,
ός μέγα μεν δύναται, μέγα δε βρέμει,
όλβιος αεί.
αύται άνακλίνεσθαι θύραι πλούτος γάρ έσεισι πολλός,
σύν πλούτω δέ καί ευφροσύνη τεθαλυϊα, ειρήνη τ ‘άγαθή.
Όσα δ άγγεα, μεστά μέν εϊη κυρβαίη δ ‘άεί κατά καρδόπου έρποι μάζα,
νυν μέν κριθαίην εύώπιδα σησαμόεσσαν…
***
Σ’ αρχοντικό μπήκαμε μεγάλου νοικοκύρη,
με λόγο πού έχει πέραση και μ αγαθά περίσσια.
Ανοίξτε πόρτες διάπλατα να μπουν μεγάλα πλούτη,
μαζί και ή θαλερή χαρά κι ή βλογημένη ειρήνη.
Γιομάτοι να είναι οι πόθοι σας, πολλά τα ζυμωτά σας,
κι ο κριθαρένιος ό χυλός με το πολύ σουσάμι.
Νύφη για το μοναχογιό να κάτσει τραγουδώντας στο αμάξι πού το σέρνουνε τα δυνατά μουλάρια, να έρθει σ’ αυτό το σπιτικό, να φαίνεται προικιά της.
Κάθε χρονιά θενά έρχομαι κι εγώ σαν χελιδόνι. Μα φέρε γρήγορα λοιπόν ότι είναι να μας δώσεις, Γιατί αλλιώς θα φύγουμε, δεν θα ξημερωθούμε!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ! ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ!
Οι πρόγονοί μας κατά την χειμερινή τροπή του Ηλίου (γεννηση Ηρακλέους, Διονύσου κλπ) εψαλαν κάλαντα τα οποία τότε ονόμαζαν «ειρισιώνη».
Τα αρχαιότερα γιορτινά κάλαντα που έχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας είναι αυτά που σύμφωνα με την παράδοση έψαλλε ο ίδιος ο ποιητής Όμηρος στην Σάμο. Τα κάλαντα αυτά, που και σήμερα είναι επίκαιρα μετά από τόσους αιώνες, δηλώνουν τη συνέχεια της Ελληνικής παράδοσης και του Ελληνικού πολιτισμού που μεταφέρονται μέσα από το πέρασμα του χρόνου χωρίς αλλαγές μέχρι τις μέρες μας. Εκφράζουν το ίδιο νόημα, περιέχουν δηλ. κατά κανόνα επαίνους για τον νοικοκύρη ,και την οικογένεια του, ευχές για αφθονία εισοδημάτων και τέλος προτροπές για να φανούν γενναιόδωροι και να φιλέψουν την συντροφιά που τα λέει με πολλά δώρα. Τα αρχαία κάλαντα ονομάζονταν «ειρισιώνη» και αξίζει πραγματικά να τα διαβάζετε όπως τα δημοσιεύουμε παρακάτω.
Δώμα προσετραπόμεσθ’ ανδρός μέγα δυναμένοιο,
ός μέγα μεν δύναται, μέγα δε βρέμει,
όλβιος αεί.
αύται άνακλίνεσθαι θύραι πλούτος γάρ έσεισι πολλός,
σύν πλούτω δέ καί ευφροσύνη τεθαλυϊα, ειρήνη τ ‘άγαθή.
Όσα δ άγγεα, μεστά μέν εϊη κυρβαίη δ ‘άεί κατά καρδόπου έρποι μάζα,
νυν μέν κριθαίην εύώπιδα σησαμόεσσαν…
***
Σ’ αρχοντικό μπήκαμε μεγάλου νοικοκύρη,
με λόγο πού έχει πέραση και μ αγαθά περίσσια.
Ανοίξτε πόρτες διάπλατα να μπουν μεγάλα πλούτη,
μαζί και ή θαλερή χαρά κι ή βλογημένη ειρήνη.
Γιομάτοι να είναι οι πόθοι σας, πολλά τα ζυμωτά σας,
κι ο κριθαρένιος ό χυλός με το πολύ σουσάμι.
Νύφη για το μοναχογιό να κάτσει τραγουδώντας στο αμάξι πού το σέρνουνε τα δυνατά μουλάρια, να έρθει σ’ αυτό το σπιτικό, να φαίνεται προικιά της.
Κάθε χρονιά θενά έρχομαι κι εγώ σαν χελιδόνι. Μα φέρε γρήγορα λοιπόν ότι είναι να μας δώσεις, Γιατί αλλιώς θα φύγουμε, δεν θα ξημερωθούμε!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ! ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ!
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου