Νέστορα δ᾽ οὐκ ἔλαθεν ἰαχὴ πίνοντά περ ἔμπης,
ἀλλ᾽ Ἀσκληπιάδην ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«φράζεο, δῖε Μαχᾶον, ὅπως ἔσται τάδε ἔργα·
μείζων δὴ παρὰ νηυσὶ βοὴ θαλερῶν αἰζηῶν.
5 ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν πῖνε καθήμενος αἴθοπα οἶνον,
εἰς ὅ κε θερμὰ λοετρὰ ἐϋπλόκαμος Ἑκαμήδη
θερμήνῃ καὶ λούσῃ ἄπο βρότον αἱματόεντα·
αὐτὰρ ἐγὼν ἐλθὼν τάχα εἴσομαι ἐς περιωπήν.»
Ὣς εἰπὼν σάκος εἷλε τετυγμένον υἷος ἑοῖο,
10 κείμενον ἐν κλισίῃ, Θρασυμήδεος ἱπποδάμοιο,
χαλκῷ παμφαῖνον· ὁ δ᾽ ἔχ᾽ ἀσπίδα πατρὸς ἑοῖο.
εἵλετο δ᾽ ἄλκιμον ἔγχος, ἀκαχμένον ὀξέϊ χαλκῷ,
στῆ δ᾽ ἐκτὸς κλισίης, τάχα δ᾽ εἴσιδεν ἔργον ἀεικές,
τοὺς μὲν ὀρινομένους, τοὺς δὲ κλονέοντας ὄπισθε,
15 Τρῶας ὑπερθύμους· ἐρέριπτο δὲ τεῖχος Ἀχαιῶν.
ὡς δ᾽ ὅτε πορφύρῃ πέλαγος μέγα κύματι κωφῷ,
ὀσσόμενον λιγέων ἀνέμων λαιψηρὰ κέλευθα
αὔτως, οὐδ᾽ ἄρα τε προκυλίνδεται οὐδετέρωσε,
πρίν τινα κεκριμένον καταβήμεναι ἐκ Διὸς οὖρον,
20 ὣς ὁ γέρων ὥρμαινε δαϊζόμενος κατὰ θυμὸν
διχθάδι᾽, ἢ μεθ᾽ ὅμιλον ἴοι Δαναῶν ταχυπώλων,
ἦε μετ᾽ Ἀτρεΐδην Ἀγαμέμνονα, ποιμένα λαῶν.
ὧδε δέ οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι,
βῆναι ἐπ᾽ Ἀτρεΐδην. οἱ δ᾽ ἀλλήλους ἐνάριζον
25 μαρνάμενοι· λάκε δέ σφι περὶ χροῒ χαλκὸς ἀτειρὴς
νυσσομένων ξίφεσίν τε καὶ ἔγχεσιν ἀμφιγύοισι.
Νέστορι δὲ ξύμβληντο διοτρεφέες βασιλῆες
πὰρ νηῶν ἀνιόντες, ὅσοι βεβλήατο χαλκῷ,
Τυδεΐδης Ὀδυσεύς τε καὶ Ἀτρεΐδης Ἀγαμέμνων.
30 πολλὸν γάρ ῥ᾽ ἀπάνευθε μάχης εἰρύατο νῆες
θῖν᾽ ἔφ᾽ ἁλὸς πολιῆς· τὰς γὰρ πρώτας πεδίονδε
εἴρυσαν, αὐτὰρ τεῖχος ἐπὶ πρύμνῃσιν ἔδειμαν.
οὐδὲ γὰρ οὐδ᾽ εὐρύς περ ἐὼν ἐδυνήσατο πάσας
αἰγιαλὸς νῆας χαδέειν, στείνοντο δὲ λαοί·
35 τῶ ῥα προκρόσσας ἔρυσαν, καὶ πλῆσαν ἁπάσης
ἠϊόνος στόμα μακρόν, ὅσον συνεέργαθον ἄκραι.
τῶ ῥ᾽ οἵ γ᾽ ὀψείοντες ἀϋτῆς καὶ πολέμοιο
ἔγχει ἐρειδόμενοι κίον ἀθρόοι· ἄχνυτο δέ σφι
θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν. ὁ δὲ ξύμβλητο γεραιός,
40 Νέστωρ, πτῆξε δὲ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν Ἀχαιῶν.
τὸν καὶ φωνήσας προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων·
«ὦ Νέστορ Νηληϊάδη, μέγα κῦδος Ἀχαιῶν,
τίπτε λιπὼν πόλεμον φθισήνορα δεῦρ᾽ ἀφικάνεις;
δείδω μὴ δή μοι τελέσῃ ἔπος ὄβριμος Ἕκτωρ,
45 ὥς ποτ᾽ ἐπηπείλησεν ἐνὶ Τρώεσσ᾽ ἀγορεύων,
μὴ πρὶν πὰρ νηῶν προτὶ Ἴλιον ἀπονέεσθαι,
πρὶν πυρὶ νῆας ἐνιπρῆσαι, κτεῖναι δὲ καὶ αὐτούς.
κεῖνος τὼς ἀγόρευε· τὰ δὴ νῦν πάντα τελεῖται.
ὢ πόποι, ἦ ῥα καὶ ἄλλοι ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ
50 ἐν θυμῷ βάλλονται ἐμοὶ χόλον, ὥς περ Ἀχιλλεύς,
οὐδ᾽ ἐθέλουσι μάχεσθαι ἐπὶ πρύμνῃσι νέεσσι.»
Τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·
«ἦ δὴ ταῦτά γ᾽ ἑτοῖμα τετεύχαται, οὐδέ κεν ἄλλως
Ζεὺς ὑψιβρεμέτης αὐτὸς παρατεκτήναιτο.
55 τεῖχος μὲν γὰρ δὴ κατερήριπεν, ᾧ ἐπέπιθμεν
ἄρρηκτον νηῶν τε καὶ αὐτῶν εἶλαρ ἔσεσθαι·
οἱ δ᾽ ἐπὶ νηυσὶ θοῇσι μάχην ἀλίαστον ἔχουσι
νωλεμές· οὐδ᾽ ἂν ἔτι γνοίης μάλα περ σκοπιάζων
ὁπποτέρωθεν Ἀχαιοὶ ὀρινόμενοι κλονέονται,
60 ὡς ἐπιμὶξ κτείνονται, ἀϋτὴ δ᾽ οὐρανὸν ἵκει.
ἡμεῖς δὲ φραζώμεθ᾽ ὅπως ἔσται τάδε ἔργα,
εἴ τι νόος ῥέξει· πόλεμον δ᾽ οὐκ ἄμμε κελεύω
δύμεναι· οὐ γάρ πως βεβλημένον ἔστι μάχεσθαι.»
Τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·
65 «Νέστορ, ἐπεὶ δὴ νηυσὶν ἔπι πρύμνῃσι μάχονται,
τεῖχος δ᾽ οὐκ ἔχραισμε τετυγμένον, οὐδέ τι τάφρος,
ᾗ ἔπι πολλὰ πάθον Δαναοί, ἔλποντο δὲ θυμῷ
ἄρρηκτον νηῶν τε καὶ αὐτῶν εἶλαρ ἔσεσθαι·
οὕτω που Διὶ μέλλει ὑπερμενέϊ φίλον εἶναι,
70 νωνύμνους ἀπολέσθαι ἀπ᾽ Ἄργεος ἐνθάδ᾽ Ἀχαιούς.
ᾔδεα μὲν γὰρ ὅτε πρόφρων Δαναοῖσιν ἄμυνεν,
οἶδα δὲ νῦν ὅτε τοὺς μὲν ὁμῶς μακάρεσσι θεοῖσι
κυδάνει, ἡμέτερον δὲ μένος καὶ χεῖρας ἔδησεν.
ἀλλ᾽ ἄγεθ᾽, ὡς ἂν ἐγὼν εἴπω, πειθώμεθα πάντες.
75 νῆες ὅσαι πρῶται εἰρύαται ἄγχι θαλάσσης,
ἕλκωμεν, πάσας δὲ ἐρύσσομεν εἰς ἅλα δῖαν,
ὕψι δ᾽ ἐπ᾽ εὐνάων ὁρμίσσομεν, εἰς ὅ κεν ἔλθῃ
νὺξ ἀβρότη, ἢν καὶ τῇ ἀπόσχωνται πολέμοιο
Τρῶες· ἔπειτα δέ κεν ἐρυσαίμεθα νῆας ἁπάσας.
80 οὐ γάρ τις νέμεσις φυγέειν κακόν, οὐδ᾽ ἀνὰ νύκτα.
βέλτερον ὃς φεύγων προφύγῃ κακὸν ἠὲ ἁλώῃ.»
***
Την χλαλοήν αύτιασ᾽ ευθύς, αν κι έπινεν, ο Νέστωρ,κι είπε με λόγια φτερωτά προς τον Ασκληπιάδην:
«Θείε Μαχάων, νόησε που αυτά θ᾽ αποτελέσουν·
των ανδρειωμένων η βοή πληθαίνει εκεί στα πλοία.
5 Αλλά συ μείνε, φλογερό κρασί κάθου και πίνε,
ως να θερμάνει τα λουτρά η εύμορφη Εκαμήδη
απ᾽ τα πηγμένα αίματα να λούσει το κορμί σου.
Κι εγώ θα έβγω, από ψηλά να μάθ᾽ ό,τι συμβαίνει».
Είπε και την περίλαμπρην εφόρεσεν ασπίδα,
10 που είχε αφήσει στην σκηνήν ο ανδρείος Θρασυμήδης,
υιός του, κι είχε πάρει αυτός εκείνην του πατρός του·
πήρε κοντάρι δυνατό μ᾽ ακονισμένην λόγχην,
κι έξωθ᾽ εστάθη της σκηνής και άχαρον είδεν έργον,
τους Αχαιούς εις τάραχον, τους αποτόλμους Τρώας
15 οπίσω να τους κυνηγούν, ρέπια το τείχος όλο.
Και όπως μεγάλο πέλαγος μακρολογά με κύμα
βουβό και νιώθει την ορμήν εγγύς σφοδρών ανέμων
και μήτ᾽ εδώ τα κύματα και μήτ᾽ εκεί σαλεύει,
πριν άνεμος ξεχωριστός ορμήσει από τον Δία·
20 όμοια του γέρου και η ψυχή χωρίζονταν εις δύο,
των ανδρειωμένων Δαναών τα πλήθη αν θ᾽ ανταμώσει,
ή τον ποιμένα των λαών να έβρει τον Ατρείδην;
Κι έκρινε συμφερότερον να έβρει τον Ατρείδην.
Κι εκείνοι ωστόσο εμάχονταν κι εσφάζονταν με λύσσαν,
25 κι εβρόντ᾽ ο ασύντριφτος χαλκός στο σώμα τους επάνω
καθώς με ξίφη και μακριά κοντάρι᾽ αντικτυπιούνταν.
Και απάντησαν τον Νέστορα οι βασιλείς οι θείοι
ο Διομήδης, ο Οδυσσεύς και ο μέγας Αγαμέμνων,
ως απ᾽ τα πλοία ανέβαιναν, όσ᾽ ήσαν πληγωμένοι.
30 Ότ᾽ ήσαν τα καράβια τους, πολύ μακράν της μάχης,
στον άμμον, ότι στην στεριά κείνα εσυρθήκαν πρώτα,
και προς τες πρύμνες κολλητά είχε κτισθεί το τείχος.
Τι τ᾽ ακρογιάλι, αν και πλατύ, δεν έπαιρνε τα πλοία
και να μη στενοχωρηθούν τα πλήθη, τα ᾽χαν βάλει
35 σειρές σειρές κλιμακωτά και το παραθαλάσσιο
μεγάλο στόμα εγέμισεν από μιαν άκρην σ᾽ άλλην.
Μαζί κατέβαιναν να ιδούν την μάχην στηριγμένοι
επάνω στα κοντάρια τους, κατάκαρδα θλιμμένοι,
όταν κει τους απάντησεν ο γέρος ο Νηλείδης
40 κι έφερεν άλλην ταραχήν στα βάθη της ψυχής των.
Κι εκείνον επροσφώνησεν ο βασιλεύς Ατρείδης:
«Νηλείδη Νέστωρ, καύχημα των Αχαιών και δόξα,
τι άφησες τον πόλεμον τον ανδροφόνον κι ήλθες;
Ο Έκτωρ ο ακράτητος φοβούμαι μη τελειώσει
45 κείνο που μας φοβέρισε στην σύνοδον των Τρώων,
πως από τα καράβια μας στην Ίλιον δεν θα γύρει,
πριν να τα κάψει και όλους μας αυτού να σφάξει επάνω.
Κείνος αυτά ᾽λεγε και ιδού τώρα τα βλέπουμ᾽ όλα.
Το βλέπ᾽ οϊμένα, καθαρά, χολήν σ᾽ εμένα τρέφουν
50 μέσα τους όλ᾽ οι Αχαιοί, και όχι ο Πηλείδης μόνος,
και θέλουν και δεν μάχονται να σώσουν τα καράβια».
Και ο Νέστωρ του αποκρίθηκε: «Ναι, τούτα ετελειωθήκαν
τωόντι εμπρός στα μάτια μας, και ο βροντοφόρος Δίας,
ο ίδιος μεταβολήν δεν δύναται να φέρει.
55 Ήδη το τείχος έπεσε, που ασύντριφτη να είναι
προφυλακή θαρρούσαμε σ᾽ εμάς και στα καράβια.
Και άσπονδην μάχην άπαυτην έχουν αυτοί στα πλοία,
που μάτι και προσεχτικό δεν ξεχωρίζει πλέον
από ποιο μέρος οι Αχαιοί στον τάραχον κλονούνται·
60 τόσο σμικρά φονεύονται και ο πόλεμος βροντάει.
Αλλά τι πρέπει να γινεί τώρ᾽ ας σκεφθούμε, αν κάτι
θα πράξει ο νους αλλά καλό να εμπούμ᾽ εμείς στην μάχην
δεν κρίνω, ότι για πόλεμον δεν είναι ο λαβωμένος».
Σ᾽ αυτόν ο άρχος των ανδρών απάντησ᾽ ο Ατρείδης:
65 «Ω Νέστωρ, αφού πολεμούν εκείνοι προς τα πλοία
και ανώφελα τον χάντακα με μόχθον και το τείχος
εσήκωσαν οι Δαναοί, κι εθάρρευαν να τα ᾽χουν
προφυλακήν ασύντριφτην γι᾽ αυτούς και για τα πλοία,
άρεσε τούτ᾽, ως φαίνεται, του φοβερού Κρονίδη,
70 όλ᾽ οι Αχαιοί ᾽δω θα σβησθούν μακράν απ᾽ την πατρίδα.
Εγνώρισα, όταν ίλεως τους Δαναούς βοηθούσε,
τον βλέπω τώρα, ωσάν θεούς τους Τρώας να λαμπρύνει·
και να ᾽χει εμάς τα χέρια και την ανδρειά δεμένα.
Κι ελάτε τώρα, ό,τι θα ειπώ να το δεχθούμεν όλοι.
75 Στην άμμον όσα ευρίσκονται πρώτα συρμένα πλοία,
εις την αγίαν θάλασσαν να τα κυλίσουμ᾽ όλα,
να μείνουν με τες άγκυρες ως να ᾽λθ᾽ η νύκτα η θεία,
αν παύσουν απ᾽ τον πόλεμον και μες στην νύκτα οι Τρώες.
Κατόπιν θα κυλίσουμε και τ᾽ άλλα· ότι να φύγεις
80 και νύκτ᾽ από τον κίνδυνον κατάκρισιν δεν φέρει.
Φρόνιμος είναι όποιος μπορεί να φύγει πριν τον πιάσουν».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου