ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΣΟΦΟΚΛΗΣ - Αἴας (134-171)

ΧΟΡΟΣ

Τελαμώνιε παῖ, τῆς ἀμφιρύτου
135 Σαλαμῖνος ἔχων βάθρον ἀγχιάλου,
σὲ μὲν εὖ πράσσοντ᾽ ἐπιχαίρω·
σὲ δ᾽ ὅταν πληγὴ Διὸς ἢ ζαμενὴς
λόγος ἐκ Δαναῶν κακόθρους ἐπιβῇ,
μέγαν ὄκνον ἔχω καὶ πεφόβημαι
140 πτηνῆς ὡς ὄμμα πελείας.
ὡς καὶ τῆς νῦν φθιμένης νυκτὸς
μεγάλοι θόρυβοι κατέχουσ᾽ ἡμᾶς
ἐπὶ δυσκλείᾳ, σὲ τὸν ἱππομανῆ
λειμῶν᾽ ἐπιβάντ᾽ ὀλέσαι Δαναῶν
145 βοτὰ καὶ λείαν,
ἥπερ δορίληπτος ἔτ᾽ ἦν λοιπή,
κτείνοντ᾽ αἴθωνι σιδήρῳ.
τοιούσδε λόγους ψιθύρους πλάσσων
εἰς ὦτα φέρει πᾶσιν Ὀδυσσεύς,
150 καὶ σφόδρα πείθει. περὶ γὰρ σοῦ νῦν
εὔπειστα λέγει, καὶ πᾶς ὁ κλύων
τοῦ λέξαντος χαίρει μᾶλλον
τοῖς σοῖς ἄχεσιν καθυβρίζων.
τῶν γὰρ μεγάλων ψυχῶν ἱεὶς
155 οὐκ ἂν ἁμάρτοι· κατὰ δ᾽ ἄν τις ἐμοῦ
τοιαῦτα λέγων οὐκ ἂν πείθοι.
πρὸς γὰρ τὸν ἔχονθ᾽ ὁ φθόνος ἕρπει.
καίτοι σμικροὶ μεγάλων χωρὶς
σφαλερὸν πύργου ῥῦμα πέλονται·
160 μετὰ γὰρ μεγάλων βαιὸς ἄριστ᾽ ἄν
καὶ μέγας ὀρθοῖθ᾽ ὑπὸ μικροτέρων.
ἀλλ᾽ οὐ δυνατὸν τοὺς ἀνοήτους
τούτων γνώμας προδιδάσκειν.
ὑπὸ τοιούτων ἀνδρῶν θορυβῇ
165 χἡμεῖς οὐδὲν σθένομεν πρὸς ταῦτ᾽
ἀπαλέξασθαι σοῦ χωρίς, ἄναξ.
ἀλλ᾽ ὅτε γὰρ δὴ τὸ σὸν ὄμμ᾽ ἀπέδραν,
παταγοῦσιν ἅπερ πτηνῶν ἀγέλαι·
μέγαν αἰγυπιὸν ‹δ᾽› ὑποδείσαντες
170 τάχ᾽ ἄν, ἐξαίφνης εἰ σὺ φανείης,
σιγῇ πτήξειαν ἄφωνοι.

***

ΧΟΡΟΣ
Τελαμώνιε γιε, βασιλιά
της θαλασσοφίλητης Σαλαμίνας,
στη δική σου ευτυχία κι εγώ επιχαίρω·
όταν όμως του Δία πληγή σε χτυπήσει,
ή πάνω σου πέσει των Αργείων ο λόγος
κακόγλωσσος, αγωνία με πιάνει μεγάλη
κι από φόβο φουντώνω, καθώς αλαφιάζει
140 φτερωτής περιστέρας το μάτι.
Όπως τώρα, στη νύχτα που πια αργοσβήνει,
μας κυκλώνει η βαβούρα μεγάλης
ατίμωσης· πως εσύ, το λιβάδι πατώντας,
όπου ελεύθερα τ᾽ άλογα τρέχουν, πως αφάνισες,
λέει, τις βοσκές των Αργείων, και τη λεία, κερδισμένη
στη μάχη κι ακόμη αμοίραστη, το σπαθί σου
πυρωμένο κατέσφαξε.
Ιστορίες παρόμοιες σερβίρει και πλάθει
για τ᾽ αυτιά ολονών ο Οδυσσέας, και τους πείθει
150 με λόγια παχιά, καθώς πράγματα σέρνει
εις βάρος σου εύπιστα· κι ο καθένας, ακούγοντας
απ᾽ αυτόν που τα λέει, δοκιμάζει χαρά
μεγαλύτερη, καθυβρίζοντας όσα εσύ υποφέρεις.
Γιατί όποιος το βέλος του ρίξει
σε μεγάλη ψυχή, δεν θα σφάλει·
αν εμένα τα λόγια του στόχευαν, ασφαλώς
δεν θα έπειθαν.
Ο φθόνος, το ξέρεις, γλιστρά προς εκείνον
που κατέχει τη δύναμη. Μολονότι οι μικροί
χωρίς τους μεγάλους προστασία λειψή
του οχυρού αποδείχνονται·
160 στο πλευρό των μεγάλων κι ο μικρός αριστεύει,
όπως όρθιος μένει ο μεγάλος που οι μικροί
τον στηρίζουν.
Στους ανόητους όμως γνώση φρόνιμη
ποιός μπορεί από πριν να διδάξει;
Τέτοιοι τύποι σηκώνουν γύρω βαβούρα,
κι ούτε λίγη δεν έχουμε δύναμη εμείς
στο κακό να προβάλουμε αντίσταση, αν μαζί μας
δεν είσαι κι εσύ, βασιλιά.
Αν ωστόσο, όσο ξέφυγαν το δικό σου
το μάτι, πεταρίζουν προσώρας σαν σμήνη
πουλιών, στο μεγάλο γεράκι μπροστά
θα τους πιάσει φόβος ξανά·
170 αν εσύ ξαφνικά βγεις μπροστά τους,
σιωπηλοί θα κουρνιάσουν, παραμένοντας
άφωνοι.