ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἀνδρομάχη (729-765)

ΜΕ. ἄγαν προνωπὴς ἐς τὸ λοιδορεῖν φέρῃ·
730 ἐγὼ δὲ πρὸς βίαν μὲν ἐς Φθίαν μολὼν
οὔτ᾽ οὖν τι δράσω φλαῦρον οὔτε πείσομαι.
καὶ νῦν μέν —οὐ γὰρ ἄφθονον σχολὴν ἔχω—
ἄπειμ᾽ ἐς οἴκους· ἔστι γάρ τις οὐ πρόσω
Σπάρτης πόλις τις, ἣ πρὸ τοῦ μὲν ἦν φίλη,
735 νῦν δ᾽ ἐχθρὰ ποιεῖ· τῆιδ᾽ ἐπεξελθεῖν θέλω
στρατηλατήσας χὐποχείριον λαβεῖν.
ὅταν δὲ τἀκεῖ θῶ κατὰ γνώμην ἐμήν,
ἥξω· παρὼν δὲ πρὸς παρόντας ἐμφανῶς
γαμβροὺς διδάξω καὶ διδάξομαι λόγους.
740 κἂν μὲν κολάζῃ τήνδε καὶ τὸ λοιπὸν ᾖ
σώφρων καθ᾽ ἡμᾶς, σώφρον᾽ ἀντιλήψεται·
θυμούμενος δὲ τεύξεται θυμουμένων,
ἔργοισι δ᾽ ἔργα διάδοχ᾽ ἀντιλήψεται.
τοὺς σοὺς δὲ μύθους ῥᾳδίως ἐγὼ φέρω·
745 σκιὰ γὰρ ἀντίστοιχος ὣς φωνὴν ἔχεις,
ἀδύνατος, οὐδὲν ἄλλο πλὴν λέγειν μόνον.
ΠΗ. ἡγοῦ, τέκνον, μοι δεῦρ᾽ ὑπ᾽ ἀγκάλαις σταθείς,
σύ τ᾽, ὦ τάλαινα· χείματος γὰρ ἀγρίου
τυχοῦσα λιμένας ἦλθες εἰς εὐηνέμους.
750 ΑΝ. ὦ πρέσβυ, θεοί σοι δοῖεν εὖ καὶ τοῖσι σοῖς,
σώσαντι παῖδα κἀμὲ τὴν δυσδαίμονα.
ὅρα δὲ μὴ νῷν εἰς ἐρημίαν ὁδοῦ
πτήξαντες οἵδε πρὸς βίαν ἄγωσί με,
γέροντα μὲν σ᾽ ὁρῶντες, ἀσθενῆ δ᾽ ἐμὲ
755 καὶ παῖδα τόνδε νήπιον· σκόπει τάδε,
μὴ νῦν φυγόντες εἶθ᾽ ἁλῶμεν ὕστερον.
ΠΗ. οὐ μὴ γυναικῶν δειλὸν εἰσοίσεις λόγον;
χώρει· τίς ὑμῶν ἅψεται; κλαίων ἄρα
ψαύσει. θεῶν γὰρ οὕνεχ᾽ ἱππικοῦ τ᾽ ὄχλου
760 πολλῶν θ᾽ ὁπλιτῶν ἄρχομεν Φθίαν κάτα·
ἡμεῖς δ᾽ ἔτ᾽ ὀρθοὶ κοὐ γέροντες, ὡς δοκεῖς,
ἀλλ᾽ ἔς γε τοιόνδ᾽ ἄνδρ᾽ ἀποβλέψας μόνον
τροπαῖον αὐτοῦ στήσομαι, πρέσβυς περ ὤν.
πολλῶν νέων γὰρ κἂν γέρων εὔψυχος ᾖ
765 κρείσσων· τί γὰρ δεῖ δειλὸν ὄντ᾽ εὐσωματεῖν;

***
ΜΕΝΕΛΑΟΣ
Εύκολες έχεις τις βρισιές· μα εγώ,
730 που αθέλητά μου βρέθηκα στη Φθία,
ούτε κακό θα κάνω ούτε θα πάθω.
Και τώρα —αφού καιρό για χάσιμο δεν έχω—
πηγαίνω στον τόπο μου. Υπάρχει κάποια πόλη
κοντά στη Σπάρτη, που άλλοτε ήτανε
φιλική προς εμένα, μα που τώρα
έχει σηκώσει κεφάλι. Εξορμώντας
με τον στρατό μου, θα την υποτάξω.
Αφού τακτοποιήσω εκεί τα πράγματα
όπως τα θέλω, θα ξαναγυρίσω.
Με τον γαμπρό μου, πρόσωπο με πρόσωπο,
θα τα μιλήσουμε, θα πω και θ᾽ ακούσω.
740 Κι αν θέλει να τηνε μαζέψει τούτη εδώ
κι αν δείξει φρονιμάδα απέναντί μου
από δω και στο εξής,
φρόνιμος θα ᾽μαι κι εγώ· ειδαλλιώς,
αν αγριεύει θα με βρίσκει αγριεμένον
και τα φερσίματά μου θα ᾽ναι ανάλογα
με τα δικά του. Όσο για τις βρισιές,
που εσύ ξεστόμισες, είσαι ένας ίσκιος με φωνή,
ικανός μόνο για να λες, για τίποτ᾽ άλλο.
ΠΗΛΕΑΣ
Προχώρησε, παιδί μου, στάσου εδώ κοντά μου.
Κι εσύ βασανισμένη, που σε βρήκε
άγρια θύελλα, μα ωστόσο, μπήκες τώρα
σε απάνεμο λιμάνι.
ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ
Γέροντα, οι θεοί να σ᾽ έχουνε καλά
750 κι εσέ και τους δικούς σου, που μας γλίτωσες
και το παιδί κι εμένα τη βαριόμοιρη.
Όμως έχε τον νου σου, μήπως
ετούτοι εδώ, παραφυλάγοντας
σε κάποιαν ερημιά του δρόμου,
μ᾽ αρπάξουν διά της βίας, βλέποντας
εσένα βαρεμένο από τα χρόνια
κι εμένα αδύναμη, με το μωρό παιδί.
Γιά πρόσεξε λοιπόν μήπως γλιτώσαμε τώρα,
μα ύστερα ξαναπέσουμε στα χέρια τους.
ΠΗΛΕΑΣ
Άσε τα φοβισμένα γυναικεία λόγια.
Προχώρα, ποιός θα σας αγγίξει; Όποιος τολμήσει
θα μετανιώσει πικρά. Με τη βοήθεια
του θεού και του στρατού μου —κι έχω πλήθος
760 πεζούς και καβαλάρηδες— βασιλεύω στη Φθία.
Στέκω καλά, δεν είμαι γέροντας, καθώς νομίζεις.
Και μόνο με το βλέμμα που θα ρίξω εγώ
σε τέτοιον άνθρωπο, θα τον νικήσω
κι ας μου βαραίνουνε την πλάτη τόσα χρόνια.
Από πολλούς νεαρούς ο γέρος είναι δυνατότερος
όταν έχει καρδιά. Τί ωφελεί
να ᾽σαι γερός στο κορμί, αν η ψυχή σου δειλιάζει;
(Βγαίνει με την Ανδρομάχη και το παιδί.)