
Όμως, όπως και στις ασθένειες του σώματος, έτσι και στις ασθένειες της ψυχής η θεραπεία πρέπει να έρθει την κατάλληλη στιγμή. Αυτό λέει και ο Προμηθέας στην τραγωδία του Αισχύλου, ο οποίος, όταν του είπαν:
Δεν ξέρεις, Προμηθέα, ότι ο λόγος θεραπεύει την οργή;
απάντησε:
Αρκεί η θεραπεία να ‘ναι έγκαιρη
και να μη ρίχνει αλάτι στην πληγή.
Άρα, όταν παρηγορούμε κάποιον, το πρώτο θεραπευτικό βήμα είναι να του δείξουμε είτε ότι αυτό που του συμβαίνει δεν είναι κακό είτε ότι το κακό που του συμβαίνει είναι πολύ μικρό. Το δεύτερο βήμα είναι να του μιλήσουμε για την κοινή μοίρα των ανθρώπων και, αν χρειαστεί, να εξειδικεύσουμε τη συζήτηση στο συγκεκριμένο γεγονός που έχει προκαλέσει τη θλίψη του. Το τρίτο είναι να του δώσουμε να καταλάβει ότι είναι μεγάλη ανοησία να βασανιζόμαστε άδικα από τη στενοχώρια μας, όταν βλέπουμε ότι αυτό δεν μπορεί να μας προσφέρει τίποτε απολύτως. Η παρηγοριά που προτείνει ο Κλεάνθης απευθύνεται σε σοφούς, μόνο που οι σοφοί δεν έχουν καμιά ανάγκη από παρηγοριά. Και πράγματι, αν κατορθώσεις να πείσεις κάποιον που πενθεί ότι τίποτε δεν είναι κακό, αν δεν είναι επαίσχυντο, μπορεί να τον κάνεις λίγο σοφότερο, αλλά τη θλίψη του δεν θα καταφέρεις να τη διώξεις. Άσε που δεν είναι κι η στιγμή κατάλληλη για να του κάνεις το δάσκαλο.
ΚΙΚΕΡΩΝ, Το φάρμακο της λύπης