Όπως κάθε επαναλαμβανόμενη διανοητική βλάβη εξελίσσεται σε ψυχικό νόσημα, έτσι και το αποτέλεσμα της διαμάχης επιστήμης και θρησκείας είναι ένα αθεράπευτο κοινωνικό πρόβλημα.
Όσο ο χριστιανισμός δεν περιοριζόταν στη διάδοσή του με καταστροφές, γενοκτονίες, φόνους, βία και διωγμούς μιας πίστης στην ημιβάρβαρη ακόμα Ευρώπη και όχι μόνο, όπως αυτή ήταν τον Μεσαίωνα που ο ίδιος δημιούργησε, αποτελούσε σοβαρή επιβαλλόμενη ψευδοηθική δύναμη και διαμόρφωνε τον ψυχικό κόσμο του απονεκρομένου ανθρώπου και δημιούργησε εκατομμύρια δούλων χωρίς εθνική ή άλλη ταυτότητα, με μηδενικές πνευματικές αξιώσεις, εξαρτημένων πλήρως από την άρχουσα τάξη και έτοιμων να πιστέψουν σε θαύματα και μάγους. Όσο η εμπειρική επιστήμη, αφού αποκαταστάθηκε τον 16ο αιώνα, ήταν περιορισμένη στην διεκδίκηση των δικαιωμάτων της λογικής και της ελευθερίας της, μπόρεσε με τη δύναμή της να ανανεώσει την όψη του κόσμου, να απελευθερώσει τον άνθρωπο από τα αιώνια δεσμά του και να προσφέρει στο ανθρώπινο πνεύμα ακλόνητες βάσεις.
Επειδή όμως η Εκκλησία δεν μπόρεσε ποτέ να αποδείξει το βασικό δόγμα της και να το υπερασπισθεί μπροστά στις αντιρρήσεις και κριτική της επιστήμης, αναγκάστηκε να παγιδευθεί μέσα του, σαν μέσα σε κάστρο χωρίς πολεμίστρες, προσπαθώντας να αντιτάξει τη στείρα θεία πίστη στη λογική, σαν να ήταν μια απόλυτα αναντίρρητη εντολή. Το ίδιο και η επιστήμη, μεθυσμένη από τις ανακαλύψεις της στον φυσικό κόσμο, αγνόησε τον ψυχικό και πνευματικό κόσμο και έγινε αγνωστική ως προς τη μέθοδο και υλιστική ως προς τις αρχές και τον σκοπό της. Παράλληλα η φιλοσοφία, αποπροσανατολισμένη και αδύναμη ανάμεσα στις δύο (θρησκεία και επιστήμη), απαρνήθηκε το δικαίωμά της να βυθίζεται στην υπερβατική σκέψη, με αποτέλεσμα να προκληθεί ένα μεγάλο χάσμα στην ψυχή του ατόμου, αλλά και στην κοινωνία. Η διαμάχη αυτή στην αρχή της στάθηκε αναγκαία και επωφελής, γιατί αποκατέστησε τα δικαιώματα της λογικής και της επιστήμης, στη συνέχεια όμως εξελίχθηκε σε αίτιο πνευματικής αδυναμίας και στειρότητας.
Η θρησκεία δεν μπορεί πλέον να ικανοποιεί τις ανάγκες του σύγχρονου σκεπτόμενου ανθρώπου και της καρδιάς του με την εικονική γοητεία της, ενώ αντίθετα η επιστήμη ικανοποιεί τις ανάγκες του μυαλού και από αυτό αντλεί την ακατανίκητη δύναμή της.
Εδώ και αρκετό καιρό όμως αυτές οι δύο δυνάμεις παλεύουν μεταξύ τους. Στέκονται αντιμέτωπες και αλληλοπροκαλούνται, η θρησκεία χωρίς αποδείξεις και η επιστήμη χωρίς ελπίδα. Τελικά καμία από τις δύο δεν μπορεί να νικήσει την άλλη.
Έχει επικρατήσει μια βαθιά αντίθεση όχι μόνο ανάμεσα στο κράτος και την εκκλησία, αλλά και μέσα στον κύκλο της επιστήμης και στον κύκλο της εκκλησίας και μέσα στη συνείδηση κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου. Διότι, σε όποια φιλοσοφική, αισθητική και κοινωνική σχολή και αν ανήκουμε, ενέχουμε δύο εχθρικούς κόσμους, που δημιουργούνται από δύο βασικές ανάγκες του ανθρώπου: την ανάγκη για επιστημονική γνώση και την της καρδιάς. Η κατάσταση αυτή διαρκεί περισσότερο από διακόσια χρόνια και συνετέλεσε πολύ στην ανάπτυξη των ανθρωπίνων δυνατοτήτων με την όξυνση των αντιθέσεων. Αυτή ενέπνευσε την ποίηση και τη μουσική και τους χάρισε ανυπέρβλητο μεγαλείο.
Η συνεχιζόμενη όμως μέχρι τις ημέρες μας οξύτητα της αντίθεσης ανάμεσα στην επιστήμη και τη θρησκεία έχει αντίθετα αποτελέσματα. Όπως η εξάντληση είναι συνέπεια του υψηλού πυρετού, έτσι κι αυτή η αντίθεση έχει ως συνέπεια τον μαρασμό, την ανία, την αδυναμία. Η ενασχόληση της επιστήμης περιορίζεται αποκλειστικά στον φυσικό και υλικό κόσμο. Η ηθική φιλοσοφία αποτελεί μια πνευματική πρωτοπορία. Η θρησκεία συνεχίζει να επηρεάζει μέχρι ενός βαθμού τις μάζες, αλλά δεν εξουσιάζει τα κοινωνικά στρώματα. Διατηρεί το μεγαλείο της μόνο με τον αυταρχισμό της, δεν ακτινοβολεί όμως πια με την πίστη της.
Μέσα σε τέτοιες συνθήκες η φιλολογία και η τέχνη έχουν την καλλιτεχνική αίσθηση. Μεγάλο τμήμα της νεολαίας έχει στραφεί στον νατουραλισμό που εισάγουν καινούργιοι δάσκαλοι, αδιαφορούν για τις αιώνιες αξίες, διαστρεβλώνοντας το όνομα της ίδιας της Φύσης, γιατί τα όσα εννοούν με τον όρο νατουραλισμός είναι τα κατώτερα ένστικτα, η ακολασία ή μια ωραιοποίηση της κοινωνικής ισοπέδωσης, δηλαδή πρόκειται για τη συστηματική άρνηση της ψυχής και του πνεύματος. Έτσι, η ψυχή χωρίς τα φτερά της πια, αναστενάζει και οδείρεται ακόμη και μέσα σε εκείνους που την υβρίζουν και την αρνούνται.
Στο τέλος του αιώνα μας, υλισμός, θετικισμός και σκεπτικισμός μαζί δημιουργούν μια πραγματική ιδέα για την αλήθεια και την πρόοδο. Οι επιστήμονες χρησιμοποιώντας την εμπειρική μέθοδο του Βάκωνα στη μελέτη του σύμπαντος με εκπληκτική ακρίβεια και εξαίρετα αποτελέσματα, διαμορφώνουν μια εντελώς υλιστική πραγματική αντίληψη για την αλήθεια. Πιστεύουν πως την προσεγγίζουν με τη συσσώρευση μεγάλου αριθμού γεγονότων, και ίσως να έχουν δίκαιο στον τομέα τους. Το πιο σοβαρό όμως είναι ότι και οι φιλόσοφοι της εποχής μας πιστεύουν τα ίδια. Κάτω από αυτές τις προυποθέσεις είναι βέβαιο πως τα αρχικά αίτια και οι έσχατοι σκοποί θα παραμείνουν άγνωστα για το ανθρώπινο πνεύμα.
Εντελώς διαφορετικά αντιλαμβάνονταν την αλήθεια οι σοφοί και οι θεόσοφοι της Ανατολής και της αρχαίας Ελλάδας. Γιατί εκείνοι γνώριαν ότι δεν μπορούν να την αποκτήσουν και να την εξισορροπήσουν χωρίς τη συνολική γνώση του φυσικού κόσμου. Κυρίως όμως γνώριζαν ότι πάνω απ’όλα η αλήθεια βρίσκεται μέσα μας, στην πνευματική ύπαρξη της ψυχής. Για εκείνους η ψυχή ήταν η μόνη θεία πραγματικότητα και το κλειδί του σύμπαντος. Έτσι συγκέντρωναν τη θέλησή τους γύρω από τον πυρήνα της ψυχής, αναπτύσσοντας τις δυνάμεις που βρίσκονταν σε λανθάνουσα κατάσταση, φτάνοντας στο κέντρο της ζωής, στο Ερεβοκτόνο φως του οποίου χαρίζει στον άνθρωπο την ικανότητα να αντιλαμβάνεται τους άλλους ανθρώπους και τα όντα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου