Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2020

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἰφιγένεια ἡ ἐν Ταύροις (687-724)

ΟΡ. εὔφημα φώνει· τἀμὰ δεῖ φέρειν κακά,
ἁπλᾶς δὲ λύπας ἐξόν, οὐκ οἴσω διπλᾶς.
ὃ γὰρ σὺ λυπρὸν κἀπονείδιστον λέγεις,
690 ταὔτ᾽ ἔστιν ἡμῖν, εἴ σε συμμοχθοῦντ᾽ ἐμοὶ
κτενῶ· τὸ μὲν γὰρ εἰς ἔμ᾽ οὐ κακῶς ἔχει,
πράσσονθ᾽ ἃ πράσσω πρὸς θεῶν, λῦσαι βίον.
σὺ δ᾽ ὄλβιός τ᾽ εἶ, καθαρά τ᾽, οὐ νοσοῦντ᾽, ἔχεις
μέλαθρ᾽, ἐγὼ δὲ δυσσεβῆ καὶ δυστυχῆ.
695 σωθεὶς δέ, παῖδας ἐξ ἐμῆς ὁμοσπόρου
κτησάμενος, ἣν ἔδωκά σοι δάμαρτ᾽ ἔχειν—
ὄνομά τ᾽ ἐμοῦ γένοιτ᾽ ἄν, οὐδ᾽ ἄπαις δόμος
πατρῷος οὑμὸς ἐξαλειφθείη ποτ᾽ ἄν.
ἀλλ᾽ ἕρπε καὶ ζῆ καὶ δόμους οἴκει πατρός.
700 ὅταν δ᾽ ἐς Ἑλλάδ᾽ ἵππιόν τ᾽ Ἄργος μόλῃς,
πρὸς δεξιᾶς σε τῆσδ᾽ ἐπισκήπτω τάδε·
τύμβον τε χῶσον κἀπίθες μνημεῖά μοι,
καὶ δάκρυ᾽ ἀδελφὴ καὶ κόμας δότω τάφῳ.
ἄγγελλε δ᾽ ὡς ὄλωλ᾽ ὑπ᾽ Ἀργείας τινὸς
705 γυναικός, ἀμφὶ βωμὸν ἁγνισθεὶς φόνῳ.
καὶ μὴ προδῷς μου τὴν κασιγνήτην ποτέ,
ἔρημα κήδη καὶ δόμους ὁρῶν πατρός.
καὶ χαῖρ᾽· ἐμῶν γὰρ φίλτατόν σ᾽ ηὗρον φίλων,
ὦ συγκυναγὲ καὶ συνεκτραφεὶς ἐμοί,
710 ὦ πόλλ᾽ ἐνεγκὼν τῶν ἐμῶν ἄχθη κακῶν.
ἡμᾶς δ᾽ ὁ Φοῖβος μάντις ὢν ἐψεύσατο·
τέχνην δὲ θέμενος ὡς προσώταθ᾽ Ἑλλάδος
ἀπήλασ᾽, αἰδοῖ τῶν πάρος μαντευμάτων.
ᾧ πάντ᾽ ἐγὼ δοὺς τἀμὰ καὶ πεισθεὶς λόγοις,
715 μητέρα κατακτὰς αὐτὸς ἀνταπόλλυμαι.
ΠΥ. ἔσται τάφος σοι, καὶ κασιγνήτης λέχος
οὐκ ἂν προδοίην, ὦ τάλας, ἐπεί σ᾽ ἐγὼ
θανόντα μᾶλλον ἢ βλέπονθ᾽ ἕξω φίλον.
ἀτὰρ τὸ τοῦ θεοῦ σ᾽ οὐ διέφθορέν γέ πω
720 μάντευμα· καίτοι γ᾽ ἐγγὺς ἕστηκας φόνου.
ἀλλ᾽ ἔστιν, ἔστιν, ἡ λίαν δυσπραξία
λίαν διδοῦσα μεταβολάς, ὅταν τύχῃ.
ΟΡ. σίγα· τὰ Φοίβου δ᾽ οὐδὲν ὠφελεῖ μ᾽ ἔπη·
γυνὴ γὰρ ἥδε δωμάτων ἔξω περᾷ.

***
ΟΡΕ. Μίλα καλά· τις συφορές μου πρέπει
να τις σηκώνω εγώ· κι αφού έναν πόνο
να ᾽χω μπορώ, δεν παίρνω κι άλλον. Τούτο
που πόνο και ντροπή το λες, θα μείνει
690 σ᾽ εμένα, αν σε σκοτώσω, ενώ βοηθός μου
στους κόπους μου ήσουν· κι ούτε δα άσκημο είναι,
αφού οι θεοί με καταντήσανε έτσι,
να φύγω από τον κόσμο· εσύ όμως είσαι
καλότυχος, κι αγνό το σπιτικό σου,
κι όχι καταραμένο, μολυσμένο
σαν το δικό μου. Κι αν εσύ ξεφύγεις
και κάμεις και παιδιά απ᾽ την αδερφή μου,
που για γυναίκα σού έδωσα, θα ζήσει
κι εμένα τ᾽ όνομα μου, κι άκληρο έτσι
το πατρογονικό μου δε θα σβήσει
Έτσι να γίνει· πήγαινε και ζήσε
και το σπίτι κυβέρνα του πατέρα.
700 Κι όταν θα πας στο αλογοβόσκητο Άργος,
μες στην Ελλάδα, μια εντολή σου δίνω
ορκίζοντάς σε στο δεξί σου χέρι·
τάφο ύψωσέ μου, βάλε απάνω μνήμης
σημάδια, και στο λάκκο μου να δώσει
και δάκρυα και μαλλιά της η αδερφή μου.
Πέθανα, πες, αφού με αγίασμα πρώτα
πλάι στο βωμό με ράντισε μια Αργεία.
Κι η ερμιά του σπιτιού μου ας μη σε κάμει
ν᾽ απαρνηθείς ποτέ την αδερφή μου.
Και τώρα γεια σου· εσύ ᾽σουν της καρδιάς μου
ο φίλος, σύντροφέ μου στους αγώνες
και συνανάθροφέ μου, εσύ, που τόσο
710 βάρος απ᾽ τα δεινά μου έχεις σηκώσει.
Ο Φοίβος με ξεγέλασε, αν και μάντης·
από ντροπή για τον παλιό χρησμό του
μ᾽ έστειλε πέρα αλάργα απ᾽ την Ελλάδα
με πονηριά. Βασίστηκα σ᾽ εκείνον,
τον πίστεψα, της μάνας μου έχω γίνει
φονιάς, κι ανταμοιβή μου είν᾽ ο χαμός μου.
ΠΥΛ. Και τάφο θα έχεις, και την αδερφή σου
δε θα την αρνηθώ, φτωχέ μου· φίλο
θα σ᾽ έχω πιο ακριβό, σα θα πεθάνεις,
κι απ᾽ όσο σε είχα ζωντανό. Δε σ᾽ έχει
χαλάσει ωστόσο ακόμα η θεία μαντεία,
720 αν και είναι πια κοντά η σφαγή· η μεγάλη
κακοτυχιά καμιά φορά τυχαίνει
να φέρει και αλλαγή πολύ μεγάλη.
ΟΡΕ. Σώπα· δε μ᾽ ωφελεί ο χρησμός του Φοίβου·
απ᾽ το ναό η γυναίκα, νά τη, βγαίνει.
Έρχεται πάλι η Ιφιγένεια· απευθύνεται πρώτα στους φύλακες.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου